Tekstweergave van CC_1864-01-31_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
N°.5 . 18ö < & 3 ;. f*:,apï!f3;/(.y <-:. A;:.A .,' ZONDAG De uitgave heeft plaats eiken Zaturdag avond . Brievm , Advexteatiën , enz . franco te bezorgen bij den Uitgever A . J . BLOM te Culemborg . Abonne - mentsprys , per jaar/2.50 , franco jper post /^..-^^'^ Vyfde . J aargang . m Es-i'v "' ■ 31 PRIJS DER ADVERTENTIES : VaB'EEN tot ZES regels .' n,r-;-v'V -/ ö.SO . voor eiken regel meer . ....... ,/ O.OS . benevens 85 Ct . Zegelregt voor iedere plaatsing » Overzigt der Week . De pruissische troepen zijn reeds in Hol - stein gerukt ; de houding , die zij er tegen f ] en heirtog van Augustenburg en tegenover de duitsche vlag te Kiel hebben aangeno - men , laoet Imn wel een min gunstig ont - haal van wege de bewoners doen erlangen ; zij komen trouwens niet , om de wenschen derbevolking te bevredigen , gelijk de bonds - troepen ; hoe verder zij voorwaarts trekken , ioe minder vriendschappelijk de ontvangst ial wezen , tot dat zij op de Denen stui - ten die hen op den verderen togt met kanon - en gcNveervuur denken te begroeten . Men hoopt echter , dat de pruissische en aostenrijksche troepen , ( welke laatsten aan het station te Berlijn door den koning bij ■ lun doortogt zijn geïnspecteerd en toegespro - ken ) niet meer zullen doen dan Holstein bezetten en den voet in Sleeswijk vestigen , . naar dat zij de liniën der Denen niet zul - len aantasten . Dat zou de kans op het behoud des vredes nog doen voortduren , terwijl de Detien tegen den overmagtigen ' vijand niet beter te doen hebben , dan niet de Eider , maar de Danewirke als verdedi - ■; gingslijn aan te nemen . > Engeland tracht steeds door alle moge - lijke middelen het uitbreken van den krijg ite voorkomen ; heden dreigen de britsche bladen , morgen waarschuwen zij de duit - sche hoven , terwijl te Kopenhagen zelf de overwegende invloed van den britsehen ge - zant zich steeds doet gevoelen , het aandringen op koncessiën , die de minister Monrad ook met het oog op de overeenkomsten van 1851 en 52 noodig blijft achten . Wel IS waar zegt men , dat de koningin sym - pathie heeft voor de duitsche belangen en dat de prins van AVallis door zijne egade voor de deensche zaak is gewonnen ; in Engeland zijn het evenwel ^ t parlement en ministerie , die over de buitenl . politiek be - slissen . En het schijnt , dat deze steeds den Denen gunstig blijven . Berigten , heden van verschillende zijden ontvangen , geven te kennen , dat Engeland er ten slotte in ge - slaagd zou zijn , Erankrijk en Rusland met zijne politiek zich te doen vereenigen , ter handhaving der protocollen van 1851 en 52 der vereeniging tusschen Denemarken en de Jiertogdommen . Zelfs door Italië en Zweden zou het britsche kabinet hebben gepoogd te Berlijn en Weenen in te werken , en men durft hopen niet zonder gevolg . De overeenstemming der mogendheden zou ten slotte nog den vrede kunnen doen bewaren . In ' tfransche wetg . ligchaam is de dis - cussie over de poolsche zaken begonnen ; die aangelegenheid is echter bijna op den achtergrond getreden door de deensche kwes - tie ; de beraadslaging zal dan ook niet het belang opleveren , dat zij anders zou doen . LOKAAL Ï^IEÜWS . Wij vernemen dat tot adsistent-loods en baken - meester alhier , benoemd is M . J . Sipman . Eergisteren is het ijs in de rivier de Lek al - hier losgegaan . lieden weinig dnjfijs . De ri - vier correspondentie is intnssohcn nog niet opgehe - ven . IE De Direetie van de ' Ned . Kijnspoorweg-Maat - schappij heeft bij B . en W . van de gemeente IJtreeht eene memorie ingediend , bezwaren inhoudende te - gen het ter inzage nedergelegde ontwerp tot daar - stelling eeuer station voor den spoorweg van Utrecht naar Culenborg , met overlegging van de met de Regering gehoudene briefwisseling voor vestiging van een gemeenschappelijke station voor de drie ondernetaiugen daar ter stede . LI . Diugsdag avond is voor Sohevcnlugeü , een paar uren van den wal , de vissoher-matroos Ten - nis Hartevelt , varende op de pink Pietcrnella , van mej . de wed . A . van der Harst , terwijl hij met zijn ISjarigeu zoon , die het roer had , al - leen op het dek was , over boord geslagen on verdronken . Do ongelukkige die 54 jaren oud is , had in den storm van den 3 op don 3 Decem - ber van het vorige jaar drie zonen verloren . Bij zooveel sniartolijks is het gelukkig dat de brave weduwe in de termen valt van te worden opge - nomen onder de bedeeld wordende door do vereeni - ging tot voortdurende ondersteuning der nagelaten betrekkingen van verongelukte scheveuingsohe vissohers . De van moord op zijne huisvrouw verdachte Dingemans is woensdag middag ten één ure te Nijmegen zwaar geboeid binnengebragt , en met eene vigelante naar de gevangenis gevoerd . Eene groote vülksmenigte waohte hem aan don Waal - kant op , toen hij in een bootje , vergezeld van den komniissaris van poiioie en twee geregtsdie - naars , werd overgezet . Men zegt , dat hij , da - delijk in het verhoor genomen , reeds volledige bekentenis van zijne gruweldaad zou hebbon afge - legd . De oorzaak van het misdrijf schijnt meute moeten toeschrijven aan wrevel en ontevredenheid over de voorgenomen echtscheiding en over de som , welke hem wekelijks tot vertering was toegedacht . Niettegenstaande D . in dronkenschap zijne vrouw meermalen mishandelde en zijne woede alsdan geeue palen kende , zoo bleek toch meer - malen zijne zorg in de toevallen , di(s de ziekten vergezelden en was hij dan ijverig tot hare hulp gereed . Volgens mcdedeelingen uit Warschau is de toestand der opstandelingen thans hopeloos . AVol treft men hier en daar , vooral in Lublin en Pod - lachie , nog verstrooide benden aan , maar het wordt hun allengs moeijelijker om zich staande te honden . Als zeker mag worden aangenomen , dat het meerendeel dier benden eene zeer geringe sterkte heeft eu de talrijkste geen 200 man telt . Ten einde het bewijs te leveren van de groote bezwaren , waaraan do ronddolende benden der opstandelingen zijn blootgesteld , behoeft slechts te worden medegedeeld , dat in de distrieten Lu - kow en Raezyn , eene oppervlakte van 37 vier - kante mijlen beslaande , IG mobile colonnes het land onophoudelijk doorkruisen , ten gevolge waarvan de geringe overblijfselen der vroeger be - staande benden in den waren zin des woords rond - dolen , want het verblijf in de steden en dorpen is voor hen even gevaarlijk als in de wouden en moerassen , indien zij worden opgespoord en niet in ^ het bezit zijn van de vereischte passen , veilig - lieidskaarten en dergelijke stukken , hetgeen uit deu aard der zaak met niemand hunner het geval is . Niettegenstaande de waakzaamheid der troepen komenjtoch herhaaldelijk gevallen voor van sluip - moorden op last vau het revolutionair bewind ge - pleegd . Voor eenige dagen werd een hoog be - jaard man , die ten behoeve van de revolutionaire kas op eeno eoutributie was gesteld van 600 z . roeb . en op de gedane vordering niet betaalde , uit zijne woning gesleept en aan een boom , ia de nabijiieid staande , zonder vorm van proces , opgehangen . Sedert eenigen tijd zijn het voorna - melijk de Duitsche kolonisten , die door de re * volutionaireu worden vervolgd . Om dergelijke mis - daden tegen te gaan , te beter voor de veiligheid van personen en goederen te waken , zal het land worden verdeeld in kleine militaire distric - ten . Een paar dagen geleden had er ' s nachts bij het zoogenaamde Iloutskooltjc , eeno herberg aan don overkant van den IJssel bij Zutphen , eene ont - moeting plaats tusschen eenige stadsjongens en een der aan de staats-spoorwegen geemploijeerdoi , een hierop gevolgde twist liep zoo hoog dat aan een der jongens ceu gedeelte der viugertoppen , doch aan den spoorwegbrambto do neus bijna ge - geheel werd _ afgesneden . De justitie bemoeit zich met deze snijpartij . Z . jVI . heeft den heer J . A . van Vliet , op ver - zoek , eervol ontslag verleend als rentmeester van het weeshuis te Buren , en in zijne plaats benoemd den heer R . Niessen te Buren . ^ In de kerk la Campania te Santagio , de noofdstad van Chili , heeft don 8 Dec . j.l . een vreesselijke brand gewoed , waardoor zij geheel vernietigd is en 2Ü00 vrouwen in de vlammen zijn omgekomen . In de berigten uit New-York komen onder anderen ook voor opgaven van onheilen , door de zeer strenge vorst in sommige oorden der Ver - eenigde Staten veroorzaakt . Zoo is ongeveer 30 mijlen van de grensscheiding tusschen de staten Michigan en Indiana , een duitscher , Kreutzer genaamd , met zijne vrouw en 5 kinderen , dood - gevroren gevonden . Blijkbaar was hunne woning afgebrand , en waren zij op den wei ;, die voor voetgangers onbegaanbaar was , bezweken . Naar men verneemt , zal de zaak van Ds . van Rijn op den Isten Eebraarij aanstaande in de zit - ting van de arr . regtbank te Zwolle worden be - handeld . DB ZOUTWERKEN VAN WIELIEKSKA . Vervol "-. Ten tijde van de eerste verdeeling vati Polen in ' 1772 , wer - den de zoutwerken van Wieliekska door Rusland en Pruissen als van zooveel aanbelang beschouwd , dat die mogendheden een artikel m het traotaat van verdeeling voegden , waarbij huu een ded dfir opbrengst verzekerd werd . Van de 5000000 Ned . pon - den zont , die de mijnen tegenwoordig jaarlijks opleveren , ver - krijgt Rusland 750000 , en Pruissen lOOOOOO . Alhoewel de zout - werken thans naar de meest wetenschappelijke gronden bewerkt worden onder het bestuur van bekwame ingenieurs , gevormd in de ber^werk - akademie te Chemnitz in Hongarije , geven de 600000Ó ponden , welke wij boven zagen dat jaarlijks te Wie - liekska gewonnen worden , evenwel den maatstaf des rijkdoms dier mijnen nog niot geheel aan ; want het Oosteniijksohe gou - vernenncnt , dat de monopolie van den zouthandel bezit , regelt de productie van dit artikel naar de behoeften . Het zout wordt steeds voor denzelfder . prijs van 5 Oostenrijksohe guldens de 60 Ned . ponden verkocht , de kosten der mijnbearbeiding worden ïorgvuklig geheim gebonden , hoewel de algemeene opinie op de plaats zelve is , dat het gouvernement niet minder dan 400 pCt . winst daarop heeft , en derhiive een jaarlijks bedrag van 2.200.000 Sorijnen , eene som , die de o '• erige inkomsten van het geheele koningrijk Gallioie en Lodomirie overtreft . Het Oostenrijksohe gouvernement is zoo bezorgd om de voordeelen van het mono - polie van den zouthandel te behouden , dat bij het staken van den arbeid en het huiswaarts keeren der mijnwerkers , bij deze naauwkeurig onderzoek gedaan wordt , of ook iemand ter sluik zout mede voert . De bcrgwerken strekken zich tegenwoordig over eene uitge - strektheid van 14 bunders uit , terwijl de galerijen eu gangen te zamen eene lengte van bijna 56 Ned . mijlen uitmaken . _ De groeven bestaan uit drie afdeelmgen of velden , zoo als zij in de kunstspraak der bergbouwkundigen heeten , en die met do drie tijdvakken der geschiedenis van de mijn overeankomcu . Het Oude Veld bevat de oudste en de onregelmatigste groeven . Het Janina Veld , naar kouing Johannes van Polen genaamd , omvat de sedert de 15e eeuw begonnen verbeterde mijnwcrken ; en het Nieuwe Veld bestaat uit de mijnen , die onder het Oostenrijksohe bestuur zijn ontgonnen geworden . Deze velden zijn zamcngesteld uit vijf verdiepingen of ooutignatieu , de ceue boven de andere ; ieder eene uitgestrekte reeks van vertrekken bevattende , die met elkander door middel van talrijke horizontaal loopende galerijen of gangen gemeenschap hebben , terwijl de contignatien zelve door putten , dat zijn loodregte of schuinsche hellende groeven met trappen voorzien , verbonden zijn . De bovenste eontignatie begint 8 ellen beneden den begancn grond ; de laatste 200 ellen , terwijl de tussohenruimtc tusschen iedere verdieping 20 tot 30 ellen bedraagt , en de laagste gangen 900 elleu beneden den water - spiegel van de:i Weichsel liggen . Lager to graven houdt men voor gevaarlijk , wegens de bronnen die in grooter getale te voorschijn komen , naar mate men lager daalt . De eerste sporen van het zout werden ontdekt op eene diepte van ongeveer 30 ellen , zoo hot schijnt in aderen van onderschei - dene grootte . De dieper liggende aderen dalen af in kleibeddingen met zout doortrokken . De la?.gste beddingen loopen niet waterpas , maar hellen met eenen heek van 35 graden zuidwaarts naar de Karpathon . Som - mige loopen zelfs in loodregte rigting en vormen alsdan steile muren of wanden van siesuzont . De hoedanigheid van dit laatste is verschillend naar plaats en ligging . Hetgeen het naaste aan de oppervlakte ligt , en meer of min met klei gemengd is , heet b'oinik , of droogzout , en wordt alleen voor bouwmateriaal in de mijnen gebez'gl , of verkocht om met het veevoeder vermengd te worden . Het zout , hctwèlk groote oubicke blokken vormt , heet gi oen zout en wordt het meeste gebruikt ; eindelijk het zout uit de bcn:donste lagen , Szijbikowa , is het fijnste . Met andere soorten vermengd vindt men ook blokken gekristalliseerd zout of Sal G(mmac , dat zoo zeldzaam is , dat het vroeger alleen voor de Poo'sehe kmingen werd bewaard . N"og tegenwoordig heeft hetzelfde plaats . Jaarlijks onivangt de koning van Pruis - sen omstreeks 100 Nel . ponden , de keizer van Rusland als zoodanig 125 , en in hocdaniglicid Van koning van Polen daarenboven nog 100 , terwijl de keizer van Oostenrijk in die betrekking mede 100 ponden en als koning van Hongarije weder