Tekstweergave van CC_1894-12-30_001
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
5iRSi?^l*^!lsf
S|i
%?
S
.
35
"°
Jaarg
.
104
.
ULEMBORGSCHE
bOURANT
ZOUDAG
30
DECEMBER
1894
.
Algemeen
Nieuws
-
en
AdvertentielDlad
VOOR
DE
8TAD
De
uitgave
heeft
plaats
eiken
W0ENSDA6
-
EN
ZATERDAGAVOND
.
Brieven
,
Advertentiën
,
enz
.
franco
te
zendan
un
de
Uitgevers
BLOM
&
0LIVIEE8B
,
te
Onlemborg
.
Abonnementsprijs
p
.
jaar
/
2
.
—
fnmoo
p
.
post
/
3.50
*
De
prijs
der
Advertentiën
is
van
eeu
tot
drie
regels
30
cent
,
voor
iederen
regel
daarboven
6
cent
»
j
grootere
letters
naar
de
plaatsruimte
,
welke
zij
beslaan
,
(^-
Bij
driemaal
plaatsing
eener
annonce
wordt
dezelve
slechts
tweemaal
in
rekening
gebracht
.
EN
OMSTREKEN
.
ibonnementen
en
Advertentiën
worden
aangenomen
door
alle
Bobkhaitdblabbk
,
Fobtsibsio
*
ïBUBBK
en
BBiBTBVaAABSKBS
.
Yoor
Buittchland
door
de
H
.
H
.
Haabbkbibii
?
&
Yoslsb
en
Asolï
Stbiheb
te
Hamburg
.
De
Compagnie
générale
de
publicité
Etrangère
JoHH
.
F
.
Josis
,
te
Far^t
,
Zonden
,
Frtmkfori
a/M
.,
Berlin
,
Weenen
,
Zurich
en
$.
De
H
.
H
.
Nuöh
&
taxi
Dituab
,
ta
Rotterdam
en
Jmterdatn
;
H
.
tah
Duijl
,
te
JmHerdam
;
VIANEN
in
den
YiaiieilBOhen
Boekhandel
.
De
inzending
van
A
d
v
er
t
en
t
ï
ën
kan
goschiedep
tot
op
den
dag
de^mtgave
vóór
2
ure
,
des
namiddags
.
I
ngez
on
d
ep
stukken
tot
daags
te
vorea
ontwerp
in
gereedheid
te
brengen
tot
het
openen
der
gelegenheid
om
door
het
Rijk
gewaarborgde
lijfrenten
te
verkrijgen
,
zijn
bij
de
Tweede
Kamer
een
aantal
adressen
ingeko
-
men
,
inzonderheid
van
werklieden
-
vereenigingen
,
waarin
eene
tegen
-
stelling
wordt
gemaakt
tusschen
de
houding
van
de
vorige
Regeering
,
die
in
de
troonrede
van
1891
maat
-
regelen
tot
verzekering
van
het
lot
van
oude
en
verminkte
werklieden
in
het
uitzicht
stelde
en
die
der
tegenwoordige
R^eering
,
welke
zich
bepaalt
tot
het
aankondigen
van
bovengenoemd
wetsontwerp
.
I
i|4
J
De
tijden
zijn
voorbij
,
dat
de
Scheurkalenders
duur
waren
en
men
zich
op
eene
««"'^«
jj^abonneerde
om
gratis
een
Scheurkaiender
te
krijgen
.
Thans
zijn
die
voor
een
schmfje
,
slechts
voor
een
onnoOJuele
^
schelling
te
koop
.
,
.
o
u
i
i
j
j
-
Niet
alleen
koopt
men
voor
SlOOlXtS
30
OOIXtS
een
prachtigen
Scheurkaiender
die
door
iedereen
kan
gekzen
worden
maar
men
heeft
bovendien
,
zonder
een
cent
bq
te
betalen
eene
kans
OP
onderstaande
prijzen
,
uit
te
maken
door
de
348ste
Staatsloterij
:
Uitgave
B
.
JACOB'S
.
ïn
de
eerste
klasse
op
de
20000
:
Kantoorstoelen
.
Op
de
5000
:
Fraaie
Sigarensteüen
.
tweede
»
»
»
20000
:
Handnaaimachines
.
derde
vierde
vijfde
»
»
»
Op
de
5000
:
Tafelschellen
.
25000
:
Dames
Werktafels
.
»
»
»
»
»
Op
de
5000
:
Albums
met
Muziek
.
25000
:
Fraaie
Schilderijen
.
»
»
»
»
»
Op
de
5000
:
Vogelkooien
met
Standaards
.
100000
:
Amsterdamsche
Premieloten
.
Op
de
50000
:
Twee
fraaie
Beelden
.
UitgJ
^
ave
Gebr
.
ROSTEIl
.
Een
groot
aantal
Gouden
en
Zilveren
Horloges
en
voor
het
oplossen
van
Rebussen
12
Gouden
remontoir
Horloges
.
Iedereen
niemand
uitgezonderd
,
die
bij
ons
voor
een
enkele
schelling
of
dertig
cents
een
prachtige
Scheurkaiender
koopt
heeft
evenveel
kans
om
een
der
bovengenoemde
prijzen
te
trekken
.
1
.
aat
dus
Toor
30
cents
bij
ons
zoon
Scheurkaiender
koopen
en
wenscht
U
op
de
hoogte
te
blijven
van
'
t
geen
in
Uwe
naaste
omgeving
en
daar
-
buiten
voorvalt
,
teekent
dan
in
op
onze
Cttlemborgsche
Courant
,
die
tweemaal
'
sweeks
verschijnt
en
per
jaar
slechts
f
»,-
kost
,
franco
per
post
f
*,
50
.
Doe
s
v
.
pi
.
spoedigst
Uwe
opgave
aan
de
Uitgevers
Culemborg
,
BLOM
&
OLIViERSE
.
BUBÖEMEBSTEB
BN
WüTHOUDEBS
VAS
CULBMBOBO
,
Brengen
ter
openbare
kennis
,
dat
de
TWEEDE
ZITTING
»
an
den
Militie
raad
zal
gehouden
te
Tie
!
op
Diasdag
den
22
Januari
1895
des
voirmid
dags
ten
lO
»/»
Qr
«
Vervrittigeo
wyders
belanghebbenden
,
dat
in
gezegde
zitting
uitspraak
wordt
gedaan
,
omtrent
alle
in
de
eerste
zitting
niet
afgedane
zaken
en
omtrent
hen
,
die
als
plaatsfer^angers
of
nummerver
'
wisselaars
verlangen
op
te
treden
.
Culemborg
,
den
28
Deo
.
1894
,
Burgemeester
en
Wethouders
voorn
M
.
VAN
HOOÖENHÜIJZE
.
i)e
Secretaris
,
M
.
P
.
A
.
VAN
HOIJTEMA
.
Verzekering
van
oude
en
BTTBöBMEBSTEBEif
WBTHouDBBsvi.N
invalldo
wcrklieden
.
OüLSMBOBG^l
Brengen
ter
openbare
kennis
,
dat
de
Weekmarkt
vallende
op
den
1
Januari
^,^,
^^„^^
1895
,
-
gehouden
zal
worden
,
in
plaats
1
tegenwoordige
Regeering
kenbaar
-
-
*=""
■^'"'
""
Mnanrinfl-rtAii.qi
I
gg^aakt
voomemen
om
een
wets
-
het
Kantoor
op
Dinsdag
1
Januan
a.S
.
zal
opeDgesteld
zijn
als
op
werk
-
dagen
,
ook
voor
behandeling
van
postwissels
en
spaarbankzaken
echter
NT£iT
voor
de
aauneming
van
postpakketten
.
CüLEMBOEQ
,
24
December
iSQ
*.
De
Directeur
voornoemd
,
J
.
H
.
UMMELS
.
Bericht
.
In
het
nummer
dat
op
Oudejaars
-
avond
zal
ver
-
schijnen
in
plaats
van
op
Woensdag
2
Januari
staat
weder
voor
belanghebbenden
de
gelegenheid
open
,
om
aan
Famiiift
"
fienden
en
beguns
-
tiger
,
iiiin
MIeuwjaarsgroet
te
brengen
,
tegen
den
prijs
van
25
cent
.
Buiten
de
stad
met
bijvoeging
in
postzegels
.
Modellen
aan
ons
bureau
des
gewenscht
ter
inzage
.
Voor
spoedige
opgave
hou
-
den
zich
aanbevolen
de
Uitgevers
BUQM
&
OLIYIERSE
.
ONZE
HUISHOUDING
.
I
Naar
aanleiding
van
het
door
de
van
op
dien
dag
,
op
Maandag
deu
.
31
I
December
1894
.
Culemborg
,
den
6
Dec
.
1894
.
Burgemeester
en
Wethouders
voorn
M
.
VAN
HOOGENHUIJZE
.
De
Secretaris
,
M
P
.
A
.
VAN
HOIJTEMA
.
De
Buböemebstee
van
Cülemboeq
,
Herinnert
den
ingezetenen
aan
het
verbod
om
binnen
de
bebouwde
kom
der
gemeente
,
vuurwapenen
af
te
sobieten
of
vuurwerk
zonder
z^jne
vergunning
af
te
steken
,
op
de
daartegen
bedreigde
straffen
.
Onlemborg
,
den
20
Dec
.
1894
De
Burgemeester
voornoemd
,
M
.
VAN
HOOGENHUIJZE
.
De
DIRECTEUR
van
het
Postkan
-
toor
te
Culemborg
maakt
bekend
,
dat
Marktveld
.
^
,
..
.
De
adressen
betoogen
dat
de
lijfrenteverzekering
geen
doel
zal
treffen
,
en
zelfs
klaagt
dat
deze
Regeering
den
werkman
met
een
kluitje
in
het
riet
wil
sturen
en
zich
van
de
zaak
af
wil
maken
,
zij
dringen
aan
op
instelling
eener
staatscom
-
missie
om
te
onderzoeken
op
welke
grondslagen
eene
algemeene
pen
-
sioen
-
verzekering
voor
den
ouden
werkman
zou
behooren
te
worden
bevestigd
en
om
aan
de
Regeering
de
bouwstoffen
te
leveren
voor
een
desbetitüfcnd
voorstel
.
De
heer
Tak
van
Poortvliet
vond
het
noodig
de
Regeering
op
deze
adresbeweging
te
wijzen
.
Daarop
is
door
den
Minister
van
Buitenlandsche
Zaken
medegedeeld
dat
,
waar
de
Regeering
een
stelsel
van
lijfrente
-
bank
heeft
aangenomen
zij
eenvoudig
den
draad
heeft
opge
-
nomen
om
den
taak
der
vorige
Regeering
voort
te
zetten
.
De
troonrede
van
1891
bevatte
de
med||[deeling
dat
gezorgd
zoude
wor
-
den
voor
het
lot
van
oude
en
ge
-
brekkige
werklieden
.
Na
dien
tijd
is
werkelijk
met
grooten
ijver
door
de
vorige
Regeering
daaraan
gewerkt
,
er
zijn
personen
naar
het
buitenland
gezonden
,
commissiën
benoemd
en
ontbonden
;
er
zijn
zelfs
sporen
van
dat
men
tijdelijk
de
handen
van
den
socialen
arbeid
aftrok
om
te
wachten
op
het
uitkomen
van
het
enquête
-
rapport
.
Doch
in
den
loop
van
Maart
1893
was
men
gereed
en
de
conclusie
luidde
:
dat
de
Departe
-
menten
van
Financiën
,
van
Water
-
staat
en
Justitie
—
Binncnlandsche
Zaken
was
er
niet
bij
—
gezamenlijk
eene
commissie
zouden
benoejmen
met
eene
dubbele
taak
:
1
°
is
het
oprichten
van
eene
lijfrentebank
op
zich
zelve
gewenscht
?
2
°
zal
zoodanige
bank
ook
hier
te
lande
kunnen
strek
-
ken
om
de
pensioneering
der
werk
-
lieden
op
den
ouden
dag
te
bevorde
-
ren
en
te
verzekeren
?
Op
den
273ten
April
1893
vroeg
de
heer
Tydens
bij
geligenheid
van
een
inter
-
pellatie
-
debat
,
Ace
of
het
met
de
in
1891
beloofde
pensioneering
stond
.
„
Daar
zijn
wij
juist
met
kracht
aan
begonnen
"
antwoordde
de
heer
Tak
.
Mqt
die
commissie
voor
een
lijfrente
-
bank
was
men
dus
op
weg
de
belofte
van
1891
te
vervullen
.
Ia
den
herfst
van
1893
heeft
die
commissie
een
wetsontwerp
tot
het
oprichten
van
een
lijfrentebank
met
eene
hoogst
belangrijke
memorie
van
toelichting
ingediend
,
waarin
dit
op
den
voor
-
grond
stond
:
wil
men
er
naar
streven
de
verzekering
tegen
de
gevolgen
van
den
ouden
dag
algemeen
te
maken
,
dan
moet
in
elk
geval
de
eerste
stap
deze
zijn
welke
thans
wordt
voorgesteld
.
En
het
blijkt
uit
geen
enkel
stuk
,
na
dien
tijd
van
de
afgetreden
Regeering
uitge
-
gaan
,
dat
door
haar
sedert
eene
andere
zienswijze
werd
geuit
of
andere
denkbeelden
waren
gehuldigd
,
of
een
anderen
weg
werd
ingeslagen
.
De
heer
Tak
van
Poortvliet
ant
-
woordde
daarop
als
volgt
:
Ten
aanzien
van
het
vraagstuk
der
pensioenen
valn
oude
werklieden
zal
de
Minister
van
Buitenlandsche
Zaken
,
wanneer
hij
zich
nog
eens
de
dossiers
laat
voorleggen
,
ontwaren
dat
deze
zaak
door
de
vorige
Re
-
geering
bij
haar
optreden
nog
lang
niet
in
staat
van
wijzen
was
gebracht
.
Aan
de
Ministers
van
Justitie
,
Finan
-
ciën
,
en
Waterstaat
was
het
voor
-
bereiden
eener
regeling
opgedragen
.
Maar
die
bewindslieden
hebben
omtrent
den
uitslag
hunner
bemoei
-
ingen
nog
geen
verslag
gedaan
aan
hunne
ambtgenooten
.
De
invloed
van
de
door
den
Minister
van
Buitenlandsche
Zaken
hiermede
be
-
doelde
rapporten
der
hooidambte
-
naren
is
dan
ook
aan
mij
tot
op
dezen
oogenblik
onbekend
gebleven
.
Men
kan
alsnog
in
deze
niet
spreken
van
eene
beslissing
der
vorige
Regeering
.
Ik
ben
,
wat
de
regeling
der
zaak
betreft
,
nog
volkomen
vrij
."
Op
zijn
beurt
gaf
de
Minister
van
Buitenlandsche
Zaken
het
volgende
wederantwoord
.
>
üp
het
tweede
punt
,
de
pensioen
-
verzekering
voor
arbeiders
,
daarop
zal
ik
niet
verder
ingaan
.
Ik
heb
gezegd
waarom
de
Regcering
het
initiatief
niet
konde
remen
tot
samen
-
stelling
eener
staatscommissie
en
wel
op
dezen
grond
,
dien
de
heer
Heldt
zeer
juist
heeft
aangegeven
,
dat
in
Nederland
nooit
iets
tot
stand
kan
komen
,
omdat
de
eene
Minister
afbreekt
wat
de
andere
opbouwt
.
Dit
Ministerie
na
wenscht
juist
den
draad
op
te
vatten
waar
de
vorige
Regeering
dien
heeft
laten
liggen
.
Het
wil
gaarne
iets
tot
stand
brengen
wat
in
het
belang
van
den
werkman
is
en
volgens
het
eigen
rapport
aan
de
vorige
Regeering
uitgebracht
,
in
elk
stelsel
past
,
daargelaten
vrat
verder
moet
geschieden
.
„
Wanneer
de
geachte
afgevaar
-
digde
,
de
heer
Tak
van
Poortvliet
,
nu
zegt
dat
djor
de
vorige
Regee
-
ring
geen
bepaalde
decissie
was
ge
-
nomen
,
dan
geef
ik
dit
gaarne
toe
.
Ik
zou
dit
niet
opgemerkt
hebben
als
de
geachte
afgevaardigde
het
mij
niet
in
den
mond
gegeven
had
,
want
dit
pleit
niet
voor
haar
,
die
reeds
in
1891
zoo
beslist
en
kwistig
met
belofte
in
deze
omsprong
.
y,Twee
zaken
staan
echter
vast.De
vorige
Regeering
heeft
de
op
-
dracht
gegeven
,
nadat
een
onderzoekvan
twee
jaren
had
plaats
gehad,een
wetsontwerp
tot
het
stichten
vaneen
lijfrentebank
te
ontwerpen
.
Ende
vorige
Minister
van
Binnen
-
landsche
Zaken
heeft
op
27
April
1893
verklaard
,
dat
men
daardoorop
weg
was
te
voldoen
aan
de
be
-
lofte
in
de
troonrede
van
1891
af
-
gelegd
omtrent
het
pensioneeren
vanwerklieden
.
Van
eenige
verdereactie
der
Regeering
blijkt
echter
niets.„Toch
was
het
rapport
reeds
denI4den
November
1893
ingediendomtrent
de
bank
voor
lijfrenten,maar
niettemin
was
geen
spoor
teontdekken
dat
de
vorige
Regeeringtot
andere
gedachten
gekomen
is
ofvan
de
conclusiën
der
door
haaringestelde
commissie
is
afgeweken."Thans
nu
het
jaar
1894
op
hetpunt
staat
heen
te
gaan
zonder
dezevoor
velen
zoo
gewichtige
kwestie
tehebben
beslist
blijft
de
hoop
ge*vestigd
op
1895
,
Dat
tevens
indat
jaar
ook
andere
beloften
zullenworden
vervuld
is
voorzeker
velerwenscb
,
doch
...
de
ver
/
ulling
dierbeloften
moet
wederom
met
geduld
worden
afgewacht
.
H
.
LOMBOK
.
Het
Handelsblad
ontving
uit
Batavia
het
volgende
telegram
:
irDjilantik
beeft
per
brief
beleefd
maar
beslist
geweig«rd
naar
Batavia
te
komen
vóór
hij
weet
wat
ëe
bedoelingen
van
het
gouvernement
ziJD
.«
Djilintik
is
.
zooals
men
weet
,
stede
-
houder
geweest
vau
deu
vorst
vbb
Lombok
in
Karang
Asem
op
Bali
.
Door
de
gevangenneming
van
den
vorst
en
de
verovering
van
de
voornaamsto
sterkten
op
Lombok
is
het
Nederland
-
sche
gouvernement
in
de
plaats
getre
-
den
van
den
vroegerea
beheerscher
en
is
ook
Karang
Asem
onder
Mederlandsch
gezag
gekomen
.
Krachtens
dit
feit
heeft
de
Qouver
-
nenr-Generaal
van
Nederlandsch-Indië
Djilantik
opgeroepen
naar
Batavia
,
vermoedelijk
om
zich
over
zijn
gedrag
op
35
Augustas
te
verantwoorden
.
De
slimme
stedehouder
schijnt
te
handelen
als
de
vos
in
de
fabel
,
die
door
den
leeuw
werd
opgeroepen
en
,
geen
gerust
geweten
hebbende
,
weinig
Inst
had
te
verschijnen
.
Zijn
aarzelen
stelt
althans
zijn
houding
in
een
zeer
verdacht
licht
.
Mocht
hij
blijven
weigeren
dan
zal
hij
wel
worden
afgezet
en
van
zijn
verdere
houding
zal
dan
afhangen
of
al
dan
niet
een
expeditie
naar
Bali
zal
worden
,
gezonden
.
Zooals
wij
reeds
hebben
medegedeeld
,
bestaat
er
onde
*
de
nog
oaafhankelijke
rijkjes
op
da
)'
eiland
geen
eensgezindheid
en
zijn
eo
üi^i^e
daarvan
bevriend
met
het
Nederlaadach
gezag
.
Dat
Karang
Asem
zelf
in
moeilijk
-
heden
is
gewikkeld
,
leert
het
Koloniaal
Verslag
van
189é
,
waarin
wij
lezen
dat
tusschen
dat
gewest
en
Kloengkloeng
de
verhoudingen
gespannen
bleven
ea
in
de
laatste
maanden
(
v(5dr
Juli
van
dit
jaar
)
versiimmerd
waren
.
Het
verslag
zegt
verder
over
Karang
Asem
:
«
Omtrent
Karang
Asem
is
aan
te
teekenen
dat
te
Boeleleng
nog
geen
bericht
werd
ontvangen
omtrent
de
opvolging
van
den
op
1
Mei
1893
overleden
oudsten
der
twee
besturende
vonten
,
met
name
Goesti
Q'déPoetoe
,
door
zijnen
oudsten
zoon
Anak
Agoeng
K'toet
Djilantik
.
Zooals
uit
het
verslag
van
lS9i
blijken
kan
,
worden
de
be
>
•
tnnrdera
van
Karang
Asem
door
de
voraten
van
Lombok
aangesteld
,
die
daarvan
aan
het
gouvernement
hebben
kennis
te
geven
.
De
andere
Karang
Asemsehe
stedehouder
Goesti
G'dé
Djilantik
,
een
broeder
van
wijlen
ge
-
noemden
Goesti
G'dé
Poetoe
,
bevond
zich
nog
altijd
op
Lombok
,
waar
do
vorsten
zijne
diensten
niet
schenen
te
kunnen
ontberen
in
verband
met
het
voortduren
van
den
opstand
der
Sasaks
.
De
verwikkelingen
tusschen
Karang
Asem
en
Kloengkoeng
kwamen
niet
tot
ontkneoping
;
integendeel
moet
,
zooals
den
resident
ter
oore
was
geko
-
men
,
een
verraderlijke
,
doch
mislukte
moordaanslag
,
die
in
April
jl
.
door
een
sedert
'
t
laatst
van
1892
in
Karang
Asem
verblijf
hondenden
zoon
van
den
dewa
-
agoeng
van
Kloengkoeng
zonde
zijn
gepleegd
op
den
hiervóór
genoemden
Anak
Agoeng
K'toet
Djilantik
,
de
grieven
van
Karang
Asem
tegen
Kloeng
-
koeng
vermeerderd
hebben
,
daar
veron
-
dersteld
werd
dat
de
aanslag
op
last
van
den
dewa-agoeng
zou
ztjn
gepleegd
.
Verder
had
de
resident
omtrent
het
voorval
vernomen
,
dat
de
dader
zelf
,
met
name
Tjokorda
Ngoera
Konot
,
aanstonds
jevat
en
met
zijne
eigene
kris
was
omgebracht
en
dat
weinige
uren
later
drie
van
Tjokorda's
vrouwen
en
een
volgeling
van
hem
gedood
waren
.
Wanneer
dus
een
expeditie
tegen
Karang
-
Asem
noodig
wordt
,
znllen
onze
troepen
zeker
kraehtigen
steun
vinden
bij
Kloengkoeng
.
—^
Aangaande
de
Lomboksche
aan
-
gelegenheden
wordt
in
de
Jav
,
Ct
.,
behalve
hetgeen
reeds
uit
de
regeerings
-
telegrammea
is
meegedeeld
,
bericht
dat
uit
de
poeri
nog
naar
{
Ampenan
zijn
vervoerd
83S9
kilogram
zilver
,
beneveni
drie
koffertjes
v
--^.
■,.:^,
•^
mmihë^Miiiiimé
i4ms
^