Tekstweergave van CNA_1884-11-29_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
^ m wm dam . 1 tzegels of 6 . TIJ No . 3 . ÜWS - en Zaterdag : 29 November . 1884 . ABONNEMENTSPRIJS : Voor Culemborg f l.SO per jaar . Franco per post - 1.80 » » Enkele Nummers. - 5 cent Dit iDlad verschijnt eiken Vrijdagavond . UITGEVER te C Culemborg . ADVERTENTIËN : Van 1—6 regels 30 cent , elke regel meer 5 cent . Drie plaatsingen woi'den slechts tweemaal berekend . Grpote letters naar plaatsruimte . Abonnementen en Advertentiên worden aangenomen door alle Boekhandelaren en Postdirecteuren . ros . en , 3 itog , jvarte HELS , bewaart wanneer n . Het crzelver eelten efc goed en reuk idig het itijn bij . iht . 3 , fd(]epot \\ Zij die zich op dit Blad abonneereu , ontvangen de tot 1 ° Ja - nuari verschijnende nummers gratis . DE MOÜKERHEIDE staat in kwaden reuk en is de plek waar wij de ons lastige inenschen naar toe wenschen ; zij is voor ons , wat de Bloksberg voor de Duit - schers is : een woest onherbergzaam oord . Toen de spoorlijn Nijmegen - Venlo moest worden aangelegd , dacht men , dat de lijn over „ de Mookerheide "' eeu onding was en had zij haar ontstaan alleen te danken aan de lijn Nijmegen — Amersfoort die door Amsterdam begeerd werd . Men beschouwde de Mookerheide als het zwak - ke punt in de lijn , tervfijl juist die heide bezig is er het sterkste van te vormen en de lijn productief te maken . Thans heerscht er op die stille Mookerheide , eene groote drukte en bedrijvigheid rondom het er in gelegen station en ruime stationsem placement . Door het groote verschil in terrein hoogte en de overbrugging der Maas bij Mook , kon het sta - tion niet in de nabijheid van het dorp worden ge - plaatst en moest worden gebouwd in de heide . Misschien had de ontwerper echter reeds de exploitatie der Modkerheide daarbij mede op het oog . Weet dat de Mookerheide geene vlakke heide is maar een heuvelachtig terrein dat vol kiezel en zand zit . Nu is kiezel en zand , vooral zand dat niet stuift , iets waaraan in ons land groote behoefte bestaat . Tot nog toe-heeft men bij den aanleg onzer spoorwegen en andere werken meestal rivierballast gebruikt , die veel duurder is dan de bergballast die de Mookerheide in voor - treffelijke kwaliteit en zeer groote kwantiteit oplevert en slecht behoeft te worden opgeschept , terwijl de eerste moet worden gebaggerd . De Maatschappij tot Exploitatie der Staatspoorwegen heeft nu m dien ballast een schat gevonden , dien zij met hare locomotieven en lastwagens haalt en aan aannemers van spoorwegen levert . Zij exploiteert dus die heide en heeft daaruit reeds groote sommen voor vrachten getrokken ; men zegt zelfs van / 70,000 in 3 maanden . Men heeft de deugdelijkheid van dien ballast ontdekt bij het maken van den spoopdam door het Maasdal van beide zijden der brug , waarvoor men den uitgegraven grond van de Mookerheide gebruikte en bevond ze zoo goed , dat men ze waard achtte om ook naar verdere streken te VForden vervoerd . Had men dit vroeger geweten , de regeering zou niet in gebreke gebleven zijn onder de voordeden der lijn Nijmegen — - Venlo , ook te noemen : de mobielmaking der Mookerheide . " Waarschijnlijk zelfs zou in plaats van in 1875 de lijn reeds bij het ontwerp van Hall tot aan - leg van Spoorwegen in 1859 gevoegd zijn , wijl men veel ballast behoefde en die nergens beter te krijgen was dan in de Mookerheide . Uit deii 400 meter grooten afstand tusschen station , hoofdgebouw en goederen bergplaats , volledig belegd met 3 stel - poren , noodig voor het ran geeren en formeeren van groote ballast treinen zou men moeten opmaken dat de scherpe blik van den hoofdingenieur , thans minister van Waterstaat enz ., de Heer van den Bergh , reeds alles voorzien had . Het spreekt van zelf dat de gemeente Mook er ook wel bij vaart . Die heuvelachtige , dorre , nietswaardige beide vertegenwoordigt nu kapitaal ; en stijft de gemeentekas , zonder dat men be - hoeft te vreezen , dat zij zal verdvvijneUj zelfs al blijft men 100 jaren zoo bezig als thans en dan nog zou men zich troosten met de gedachte dat zij Nederland „ uit wier en dras geweld " meer vastheid en stevigheid heeft geschonken . Overzicht der week . In de Fransche Kamer is het bij de discussie over de kredieten van Tongking warm toegegaan . In eeue lange rede heeft Lockrou de koloniale politiek der regeering sterk afgekeurd . „ Zoo men u eenige jaren geleden gevraagd had ," zoo sprak hij , „ eene koloniale politiek te bevestigen die meer dan 100 millioen zou kos - ten , die het zenden van een legerkorps nood - zakelijk maakte op een afstand van 3000 mijlen van Frankrijk , die ons wikkelde in den oorlog met een vijand van wien wij noch goede trouw noch nakoming van gesloten verdragen te wachten hebben , wat zoudt gij dan geantwoord hebbén ? Waar zoudt ge dan een meerderheid gevonden hebben om uwe politiek door te drijven ? Welnn deze noodlottige staatkunde heeft men gevolgd zonder de toestemming van ' s lands vertegen woordigers en ofschoon de regeering getracht heeft de verantwoordelijkheid van zich af te schuiven , blijft zij alleen de schuldige ." De afgevaardigde Delafosse maakte het nog erger en eischte eenvoudig dat men het minis terie in staat van beschuldiging zou stellen Wat overigens de overwinningen betreft door de Fransche troepen bevochten , de Times schijnt daaraan niet veel waarde te hechten . Volgens een door haar ontvangen telegram zou het succes der Pransche wapenen in Tongking sterk overdreven , en dat op Ëormosa een zuiver ver - zinsel zijn , * * ■ f Uit Berlijn wordt bericht dat de Commis - sie uit de Congo Conferentie in hare zitting van Zaterdag nog geen besluit genomen heeft om - trent het voor^tel van Amerika om het begin - sel der vrijheid van verkeer iu het Congo - bas - sin uit te strekken over het terrein tot aan de beide oceanen . Dit voorstel betrof ook de rech - ten van Frankrijk , en daarom heeft de Fiansche gevolmachtigde bij zijne Rugeering inslructiën dienaangaande gevraagd . Er werd aan getwijfeld of de Commissie het voorstel wel in zijn geheel zou aannemen . Evenwel , het zal in de Conferen - tie zelve nog wel op moeilijkheden stuiten ; want Portugal is er tegen , en — gelijk men wordt alleen geldig geacht weet — het besluit wanneer het met algemeene stemmen wordt ge - nomen . * « Uit Engeland komt het bericht dat Glad stone voornemens zou zijn het politieke leven vaarwel te zeggen na aanneming van de wet op de indeeling der kiesdistricten Hij zou zich dan bij de aanstaande verkiezingen niet meer candidaat stellen en na zijn aftreding waarschijn - lijk tot pair verheven worden even als dat het geval was met Disraeli . Daarom ook zoekt hij op alle mogelijke wijfie een accoord te treffen met de lords en heeft hij ook de verdediging der . Kamer op zich genomen bij gelegenheid van de motie Labouchare . * * ' f De Spaansche studenten schijnen voor hunne coÜegas van Zurich en Moskou niet te willen ondeidoen . Niettegenstaande in October jl . te Moskou 17 studenten van de hoogeschool wer - den weggejaagd en 51 tot opsluiting werden veroordeeld , Schijnt , dit voorbeeld niet kalmee - rend te hebben gewerkt . De wanordelijkheden onder de studenten te Madrid zijn van vrij ernstigen aard geweest . Daar waren er die van revolvers voorzien waren en geschoten hebben op de politie of gendarmerie . Deze ging toen met het plat van de sal)el op hen los . In het geheel moeten er een dertig personen gewond zijn ; onder dezen ook lieden die zich rustig gedragen hadden en enkel uit nieuwsgierigheid waren komen kijken . Het aantal in verzekerde bevvaiing genomen personen was meer dan 100 , onder welke twee hoogleeraren . Een dertigtal studenten waren echter weer op vrije voeten gesteld . De civiele gouverneur heeft eene proclamatie uitgevaardigd , waarin hij de bevolking aanm;iant zich van elk-e manifestatie te onthouden . Zoodra deze zich herhaalt , zal de gewapende rnacht tus scheu beiden komen . De rector der hoogeschool en de deken van de rechtsgeleerde faculteit hebben hun ontslag ge - vraagd , dat door den minister aangenomen is . De studenten hebben den nieuwen rector der lioogeschool uitgefloten . Dientengevolge is de regeering overgegaan tot het sluiten dier inrich - ting . De manifestatiën op straat zijn door de studenten voortgezet en de politie heeft de sabel getrokken . Vijf dagbladen worden vervolgd wegens arti - kelen , die zij over de ongeregeldheden hebben "■ etjeven . BINNENLAND . Culemborg , S3 jSToveraber Bij koninklijk besluit is W . van Limborgh , rijks - in die betrekking benoemd ontvanger te Knijpe c . a te Grave c . a . Op do Dinsdag il . alhier gehouden najaarsmarkt waren aangevoerd 85 runderen 34 kalveren en 83 biggen . Zondag-avond ten half zes ure , zal Ds H . Pierson,de bekende directeur der Heldring Gestichten namensde Veroeniging de school met den Bijbel " in hetEvangelisatie - lokaal alhier eene rede houden . Van verschillende zijden ontvangen wij klachteüover het verschil van tijd der Stads-uurwerken met dievan Post - en Telegraafburean en Staatsspoorwegen.Hierdoor ontstaan soms groot ongerief en aanmerke - lijke schade voor reizigers . Het ware te wenschendat er eenige moeite werd aangewend om den gangder uurwerken zoodanig te regelen , dat die altijd zooveel mogelijk gelijk is met die van bovengenoemde kantoren . De Heer P . W Niegeman , onderwijzer aan de openbare Burgerschool alhier heeft met goed gevolgexamen afgelegd in de Geschiedenis voor ' t Middelbaar Onderwijs . ÜTEECHT , 26 Nov . Door de Ned . Erjnspoorweg - maatschappij zijn verpacht de restauratiën ' te Gouda , Den Haag en Wageningen . Hoogste inschrijvers waren : voor Gouda , de heer G . Loepel , te Schevenin - gen , ad f 3250 ; voor den Haag , de heer D . Wesse - link , te iiosendaal , ad ƒ 4.40(1 ; en voor Wageningen , de heer T . van Laar aldaar , voor ƒ 136 ' sjaars . WAGENINGEN , 2(5 Nov . De kantonrechter alhier heeft " 2 personen veroordeeld ieder tot eene geldboete van f \ 5 of 3 dagen gevangenisstraf wegens het vangen van een nachtegaal bij het bekende hotel de Grebbe . DELFT , 27 Nov , De heer J . C . van Marken jr . heeft volgens de Fabrieksbode dezer dagen pogingen aangewend tot het stichten van een klein kerkgebouw in het Agnets-Park , ten einde de bewoners van dat park , hetwelk weldra 80 woningen zal bevatte , ieder naar zijne wijze , hunne godsdienstige behoefte zonden kunnen bevredigen . Voor ieder kerkgenootschap een alzonderlijk gebouw te stichten was niet doenlijk , en daarom wenschte de heer v . M . een gebouw op te richten dat voor de godsdienstoefeningen van alle gezindten zouden kunnen gebruikt worden De mededeeling echter van het hoofd der E . K . gemeente , daarop door hem gehoord , dat zij niet besluiten kan het ge - bruik van een kerkgebouw met andersdenkenden te deelen , anders dau in zeer buitengewone gevallen wanneer hare volgelingen geheel van godsdienstoefe - ningen zouden verstoken zijn , heeft tot gevolg gehad dat de heer v . M , van verdere plannen daaromtrent heeft afgezien . ' s-BOSCH , 24 November . Door de Staten van Noord - Brabant is in hunne najaarszitting een besluit genomen tot wijziging van art . 5 van het reglement van poli - tie op de zee - en , rivierwaterkeerende dijken en ka - den en daarin gelegen sluizen en werken . Dit besluit verdient , om het gewicht der zaak , in wijden kring meer van nabij bekend te worden , even als de omstandigheden , die tot het nemen van het besluit aanleiding gaven . In het belang van ' slands defensie werd door de Eegeeriug noodig geacht het maken eener inundatie - sluis bij het fort de Ruijter . Die sluis zou worden gelegd in een dijk van den Sabina-Henricapolder . Volgens art . o van het vooraangehaald reglement mocht , ofschoon de grondeigendom was het van rijk , in den dijk niet gegraven worden zonder vergunning van het bestuur van het waterschap . Die vergun - ning werd indi'rdaad verleend , doch onder zeer be - l VOO I-i 19 FEUILLETON . DE MAGYAAR . DOOR H . VAN MeERSSEN . [ Vervolg .) IV . Het Heimwee . Het valt den Magyaar hard onder de Oosten - rijksche vanen te moeten dienen . ... Een geheuïizinnig persoon dwaalt door de gelederen rond , bezoekt de herbergen en mengt zich in de gesprekken der soldaten . Zijne woor - den gaan van mond tot mond en maken den anders zoo heldha tigen huzaar kraclileloos . De onbekende vertelt hun wat er op den ge - boortegrond heeft plaats gehad en laat bij zijn vertrek proclamaties en liederen achter . De soldaten kwijnden weg . Verscheidene werden naar het hospitaal vervoerd en vroeg de genees - heer hun waaraan zij leden , dan wezen zij op hun hart en antwoordden : « Ons Vaderland "! Verscheidene sLierven maar niemand kon de ware oorzaak van hun dood bevroeden . Eenige kregen verlof om naar Hongarije terug te koe - ren en weinige dagen daaj'na hadden zij kracht en gezondheid herkregen . Wel was het bewezen dat iemand die vreemde ziekte onder de sol - daten voortplantte , maar hoe hem te ontdekken ? Niemand wilde hem verraden en alle strikken die men spande stuitten af op den trouw der soldaten . Het zaad dat hij onder hen had uit - gestrooid , bracht overvloedige vruchten voort . In een klein stadje van Gallicie lag een escadron huzaren in garnizoen , edele ruiters , voor wie menig Poolsch meisje haar hart voelde kloppen . Gravin Anna een beminnelijke Poolsche dame was sedert . twee maanden verloofd aan den dapperen huzaren-ofticier . Op den voor - avond van hun huwelijk ging de officier zijne beminde een bezoek brengen . Hij was een man van een hooge en trotsche gestalte , de blos des jongelings bedekle zijn gelaat . Zij was eene schoone weduwe . Gitzwart rhaar goltde in breede lokken over hare schou - ders ; haar gelaat was bleek maar was de type van een echte Poolsche . Bij hel zien van liaren beminde schitterden hare oogen met . een zachten glans . De officier wilde opgeruimd schijnen , maar het is moeielijk het oog te bedriegen eener vrouw die u met de onrust der liefde gade - slaat . Zij naderde hem , streelt hare hand over zijn voorhoofd om de wolken van droefheid weg te vegen die er stonden afgeteekend . « Wat deert u ?" vroeg zij , « het is niet mooi van u zoo treurig te zijn op den vooravond van uw huwelijk " «« Niets , mijn dierbare , maar toch ik moet ' t u zeggen ; op den vooravond van zoo'n schoonen dag , wordt ik gekweld , ik weet niet door welke gedachte . De krijgsraad heeft een man ter dood veroordeeld , ik heb zijn vonnis onderteekend . Morgen op den dag van ons huwelijk zal hij gefusilleerd worden Dat is ' t wal mij zoo neer - slachtig maakt ." De man heeft zeker een zware misdaad begaan ?" «« Volgens de krijgwetten , ja ; hij heeft de soldaten aangezet tol desertie , hij heelt ze over - gehaald om naar Hongarije terug te koeren en de Serviërs te bestrijden . De dood is de straf voor die misdaad . «« « En gij hebt zijn vonnis onderteekend ? Zijl gij geen iVIagyaair , bemint gij uw land en uw volk niet ?» «« Ik ben militair en onder de wapenen , ik moet de wet eerbiedigen -» « Gij die voor mij zulke liefde koestert , zoudt gij geen vaderlandslielde bezitten ?» «« Ik bemin mijn vaderland m'aar ik ben geen dwoeper . Ik mistrouw die schoone woorden en beloften waarvan de revolutionairen altijd den mond vol hebben , alleen om de maatschappij omver te werpen , om bun eigen eerzucht te voldoen Dat eeuwig protesteeren tegen een voldongen feit loopt ' alleen uit op een eeuwig nabeiouw .)) « Wilt gij dan een overwonnen en onderdrukt volk verbieden te hopen op een tijd dat zij in hunne rechlen zullen worden hersteld ?» ant - woordde gravin Anna . Na deze woorden zotte zich de geestdriftige Poolsche voor de piano en speelde met vuur de welbekende Aria : Nog is Polen niet verloren Door hare tranen heen glansden hare oogen van een edel vuur . Haar beminde trad naderbij nam hare hand en drukte die aan zijne lippen . « Arm Polen ,)) sprak bij , « uwe kinderen hebben wel reden om over iiw ongelukkig lot te treuren . Telken male als gij den degen aangord - det , v/erd hij in de moedige hand verbrijzeld , het gewicht uwer boeien verzwaard ' en het getal uwer kinderen , die in ballingschap gezonden werden , groeide voortdurend aan . Wee den Magyaren zoo zij zich deze noodlottige les niet ten nulle maken .)) «« Is hij wel een Magyaar die aldus spreekt ?)») « Anna , uw eerste echtgenoot , werd den dag na zijn huwelijk , op bet slagveld ' doodelijk ge - troffen ; wilt gij uw tweeden verliezen op den vooravond van uw huwelijk ? Spreek slechts , ik gehoorzaam ; ik heb trouw gezworen aan mijn keizer , maar ik gevoel dat gij in staat zijt mij mijn eed te doen breken » «« Helaas ? Zooveel vorder ik niet van u..,Mijn hart verzet zich tegen mijn vaderlandsliefde . Ik bemin u meer dan mijn land , meer . dan de vrijheid . Gij zoudt u voor mij willen opofferen ! Neen , op den vooravond van ons huwelijkjvvaag ik u als bruidschat het leven van dien-man ))» « Gij vraagt mij mijne eer als soldaat .)) «« Laat dan een zachtere straf «^ jjijienft .; toe - passen .»» ■ ^ Jm'jLui ; i»E « Eén weg slechts staal open , die mensch ' heeft tot muiterij en desertie aangezet ; de wet heeft hem Ier dood veroordeeld Of ik moet biet vonnis ten uitvoer brengen , óf ik moét möt Mri iiaar Hongarije ontvluchten In bét Mêtet © gëviri'ziet gij mij nooit tetug . Kies dus . { Slot volgt .