Tekstweergave van CNA_1916-01-01_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
No . ZATERDAG 1 JANUARI 1916 . I I MiMii I rnrnnHfmwrnT " ■ y rci g '. nn t i ff * W ) j i ?.^ 4 "« -, an «, » gmw"".T J i i . yT entielblacl Nieui ^^- en A i ABONNEMENTSPRIJS : Voor CBLEWBORB I 1.5B met ZONMSSBLflD f 3.30 per jaar . Franco per post „ 2.Bfl „ , „ 4,1B per Jaar . AiiïBrtBiitlBn van 1 — Ifl regels 50 et ., elke regel meer S cent . Qfoote letters naar plaatsruimte . Eene advertentie 2 maal opgegeven worét slechts Z maal berekend . Advert^fltlën worden aannenmnÊiit tot DISSMB - au yRIJüASilJlIO&AS 3 uur . Tusscliejitijitgclie apHoglfipn van dit blad worden niet aangenomen . Enkele nummers der Courant „ 0.D5 per stuk . I I 45 . In Engeland en Frankrijk , zoo heet het , is de mededeeling van de overplaatsing van een deel der Dar - danellen-troepen naar een „ ander " oorlogstooneel met voldoening ont - vangen ; in Duitschland en Turkije zou dit eveneens zijn geschied . De tevredenheid van Engeland en Frank - rijk kan evenwel niet volkomen we - zen , zelfs al heeft de aftocht der troepen op de meest gunstige wijze plaats gehad . Engeland heeft hier - mede toch openlijk te kennen gege - ven dat het Riet in staat is de Dar - danellen Ie forceeren en dat elke verdere poging nutteloos zou zijn . Turkije kan zich daarentegen be - roepen de traditie van eeuwen ge - trouw te zijn gebleven en den door - tocht der Dardanellen te hebben versperd . Vandaar dat door de Duit - sche pers het Entente-„avontuur " als een mislukking wordt beschouwd Stellig zijn de geallieerde mo - gendheden er niet in geslaagd het onmiddeiijk door haar beoogde doel-te bereiken : .. de Dardanellen te - forceeren , tot Konstantinopel door te dringen de Turksche heer - schappij aan den Bosporus te niet te doen en Rusland den toevoer van munitie te verzekeren , in dat opzicht is haar poging ' n absolute mislukking geweest . Doch men diene vooral niet te vergeten , dat door de operaties der Entente aan de Dardanellen , net grootste gedeelte van ' t Turksche leger op dit front werd vastgehouden en dus niet in den Kaukasus tegen de Russen op - trekken kon . Zoodat indirect het Russische leger hiermede was gebaat Ongetwijfeld zal de stap . waartoe thans werd overgegaan , het prestige der geallieerden niet verhoogen doch uit een militair oogpunt bleek FEUILLETON , Gevlucht . 25 . Zoozeer had de verschijning dezer onverwachte hulp de sanscullotten verschrikt dat zij zich niet eens poogden te verdedigen maar naar alle kanten in wilde vluchten uit - eenstoven , eer nog de kloeke ama - zonen hen dicht genaderd waren . Is dat eveneens uw werk , Joseph vroeg de heer de Bassiere , bemer - kende , dat deze bij het zien van de overhaaste vlucht der bandieten spottend lachte . Wel zeker ! Toen ik namelijk zag dat men geen lust toonde om mij te vervolgen , maar er de voorkeur aan gaf om de boot te beschieten , liep ik naar het dorp en wekte de vrouwen . Ik maakte haar opmerk - zaam op het gevaar , waarin een der hunnen verkeerde , en gij ziet met welk een gunstig gevolg , te ge - lijk echter verschafte ik mij deze bijl die mij goede diensten bewezen heeft . Dat heb ik gezien ! Maar wacht eens , deze vrouwen kunnen ook onze vrienden redden ! Aan wie ^ behoort het vaartuig waarmede de ipasagiers in zee gestoken zijn ? p . vroeg hij dan aan de visschers-vrouwen . Aan mijn man , antwoordde een hij noodzakelijk te zijn . Reeds ge - gerkimen tijd was bekend dat Ge - neraal Monro , die Sir Hamilton als opperbevelhebber van het Darda - nelienleger is opgevolgd voorstander was van een ontruiming , waartoe in de jongste bijeenkomst van den oorlogsraad der Geallieerden dan ook besloten is . Sedert met de operaties aan de Dardanellen een aanvang werd ge - nomen , heeft de politieke toestand tal van wijzigingen ondergaan en is het zwaartepunt van den wereld - oorlog naar gansch andere gebieden verplaatst . Thans schijnt het dat de Geallieerden een poging zullen wagen om zich van uit Saloniki door Bulgarije een doortocht naar Konstantinopel te banen , hetgeen stellig ook een uiterst moeilijke expeditie is , doch die naar zij mee * nen , voor het oogenblik meer kans van slagen biedt . Door het terugroepen der En - gelsche-Fransche troepen van de Spewla-baai en de Anzas-streek , beide aan de Westkust van Galli - poli , is alleen nog de uiterste wes - telijke punt van het schiereiland bij Sed-ul-Bahr , dcor de Geallieerden bezet . Het is niet duidelijk of het een speciaal doel heeft , dat dit punt alleen niet wordt verlaten . Zouden de Geallieerden niet onom - wonden willen doen blijken , dat de gansche expeditie als hopeloos op - gegeven , is , of zou ' wellicht het voornemen bestaan later de aclie te hervatten ? SERVIË . De nood in Servië . Het te Amsterdam gevestigde Nederlandsche Comité tot steun van het Servische Roode Kruis en van de noodlijdende Servische be - volking , meldt ons dat het uit Sofia groote , breedgeschouderde vrouw , die met een hooivork gewapend was . Men moet hen te hulp snellen , ging de emigrant voort ; want de boot is met een kogel doorboord en loopt gevaar van te zinken . Dadelijk was al het andere ver - geten en onder het eenparig geroep van : Brengt een schuit te water ! wierpen de vrouwen hare wapens neder en liepen om het vlot te maken naar een vaartuig , dat op het strand getrokken was . Men bracht riemen aan en twee krachtige visschers - vrouwen scheepten zich met Albert en den boschwachter in . Intusschen verkeerde de arme visschers die graaf Berclaux en Valentine aan boord had , in een zeer neteligen toestand . Naar land terugkeeren was zich in de handen der sansculotten overleveren en hij wist maar al te goed welk lot hem in dit geval wachtte ; van de andere kant vulde de boot zich hoe langer hoe meer met water zoodat hij zich gedwongen zag nu en dan met roeien op te houden om het water uit te hoozen . Nog een kwartier , een half uur , een uur wellicht en zij zonken onvermijdelijk — en er was geen hulp in uitzicht . De graaf verleende in zijne doffe smart geen bijstand . Waartoe dient het om on - zen doodstrijd te verlengen ? had hij geantwoord .! Eindelijk had hij zich door het dringende verzoek van den schipper laten bewegen om te hoozen terwijl llilgems : Ifan lam l fan Ér larcl !, CULEMBORG . Dit blad verschijnt Dinsdag * il A en Vrijdagavond , ii it bericht heeft ontvangen omtrent den ontzettenden toestand in Servië . Ver * scheidene Amerikaansche doctoren , uit Servië teruggekeerd , bevestigen dit . De bevolking is van al het noodige verstoken ; keeren , dekking en voedsel ontbreken . Bij duizenden sterven mannen , vrouwen en kin - deren langs de wegen . De Neder - landsche minister-president te Sofia heeft zich bereid verklaard het mo - gelijke te doen om voedingsmidde - len uit Roemenië naar Servië te doen vervoeren . Het comité heeft te dien einde jhr . " Welvill van Carn - bee 25000 francs doen toekomen . Veel grooter bedragen zijn echter dringend noodig . Het comité welke penningmeester is de heer T . Th . Gleichman , Heerengracht 216 Am - sterdam , doet een beroep op de tnenschlievendheid van alle land - genooten om hun bijdragen aan dien penningmeester te doen toe - komen . Nog deelt het comité ons mede , dat het in de afgeloopen week reeds telegrafisch 10.000 francs verzonden heeft naar Saloniki ten behoeve der Servische vluchtelingen aldaar en dat het per Koninklijke Nederiand - sciie Stoomboot - Maatschappij een zending vrouwen - en kinderkleeding naar Saloniki heeft overgemaakt . Krijgsgevangenen . Het aantal krijgsgevangenen in het Duitsche rijk wordt thans op f 1.400.000 geschat . Dit aantal zou nog ontzaglijk toenemen , zegt de Vossische Zeitung , wanneer men alle krijgsgevangenen daarbij rekende die wij in de Karpaten en in Ser - vië gemaakt hebben en die in Oostenrijk onder dak gebracht zijn . Het Duitsche leger telt in vredes - tijd slechts half zoovee ! manschap - pen als hetaantal krijgsgevangenen . deze de riemen weder opnam . Maar op hetzeflde oogenblik riep de visscher , een blik naar het strand werpende uit . Het is te laat men heeft een schuit te water gelaten ; wij kunnen niet meer ontsnappen . Laat het water dan maar wassen des te eerder is het met ons ge - daan ! antwoordde de graaf terwijl hij den schepper nederwierp . Bij den hemel , neen ! riep dezeeman weder aan het uithoozengaande , ik waag den strijd lieveren wie weet Purperen streepen verfden den oostelijken hemel en verkondigden den aanbrekenden dag . De visscher keek met onafgewenden blik naar de schuit , die steeds duidelijker in hare omtrekken werd . Duizend don - ders ! wat moet dat beteekenen ? riep hij . Er zijn vrouwen aan boord en zij zitten aan de riemen ! Thans keek ook Berclaux uit en hij slaakte een kreet van blijdschap want hij had den getrouwen bosch - wachter en zijn vriend herkend . Dat zijn onze redders !! O mijn God ! ik dank U voor Valentine ! riep hij in vervoering . Waarlijk riep de visscher , dat is mijne vrouw en Martha , die van Johannes ! Komaan heer graaf aan aan het hoozen ! Als wij ons nog vijf minuten boven water houden zijn wij gered . Daarop vatte hij de riemen , wendde de schuit en stuur - de degenen die hun te hulp kwa - men te gemoet . dat nu door Duitschland geherbergd wordt . Wilde men deze schaar in gewone colonnes door den Branden - burger Poort laten marcheeren , dan zouden de Berlijners daar volle drie weken dagelijks twaalf uren moeten wachten , om hen allen te zien voorbijtrekken . Voor hun voeding zijn per dag 660 runderen , 900 centenaar brood en 30.000 centenaar aardappelen en nog verscheidene andere dingen noodig . Het Duitsche legerbestuur had niet op zulke groote scharen van krijgsgevangenen gerekend . De nieuwe kampen die voor hen wer - den gebouwd , moesten letterlijk uit den grond getooverd worden ; niet mindder dan honderd vijftig steden elk met tienduizend inwoners . Daar - bij is zulk een gevangenenkamp een veelvormig geheel met woon - enadministratie barakken , bakkerijen slagerijen , bad - en desinfectie - in-richtingen , werkplaatsen eu tuinen . Gemiddeld kosten de aanleg en de inrichting van zulk een kamp twee milHoen mark . Het voedsel der krijgsgevangenen bestaat voor 30 percent uit aard - appels , v/aarbij 30 percent brood komt . Viecsch krijgen zij driemaal per week . Men heeft bloed , dat veel voor bloedworst verwerkt wordt , sojaboonen ' mais , in plaats van rijst , cis voedingsmiddelen in gebruik gesteld , verder marmeladen in plaats van boter . Het centrali - seeren van den inkoop maakt een betrekkelijk goedkoope voeding mogelijk . De kampen zijn dank de badin - richtingen , ontsmetten , „ lauseleum " en inrichtingen , vrijgebleven van uitgebreide epidemieën . Personen , die ernstig ziek of zwaar gewond waren , werden in de reservelazeret Na verloop van eenige minuten gaf graaf Berclaux Valentine aan zijn vriend Albert over , die haar voorzichtig op den bodem der schuit nederlegde . De jonge vrouw was nog steeds bewusteloos . De boschwachter goot haar eenige druppels brandenwijn in den mond , terwijl de vrouwen zich van een of ander kleedingstuk ontdeden om haar te bedekken en eenige warmte in hare verstijfde ledematen op te wekken . Eindelijk sloeg Valentine de oogen op en een onbeschrijfelijke gelukkige uit - drukking vertoonde zich op haar gelaat , toen zij zich van hare vrien - den omringd zag . Waar zijn wij ? vroeg zij . Wij zijn gered ! antwoordde haar echtgenoot . Een zeil riep op dat , oogenblik een der vrouwen terwijl zij op een donkere stip aan den horizon wees ; het komt in onze richting ! wij kun - nen het bereiken ! komaan ! ferm aangepakt ! De vogelvrijen verkeerden nog ettelijke minuten in eene pijnlijke onzekerheid ; want zij wisten nog niet tot welke natie het schip be - hoorde . Midderwijl werd de donkere stip grootêr men kon den vorm en den bouw van het schip reeds on - derscheiden ; maar zijn vlag was nog onmogelijk te herkennen . De visscher echter verklaarde het kort daarna , krachtens de ervaring oude zee lieden eigen , voor een bevriend op dezelfde wijze behandeld als de Duitsche soldaten . Het verlangen naar bezigheid wordt in ruime mate bevredigd , terwijl ook voor biblio - theken scholen en zelfs Heinema - tografen in de gevangenenkampen gezorgd werd . Gemengde Berichten . — Kinderspel . Men meldt d.d . 27 Dec . aan de Asser Ct : Hedenmiddag ongeveer 4 uur had alhier in de Eramer-dennen een droevig ongeluk plaats . Terwijl een 5-tal schoolkinderen daar een hol in den grond hadden gemaakt wel - ke ze overdekt hadden met palen en daarover zand , waar ze in speel - den gingen een 4-tal mos halen , terwijl een jongetje van mej . de wed . Hars , wonende aan de Wil - helminalaan alhier , van ongeveer 11 jaar , er in bleef zitten . Ongeluk - kig zakte alles ineen , met het droe - vig gevolg dat hij er onder terecht kwam en daarna overleed . Diefstal met inbraak . — Toen gisterochtend te onge - veer , half 6 de arbeiders der glas - fabrieken te Leerdam zich naar hun werk begaven , bemerkte een hunnerdat van het magazijn*voor goud - en zilverwerken toebehoorende aanden heer D . F . Vlieg , aldaar , eender spiegelruiten verbrijzeld was enhet uitgestalde in de étalage maarvoor het grijpen lag . Aanstonds aan diefstal denkende belde hij den eigenaar op . Het ver - moeden bleek alras juist te zijn . De heer Vlieg vond in de étalage een grooten baksteen , welke gediend had om de ruit te verbrijzelen . Het is haast onbegrijpelijk hoe raen de - zen brutalen inbraak ongemerkt heeft kunnen plegen . Wel heeft een der buren omstreeks half een ge - raas gehoord , doch hechtte daar verder geen beteekenis aan . Het bleek , dat een vitrine met gouden ringen , ter waarde van circa f 900 , meegenomen was . De schade is echter nog aanzienlijk grooter , aangezien de zware steen in zijn val nog groote verwoestingen in de étalage heeft aangericht . Dat geen horloges , welke genummerd zijn , meegenomen waren , wettigt het vermoeden , dat men hier met vak - vaartuig . Het is een Noorweegsche brik ! riep hij . Moed kinderen ! krachtig de riemen aangegrepen ! Ik zal de seinen geven ? Een uur later bevonden zich onze vier vrienden aan boord van een goed ingericht schip , dat regelrecht naar Engeland voer . De stralen der zon die de wolken doorboord hadden spiegelden zich in de golven en hulde alles heinde en verre in een verblindend licht . Aan den verre horizon vertoonden zich de menigvuldige boehten der nevelachtige omtrekken . Bij dezen aanblik kwamen den vier vluchtelin - gen de tranen in de oogen : het waren tranen van vreugde , vermengd met tranen van weemoed . Dezelfde gedachte vervulde hun geest ; de - zelfde ontboezeming kwam over hunne lippen : Arm vaderland wan - neer zullen wij u wederzien ? EINDE .