Tekstweergave van DBWD_1962-12-28_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
DE BOMMELERWAARD VFRSCHIJNT DINSDAGS- EN VRIJDAGSMORGENS Hoofdredaktie: H. KAASJAGER - Telefoon 427 Administratie: A. H. G. THOMAS-Pekelharing 20e jaargang No. 103 Vrijdag 28 december 1962 Advertenties 10 cent per m.m. Bij kontrakt korting Abonnementen ƒ 2,00 per kwartaal Giro 904831 t.n.v. Drukkerij Kaasjager, Zaltbommcl Ereburger J. Moonng f Nog maar enkele dagen. Iedereen begrijpt, wat daar mede bedoeld wordt De schei¬ dingslijn moge voor de moderne mens eigen¬ lijk nog zo kunstmatig zijn, er keft toch blijkbaar in ons allen nog iets van de oude natuurmens, voor wie deze dagen een na¬ tuurlijke afgrenzing van een periode vorm¬ den. Het eigenlijke leven speelde zich vroe¬ ger in de zomer af, want dan kon er gewerkt worden, dan groeide het voedsel voor de rest van het jaar. In de herfst werd geoogst, werd het langzamer kouder en donkerder Het werk kwam voor een goed deel tot stilstand, het leven werd moeilijker Tot er in deze laatste dagen van het jaar een wending ten goede kwam. De zon ging weer stijgen aan de hemel, de dagen be¬ gonnen allengs aarzelend te lengen In veel opzichten is het leen van de- moderne mens net andersom geworden. In de zomer gaan we- met vakantie en dank zij verwarming en verlichting worden in onze fabrieken, scholen en kantoren in de winter¬ maanden de grootste pre-staties verricht. Het gezelschapslcven komt pas in de koude maanden tot zijn grootste opbloei. Voor ons mensen uit de tweede helft van de twintig¬ ste eeuw zou het nieuwe jaar veel beter ergens achter in de maand augustus kunnen beginnen Zit er dus toch nog iets van de oude n.ituurmcns in ons, die ons Oud en Nieuw doet vieren ? Die ons even doet stil staan bij het overschrijden van de drempel naar het nieuwe, nog in de nevelen der toekomst verborgen jaar ? Even stil staan en omkijken. Ieder van ons zal dat doen voor zijn eigen leven. Voor zijn gezin, voor zijn familie. Zi|n er doden te betreuren ? Is het met de zaken in de gewenste opgaande lijn gegaan of voelt men zich, getroffen door teleurstelling op teleur¬ stelling, langzamerhand afzakken ? Is er flink promotie gemaakt of is alles in de oude sleur gebleven ? Is men al in de jaren, dat het verstrijken — zo snel — van al weer een jaar zo weemoedig kan stemmen of kan men nog onstuimig vooruit kijken en verlangen naar het nieuwe jaai ? Was er onvrede of vrede in het hart ? Al deze dingen zullen de gedachten van onze Bommelerwasrders op Oudejaarsavond beroeren, bij de een zo, bij de ander zus Omdat ze algemeen menselijk zijn. Omdat de noden en vreugden van de mensen in wezen zo weinig verschillen, of de wieg nu stond in India of China, in Amerika of Rusland, in Afrika of Australië, in Drente of in de Bommelerwaard. We kunnen ons met meer zo veilig op¬ gesloten weten in ons kleine rustige krin¬ getje. We zouden het wel willen, maar het gaat niet meer. We zijn niet meer belang¬ rijke onderdanen van een klein njkje, maar nietige leden van een immens grote samen¬ leving. Fidel Castro en Nehru bouwen meer mee aan ons lot dan een honderd (aar ge¬ leden een bloedeigen minister deed. Daarom is het vrij zinloos een jaarover¬ zicht te willen gaan schrijven over wat in het afgelopen jaar de Bommclerwaard be¬ roerde zonder niet steeds in htt oog te Koning BEDANKT 1962! Wel en wee in de Bommelerwaard houden die achtergrond van dat grote geheel, waartoe wij behoren en dat ons wel en wee voor een belangrijk deel bepaalt Oorlog of vrede, daar gaat het ook nu nog steeds om Een jaar geleden was de stemming uitgesproken pessimistisch Er waren crises en de noodrantsoenen van de B.B. Ze zijn er nu nog, maar ze verontrus¬ ten niet meer zo erg Terecht of ten on¬ rechte ? In de week van de Cubaanse crisis. toen de veer tot het uiterste gespannen stond, werd Munchcn geloochcnstraft, kregen voorlopig zij gelijk, die meenden, dat de moderne oorlog zo vreselijk is geworden, ook voor een eventueel overwinnaar, dat niemand die allerlaatste oorlog van dit mensdom zal durven ontketenen. En onmid¬ dellijk zijn we- omgeslagen tot een optimis¬ me, dat niet helemaal gerechtvaardigd lijkt, maar dat we met gretigheid in ons hebben opgezogen. Als de wens maar niet een beetje te veel de vader van de gedachte is...... Och, en waarom nu ook weer pessimis¬ tisch zijn ? Het jaar 1962 heeft een zekere bevrijding gebracht, wat meer zelfvertrou¬ wen en daar mog^n we het dankbaar voor zijn En met de conjunctuur gaat het toch ook nog goed We mogen al van veel dingen iets af weten, die conjunctuur blijft iets geheimzinnigs hebben. Blijtt het met het economische leven goed gaan of komt er weci een teruggang in de naaste toekomst ! Onze verre voorvaderen hadden vele angsten en daar maakten ze dan afgoden van. De afgod — in de afdeling k-wade geesten — is voor de moderne mens de conjunctuur Geen afgod, die aanbeden wordt, maar gevreesd, zoals bij de Batavieren Donar. De conjunctuur was goed in 1962. Schonk ons meer dan ruime werkmogelijkhtid, ruime bedrijfswinsten. Waar men per se1' klagen wilde, sprak men wel van een ver¬ minderde expansie Nu ja, je kunt niet blijven hollen. Vanzelfsprekend waren er wel hier en daar moeilijkheden. In de land¬ bouw bijvoorbeeld boterde het niet erg De- kranten stonden er vol van en werden pro- testmeetingen gehouden tegen de regering. Vooral de kleine boeren op de zandgronden gebouw Rehoboth - Waardenburg hebben htt moeilijk. Hoewel in de Bommc¬ lerwaard het kleinbedrijf overheersend is op agiarisch gebied, bleef het hier rustig Is het hier nog niet zo slecht of is het, omdat onze¬ mensen moeilijker in beweging komen ; Zijn ze met minder tevreden dan elders ? Er is een ti|d geweest, dat de middenstand je kon vertellen, of het goed ging met de beier, ja of nee Het is echter net als overal elders in het land, een steeds kleiner per¬ centage van de bevolking vindt zijn bestaan m het agrarisch bedrijf Daardoor is de meting via de middenstand niet zo duidelijk Met de koopkracht van de bevolking leek het nog behoorlijk in opgaande lijn te gaan dit jaar. Er werden behoorlijk televisie¬ toestellen en auto's gekocht, de kinderen zaten ook dit jaar te ruim in hun zakgeld en men at en dronk er goed van. Zoals overal elders in Nederland. Alles was dus koek en ei in de Bommcler¬ waard ? Er kwam veel tot stand en nog meer plannen werden er gemaakt. En toch, de expansie leek niet zo verbazingwekkend groot meer. We gaan wel vooruit, maar gaan we in hetzelfde tempo als de rest van Nederland ? De statistieken zullen het over enkele iaicn moeten leren Men spreekt zo graag met wat overdrijving over een storm¬ achtige ontwikkeling, maar soms hebben we het idee, dat het in vele andere delen van Nederland harder waait Waarschijnlijk hebben we al veel te lang naar de zin van de lezers over zwaarwichtige dingen gepraat Zullen we ons daarom nu nog maar even voegen naar de traditie van de laatste jaren en in de bijna afgesloten jaargang van , De Bommelerwaard" wat bladeren en er ter herinnering een enkel feitje uit pikken ? Het eerste berichtje, dat ons nu opviel en dat ons verleden jaar volkomen ontgaan was, was de aankondiging van het optreden van een zekere heer Bron in Zuilichem Triomfantelijk werd er bij vermeld voor de goegemeente, dat een kastje van die heer Bron bij een veehouder gemaakt had, dat de meikopbrengst van diens koeien verdrievou¬ digd werd Ik .tou best, na al het rumoer. dat er om die meneer Bron geweest is, wel eens willen weten, bij hoeveel Bom meier¬ waarde boeren hij de welvaart afgeroomd heeft, t Zal waarschijnlijk wel me< vallen, want die zwaaien niet zó gauw met briefjes van duizend. Een belangrijk feit van die eerste maand van 1962 vinden we ook wel, dat het klaar¬ komen en in gebruik nemen van htt nieuwe stuk weg bij Rossum dit dorp buien de \c-rkeerkwamteroute van het doorgaande \c-rkeer kwam te liggen en de Hccmstrab.ian klaar was van Nijmegen tot het Munmkenland Htt wordt nu eens tijd, dat er een brug komt bij Alem. Een paar nummers verder zien we een foto staan van de heer Jac. Moormg Hi| was toen al ziek en hij nam afscheid van de woningstichting ,,Hulp naar Vermogen Later in augustus is hij Bommel ontvallen, een der meest dynamische figuren, die dit :gaansdag Bommels bcj, stadje ooit gekend heeft, een ereburger, aan wiens persoonlijkheid en leen we ook hier nogmaals een eresaluut willen brengen. Een andere, zeer markante persoonlijkheid, onhicl in februari de Bommelerwaard. In Bern — niet in Zwitserland, maar bij het Eiland Ncderhemert, — stierf de schilde! Willem Witjens. Vele pittoreske plekjes in de Bommclerwaard gaf hij op zijn schilde¬ rijen een eigen gezicht. En in Zaltbommel overleed de heer Wag- ner, aange-trouwd lid van de bekende familie N n hof c-n directeur van de ,,Drukkerij" (NV Van de Garde, specialist wat het drukken van studie-boeken betreft). In Waardenburg, weliswaar net buiten de Bümmelcrw.iard, maar er door de brug muurvast mee verbonden, kwam — zij het na vrij lang geharrewar, een verenigings¬ gebouw tot stand, waar iedere Waarden¬ burger niet anders dan uitermate trots op kan zijn Er is een tijd geweest, dat Brakel als spécialités had de vroege aardappel (de ,:Schoolmester"J en de knurp (knol), maar tegenwoordig is dat vooral de pony Ver¬ geten we niet, dat de opmars van de pony in het rivierengebied in Brakel begonnen is Elrakel organiseerde in februari een pony- keuring en later in het jaar besloot de ge¬ meenteraad tot het instellen van een pony- markt Zo herleefde — in kleiner formaat -— de aloude paardenmarkt van Brakel. die in de dertiger jaren slechts kunstmatig in leven kon worden gehouden doordat ..den Boer" (C A. Ven oom) één veulen ter markt aanvoerde, dat dan bij gebrek aan kopers maar verloot werd Weet U nog, dat we in februari even danig in de sneeuw hebben gezeten en dat er overal in heel Nederland en in de rest van de Bommclerwaard gestrooid was en dat we bier in Zaltbommel de benen braken op de gladde straten ? Omdat de chauffeur van de zandauto zi k was. Een\ gemeente¬ raadslid heeft to;i z;lf — later — aan¬ geboden om te gaan rhaufleren bi| gemeente¬ werken. Het is nu op het eind van 1962 heel wat beter gegaan Een ander gemeenteraads¬ lid heeft er al zelfs de nieuwe gemeente- werkman opcnli|k hulde voor gebracht. waarschijnlijk denkende, dat een beetje ho¬ ning voor de rest van de winter ge-en kwaad kon. Maar een feit is het, gedeeltelijk na¬ tuurlek ook. doordat het materiaal nu be-ter In he nieuws waren ook De Jongs in Zaltbommel Apotheker De Jong en veearts De Jong. De eerste herdacht zijn vijftig¬ jarig jubileum, de tweede nam afscheid Afscheid niet als veearts, want dat had hij enkele jaren geleden al gedaan, maar af¬ scheid uit zijn functies, waarvoor hij zich luist als oud-veearts zo met zijn volle per¬ soonlijkheid had ingezet. Van het Gasthuis e-n van de- Wielewaal Meer dan bij iemand anders hebben deze twee instellingen de laatste jaren het leven van de Heer De long gevuld. Teleurstellingen zijn hem daar- bi| niet gespaard gebieden, maar Zaltbommel zal nooit mogen ve-rgeten, welk een werk de heer De Jong hier vrijwillig ten bate van het algemeen heeft verzet. Tweemaal gingen we dit jaar naar de stembus Eind maart voor de Provmcicale Staten, later voor de gemeenteraad Hd was er kalm. De boeren tobden ook hier met het mond- en klauwzeer en anderen vroegen zich af niet al een beetje de zomer in het hoofd, of er in Zaltbommel gten cainjuni; zou kunnen komen. Het ?.it inderdaad te komen, zegt men nu, maar zal Rossum de Bomme laren niet >óY>r /nn ? In april heeft de hele Bommelerwaard met verbazing .-ukc-ken naar de watertoren aan de Steenweg. Net een paddestoel op v arm-vochtige herfstdag. Wie toen , D Bommclerwaard" niet las en een weck lan," daar niet langs inkomen was, zal toch wel even zi|n ogen hebben uitgewreven Intus¬ sen, wie gedacht had. dat de verdere albouw even snel in zijn werk zou gaan. is wel wat bedrogen uitgekomen Edoch, 1963 zal de giote beker wel klaar zien komen, bij leven en welzijn Een opmerkelijk feit was de massale voor¬ lichting op sexueel gebied, die aan de Bom- melerwaardsc jeugd gegeven werd. Geen ideale gelegenheid, zo samen in het Nut, maar een winstpunt, dat dit toch mogelijk was in de Bomnielcrwaard Koninginnedag had een bijzonder accent dit jaar, doordat het tevens de officiële viering was van het zilveren huwelijksfeest van het Koninklijk Paar Het was een goed feest, zij het niet het beste, dat we hier de laatste tien jaar hebben gehad. Kort daarna liet de Oranjevereniging het atweten. Ze¬ ging een jaar in de non-aktiviteit. Malaise in het verenigingsleven. Net alleen bij de Oranjeverenging en niet alleen in Zaltbom¬ mel. Ze dommelen in, een voor een, bij qebrek aan aktieve belangstelling der leden Die blijven liever aan het geld'-erdienen of bij de televisie. Welke vereniging presteert het om op de algemene ledenvergadering behalve de bestuursleden meer dan enkeU gewone leden aanw-czig te hebben '' Mis schien de buurtvereniging van de Heilig' Geeststraat Als die nog even volhoudt, wordt ze uniek in Nederland Het Uondshuis en htt Nutsgebouw zijn door de bezittende verenigingen ingebracht in de stichting vooi \ercnieingsgebuu\v,datbi|het nieuwe- \ercnieingsgebuu\v, dat bi| ..Opa's gatje" zal moeten gaan verrijzen Als we htt tegen de- tijd nog ma:.r nodig lub ben..... Mag een vijf erf twintigjarig jubileum in een jaaroverzicht ? Van een niet-Bommeler- waarder ? We geloven, dat de Geldermal- Draamrgel m Zaltbommel sense Ir Gerritsen dat wel aan de Bomme- lerwaardse tuinders verdiend heeft Dat was in mei en om die maand er niet te kaal te laten afkomen, hier de vermelding van de gestage voortgang van het werk aan de tweede haven van Zaltbommel en aan de nieuwe reparatiewerf van ,,De Waal". In jum kwam het wegdek van de Waal- brug — eindelijk — klaar, maar de nood- zakelijke ellende begon dra weer bij Waar¬ denburg Ze- werken da.ir erg hard en bin¬ nen afzienbare tijd zal ook dat voorbij zijn en dan ligt er een autoweg van Amsterdam tot Den Bosch om te zoenen. Alleen dt middenbcTmbeveiliging ontbreekt nog Over auto's gesproken, he-t was ook in juni, dat een Bommclervvaarder zijn auto terug kreeg, die ik weet niet hoc lang on¬ beheerd op een parkeerplaats ergens had gestaan. Voor we naar Je- tweede helft van 1962 overstappen, voelen wc het als een ereplicht een eresaluut te brengen aan de heer Van Erkcl. die afscheid moest nemen van h^t E HBO.-werk in de Bommclerwaard, waar¬ van hij zovele jaren de bczie-Iendc kracht is geweest In dit ons traditionele jaaroverzicht is het ook traditie geworden bij het bereiken van de tweede helft van het jaar de lezers te vragen genoegen te nemen met wat minder Centra uitvoerigheid Je begint altijd te uitvoerig, bang de beschikbare- ruimte met vol te krijgen en voor je het weet zit |e in ruimte¬ nood. Het is misschien ook niet zo erg, want we komen steeds dichter bij het heden, dat nog helemaal vers m het geheugen ligt Voor juli noteren we de uitbreiding van de door ondernemende mensen opgezette jachthaven annex kampeerterrein In Ammer- zoden en in Zaltbommel nam een verdienste¬ lijke, bij ieder bekende figuur, afscheid van haar werk, Zuster Geutjes van de Wijkver¬ pleging Een unieke instelling werd Zaltbommel in augustus rijker door de opening van ,.De Ruitertjes'V een kindercrèche. Een oud ge¬ bouw tot nieuwe schoonheid gerestaureerd. Een oude gedachte (..Dienende naastenlief¬ de') in een moderne uitdrukkingsvorm En in augustus ook even naar Brakel nog De vierde W.E.B O -tentoonstelling werd on¬ danks het slechte weer een groot succes. Jammer, dat dat niet hclc-maal gezegd kon worden van de Centrale Eokvecdag in Kerk¬ wijk, waarvoor wc hopen, dat 1963 een op¬ nieuw opgaande lijn zal vertonen. En op het Eiland Ncderhemert — U weet wel met