Tekstweergave van DBWD_1964-01-10_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
DE BOMMELERWAARD VERSCHIJNT DINSDAGS- EN VRIJDAGSMORGENS Hoofdredikcie : H. KAASJAGER - Telefoon 427 Administratie : A. H. G. THOMAS-Pekelharing 22e jaargang No. 3 Vrijdag 10 januari 1964 Advertenties 10 cent per m.m. Bij kontrakt korting Abonnementen ƒ 2,00 per kwartaal Giro 904831 t.n.v. Drukkerij Kaasjager, Zaltbommel Bommelse Notities 1164 Levend Erfdeel, Woensdagavond is in het Nutsge- boirw cen tentoonstelling geopend. Tot en met dinsdag blijft die daar en zij is voor iedereen gratis te bezichtigen. Dat gebeurt de laatste jaren meer dan vroe¬ ger en het is een feit, dat we met vreugde begroeten. We kunnen slechts hopen, dat deze tentoonstellingen, van verschillende aard, in toenemende mate een klankbord vinden bij de bevolking. Ook autoriteiten, die het goed met ons en met het culturele leven van een kleine plaats als Zaltbommel menen, hebben wel eens cen aanmoediging nodig om op deze weg verder te gaan. • De tentoonstelling „Levend Erfdeel" is samengesteld door een aantal vereni¬ gingen, die zich bezig houden met de bescherming van waardevolle monu¬ menten van bouwkunst uit vroeger da¬ gen. Zij wordt aangevuld door een serie foto's van bouwwerken, speciaal uit de provincie Gelderland en door een klei¬ nere serie uit Zaltbommel. Wat me vooral trof bij het bekijken van de vele, prachtige grote foto's is, dat men er op uitnemende wijze in ge- slaagdiseréénsluitendgeheelvanteI slaagd is er één sluitend geheel van te t maken. Niet zomaar een kijkspel van vrij willekeurig gekozen mooie bouw¬ werken, maar de hele- tentoonstelling is meer een pittig, krachtig en logisch betoog. Als men van het begin af aan de pijlen op de grond volgt, krijgt men een duidelijk inzicht in de opvattingen over restauratie vroeger en nu In dat betoog zitten voor de niet- mgewijde, maar wel geïnteresseerde be¬ schouwer bepaald verrassende en leer¬ zame wendingen. Ik denk zo, dat er nog heel wat mensen rondlopen met een verkeerde voorstelling van het stre¬ ven van de minnaars van het oude ge¬ bouw. Om cen voorbeeld te geven: In de vorige eeuw en. het begin van deze overheerste de mening, dat bij restau¬ ratie een gebouw zoveel mogelijk ont¬ daan moest worden van de geleidelijk aangebrachte veranderingen en toevoe¬ gingen en hersteld moest worden in 2ijn oude, oorspronkelijke stijl. Thans huldigt men deze opvatting in velerlei opzicht niet meer en laat men de uitin¬ gen van levende en functionele groei van een gebouw vaak bij restauratie rustig in takt. Ook de gedachte, dat deze bescher¬ mers van de bouwkunst van vroeger jaren weinig oog zouden hebben voor de eisen van de moderne tijd kan men na het zien van deze tentoonstelling op zij schuiven. Een vrij belangrijk gedeel¬ te van de tentoonstelling wordt gewijd aan de ontwikkeling van onze grote en kleine steden en ook hier worden met rake foto's en korte kernachtige teksten verrassende inzichten gegeven betreffende de richtlijnen, die bij de toekomstige ontwikkelingen op dat ge¬ bied in acht zullen dienen te worden genomen. Neen, allerminst wordt hier een plei¬ dooi geleverd om elk oud gebouw te doen bevriezen tot een monument, dat een sta in de weg wordt voor een le¬ vend volk. Met klem wordt er integen¬ deel op gewezen, dat alleen een voor blijvend gebruik, voor nieuwe funkties gereed maken van dit Erfdeel dit in stand en levend kan houden. Ander¬ zijds wordt uiteraard beklemtoond, dat een goede schakering in de bebouwing, door het in stand houden van waarde¬ volle oude gebouwen een verrijking van ons volk zal betekenen, van te meer betekenis naarmate we dichter bevolkt raken en het gevaar van eentonige mo¬ derniteit groter gaat worden. Elke dag is deze tentoonstelling te zien, 's voormiddags, 's middags en 's avonds. Men zie de affiches, die ech¬ ter naar onze smaak in veel te geringe mate in de stad te kijk hangen. De toe¬ gang is gratis, men kan er net zoveel tijd aan besteden als men zelf wil en al ligt het Nutsgebouw eigenlijk niet zo gunstig voor zulk een tentoonstelling, stap er eens binnen. Men komt er niet armer uit. Tentoonstelling ,Leuend Erfdeel' officieel ueoD6nd__ In aanwezigheid van tal van genodigden uit de gehele Bommelerwaard heeft burgemeester, drs. H. Wielinga. woensdagavond in het Nutsgebouw de offi¬ ciële opening verricht van de tentoonstelling „Levend Erfdeel" welke tot en met maandag in Zaltbommel blijft. De tentoonstelling laat door middel van foto's een aantal gebouwen zien welke door juist toegepaste restauratie voor de toekomst zijn behouden. Daarnaast zijn er ook di\erse afbeeldingen van bouwwerken die zodanig zijn vervallen dat restauratie geen uitkomst meer biedt. Tijdens zijn openingswoord zei drs. Wielinga ondermeer, dat door de ver¬ hoogde welvaart er sprake is van een grotere bouwaktiviteit. Herhaaldelijk moet de gemeenteraad zich bezig hou¬ den met de problemen rond sanering, restauratie en stratenreconstructie. „Iedereen heeft belangstelling voor deze problemen. Het is erg gelukkig, dat we deze zaken nu in een wat wijder verband kunnen bezien". Mr. J. Korf te Arnhem, lid van de Gelderse Monumentencommissie, zei dat eenvormigheid en eentonigheid oorzaak worden van een geestelijke dood. Dit is een reële waarheid waar¬ aan niet voorbij mag worden gegaan, aldus de heer Korf „Daarom zVjn mo¬ numentenbeschermers ook erg nuchtere mensen". De heer Korf meende, dat ons nageslacht weinig dankbaar zal zijn voor de beton en asfalt die hen wordt nagelaten — behoudens uiteraard de verantwoorde eigentijdse kunst, zo voeg¬ de hij eraan toe. Aan de hand van aardrijkskundige woordenboeken die een beschrijving geven van de stad Zaltbommel in 1851, 1891, 1931 en heden toonde mr. Korf aan, dat er ernstig voor gewaakt moet worden, dat er geen planologische op¬ lossingen worden nagestreefd, die korte tijd later door de ontwikkeling van het verkeer worden achterhaald. In zeer veel gevallen ismen vaak alleen ge¬ diend met radicale oplossingen. In zeer belangrijke mate zijn het economische motieven die de bestuurders ertoe bren¬ gen de stad te bewaren. Belegering van Bommel „Niet alles van wat verloren ging in 't verleden moet worden betreurd", zei mr. Korf. „Ook alles wat nu nog staat moet niet worden bewaard. Er zijn waardevolle bouwwerken verdwenen, maar er zijn er ook die door even waar¬ devolle gebouwen zijn vervangen," Res¬ taureren is echt geen uitvinding van deze tijd, tot in de achttiende eeuw is er op dit gebied belangrijk werk ver¬ richt. In de vorige eeuw veranderde dit enigszins, men ging toen meer en meer over tot afbraak. Mr. Korf doorspekte zijn causerie met regionale bijzonderheden waarvan er sommige nogal enige hilariteit ver¬ wekten. Dat ook in Zaltbommel veel is verdwenen van vroeger toonde de spre¬ ker aan met het volgende. In 1672 werd Zaltbommel belegerd door een Frans leger van dertigduizend man dat hetwestendestadnaderde.Een\anuit het westen de stad naderde. Een trompetter overhandigt aan 't gemeente¬ bestuur een uitnodiging tot capitulatie. Voordat de man binnen de stadsmuren werd gelaten werd hij geblinddoekt op¬ dat hij niets van de versterkingen zou kunnen waarnemen. Deze maatregel bleek overbodig te zijn, want — zo schrijft de historicus — een sekreet loosde door de stadsmuur van welke omstandigheid Franse spionnen gretig gebruik maakten de stad te verkennen. Dat bleek effectief te zijn gebeurd ook, want na twee dagen viel de vesting reeds. „Het zou de moeite waard ge¬ weest zijn als dit historisch monument bewaard zou zijn gebleven", aldus de heer Korf. Oud papier Waar bleven overigens de stadspoor¬ ten en de molens, zo vroeg spreker, In de vorige eeuw voelde het gemeente¬ bestuur niet veel voor oude dingen. In het jaar 1S31 werd een groot deel van het historisch archief voor oud-papier verkocht. Een van de redenen waarom dan ook door zoveel geschiedschrijvers vastgesteld is, dat er over Bommel zo weinig bekend is. Men verkocht een veertienhonderd kg papier — beschre- Met het oog op uw ogen tóch maar een BRIL van HAAS Boschstraat 6 Ziekenfondsleverancier ven en gedrukt — voor de som van ƒ 118,15. De opbrengst viel tegen en daarom besloten de vroede vaderen ook nog maar wat kostbaarheden van de hand te doen zoals een zilveren beker. Totaal kwam men aan rond vierhon¬ derd gulden. Het moet de stad in die dagen niet zo best zijn .gegaan, want men wendde dit bedrag aan om de raadzaal te stofferen. „De mentaliteit van het stadsbestuur is inmiddels ten goede gekeerd", zo stelde mr. Korf vast. Een ander voorval noemde mr. Korf de sloping van de oude Schans Sint Andries, die zeer beroemd is geworden door het geuzenlied waarin het beleg Als u voordeel zoeki moet u een dezer dagen eens bij SCHAAFSMA gaan kijken. Speciaal in onze afdelingen MANTELS en JAPONNEN brengen wij bijzonder voordelige aanbiedingen, ook in grote maten, Betere confectie nu voor aantrekkelijke prijzen bij in 1600 is bezongen. De grond is erg geschikt voor de steenindustne en over cen paar jaar zal er van de Schans maar weinig meer over zijn, verwachtte mr. Korf. Evenals de mens zich slechts ten volle kan ontplooien in de gemeenschap, komt een bouwwerk eerst ten volle tot zijn recht in samenhang met de omge¬ ving. Deze overweging is bij de huidige restauraties van doorslaggevende bete¬ kenis, aldus de heer Korf. Als grond¬ regel voor sanering en doorbraak van een binnenstad zei mr. Korf, dat een stad altijd in beweging is en zich niet laat bevriezen. „De oude stad moet winkel en woondomein blijven en de grote kantoren dienen te worden ver¬ plaatst naar de buitenwijken, zoals in Amsterdam thans gebeurt. Door ver¬ plaatsing naar buiten, komen er panden vrij welke gerestaureerd weer dienst kunnen gaan doen als woonhuis. Tijd vooruit Dat Zaltbommel zijn tijd reeds ver vooruit was en men dynamisch dacht blijkt wel uit het feit, dat men in 1929 reeds een monumentenverordening vast¬ stelde, terwijl de Monumentenwet eerst van 1961 dateert. Er moet worden ge¬ streefd naar een totaalbeeld van harmo¬ nie en schoonheid in het stadsbeeld, zei mr. Korf Het gemeentebestuur is zich dat bewust zo zei hij, want de recon¬ structie van de straten acht men een belangrijke zaak waarbij iervoor ge¬ waakt wordt dat het aanzien van de straat past in het totaalbeeld. Het be¬ langrijke van de tentoonstelling en de Monumentenwet, aldus spreker, is, dat aandacht wordt gevraagd voor de tota¬ liteit van het stadsbeeld. Er liggen voor de gemeentebesturen taken op plano¬ logisch gebied maar op wetgevend ter¬ rein door het vaststellen van een nieu¬ we verordening en het opmaken van de monumentenlijsten. Voor alles zal er een strijd gevoerd moeten worden te¬ gen de sleur, waarbij niet uit het oog mag worden verloren dat restauratie ook de recreatie van alle dag dient. Door verantwoorde restauratie wordt een blijvende leefbaarheid voor ons volk bevorderd, aldus besloot de heer Korf zijn inleiding. De. heer A. F. van Goelst Meijer te Waardenburg hield een beschouwing over de Monumentenwet. De heer Van Goelst Meijer verduidelijkte zijn betoog door het tonen van reprodukties. Jeugddienst Op zondag 12 januari a.s. des avonds om 6.30 uur zal de maandelijkse jeugd¬ dienst gehouden worden in de Gerefor¬ meerde Kerk te Zaltbommel (dus niet in de St,-Maartenskerk). Deze dienst zal geleid worden door Ds. H. M. Cnossen uit Amsterdam. Het onder¬ werp van zijn prediking zal zijn .„Werk jij werkelijk met plezier". Tevens zal Paul Kolling uit Utrecht enige negro-spirituals zingen in deze dienst. De jeugddienstcommissie rekent w>eer op een goede belangstelling, speciaal jongeren. Scfatf'l „Nivo-Sparta" Tweede veldloop „Nivo-Sparta" Zaterdag a.s. zal de tweede ronde plaatsvinden van het Nivo-Sparta veld¬ loopkampioenschap 1963—1964. De junioren starten om 2 uur en de seni¬ oren om half drie vanaf het Clubhuis aan de Stadsdijk. Nivo-Sparta—M.V.V. '58 5-2 In dichte mist, waarbij dikwijls de spelers schimmen leken, heeft Nivo- Sparta haar tweede bekerwedstrijd op overtuigende wijze gewonnen. Op het harde, doch bespeelbare veld, wisten de rood-witten vooral voor rust, hun tech¬ nische meerderheid in die doelpunten uit te drukken. M.V.V. wist maar een¬ maal te scoren. Henny van Brakel open¬ de de doelpuntenreeks na tien minuten, maar M.V.V. wist hier antwoord op te geven Het maakte met een schot via de paal gelijk 1-1. Nog voor rust brachten Henny van Brakel en J. Jansen de score naar 3-1. Grondlegger voor deze doelpunten was Leen van Gameren. Na de thee een iets agressiever M.V.V., doch de verdediging van de thuisclub hield goed stand en de uitval¬ len waren voorlopig te doorzichtig om gevaar op te leveren. Toch zou Henny van Brakel de stand opvoeren naar 5-1. Eerst na een soloren, waarbij hij ook de keeper omspeelde en even daarna door uit een goede voorzet van Koos van Brakel onhoudbaar in te koppen. De strijd was afgelopen, maar M.V.V. bleef moedig pogingen doen de stand een beter aanzien te geven. Vijf minu¬ ten voor het einde scoorde de rechts¬ buiten hard en onhoudbaar 5-2. Ver¬ diende zege voor Nivo-Sparta, waarbij - gezien de moeilijke terreingcstcldhcid - dikwijls acceptabel voetbal werd gede¬ monstreerd. Zaterdag komt Nivo-Sparta voor de beker uit in Zuilichem tegen Vios. Films in het komende weekend Vrijdag, zaterdag, zondag, dinsdag en woensdag, alle dagen om 7.45 uur „55 DAGEN IN PEKING" Vanavond heeft in het Luxor-Theater de eerste vertoning plaats van de spec¬ taculaire film van Samuel Bronston ,,55 Dagen in Peking". Deze cinemascope- film in fraaie kleuren brengt op boeien¬ de wijze het verhaal van de tien bele¬ gerde ambassades in Peking ten tijde van de Boxers-opstand in 1900. Op zeer nauwkeurige wijze heeft Bronston de gebeurtenissen in zijn tweede grote film nagebootst, iets wat ham rond veertien miljoen dollars ge¬ kost heeft. De hoofdrollen worden ver¬ tolkt door Charlton Heston, Ava Gard- ner en Da-\ id Niven. In verband met de grote lengte van de film — hij duurt ongeveer tweemaal zo lang als een nor¬ male speelfilm — zijn de toegangsprij¬ zen als volgt vastgesteld; balcon ƒ 3,25; Ie rang ƒ 2,50; 2e rang ƒ 2,— en derde rang ƒ 1,25. Plaatsbespreken is mogelijk via tele¬ foon 212 en verder zaterdagmiddag en zondagmiddag tussen vijf en zes uur en tijdens alle voorstellingen. Zondagmiddag 3 uur: „Tarzan vecht voor zijn leven" Gordon speelt de hoofdrol in de pit¬ tige Tarzanfilm, die alleen zondag¬ middag maar wordt vertoond. Wc zien hier dat Tarzan het heel moeilijk krijgt en hij op fanatieke wijze moet vechten om niet gedood te worden. Natuurlijk krijgt hij ook nu weer alle mogelijke steun van zijn trouwe aap Chccta. In verband met de te verwachten grote belangstelling wordt plaatsbesprekcn aanbevolen. Dit kan gebeuren zaterdag¬ middag vanaf vijf uur aan de kassa. Never Down Never-Down won met 7-3 Het eerste team van de Zaltbommclsc tafeltennisvereniging „Never - Down" leverde een goede prestatie door met 7-3 te winnen van Victoria 1 uit Breda. H. de Ruiter was het beste op dreef, hij won al zijn partijen. M. v. d. Linden kwam tweemaal en J. v. d. Heyden éénmaal tot winst Ook het derde team speelde een thuiswedstrijd en wel tegen Advance 2 uit Boxtel. De Bommelse jongens wis¬ ten door beter spel een mooie overwin¬ ning uit het vuur te slepen. Voor de winstpunten zorgde hier L. Stehmann, die ongeslagen bleef, H. van Diejen en T. de Ruiter, die eenmaal moesten ?wichtcn. Ook het dubbelspel was voor onze stadgenoten. Het komende weekend komt alleen het eerste team achter de groene tafel. Het speelt een thuiswedstrijd tegen P S.V. 3 uit Eindhoven. Deze wedstrijd begint om 7.00 uur in het gymnastiek¬ lokaal van de vroegere Rikkerschool.