Tekstweergave van NL-TlRAR_0660-00715-1871_0106
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
2
DE
OLIJFTAK
.
naar
beneden
op
'
t
voorplein
.
Daar
bevond
zich
geen
enkele
militair
.
"
Maar
de
Directoriale
garde
?"
vroeg
hij
verwonderd
.
"
Waar
is
Joubé
,
de
komniandant
?
Hij
is
mij
altijd
ver
-
knocht
geweest
."
"
Geweest
,"
hernam
Cajus
met
zekeren
nadruk
:
"
Hij
is
weg
./'
"
En
de
garden
?"
Zijn
afgetrokken
.
«
Onmogelijk
!"
zoo
barstte
Barras
luidkeels
uit
,
daar
hem
thans
de
schellen
van
de
oogen
vielen
.
"
Dat
is
een
verfoeielijk
verraad
!
Een
staatsgreep
tegen
de
Staats
-
regeling
en
de
Regeering
!"
Dit
zeggende
,
snelde
hij
de
deur
uit
,
ten
einde
zich
nopens
het
oogmerk
van
de
omsingeling
van
'
t
paleis
zekerheid
te
verschaffen
.
In
de
voorzaal
ontmoette
hij
twee
heeren
,
die
daar
juist
waren
aangekomen
,
en
die
zeer
hoffelijk
bogen
toen
zij
hem
zagen
.
•
Ha
,
mijnheer
de
Talleyrand
!"
riep
Barras
met
de
grootste
bevreemding
.
»
Ha
,
admiraal
Bruix
!
Waaraan
ben
ik
de
eer
verschuldigd
?"
vroeg
hij
daarna
spottend
.
"
Wij
komen
op
last
van
generaal
Bonaparte
,"
ver
-
klaarde
de
admiraal
kort-af
.
"
Dat
wil
zeggen
,"
voegde
de
diplomatische
Talleyrand
er
bij
,
"
ingevolge
den
wensch
des
generaals
.»
"
Dan
zijt
gij
zeker
in
staat
,
mij
ophelderingen
te
geven
?"
"
Volkomen
,"
hernam
Bruix
.
»
Wij
gelooven
dat
we
u
over
het
gebeurde
gerust
kunnen
stellen
,"
zoo
werd
dat
enkele
woord
aangevuld
door
den
gewezen
bisschop
van
Autun
,
die
de
groote
mis
voor
de
Omwenteling
op
het
Maartveld
gevierd
had
.
«
Zoo
bespaart
ge
mij
een
gang
,»
riep
Barras
,
die
zich
omwendde
,
en
gevolgd
door
beide
gemachtigden
,
in
zijn
werkkamer
terugkeerde
,
Hier
nam
hij
een
zeer
hooghartige
houding
aan
en
bijkans
barsch
vroeg
hij
:
»
Wat
moet
dit
alles
beteekenen
?
Ofschoon
ik
ook
van
de
bedoeling
van
mijn
ambtgenoot
Sieyès
en
generaal
Bonaparte
vooraf
kennis
droeg
,
zoo
vond
ik
het
toch
heel
ongepast
met
mij
onder
het
geweer
te
doen
onderhan
-
delen
.
Ik
heb
genoegzaam
doen
blijken
,
dat
ik
toestem
.»
De
beide
gemachtigden
zagen
nu
elkander
,
dan
den
Directeur
uiterst
verwonderd
aan
.
//
Gij
keurt
dus
al
het
gebeurde
goed
,
burger-Direc
-
teur
?»
vroeg
de
admiraal
.
«
Wat
het
wezenlijke
betreft
,
ja
;
de
bijzonderheden
wenschte
ik
alleen
te
vernemen
.
Waarom
heeft
men
echter
'
t
huis
mijner
geliefde
door
soldaten
doen
om
-
singelen
?
Waarom
bezet
generaal
Moreau
'
t
paleis
du
Luxemburg
en
lost
de
directoriale
garde
af
?»
"
Beste
Barras
,»
zoo
vatte
nu
Talleyrand
'
t
woord
op
,
die
twee
jaren
te
voren
minister
onder
'
t
Staatsbe
-
wind
was
geweest
:
"
Dergelijke
militaire
maatregelen
pleeg
men
bij
een
staatsgreep
als
onvermijdelijk
te
beschouwen
;
zij
beteekenen
in
de
hoofdzaak
niets
anders
dan
eene
kenschetsing
van
'
t
gezag
,
waaraan
men
te
gehoorzamen
heeft
."
«
Van
'
t
gezag
?
Ik
geloof
toch
dat
het
gezag
in
de
handen
der
regeering
berust
,
waarvan
ik
lid
ben
,
burger
Talleyrand
.»
»
Maar
wanneer
gij
met
den
staatsgreep
,
zooals
ge
zegt
,
genoegen
neemt
,
hoe
komt
ge
er
dan
toe
,
unog
als
lid
van
de
regeering
te
beschouwen
?»
»
Men
heeft
toch
nog
geen
nieuwe
samengesteld
.
Daartoe
behoeft
men
mijne
toestemming
.»
//
Gij
dwaalt
,»
riep
Bruix
ruw
af
;
met
of
zonder
uw
wil
gaat
het
toch
—
voorwaarts
.»
»
Voor
'
t
overige
,»
voegds
Talleyrand
er
verzachtend
bij
,
»
zijn
wij
hier
gekomen
,
ten
einde
uwe
toestemming
te
erlangen
.»
»
Nu
best
,
spreek
dan
,»
zei
Barras
,
wien
'
t
onaan
-
genaam
te
moede
werd
.
»
Mijn
vriend
,»
zoo
hief
Talleyrand
weder
aan,//Bona
-
parte
is
in
'
t
bezit
van
alle
macht
.
De
Raad
|
dcr
Ouden
heeft
hem
die
overgedragen
.
De
regeering
,
'
t
ligt
in
den
drang
der
omstandigheden
,
is
ontbonden
—
men
zal
morgen
te
St
.
Cloud
eene
andere
samenstellen
.»
»
Goed
,»
riep
Barras
,
«
daartoe
hebt
gij
mijne
toe
-
stemming
.»
«
Uitmuntend
,
dus
legt
gij
uw
ambt
neder
?»
sprak
de
diplomaat
,
die
zich
de
handen
wreef
.
//
Daar
denk
ik
niet
aan
,»
hernam
de
Directeur
.
«
Waar
-
toe
zou
dat
dienen
?»
»
Zoo
zal
men
u
daartoe
verplichten
,»
liet
de
admiraal
zich
heftig
uit
.
»
Gij
zijt
de
gevangene
van
generaal
Bonaparte
,
totdat
gij
bedankt
hebt
.»
»
Hoe
?»
schreeuwde
de
Directeur
,
wien
nu
alles
duide
-
lijk
werd
,
gloeiende
van
toorn
.
«
Men
waagt
het
,
zulk
een
aanslag
tegen
mij
te
plegen
,
nadat
men
mij
voor
-
gespiegeld
had
dat
ik
lid
van
de
regeering
blijven
zou
!»
«
Daaraan
is
niet
te
denken
,»
zei
Bruix
droogweg
.
//
Bonaparte
wil
met
u
niets
meer
te
maken
hebben
.»
»
De
ellendeling
!
Ben
ik
'
t
niet
,
die
hem
uit
niets
er
heb
opgeholpen
!»
"
Waarde
Barras
,
houd
u
bedaard
,»
sprak
nu
Talleyrand
.
"
Draag
het
verdriet
als
een
man
.
'
t
Is
toch
mogelijk
dat
de
zaken
eenmaal
wederom
een
anderen
keer
nemen
,
maar
in
dit
oogenblik
raadt
de
staatsmanswijsheid
,
aan
'
t
gezag
toe
te
geven
.»
«
Maar
maken
wij
,
drie
Directeuren
,
dan
niet
nog
de
wettige
regecring
uit
?
Gohier
en
Moulins
denken
er
niet
aan
,
hun
ontslag
te
nemen
.»
"
Men
zal
ze
er
toe
dwingen
,«
hernam
de
vlootvoogd
zonder
omwegen
.
//
Wat
wilt
gij
uitrichten
?"
voer
Talleyrand
voort
.
//
Tegen
de
macht
baat
geen
tegenstand
.
Nog
is
er
een
overschot
van
'
t
Staatsbewind
als
wettige
regeering
;
'
t
bestaat
uit
u
,
Gohier
en
Moulins
.
Maar
gij
hebt
geene
macht
meer
.
Niemand
gehoorzaamt
u
meer
.
De
troepen
,
'
t
Volk
en
de
Raad
der
Ouden
zijn
het
eens
,
u
te
doen
vallen
.
Gedraag
u
willig
daarnaar
,
Barras
,
teneinde
alzoo
den
keer
van
zaken
minder
onwettig
te
doen
zijn
.
"
Bedankt
gij
,
dan
is
de
tegenwoordige
regeering
ont
-
bonden
,
daar
Sieyès
en
Roger
-
Ducos
'
t
zelfde
hebben
gedaan
.
Generaal
Bonaparte
,
wien
alles
van
zelf
toevalt
,
biedt
u
welstaanshalve
dezen
verstandigen
uitweg
aan
en
,
ter
erkenning
daarvan
,
zal
hij
zorg
dragen
dat
hetu
aan
niets
ontbreken
zal
."
»
Zoo
niet
,»
bulderde
Bruix
uil
,»
-
dan
blijft
gifarrestont
in
uwe
woning
met
Gohier
en
Moulins
,
en
men
voert
u
,
wanneer
ge
bij
uwen
tegenstand
volhardt
,
het
land
uit
!»
Barras
was
in
diep
nadenken
verzonken
.
Hij
zag
zich
geheel
-
cn-al
verlaten
en
geen
mogelijkheid
hoe
-
genaamd
met
eenig
goed
gevolg
te
weerstreven
.
Krachteloos
,
verloor
hij
allen
moed
,
en
bijkans
geheel
ontdaan
hief
hij
na
een
poos
vragend
aan
:
"
Wat
wil
men
dan
?
Wat
verlangt
men
?"
Talleyrand
haalde
een
papier
uit
den
zak
,
en
legde
dit
voor
Barras
op
de
tafel
.
»
En
wat
nog
meer
?//
"
De
generaal
doet
u
weten
,
dat
hij
op
zijn
woord
van
eer
er
voor
borg
blijft
,
dat
hij
van
de
nieuwe
re
-
geering
een
aanzienlijk
jaargeld
voor
u
erlangen
zal
.
Gij
bekomt
tevens
de
u
tot
afscheid
toegekende
honderd
-
duizend
franken
,
en
uwe
schulden
zal
de
Staat
over
-
nemen
.
Gij
zult
ongestoord
in
rust
en
naar
uw
lust
en
welbehagen
kunnen
leven
,
doch
niet
te
Parijs
noch
elders
in
Erankrijk
,
dan
voor
zooverre
Bonaparte
,
zoolang
hij
de
macht
en
de
regeering
in
handen
heeft
—
want
die
zal
hem
worden
overgedragen
—
'
t
u
vergunt
.»
Talleyrand
zweeg
en
sloeg
eerst
gade
welk
eene
werking
deze
mededeeling
uitoefenen
zou
.
Blijkbaar
stelde
die
Barras
tamelijk
gerust
en
een
bittere
glimlach
zweefde
.
om
zijne
lippen
.
»
Wilt
gij
dit
?»
vroeg
nu
de
admiraal
ongeduldig
.
Barras
knikte
toestemmend
,
maar
onderteekende
nog
niet
.
»
Nog
eens
,»
zei
Talleyrand
.
«
Gij
moet
u
,
met
het
oog
op
deze
gunstige
voorwaarden
die
Bonaparte
u
toestaat
,
dadelijk
naar
uw
landgoed
Gros-Bois
begeven
;
een
escorte
dragonders
van
generaal
Moreau
zal
u
derwaarts
begeleiden
en
tot
nader
bevel
bij
Gros-Blois
gestationneerd
blijven
.
Gij
moet
beloven
,
uw
landgoed
niet
anders
dan
met
toestemming
van
de
nieuw
ingestelde
regeering
te
verlaten
.
Keurt
ge
dat
goed
?»
»
Ja
voor
den
duivel
,
ja
!»
riep
Barras
alsof
'
t
hem
begon
te
vervelen
.
»
Ik
wil
van
al
dat
ellendige
ge
-
harrewar
der
politiek
ontslagen
zijn
,
er
niets
meer
van
liooren
!
Maar
ik
stel
ook
nog
eene
voorwaarde
."
"
En
welke
?»
vroeg
Talleyrand
zachtmoedig
.
"
Men
zal
de
burgeres
la
Jossièrre
ongemoeid
laten
en
haar
dadelijk
weer
in
vrijheid
stellen
.
Men
zal
mijn
bediende
toestaan
haar
van
'
t
gebeurde
kennis
te
geven
en
de
vrijheid
dezer
dame
ten
volle
eerbiedigen
."
"
Dat
beloof
ik
u
,»
hernam
de
diplomaat
lachend
;
"
zoodra
gij
naar
Gros-Bois
vertrekt
,
is
uwegeliefde
vrij
."
"
Dat
zal
dadelijk
kunnen
geschieden
,"
riep
Barras
;
hij
greep
een
pen
en
onderteekende
zonder
verwijl
het
stuk
,
waarmee
hij
'
t
einde
zijner
heerschappij
bekrachtigde
.
Hij
reikte
het
Talleyrand
met
schouderophalen
toe
:
"
Daar
,
neem
'
t
.
Het
viel
mij
lichter
dan
ik
dacht
."
Hij
schelde
en
beval
den
toeschietenden
Cajus
,
die
er
verslagen
genoeg
uitzag
,
het
rijtuisr
te
doen
in
-
spannen
.
"
Hoe
?»
stotterde
de
oude
.
"
Wij
reizen
toch
niet
soms
—
ergens
.
..."
"
Ja
zeker
,
mijn
vriend
!»
zoo
viel
Barras
hem
met
een
gedwongen
lachje
in
.
"
Wij
reizen
naar
Gros-Bois
.
Wij
zijn
op
pensioen
gesteld
."
Een
kwartier
later
rolde
de
koets
waarin
Barras
ge
-
zeten
was
,
uit
den
voorhof
van't
paleis
du
Luxembourg
;
een
piquet
dragonders
volgde
in
snellen
draf
.
Ter
-
nauwernood
dat
eenige
nieuwsgierigen
in
de
stille
straten
wisten
,
dat
in
dit
geëscorteerde
rijtuig
Barras
,
de
oudste
Directeur
der
Republiek
,
werd
weggevoerd
.
De
beide
gemachtigden
verlieten
echter
tegelijkertijd
het
paleis
,
ten
einde
aan
Bonaparte
het
voor
hem
zoo
gewichtige
staatsstuk
over
te
brengen
.
(
Wordt
vervolgde
)
-^^
SD^A
^»?
DE
SCHOOLMEESTERSVROUW
EN
HAAR
ZOON
.
F,'ii
rcrhanl
nr
„
Marie
(
I
t
i
<
v^^^^^fitéFvan7
^^^
„
Zoo
is
'
t
beschikt
in
Godes
hand
."
—
>-
c*M~:k
:
—
VIERDE
HOOFDSTUK
.
HET
OOGSTEEEST
EN
ZIJN
NAPRET
.
Evenals
overal
gingen
ook
in
de
kleine
wereld
van
het
dorp
vreugde
en
droefheid
hand
aan
hand
.
Het
groote
oogstfeest
,
dat
jaarlijks
op
de
hoeve
van
den
schout
werd
gevierd
,
zou
reeds
heden
den
laatsten
Zondag
in
September
ter
eere
der
broeders
plaats
hebben
,
die
'
s
anderen
daags
naar
de
stad
moesten
terugkeeren
.
Het
was
een
zachte
herfstdag
,
de
lucht
was
blauw
en
de
zon
schoot
haar
verkwikkende
stralen
,
een
dag
,
zoo
-
als
het
dorp
er
geen
schooner
had
kunnen
wenschen
.
Om
twee
uur
in
den
namiddag
nam
het
feest
een
aanvang
.
Voor
de
deur
hunner
woning
staande
,
zagen
de
schout
,
en
zijn
vrouw
,
omringd
door
de
voornaamste
gasten
,
de
aankomst
van
den
oogstwagen
te
gemoet
.
De
school
-
meestersvrouw
,
in
haar
bruin
merinoskleed
en
met
de
witte
muts
op
,
had
zich
deftig
geplaatst
in
den
leuning
-
stoel
van
haar
gastvrouw
;
naast
haar
,
in
dien
van
den
huisheer
.
zat
de
predikant
uit
het
naburige
dorp
Sternau
,
de
eerwaardige
vroegere
onderwijzer
der
beide
broeders
tot
wien
zij
dagelijks
waren
heengegaan
,
om
zich
door
hem
te
laten
onderrichten
in
de
wijsbegeerte
der
oude
Grieken
en
Romeinen
,
en
aan
wiens
voorspraak
zij
zoo
menige
beurs
te
danken
hadden
.
Ernst
en
Emanuel
waren
in
een
gesprek
gewikkeld
met
den
jongen
schoolmeester
en
koster
van
het
dorp
,
een
kennis
en
makker
uit
hunkinderjaren
;
de
meesters
-
vrouw
,
de
predikant
en
de
schout
bespraken
de
arm
-
verzorging
van
het
kerspel
,
en
onopgemerkt
door
allen
stond
de
kleine
Anna
achter
den
stoel
van
haar
pleeg
-
moeder
.
Zij
droeg
van
daag
voor
'
t
eerst
het
nieuwe
,
wit
met
rood
gestreepte
katoenen
kleedje
,
dat
de
weduwe
haar
ter
belooning
van
haar
vlijt
op
haar
verjaardag
gekocht