Tekstweergave van NL-TlRAR_0660-00715-1871_0153

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
ALLE STAMOS Hoofdredacteur : Ds . S . L . ten Hove , te Hoorn . Alle stukken en brieven franco aan de Uitgevers : Gebr . Belinfante , te ' s Gravenhage . Inzending van advertentiën uiterlijk vóór Vrijdag - middag 2 ure . Verschijnt eiken Zondag . EERSTE JAARGANG . -- fê 20 - - U MEI 1871 . Bureel : Tweede Wagenstraat , 100 . ' S GHATENHAGE . Abonnementsprijs per kwartaal : een gulden . Franco per post in alle deelen des Rijks , bij toezending vooraf van een postwissel a / 1 .— of 20 postzegels a vijf cents . A dvertentiën : Prijs per regel 15 ets . — Abonnement 250 reg . 12 % et .; — 500 reg . 10 et .; — 1000 reg . 7fcct . Verkrijgbaar bij alle boekhandelaren en postdirecteuren des Rijks . — Agenten in N . 0 . Indië : Bbuinixg en Wijt , te Batavia , en aan de Eaap de Goede Hoop : J . M . Belinfante , Kaapstad . — Met de aanneming en bezorging van Advertentiën in Euitschland , Oostenrijk en Zwitserland belasten zich de HH . Haasenstein & Vogler , te Hamburg , Lubeck , Prancfort a/M ., Berlijn , Leipzig , Dresden , Breslau , Keulen , Stuttgart , Weenen , Praag , Bazel , Zurich , St . Gallen , Genève en Lausanne . Voor België , Frankrijk , Engeland en Italië adresseere men zich bij G . L . Daube & Co ., 26 , Chaussée de Wavre , Ixelles-lez-Bruxelles . $ e4««&tea - ever ¥ f^4e . ( Vervolg .) oeken wij dus den waren , den echten vrede ; zien wij verlangend uit naar dien vrede , die der menschheid rust schenke ■ van ' t woeden der booze hartstochten , 1U rust van lichaams - en zielewonden door menschenhanden of menschen - harten geslagen , rust van alle stoffelijke en geestelijke ellende door laag en onedel woelen en drijven voortgebracht , maar waarin tegelijk krachtig gestreefd wordt naar het goede , edele en groote , waarin de verhevene vermogens van den geest zich vrij ontplooien , waarin men vooruitdringt met heiligen ernst , in edelen , onderlingen wedijver , met vurige geestdrift ! Met zulk een ideaal dweepen wij . Maar laten wij meer en beter doen . Handen aan ' t werk , met kracht , met mannen-moed en vrouwen - doorzicht , omgezien naar de middelen om aan de verwezentlijking er van te arbeiden . In naam van het geluk der menschheid de wapenen des geestes aangegord om te oorlogen tegen den krijg en de tweedracht . Die wapenen ontbreken hier niet , als ' t Nederlandsche volk ze maar wil aangrijpen , en ieder , van welke sexe , van wat leeftijd , ik moet er bijvoegen van welk geloof ook , zijn best wil doen , om van ganscher harte en door inspanning van ' t verstand wèl en flink te handelen . Als wij den waren vrede liefhebben en dien met kracht bevorderen willen , dan moeten wij allereerst trouw ons beijveren om waarheid en licht te verbreiden . Ziet , hoe het grootste deel der fransche natie zich uit onkunde , medegesleept door be - driegelijke leuzen , onnadenkend overge - geven heeft in de hand van den slimmen eerzuchtige , hoe zij blind voor zijne zelf - zuchtige en gevaarlijke staatkunde hem , nog in het vorige jaar , zeven millioenen stemmen gaf , meenende dat zij die voor den keizer stemden , tevens vóór den vrede stemden ; ziet op hare treurige ontgoocheling door den heilloozen krijg , die , ja vele andere oorzaken nog heeft , maar welke uitbarsting niet weinig bevorderd is door de onkunde en de verblindheid van het fransche volk . Ziet , hoe de Duitschers met geestdrift het zwaard grepen ter verwezentlijking van hun ideaal , Duitschlands eenheid en grootheid , terwijl het er hoe langer zoo meer op gaat gelijken , dat hun kostbaar bloed , ja , ook der duitsche eenheid , maar vooral hun Keizer en zijn gezach , tenna - deele van de volksvrijheid heeft gebaat . Als de volken door innig besef verlicht en dus zelfstandig waren , als ze zich rekenschap ga - ven van de gevaren die bijkans uit eiken oorlog ontkiemen moeten voor de zaak der vrijheid , dan zouden ze , in plaats van onder luid gejuich , met een traan in ' t oog en met rouw in't harte ten strijde trekken ; ja , dan alleen zouden zij met geestdrift het zwaard aangorden,als vrij heid en beschaving en dierbare rechten werden aangerand en de onverzettelijkheid van den aanrander eene andere oplossing onmogelijk maakte . Maar zoolang de meerderheid des volks , uit ge - brek aan kennis , nog door allerlei klan - ken kan worden betooverd : zoolang zij de geschiedenis der menschheid niet kent ; zoolang aan even luid als verward ge - schreeuw in veler schatting juister waar - deering toekomt dan aan edele en beschei - dene degelijkheid : zoolang zal de oorlog niet van de aarde kunnen verdwijnen ! Weg dan met alles , wat het licht der waarheid verduistert ! Weg dan met alle lauwheid en flauwheid , waar het geldt volksverlich - ting , onderwijs , en vermeerdering van kennis ! Ziet ook , hoe in ' t kerkelijk leven twee - dracht door onkunde wordt gevoed ! Dat er op dit gebied onder ontwikkelde en edele menschen verschil van gevoelen mo - gelijk is zonder strijd over de hoofdzaak : het rein zedelijk leven , wordt door honderd voorbeelden glansrijk bewezen . Dat zij , die van godgeleerde verschilpunten het minst begrijpen , in den regel het hardst zijn in oordeelvellingen over hun tegenstanders , is van algemeene bekendheid . Dat een ge - wijzigde naam , een veranderde vorm , een verzwegen klank in staat is duizenden te verbitteren , dat weten wij allen . Dat de onruststokers in ' t kerkelijke , dat de partij - - hoofden , voornamelijk door de massa der onwetenden , hun rol kunnen uitspelen , behoef ik voor niemand in ' t licht te stellen . Betreurt gij de verdeeldheid op dit gebied , de verbittering , die ook daar worden ge - vonden , streef zelf naar licht en help ande - ren verlichten , ' t Is niet het eenig , maar ' t is toch het krachtigst werkend middel om den oorlog te weren uit de kerk , den boozen , ongeestelijken krijg , waarvan de gevolgen voor het zedelijk en godsdienstig leven der volken zoo bitter en betreurenswaardig zijn . Ziet ook hoe in het maatschappelijk en huiselijk leven gebrek aan waarheid en aan kennis de verdeeldheid helpt bevorderen . Wat al haat en nijd wordt er geboren door ' t gebrek aan kennis van elkanders karakter en bedoelingen , door de onkunde omtrent