Tekstweergave van NL-TlRAR_0660-00715-1871_0207

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
DE OLIJFTAK . 7 niet zoude bereiken . Ik vond mij door de aanschouwing van dit oord zoo weggesleept , dat ik nog niet besluiten kon liet te verlaten . Het eindeloos tal van tartanen en visschersvaartuigen die in verschillende richtingen over de wateren schenen te zweven ; de stralen der onder - gaande zon , die voor mijn oog verdween achter den grooten kegel van den Vesuvius ; eindelijk de ontzagwek - kende massa van dien vuurberg zelf , wiens schaduw zich verre heen uitspreidde en wiens krater nu en dan een zwarte rook uitwierp die zich pyramidaalgewijze hoog in de lucht verhief , dat alles bracht indrukken op mij voort , die voor het geheele leven onuitwischbaar in het geheugen blijven .» { HHSBBtJCK . ( Met eene gravure .) Innsbruck of Innspruck is de hoofdstad van Tyrol , het aan Oostenrijk zoozeer gehechte vorstendom . Naar zich uit den naam laat opmaken , is die stad aan de Inn ge - legen , waarover eene prachtige brug voert . De rivier de Sill vloeit hier met de Inn te zamen . Innsbruck is in eene vlakte gelegen , door hoog en stout gebergte om - geven ; de stad is niet groot , maar wèlgebouwd en hare voorsteden zijn merkwaardig . Zij heeft twee kasteelen , waarvan eene gesticht is door Maximi liaan I , voor wien ( in 1550 ) in de hofkerk een prachtig gedenkteeken is opgericht , omringd door achtentwintig metalen beelden ; in die kerk bevindt zich de zoogenaamde " zilveren kapel », door Maria Theresia gesticht , met het marmeren gedenk - stuk voor aartshertog Ferdinand en zijne gemalin , de schoone Philippine Welser , uit Augsburg . In 1834 werd tegenover deze kapel het marmeren standbeeld opgericht van den grooten Tyroler Andreas Hofer , wiens gebeente • owk derwaarts is overgevoerd ; het standbeeld stelt den krachtigen man voor in de bekende Tyroler dracht , met een opger.dd vaandel in de hand . In de » Nieuwe Stad » heeft men een fraaien zegeboog , en menigeen der openbare pleinen munt door sierlijkheid uit . Innsbruck heeft een hoogeschool , die in ' t jaar 1072 werd opgericht en sedert verscheidene malen tot een lyceum verminderd , doch laatstelijk in 1836 hersteld werd . Ook is hier een museum van natuurlijke historie , van jonger dagteekeuing ( 1832 ). Voornamelijk vindt deze stad haar bestaan in fabrieken en een druk verkeer met Italië . ^> tó^>«H^i !^ BINNENLANDSCH OVERZICHT . DKiN HAAG . 19 Juili 1871 . Titans is het vergund 6*%r den uitslag der verkiezingen voor de Tweede Kamer te spreken . ofechoon de stembus haar laatste woord , voor ditmaal , nog niet heeft gezegd . Drie herstemmingen i te Amsterdam , Utrecht , en Amers - foort ") blijven over , alsmede eene nieuwe , vrije verkiezing , te Haarlem , daar do oud-minist er Eock , èn te Amsterdam , èn te Haarlem gekozen , voor de eerste stad de keuze heeft aangenomen . De uitsla ? is voor twee der vier in Nederland bestaande politieke hoofdpartijen gunstig geweest : de Katholieken , die tegenwoordig eene zelfstandige partij vormen , zijn met 3000 atenttnen vooruitgegaan , welke vroeger op iberale kandidaten werden uitgebracht en de liberalen hebben , zonder dat hunne kandidaten meer stemmen verkregen , op zes plaatsen ( Almelo , Tiel , Hoorn , Dordrecht , Amsterdam en Haarlem ! de zege behaald boven den conservatieven tegenstander ; ' in plaats van den heer Kalff , te Almelo , werd geen conservatief kandidaat benoemd en de hoeren van Lijnden , van Golt - stein , Bichon , Insinger en van der Huclit zijn door de heeren Mackay , de Jong , Gevers Deynoot en ïock ver - vangen , terwijl de liberale partij , hij de herstemmingen , nog onderscheidene aoede kansen beloopt . De uitslag der stemming laat zich dus samenvatten in t.wee hoofduitkomsten : de nederlaag der conser - vatieve en de vooruitgang der Katholieke partij . Men spreekt terecht van de nederlaag der conser - vatieve partij , want de éénige winst , welke zij te Arnhem behaalde ( graaf van Zuylen ) kan hare reeks van nederlagen niet goed maken . Inderdaad , al hadden deze verkiezingen geene andere uitkomst opgeleverd , dan zou men reden hebben zich daarover te verheugen . De conservatieve partij , al mogen velen , die daartoe behooren , tot onze meest beschaafde en bekwame mede-burgers worden gerekend , — de conservatieve partij beantwoordt niet aan de eerste eischen , die aan eene partij mogen worden gesteld . Eene staatkundige partij , die geene scherp geformuleerde beginselen vertegenwoordigt , houdt op eene partij te zijn : zij wordt eene factie . Reeds het feit , dat ieder conservatief publicist een ander lijstje maakte van conservatieve beginselen , bewees de ver - legenheid , waarin men verkeerde . Ben beginsel had zij niet , wel eene taktiek . Die taktiek was : uitstellen , strem - men , stilstaan , zoo al niet met het doel , dan toch met het gevolg om onze grondwettige instellingen van hare kracht te berooven en bij de menigte in minachting te brengen . De heer van der Linden noemde haar » den bagagewagen der liberale partij ,» omdat zij steeds achteraan kwam om hetzelfde te doen op eene andere , dat is op eene minder goede , minder zuivere manier . Anders ware de uitdrukking geheel verkeerd geweest . Van bagage viel , sedert 1848 , bij de conservatieve partij weinig te bespeuren , tenzij een amendementen - ballast dien naam kan verdienen . De heer Groen van Prinsterer schetste de conservatieve partij in zijne kern - achtige taal aldus : » In dubbelzinnigheid ligt de levens - voorwaarde ; in woordenrijkverzwijgen de levenskracht . De zwakheid van het samenstel verbergt zich achter eene opeenstapeling van zinsneden , schitterend en elastiek . » En de hoogleeraar Buys , die de zaken even grondig weet na te vorschen als helder uittedrukken , zeide eens : » Hel harlekijnspak heeft voor onze conservatieven , zij mogen regeeren of oppositiemaken , naar het schijnt iets onweerstaanbaar aantrekkelijks . Geen kleur , welke aan hunne uitrusting ontbreekt , en die zij , vóór alles behaag - ziek , niet bereid zijn in het volle licht te stellen , zoodra er kans is dat dit der meerderheid welgevallig zou kunnen wezen . Hun beginsel is om er geen te hebben , hun geheele bestaan de karikatuur van eene politieke partij .» Niet zeer vereerend , niet waar ? voor die distrieten , die , niettegenstaande deze scherpe waarschuwing , toch een conservatief naar de kamer afvaardigden . Vele kiezers in den lande zijn echter tot betere gedachten gekomen : bijkans 2000 kiezers , die in 1869 een conservatief kandidaat stemden , hebben hem thans losgelaten . Zou dan toch werkelijk niet alles wat tijd en vlugschriften voor het volk afdrukken , vergeefsche arbeid zijn ? De vooruitgang der katholieke partij was te voorzien . Deze partij steunt wel degelijk op een beginsel . Dat beginsel is : in alle zaken , ook in staatszaken , gehoorzaamheid aan de katholieke kerk . Sedert Paus Pius de negende , die zich in de twee eerste jaren van zijn bestuur als een vrijzinnig man deed kennen , door kardinaal Antonelli voortgestuwd , zich meer en meer tot de tegenoverge - stelde richting liet verleiden en aan de gansche moderne maatschappij , zoowel aan de scheiding van kerk en staat ais aan hel neutraal onderwijs den oorlog verklaarde , zijn de katholieken in Nederland meer gehecht geworden - aaa-het beginsel van gezag dan van vrijheid en geheel en al onder den invloed der bisschoppen aeraakt . Is dit feit in zoover te betreuren , omdat , daardoor de staatkundige partijen in onze volksvertegenwoordiging zich voortaan niet bloot meer kenmerken door verschil van beginselen , maar ook door verschil van godsdienstige meeningen , — aan den anderen kant zal door afscheiding van strijdige bestand - deelen de zuiverheid der partij-groepeeringen slechts bevor - derd kunnen worden . Men vergere daarbij niet , dat deze partij bij de jongste verkiezingen vermoedelijk haar hoogst * grens heeft bereikt . Alleen in de zuidelijke distneten kan zij in de meerderheid zijn . Hoe was de opkomst der kiezers bij de jongste ver - kiezingen ? Het Handelsblad heeft daarvan eene kleine statistiek medegedeeld . Van de ongeveer 99,500 kiezers zijn ruim 59,800 opgekomen of 60 pet . , behalve diegenen wier stembriefjes van onwaarde zijn verklaard . In de verschillende districten was de opkomst aldus : Appin - gedam 33 pet . , Gorinchem 40 , Assen en Deventer 43 , Utrecht en Maastricht 44 , Steenwijk 47 , Tilburg 49 , Groningen 50 , Leeuwarden , Gouda , ' sHage en's Bosch | 52 , Dokkum , Brielle en Eindhoven 54 , Amersfoort 59 , i Dordrecht 60 , Amsterdam en Middelhurg 61 , Sneeken Roermond 65 , Zwolle , Haarlem , Haarlemmermeer en Delft 6(i , Rotterdam en Boxmeer ( 17 , Leiden 68 , Hoorn 70 , Nijmegen en Alkmaar 71 , Arnhem 72 , Zutfen 74 , Tiel cu Goes 76 , Breda 79 , Almelo 89 pet . Uit deze statistiek blijkt alzoo , dat wederom bij deze verkiezingen de helft of een vierde der kiezers niet zijn opgekomen . De kiezers zijn zelfs minder talrijk opgekomen dan in 1869 . Dit is zeker een hedroevend verschijnsel . w r aarvan de ongunstige indruk niet wordt wéggenomen door de omstandigheid , dat enkele gemeenten des lands , als b v . Stad Delden ( waar alle kiezers zijn opgekomen ) op den regeL eene uit zindering maakten . De volksvertegenwoordiBng kan alleen dan geacht wor - den de zuivere uitdrukking te zijn van de staalkundige denkbeelden des volks , wanneer de kiezers zoo talrijk mogelijk opkomen ; anders loopt zij gevaar slechts de zienswijze van een gering deel uit te drukken . Maar men handelt verkeerd , wanneer men , als som - migen , uit die minder talrijke opkomst wil afleiden,dat ' t stelsel van rechtstreeksche verkiezingen bij ons volk in verval is en dat men aan eene andere wijze van ver - kiezing de voorkeur zou geven . Dit is volstrekt het ge - val niet . Voor eene minder talrijke opkomst der kiezers i ziekt en of noodzakelijke afwezigheid daargelaten ) kunnen redenen bestaan , die men kan betreuren , maar moet eerbiedigen . Zij spruit niet altijd voort uit onverschilligheid om!reut het . landsbestuur of uit de lauwheid van ons volks - karakter . Men ziet te dikwerf voorbij , dat zij uit . eene gemoedelijke overtuiging voortvloeit , welke in een tijd , dat immers de gemoedsbezwarenals heilig worden erkend , allen eerbied verdienen . Laat ik drie van de voorname redenen noemen , waar - aan naar mijne meening de niet talrijke opkomst der kiezers moet worden toegeschreven . In de eerste plaats : de gebrekkige voorbereiding van het verkiezingwerk in vele gemeenten . Onze tegenwoor - dige kiesvereenigingen werken niet zooals zij behooren te werken . Het stellen van den kandidaat geschiedt niet met genoegzamen ernst en bedachtzaamheid . Vooral , waar ' t nieuwe kandidaten geldt , beslist het toeval wie in eene kiesvereeniging gesteld is en wie gesteld h e e f t . Weken vóór de verkiezing behoorde een onderzoek plaats te hebben naar de titels , welke een aftredend lid of de gestelde kandidaten kunnen doen gelden , en de commissie , met dat onderzoek belast , moest een schriftelijk verslag uitbrengen , zonder conclusie , maar ter voorlichting van de kiesvereeniging , die dan zelf - standig kon oordeelen . Ook moest deze commissie zich vooraf vergewissen , of de gestelde kandidaten zich de kandidatuur laten welgevallen . Thans , nu door de licht - vaardige en overijlde voorbereiding , eeu paar dagen vóór de verkiezing , dikwijls een » kandidaat der ver - legenheid » wordt gesteld , worden vele kiezers van de vervulling van hun plicht als staatsburger afgeschrikt . In de tweede plaats : de veelvuldigheid der verkiezingen , ' t Was geene goede gedachten van onzen grondwetgever om deze verkiezingen telkens na twee jaren te doen houden . Of de helft , of ' t geheel aftreedt , maakt geen verschil . In Engeland duurt een parlement zeven jaren , in andere landen vijf : — hier schijnbaar wel vier , maar toch eigenlijk twee jaren . Ik laat daar den slechten invloed , dien deze veelvuldige verkiezingen op het zedelijk gehalte van het Parlement zelf uitoefenen ; een invloed , reeds zichtbaar in den aanvang van het jaar , na welks verloop een afgevaardigde moet aftreden . Maar vooral in de derde plaats , de vele gebreken , welke de kieswet zelve bevat . Niets werkt nadeeliger op de opkomst der kiezers dan de gedachte , dat , wegens de uitsluiting van het intellectueéle element , de verkiezingen toch niet de uitdrukking zijn van de politieke gedachte van dat deel der natie , dat politieke gedachten heeft . Juist het denkend deel is uitgesloten , het betalend deel is toegelaten en dat deel is niet altijd het beschaafde , het meest ontwikkelde . Geen oprecht Nederlander zal bijv . de zeer talrijke opkomst der kiezers te Breda als bewijs willen aannemen van de zelfstandige en constitutioneele ontwikkeling van dat deel der natie . Ook de gebrekkige inrichting der kiesdistricten , welke telkens worden veran - derd en vervormd naarmate de bevolking toeneemt , ont - neemt den kiezers den lust zich met elkander in verbinding te stellen en ter stembus getrouw op te komen . G . ^ D^^SD^^D BUITEN LAN DSCH OVERZICHT . Welk eene week van indrukwekkende feesten des | vredes in Germanje ; feesten ter herinnering van het vijf - i en-twintig jarig jubikeum des Pausen , het eerste van ] dien aard na bijkans twintig eeuwen ! Verademing schonk I het den kalmen liefelijken zang des vredes te vernemen I na de schrille angst - en doodskreten , die gansch een I jaar Europa schokten , en zelfs verre daarbuiten deernis I wekten ; goed deed het aan ' t hart den jubel te vernemen 1 die den oorlogs-donder had vervangen , en na den bangen , voor velen bedroevenden winter de heldere zon te zien doorbreken , als ten groete van de herleving van de goederen des Vrede --. Bij de onthulling van het gedenkteeken voor Erederik Willem III , te Berlijn , heeft Duitschlands tegenwoordige Keizer , den 16 en ( herinneringsdag ook van Quatre-Bras ) deze zinvolle woorden gesproken : » Wat wij in een tijd van volkomen vrede hadden begonnen en voltooid ; wat wij hoopten onder het genot van den diepsten vrede te kunnen j onthullen : dit standbeeld is thans het gedenkteeken ge - | worden van het einde van een der roemrijkste , zij het ook een der bloedigste oorlogen van den lateren tijd.'Kon de , Koning ons thans met eigen oogen gadeslaan , hij zou met zijn volk , met zijn leger tevreden zijn . Moge de vrede , die ten koste van zoovele offers is tot stand gebracht , duur - zaam zijn ! Het is ons aller plicht om daartoe zoo veel mogelijk mede te werken . Dat geve God !» « Zij het zoo !» zal gansch de monschheid , wars van naijver der staatkunde en krijg , daarop antwoorden . » Ja ' t zij zoo !» voor het geluk der wereld , voor den voort - gang der ware beschaving , en voor de heeling zooveel mogelijk van de schrikbarende wonden , die den krijg van slechts één jaar geslagen heeft ! Liever uiten wij dien wensch , dan in het breede stil te staan bij den zegevierenden intochl der krijgsbendeu inde stad,gisteren Pruissens Konings-,heden Duitschlands nieuwe Keizerstad ; ontzaglijk grootsch was het feest , ver - bazend de toegestroomde menigte , vol uitdrukking de versiering van Berlijn . Even te voren was aldaar de zitting van den Rijksdag gesloten , nadat o . a . de wet op de begiftigingen van de legeriioofden aangenomen was , gewijzigd op von Bismarck's aanraden , die ook de Duitsche staatslieden onder de te begiftigen wilde hebben opgenomen . De keizer heeft buitendien bij gelegenheid der feesten vele onder - scheidingen verleend ; zoo is de generaal v . Moltke tot veldmaarschalk benoemd en gener . v . Rhoon tot den graven - stand verheven . Men spreekt van eene aanzienlijke dotatie van vorst v . Bismarck uit de domeinen van het hertogdom Lauenburg . In Erankrijk is de aandacht in de hoogste mate op de verkiezingen voor de nationale vergadering gespannen . Van de uitkomst daarvan hangt veelszins de toekomst des lands af . Vallen die in moiiarchalen geest uit , dan kan men de Republiek geen langen duren verzekeren ; vallen die in den geest der laatstgemelde uit , dan zullen de