Tekstweergave van NL-TlRAR_0660-00715-1872_0004

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
4 DE OLIJFTAK . eensklaps van toon veranderde . " Bedoelt gij soms dat ik al dien tijd in mijn verbeelding geen goede voorstel - ling van hem gehad heb ? * Ik trachtte op nieuw haar gedachte op iets anders te brengen . Wat kon ik meer doen terwijl mijn tong gebonden was door de waarschuwing van den Duitschen dokter , dat wij haar met ' t oog op de operatie , die den volgenden dag zou plaats hebben , niet mochten opwinden . Het hielp niet . Zij ging evenals vroeger voort , zon - der op mijne woorden te letten . * Bezit ik niet de middelen om juist te kunnen be - oordeelen hoe Oscar er uitziet ?// zeide zij . " Ik betast mijn eigen gelaat ; ik weet hoe lang en hoe breed ' tis ; ik weet hoe groot de verschillende trekken zijn , en waar zij zijn . En dan betast ik Oscar en vergelijk zijn ge - laat met hetgeen ik van mijn eigen gelaat weet . Geen de minste kleinigheid ontsnapt mij . Ik zie hem in mijn verbeelding even duidelijk als gij mij voor u ziet zitten . Denkt gij soms als ik hem met mijn oogen zal zien , dat ik iets zal ontdekken dat mij geheel nieuw is ? Dat geloof ik niet Zij stond eenigszins wrevelig op en liep de kamer op en neer . // O !// riep zij uit , terwijl zij met haar voet op den grond stampte , // waarom kan ik geen laudanum of chloroform genoeg nemen om de eerst - volgende zes weken in een staat van bewusteloosheid door te brengen en weer tot bezinning te komen wanneer de Duitscher het verband van mijn oogen af - neemt !" Zij ging op nieuw zitten , en stapte plotseling over tot een vraag van zuiver zedekundigen aard . // Zeg mij eens ,// zeide zij , " is de grootste deugd die , welke ' t moeielijkst in praktijk is te brengen ? " // Ik geloof van ja , // gaf ik ten antwoord . Nu trommelde zij met beide handen moedwillig en driftig op de tafel , zoo hard als zij kon , terwijl zij zeide : // Welnu , mevrouw Patrolungo , dan geloof ik dat de grootste van alle deugden is geduld . Ach , lieve vriendin , hoezeer verafschuw ik op dit oogenblik de grootste van alle deugden ! » . Daarmee eindigde ons gesprek , dat eindelijk tot andere onderwerpen overging . Toen ik later aan de vreemde dingen dacht , die Lu - cilla mij had gezegd , putte ik een troost uit hetgeen aan de ontbijttafel was voorgevallen . Indien mijnheer Sebright eens gelijk had , en indien de operatie toch eens mislukte , had ik ten minste de verzekering van Lucilla dat blindheid op zich zelve niet zoo verschrik - kelijk is voor de blinden , als wij allen ons verbeelden omdat wij kunnen zien . { Wordt vervolgd .) Ii M laastriier Put ( Slot .) Toornig verliet de heer Goodwill de zaal . De hemel mag weten wat het einde van den twist ware geweest als die heer niet weder met eene sterke policiewacht ver - schenen was . De strijdende dames keken elkander verwoed aan toen zij door een paar policie-agenten vrij onzacht van elkander gescheiden werden ; met eenige bedrei - gingen zelfs gepaard met eenige stokslagen , was de orde weldra hersteld ; de heeren werklieden met hunne dames verlieten de zaal , om zich brommende naar hunne respec - tieve kwartieren te begeven . Terwijl de heer Goodwil met treurige blikken de verwoestingen opnam , die de leden zijner broederschap aangericht hadden , dacht ik na : // dat is een goed begin , als zij elkander nu al om eenen amandel of bonbon broederlijk dood zouden slaan , hoe zal het slottafreel dan zijn ?// Den volgenden morgen stelde Mr . Goodwill voor dat de vrouwen de huiselijke bezigheden onder elkander verdeelen zouden ; maar zulk eene regeling bleek weldra eene onmogelijkheid te zijn , daar allen te zeer vreesden iets meer dan de anderen te zullen doen . Nu werkte ieder man voor zichzelven , waarbij altijd de grootste twisten plaats grepen , daar allen zulks tegelijk wilden doen en er genoegen in schenen te vinden om zoo ruw mogelijk met de benoodigde vraclitoestellen om te gaan en zoo veel mogelijk alles in een slordigen , smerigen staat voor de volgende achter te laten . Het natuurlijk gevolg daarvan was dan ook dat al de nette , doelmatige inrichtingen van het gebouw er weldra even verwaar - loosd uitzagen , en wat de heer Goodwill ook aanwendde , alles bleef even slordig en slecht onderhouden . Om het eten te koken , moest hij koks tegen hoog loon ontbieden , daar de vrouwen dien slaafschen arbeid verre beneden zich achtten . In de werkplaatsen ging het ook niet beter ; de werklieden , bevrijd van de verplichting om voor zichzelven te zorgen , voerden bijkans niets uit . Het werk dat zij verrichtten was zoo ellendig slecht en nietig , dat het onverkoopbaar was en daarbij stalen zij alles wat onder hun bereik lag en van waarde was om er drank voor te koopen en , in plaats van het gedruisch van den nijveren arbeid , vernam men daar niets anders dan geeuwen , twisten , vloeken of aanstootelijk gezang . Schatten gingen te loor en weldra was de heer Goodwill genoodzaakt , wilde hij er zijn geheele vermogen niet aan opofferen , de onderneming , opgericht onder den naam van // Vrijheid , Gelijkheiden Broederschap//te ontbinden . Des avonds liet hij allen bijeenkomen . « Mannen sprak hij , gelooft mij ; getroffen door de ellende die ik onder u zag heb ik getracht verbetering in uw lot te brengen . Vergeeft mij zoo ik met ulieden den verkeerden weg heb ingeslagen . Maar ik ben nu tot de overtuiging ge - komen , dat hij die niet begint met zich zelven te helpen niet te helpen is , en dat de ellende die in eenen stand heerscht niet voortkomt uit de maatschappelijke orde , maar veelal uit de gebreken die de menschen aankleven , waarvan luiheid het voornaamste gebrek is : want voor hem die waarlijk werken wil , zal steeds arbeid te vinden zijn . // Daarna komt de verkwisting en dronkenschap . Hoe - vele burgerlieden toch leven van veel minder dan gijlie - den in het jaar verdient op fatsoenlijken voet , omdat zij het geld weten te gebruiken en hunne begeerten in toom te houden ? Weest verstandig , zuinig en arbeidzaam ; gaat uw eigen gedrag na om te leeren inzien dat zeven achtste van het ongeluk , de armoede en zedeloosheid uwer kin - deren uw eigen werk is . Onder de zinspreuk van Vrijheid Gelijkheid en Broederschap heb ik u hierheen geroepen om door arbeid uw lot te verbeteren . Gij waart allen vrij . Wat hebt gijlieden met uwe vrijheid gedaan ? Gij hebt haar gebruikt niet om te arbeiden en u zelven gedurig onafhankelijker te maken . Neen , in twist , twee - spalt , dronkenschap en luiheid hebt gij het genadebrood gegeten dat mijne dwaasheid u schonk . Gij waart allen gelijk en toch hebt gij getwist en gevochten , alleen bij de gedachte dat ik den een boven den ander voor trok , terwijl ik u bezweren kan dat ik niets beoogde dan de zoo noodige orde onder ulieden te brengen . Gij allen waart broeders , maar had veel liever met uwe gezinnen verhongerd dan mede te werken om in uw eigen levensonderhoud en dat uwer broederen te voorzien . " Dus wij moeten scheiden , hier is voor ieder twee honderd franken om u voor armoede te bewaren totdat gij weder werk gevonden hebt . Verhaalt aan allen , wat gij hier gezien en ondervonden hebt en wendt hun ver - achtelijk den rug toe , die u onder do leuzen van vrijheid gelijkheid en broederschap tot oproer aan willen zetten . Want een verstandig man is immer vrij , een dwaas nimmer , daar de eerste zich steeds naar het onvermij - delijke weet te schikken , en de laatste tot zelfs de eeuwige natuurwetten naar zijn bekrompen zin zou willen regelen . Weest broeders door eerbied te toonen voor den wijzere en hebt innig medelijden met den dwaas die zijn eigen geluk en dat der zijnen verschopt en dan nog zijne ellende niet aan zichzelven , maar aan de maatschappij wijdt . Weest allen gelijk , maar voor God , die onzen strijd hier op aarde kent : want hierop aarde ge - lijk te zijn , zou ons gelijk aan het redelooze vee maken , daar die gelijkheid allen arbeid en geestontwikkeling doo - den zou . God heeft immers de behoefte in het mensehenhart geplant om zich door het aanleeren van kundigheden te verheffen ; al zijn ook onze geestvermogens en verstands - ontwikkeling niet zoo , dat wij allen hooge standpunten in de maatschappij kunnen innemen , ieder kan toch trachten te schitteren door de trouwe vervulling van zijne plichten als goed arbeider , als man en vader . Hij die zijne eigene kwade eigenschappen weet te overwinnen , is grooter held dan hij die met zijn van bloed rookend zwaard geheele volken heeft ten onder gebracht . Want zoo ieder mensch slechts trachten wilde zijne eigene booze hartstochten te beheerschen , zou men hier op aarde reeds een hemel hebben . Benijdt den rijke niet om zijn goud , want dit toch geeft u door arbeid brood . Geniet de rijke vele genoegens die niet onder uw bereik liggen , hij heeft er ook al de lasten van te torschen . Een rijk braaf man betaalt even goed als gijlieden zijne genie - tingen met zorgen en arbeid . En is het lot van den dwazen rijke dan zooveel beter dan dat van den arbeider ? In alle groote steden van Europa heeft hij zijn bloed vergiftigd door weelde en onmatigheid , terwijl hij alleen huiswaarts keert om te lijden en te sterven . Wie van u allen heeft niet eens het pijnlijk lijden van zulk eenen armen rijke gezien , en wildet gij dan met hem ruilen ? Hebt gij dan nooit nagedacht , dat de gezondheid de grootste schat is en hoevelen van ulieden die daar ge - zond en krachtig voor mij staan , zouden wellicht even - eens voor de verleiding van het goud zijn bezweken om even ellendig te leven en te sterven als die arme rijke . Maar armoede en arbeid bewaarden u » om uw lichaam door weelde te vergiftigen j door de zeldzaamheid uwer genietingen , genoot gij dubbel . Gaat , leeft gelukkig , en gedenkt mij in uwe gebeden . Ik was wellicht een dwaas , maar meende het innig goed met ulieden en zoo gij bij mij geleerd hebt , dat een mensch slechts zichzelf helpen kan en hij die daarnaar tracht immer door God geholpen wordt , dan zal het mij nimmer berouwen de schatten die ik voor ulieden over had .// Hij verwijderde zich toen , en twee dagen later stond het gebouw weder ledig . Ieder arbeider trachtte weder voor zichzelven te zorgen en den vlijtigen gelukte zulks goed , terwijl de luien , even als vroeger , gebrek leden . De heer Goodwill keerde naar Engeland terug , maar nimnici heb ik de les vergeten , die ik bij hem gekregen heb en welke mij dikwerf tegen ellende en gebrek heeft behoed . ■=»>^>^^ : S>=*3 DE TEGHAS-PAS IN SPANJE . ( Met eene afbeelding .) De bijgaande afbeelding van een der merkwaardigste bergpassen in Spanje is naar de natuur genomen , en men beseft het dadelijk , daar men er het gemaakte in mist , dat fantaisie-tafreelen van berglanden aankleeft , nl . de noodwendige beek en waterval , wat maneschijn , Alpengronden met koebeesten en schapen , alles voltooid met eenige verwrongen dennenboomen . Daarbij wordt ook meer op ' t vreeselijk-woeste , dan op ' t ware gezien . Bijgaande afbeelding heeft een dubbel opmerkelijk karakter : men aanschouwt er de stoutheid van de natuur in de kracht der rotsen , en tevens de stoutheid van ' s menschen hand , om die natuur te bekampen : in dat op - zicht erlangt de voorstelling van het grootsche landschap een nieuwe bekoorlijkheid en kracht des levens . Men sla toch een blik op die bergpartij : de samen - stelling van twee zoo scherpe contrasten , als des men - schen werk en de vorming der natuur , beiden even ontzagwekkend en dichterlijk schoon . Het woeste en som - bere van de bergkloof worden bovendien hier getemperd door het beeld der beschaving , het groote middel van het hedendaagsche verkeer , dat zich als't ware onwillekeurig aan den geest opdringt en zich met het geheel verkwikkend vereenzelvigt . De Techas-pas bevindt zich in een keten van ' t Can - trabrisch gebergte , dat van Vittoria naar San Sebastian loopt , aan den Begas-stroom . ' t Was de hoofdingenieur Charles Vignoles , die dezen pas voor de voortzetting van den Grooten Spaanschen spoorweg koos en den bouw