Tekstweergave van DT_1973-02-01_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
DE 4e JAARGANG No. 5 DONDERDAG 1 FEBR. 1973 TOREN REDACTIE EN ADMINISTRATIE MARKT 3, ZALTBOMMEL TELEFOON 04180-3188 * OPLAGE 13.000 VERANTWOORDELIJK REDACTEUR J. J. STEENIS UITGAVE: BRABANTS DAGBLAD N.V. Weekblad voor de Bommelerwaard , eel dank aan J. Roseboom bij fficieel einde ruilverkaveling Het werk van de plaat- 'lijke commissie van de iilverkaveling Tieler- aard-West is officieel in einde. De commissie vorige week dinsdag in eldermalsen ontbonden jor Gedeputeerde Staten Gelderland tijdens bijeenkomst, waarin ik aanwezig was ir. S. irwijer, de directeur- neraal van de land- iuw. De commissaris I koningin, mr. H. W. öemers, herinnerde er zijn afhsc heidstoe- raak aan dat Tieler- lard-west met zijn ,000 ha de grootste ruil- jrkaveling in Gelder- Öd heeft gevormd. Er n, dankzij de ruilverka- !ling, veel landbouw- indige verbeteringen tot and gekomen. Ook is aandacht besteed in het landschap en het Auurbehoud. In dit ver- nd maakte de commis- ris met grote waarde¬ ring gewag van de aanleg van het 100 ha. grote Lin- gebos. In de plaatselijke com¬ missie, waarin veel en belangrijk werk is ver¬ richt, was de heer J. Ro¬ seboom uit Nederhemert, de centrale figuur. Mr. Bloemers dankte hem op¬ recht en uitvoerig voor zijn bemoeiingen. De heer Roseboom heeft, aldus de commissa¬ ris der koningin, overi¬ gens veel meer verdien¬ sten voor het Rivierenge¬ bied. Dit gebied is vroe¬ ger wat verwaarloosd ge¬ weest, maar na de bevrij¬ ding heeft het een enor¬ me ontwikkeling te zien gegeven. De heer Rose¬ boom heeft daarbij een belangrijke rol gespeeld, waarvoor iedereen, voor¬ al ook het provinciaal be¬ stuur, hem oprecht dank¬ baar is. In 1940 werd de heer Roseboom voorzitter van de stichting tot be¬ vordering van de wel¬ vaart in de Bommeler¬ waard, na de bevrijding wijdde hij eerst zijn krachten aan de wederop¬ bouw van Hedel en Am- merzoden en na 1950 ont¬ plooide hij zijn krachten in de Gelderse Komgron- dencommissie, waarvan hij in 1954 voorzitter werd. Het was vanzelfspre¬ kend dat hij de voorzitter werd van de plaatselijke commissie in de ruilver¬ kaveling Tielerwaard. Deze gr,ote verkaveling heeft veel en hoge be- langstelling getrokken. De koningin, ministers, tamerieden en duizenden bezoekers uit binnen- en buitenland heeft de plaat¬ selijke commissie mogen begroeten. De heer Roseboom is ook voorzitter geweest van de ruilverkaveling Bommelerwaard-oost en voorzitter van de voorbe¬ reidingscommissie ruil¬ verkaveling Lek en Lin- ge. Ook is hij dijkgraaf geweest van het polder¬ district Bommelerwaard en de gehele provincie heeft hij van 1958 tot 1965 gediend als lid van het college van gedeputeerde staten. „Sinds 1940", zo besloot de commissaris der koningin, ,,heeft de heer Roseboom zich inge¬ zet voor het Rivieren¬ land, heeft hij mede lei¬ ding gegeven aan de ont¬ wikkeling. Hij heeft dat kunnen doen, omdat hij bij voorbaat het vertrou¬ wen bezat van 'iedereen, en door zijn onvermoeide arbeid heeft hij, opnieuw, ieders achting binnen en buiten het Rivierenland verworven. Het provinci¬ aal bestuur is hem voor zijn werk hoogst erkente¬ lijk". Het nieuwe land van Tielerwaard O EZ IS* BBN MOOIS. BOOMGMW- © OE2.B VALT ^ hMBHEfH in een m&£fy ® #? zjhmaah wm/& $BW JE a£Nnic„ M5HSW ®E BEZWAAR. ÖEZiEH EU GEHOORD VAN MEN///& DAT DE oNGErWEM nar DesmOtGZH *E£0S UW 3EZVAAZ DAT bestuur s^&r mr LAT£H wöKDTJe poopzisK t/Aff oa sfAHk. ® WAT OENKT U DAH? ACHTeH HETHBT KWtJë Ht£T M&% SttóséH. DAN? * p/r neer xffjrr*- ^ en WAS ££N$* dükb be ruilverkaveling Tielerwaard- ist is het grootste en tevens est karakteristieke komgronden- jied van Nederland, 7000 hecta- van het gebied bestaat uit deze mden. 'er verduidelijking: komgronden .i in een betrekkelijk jong verle- n (1000 a 2000 jaar geleden) ge- rmd door bezinking van rivierklei idens overstromingen. De fijnste [eideeltjes, die de zwaarste en [echt doorlatende grond hebben ge- irmd bezonken in de kommen tus- . n de rivieren waar de stroming ^ tarnde komklei, die zich het best jjlj^ ent voor exploitatie als grasland. H idere bedrrjistyoen als fruitteelt 9 tuinbouw vindt men dan ook H lomamelijk op de lichtere gron- Hfen langs de rivieren, de zoge- H amde stroomruggen. De drie V lornaamste redenen om een rull- Ierkaveüng uit te voeren waren de ibrekkige waterhuishouding, het echte wegenstelsel en de sterke (rsnippering van de grond, drie roblemen die door de landbouw et individueel konden worden op- ïlost maar om een gezamenlijke inpak vroegen. Daarnaast speelde nog een minder gemakkelijk weeg¬ bare maar zeker ook belangrijke factor een rol namelijk, dat het gebied als geheel als gevolg van de geïsoleerde ligging en de slechte werk- en woonomstandigheden in maatschappelijk en cultureel op¬ zicht bij de landelijke ontwikkeling achterop dreigde te raken. Nieuwe gemalen In het kader van de ruilverkave¬ ling werden de oude gemalen ver¬ vangen door twee nieuwe „De Laar" en ,,Broekse Sluis" met ca¬ paciteiten van respectievelijk 460 en 500 m3 per minuut. Deze twee nieu¬ we gemalen hebben in tegenstelling tot de elf oude, voldoende capaciteit om het gebied onder alle omstan¬ digheden droog te houden en de bodem voldoende diep te ontwate¬ ren. Vroeger kwam het regelmatig voor, dat het land lange tijd onbe reikbaar was en de boer dus nood¬ gedwongen het vee op stal moest zetten en dat de hooioogst mislukte. Bovendien kon minder vee dan thans mogelijk is per hectare wor¬ den gehouden, omdat op de drassi¬ ge grond de koeien de graszoden üleiDesiree üerlouingsringen bewijs je liefde meüieide. ■Gratis kleur enfolder bij: Gratis kleurenfolder bij Juweliers UBENS en CONRADS WATERSTRAAT 16 ZALTBOMMEL snel stuktrapten. Voor het kom- grondenreservaat bij Waardenburg en het Zuideriinge reservaat werd een aparte bedijking en bemaling geconstrueerd om daar het watel op het oude peil te kunnen houden. Goede wegen Goede plattelandswegen zijn om meer dan één reden van belang 3/ Ten eerste voor de bedrijfsvoering; - de moderne landbouw is sterk ge- ggj».. mechaniseerd en het vervoer van WË producten van en naar de boerderij gebeurt met steeds zwaarder mate¬ riaal (buiktransport' van .voer, melktankauto's). Maar ook uit soci¬ ale en culturele overwegingen zijn goede wegen nodig, ook in de win¬ ter moet men vanaf de boerderij (schoolkinderen) de centra kunnen bereiken en omgekeerd. En tenslot¬ te worden veel plattelandswegen in net weekend druk bereden door recreatieverkeer. Wat de wegen betreft was de Tielerwaard er slecht aantoe. De weinige wegen die er lagen waren voor een groot deel niet verhard of provisorisch verhard met puin of grind. Zwaar verkeer konden ze niet dragen en in de natte tijd waren ze vrijwel onberijdbaar. Door de ruilverkaveling kon een Een weg voor de ruilverkaveling. grootste deel niet geschikt voor een moderne bedrijfsvoering. De grond lag in doorsnee twee km. van de boerderijen verwijderd en was gemiddeld in zes her en der liggende percelen versnipperd. Wat dit voor consequenties had voor de bedrijfsvoering zal duidelijk zijn. De boer kon geen gebruik maken van moderne methoden, zoals het mel¬ ken van 4, 8 of zelfs 12 koeien aantal wegen vervallen, 117 km weg tegelijk in de stal en de opslag van werd gereconstrueerd en 90 km nieuw aangelegd. In de oude toe¬ stand was maar 97 km weg ver¬ hard, 126 km was semi-verhard en 71 km onverhard. Nu is er 307 km weg, waarvan 3 km onverhard. Door de aanleg van nieuwe pro¬ vinciale wegen van Geldermalsen naar Leerdan en van Waardenburg naar Gorinchem hoeft het interloca- le verkeer niet meer over de smal¬ le, bochtige en gevaarlijke dijkwe¬ gen. De rijksweg, die door het melk in een gekoelde melktank, maar moest tweemaal per dag gro¬ te afstanden afleggen en bovendien het vee vaak verweiden. Bovendien zoals reeds in het voorgaande Is opgemerkt, trapte het vee het gras op de slecht ontwaterde grond snel stuk en kon het vee pas laat in het voorjaar naar buiten en moest meestal vroeg in de herfst weer op stal worden gezet. In de fruitteelt en tuinbouw deden zich gelijksoortige problemen voor. gebied loopt, werd tot een vierbaans- De ruilverkaveling heeft op dit punt autoweg met gescheiden rijbanen verbreed, de ruilverkaveling stelde hiervoor de ontbrekende grond be¬ schikbaar. Binnenveld bewoond Het middengebied, het zogenaam¬ de binnenveld, was vroeger vrijwel onbewoond en kon door de regelma¬ tig terugkerende overstromingen slechts zeer extensief worden ge- ruikt. De boerderijen lagen vrijwel alle langs de dijken en in de dorpen en waren qua inrichting voor het de situatie zeer aanzienlijk verbe¬ terd. Door de verbetering van de waterbeheersing en het wegenstel¬ sel werd het mogelijk boerderijen in het middengebied te bouwen, 122 boeren hebben van deze gelegen¬ heid gebruik gemaakt en hebben een nieuw bedrijf in de kom ge¬ bouwd, met de grond zoveel moge¬ lijk om de gebouwen geconcen¬ treerd. Doordat veel kleine bedrij¬ ven werden beëindigd kwam grond vrij waarmee deze 122 bedrijven van gemiddeld 15 tot gemiddeld 23 hectare konden worden vergroot. In RADIO-, T.V.-, KOEL- EN VRIESMEUBELEN TH. DE LOOIJER Voorstraat 4 - Ammerzoden VOOR DE BETERE SCHOEN Schoenenhuis D. STERK BOUW B.V. Bouwbedrijf en Doe-hel-zeH-shop TELEFOON 04182—430 — ROSSUM totaal kon door de Stichting Beheer Landbouwgronden 1395 hectare worden aangekocht, terwijl van 900 hectare de pachtrechten konden worden afgekocht. Sterk gegroeid De bedrijven zijn sterk gegroeid qua oppervlakte en veebezetting, terwijl het aantal arbeidskrachten gerelateerd aan de oppervlakte en de veebezetting sterk afnam. Ook de niet verplaatste levensvatbare be¬ drijven hebben een dergelijke ont¬ wikkeling doorgemaakt. Door het vertrek van de al genoemde 122 bedrijven kregen ook deze de grond veel dichter bij huis en in veel minder percelen versnipperd. Van de 621 werkelijke landbouwbedrij¬ ven (hoofdberoep landbouw) van voor de ruilverkaveling, fruitteelt en tuinbouw niet meegerekend, zrjn ongeveer 370 overgebleven. De door bedrijfsbeëindiging, door het vertrek van 12 boeren naar de IJsselmeerpolders en door over¬ schakeling van een gemengdbedrijf op tuinbouw of fruitteelt vrijkomen¬ de grond is gebruikt voor: — bedrijfsvergroting (de gemiddel¬ de oppervlakte van alle bedrij¬ ven samen nam toe van 9,2 tot 15.6 ha.); — landschapsverzorging; —de aanleg van het Lingebos; — het veiligstellen van natuurge¬ bieden (eendenkooien, komgron¬ den- en Zuiderlinge-reservaat; — dorpssanering; — industrieterrein enz. Twee tuinbouwcentra De tuinbouwbedrijven (groenten en zacht fruit) liggen in hoofdzaak langs de Waal in de dorpen Tuil en Haaften. Op twee plaatsen waar de grond en overige omstan¬ digheden gunstig waren, zrjn tuin¬ bouwcentra gesticht, te weten in Tuil ,,De Bouwing" en in Haaften ,,Mo- lenblok", met in totaal 22 bedrijven. Het hoofdprodukt is aardbeien met daarnaast tomaten en in toenemen¬ de mate bloemen. Het aantal bedrij¬ ven met hoofdberoep tuinbouw be¬ draagt nu 36. In het begin van de ruilverkaveling waren er 22 van deze bedrijven, 31 bedrijven zijn nu gespecialiseerde bedrijven met staand glas. Een omschakeling van de volle grondteelt naar staand glas heeft plaatsgevonden, terwijl de op¬ pervlakte onder glas per bedrij! sterk is toegenomen. In 1958 be¬ sloeg volle grond groenten 28,6 hec¬ tare, platglas 4,2 hectare en staand glas 0,007 hectare. Nu is het respec¬ tievelijk 13 hectare, 4 hectare en 7,2 hectare. Moderne fruitteelt Door ontmenging en vergroting van bestaande bedrijven werden 40 nieuwe gespecialiseerde fruitteelt- bedrijven gesticht, in oppervlakte variërend van ongeveer 5 tot 13 hectare. Naast deze 40 nieuwe be¬ drijven werd zoveel mogelijk (door samenvoeging, vergroting en-of toe¬ wijzing van daarvoor beter geschik¬ te gronden) aan de gevestigde fruit¬ telers de mogelijkheid geboden hun aanplant te verjongen of eventueel uit te breiden en hun bedrijf te intensiveren. De totale oppervlakte fruit is ongeveer gelijk gebleven. Belangrijk is echter de verjonging van het fruitareaal. Bij het begin van de ruilverkaveling was onge¬ veer 50 pet. van de boomgaarden ouder dan 30 jaar, thans zijn deze cijfers als volgt. Jong (0-6 jaar) 30 pet, midden (6-21 jaar) 55 pet., 21 jaar en ouder 15 pet. RAI. Van 8 tot 18 februari wordt In Amsterdam de RAI-tentoonttelling met personenauto's gehouden. Aan dlf evenement besteden we aan* dacht op de pagina's 4, 5 en 6. 250 gram Koekjes uit eigen bakkerij 50 CENT KORTING DORUITER Molenstraat 3 — Nederhemert BOUMAN E. P. v. Ooyenstraat 1 — Aalst Tot zaterdag 3 februari a'.s. nog 10°/o KORTING op niet afgeprijsde artikelen. Nog enkele serviezen voor HALVE PRIJS Geschenkenhuis Blankenstein 2 — Hedel Tel. 04199-1340 w##nvisie MEUBELEN een klasse apart! PEPERSTRAAT — GAMEREN Tel. 04186-326 Vraagt vrijblijvend onze catalogus. EXCLUSIEVE VERLICHTING kiezen bij TH. DE LOOIJER Voorstraat 4 - Ammerzoden VERHAGEN RADIO EN TELEVISIE SERVICEBUREAU PRINS BERNHARDWEG 8 ZALTBOMMEL TEL: 04180-2239 . Orgelshowroom DE RUITER Grotestraat 68 • Tel. 04164-650 VEEN De speciaalzaak uit uw omge¬ ving. Ook voor muziek od noten, klavarskribo of cijfers. CENTRALE VERWARMING verzorgd en betaalbaar „DE GRAM" Vraagt vrijblijvend inlichtin¬ gen: Mgr. -Notensstraat 2A, Tel. 04180-3084. Zaltbommel. v;d;VEGTE woonsituatie voor de ruilverkaveling. Foto's Cultuurtechnische Dienst Utrecht Lees verder op pagina 3 G RETIER DAF-DEALER ROSSUM - TEL. 04182-300-401 Uw dieren vinden het beste baat mét artikelen en eten van „DE DIERENVRIEND" Achter in de Nonnenstraat 81 Zaltbommel.