Tekstweergave van DTBA_1942-10-21_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
WOENSDAG 21 OCT. 1942 Uitgave en L)>> SCHUIJT JN.V., J^eeTü. ieiei. J\o. 2 Abonnementsgeld ƒ 1.35 per kwartaal, franco per post. Losse nummers 5 cent per exemplaar. Waar eigen bezorging, 11 cent „ 0 0 0 0 Anderdaagseh s treekblad SfÊtBonÖÊt Graafschap Teisterbant, omvattende o.a.: Betuwe, Tielerwaard, Bommelerwaard, Vijfheerenlanden en 1*te JAARGANG ~ No. 3 V^KSCHIJNT: ÏIAANDAG, WOENSDAG en VRIJDAG Advertentieprijs: 11 csnt per m.m. — Minimum ƒ 2.— Vraag en Aanbod 1—12 m.m. 05 cent, elke m.m. meer 8 cent. Dienstaanbie- dmgen; 1—12 m.m. 75 cent, elke nun. meer 6 et. Contractprijzen op aanvrage. de Oostelijke Alblasserwaard Op weg naar Toeapse. Aanvallen op „Roode October" duren vóorfc. Het opperbevel van de Dultsche eveermacht maakte gister bekend: „In het dicht beboschte terrein van het West-Kaukasische ge¬ bergte werd in weerwil van ongun¬ stige weersomstandigheden krach- : tig vijandelijk verzet in kazemat- , Stellingen gebroken. Aan den weg door den pas naar Toeapse werd de verbinding tusschen de beide aan- valsgroepen, die ten Noorden en ten Zuiden den weg al strijdende hai?- den bereikt, op den weg zelf tot stand gebracht. In den sector van den Terek mis¬ lukten vhandelijke tegenaanvallen. Ih luchtgevechten werden tien bols¬ jewistische vliegtuigen neergescho¬ ten. In de Noordelijke voorstad van Stalingrad ontrukten de Duitsche troepen den bolsjewisten nieuwe fcuizengroepen. De gevechten tot iiuivering van het fabrieksterrein van de kanonnenfabrtek „Roode Barricade" duren nog voort. Vlie¬ dende artillerie bombardeerde hoofd iakelijk de. krachtig versterkte steunpunten van de fabriek ,,Roo¬ de October". Formaties gevechts¬ vliegtuigen vernietigden in het res¬ sort van den benedenloop van de Wolga verscheidene transporttrel- nen, een sleepboot en zee op den grond staande vliegtuigen. ' Aan het Donfront sloegen Roe- nieensche troepen vijandelijke aan¬ vallen af. Aan het front van El Ala- niein vielen lichte Duitsche en Ita- Uaansche gevechtsvliegtuigen con¬ centraties van Britsche tanks en auto's aan. Vergezellende jacht¬ vliegtuigen en jachtkruisers schoten vier Britsche vliegtuigen neer. De strijd tegen de Britsche vlieg¬ velden op Malta werd door Duit¬ sche en Italiaansche luchtstrijd¬ krachten voortgezet. In post-Engëland heeft de Duit¬ sche luchtmacht gisteren overdag uitgebreide aanvallen gedaan op mi¬ litaire doelen en voor den oorlog, belangrijke installaties." BEHANDELING KRIJGSGEVANGENEN. In een uitvoerig communiqué van het opperbevel der Duitsche weermacht inzake het boeien van krijgsgevangenen wordt, aan de hand van voor den krijgsraad onder ■eede afgelegde getuigenverklarin¬ gen: geconstateerd, dat de Britsche regeer ing zich in dit verband bij herhaling heeft schuldig gemaakt aan leugens, en dat de Britten her¬ haaldelijk vergrijpen tegen de fun- damenteele regelen van het oorlogs¬ recht hebben gepleegd. Met het oog op de getroffen Duitsche tegen¬ maatregelen heeft de Engelsche radio op 9 October om 15 uur via den zender Droitwich bekend ge¬ maakt: „Te Londen wordt in over¬ weging genomen, daö de Engelsche regeering alle gevangenen der as- mogendheden uit hetzelfde oogpunt zal beschouwen en geen verschil zal maken tusschen Italiaansche en Duitsche gevangenen." Jii verband met dit bericht, dat de Engelsche regeering door de ra¬ dio heeft laten verspreiden, ziet de Duitsche regeering zich genoopt do krijgsgevangenen, die aan alle fron¬ ten op de verbonden vijanden zijn femaakt, eveneens als eenheid te eschouwen. Met het Volkenrecht strijdige of onmenschelijke behande¬ ling van Duitsche krijgsgevangenen op eeiügerlei oorlogstoneel, bijvoor¬ beeld ook in Sovjet-Rusland, aal dus van nu af hfet totaal der door Duitschland gemaakte gevangenen, zonder dat met hun nationaliteit rekening wordt gehouden, hebben te ontgelden. Tijdens de avonduren van 17 Oc¬ tober hebben Engelsen© bommen¬ werpers de omgeving van Creusot aangevallen. Do Pransche burger¬ bevolking werd or^ieuw zwaar ge¬ troffen, daar volgens de tot nu tót binnengekomen berichten 40 per¬ sonen gedood enJSO ernstig gewond werden. Twee Duitsohe soldaten werden licht gekwetst. Een Fransen hospitaal en talrijke arbeiderswoningen werden verwoest De Britten verloren één toestel. Verklaring van Vlcby. Omtrent den Engelschen lucht' aanval op het gebied van De Creusot wordt van bevoegde zgde te Vichy verklaard, dat het een ^ongeJioord cynisme" is, wanneer de Engelschen zich op de borst kloppen over een succes, waarbij zij onder de Fran- sche arbeidersbevolking 40 dooden en 80 gewonden veroorzaakt en bo¬ vendien nog een ziekenhuis en tal¬ rijke arbeiderswonlr. ^en verwoest hebben. Het moet w-ïl een brutali¬ teit genoemd .worden, wanneer de Londensche radio de schildering van een piloot vei"psreidt, die er zich op beroemt, dat'een huis door bomtreffers in een wolk van rook verdween en volkomen verwoest is. Deze stelselmatige bombardemen¬ ten op Fransche industriegebieden zoo wordt hieraan toegevoegd, kun¬ nen "slechts dit eene doel hebben Frankrijk uit te schakelen als eco- nomischen rivaal voor den tijd na den oorlog. Keuringen voor Waffen-^ en Vrijwilligerslegioen Het ^-ersatzkommando deelt ons jaede, dat vrijwilligers voor de Waf- Ten ~*tyf en het Legioen zich op onderstaande data bij de genoemde adressen kunnen vervoegen tenein- 3e gekeurd te worden. Tevens wordt er de aandacht op gevestigd en wel speciaal voor hen, die er bezwaar tegen hebben hun dienst buiten Nederland te vervullen, dat thans de mogelijkheid bestaat om dienst te nemen in een speciaal vrachfbataillon. De opleiding vindt in Nederland plaats, terwijl de inzet van 'dit bataiUon ook in Nederland blij' ven zal. Tijdens de keuringen voor de Waü>n-44 en het Legioen kunnen zich ook diegenen melde, die tot de Nederlandschè-SS Nederland wil¬ len toetreden. 22-10-42 10.00 Amsterdam, School Iepenweg 13. 22-10 42 17.00 uur Utrecht Wehr- 'machtheim, Mariaplaats. 23-10-42 10.00 uur Den Haag, Café den Hout, Beziüdenhoutscheweg. JOE .ORDENING VAN DEN ARBEID. Een belangrüke gebeurtenis in den SQClaleM ontwikkelingsgang van ons land. De Centrale Persdienst van Het .ïed. Arbeidsfront meldt: Tijdens een persconferentie, ge¬ gilden op 16 October te Amster- "hi, heeft de Leider van Het Ne- -landsclie Arbeidsfront, H. J. udenberg, een belangrijke ge- .rtenis in den socialen ontwikke- jSgang van ons land besproken, Lw. de afkondiging van de verorde- -f betreffende de ordening van 1 arbeid. Deze verordening, welke •rtkomt uit dezelfde sfeer, waa» Het Nederlandsche Arbeidsfront —d geboren, kan beschouwd wor- t. als grondwet van den arbeid en daarmede ook van het sociale leven, dat immers in de eerste plaats ge¬ baseerd is op het gemeenschappe¬ lijk werken. Het belang van de gemeenschap staat in de verordening op den voorgrond. Voor de eerste maal in de Nederlandsche wetgeving wordt hierbö principieel vastgesteld, dat de arbeid in het bedrijf, resp. de onderneming, dit belang tot hoogste doel heeft. De Rijkscommissaris heeft niet deze verordening Neder¬ land, wat betreft de ordening van den arbeid, principieel geplaatst in direct verband met de wordende Europeesche gemeenschap. Uitgangspunt van de ordening van den arbeid is de beschouwing van het bedrijf of de organisator!- sche-economische samenvatting van meerdere bedrijven in de onder¬ neming, niet slechts als economi¬ sche, doch tevens als sociale held. zooals Aeze h. de bedrijfs- gemeenschap tot uitdrukking komt. Binnen deze eenheid "werken de lei¬ ding (Betriebsführer] en alle onder deze " leiding werkz .me personen (Gefolgschaft) gezamenlijk ter be¬ reiking van een gemeenschappelijk üoel. De bevestiging van het leiders¬ principe in het bedrijfsleven is niet geschied in den zin van het libera¬ listische „baas in eigen huis", doch zeer bewust en nadrukkelijk in den zin van de aan dit leiderschap on¬ afscheidelijk verbonden sociale ver¬ antwoordelijkheid, zoowel naar bin¬ nen ten opzichte van de Gefolg- schaft, als naar buiten ten opzichte van de volksgemeenschap. De ordening van den arbeid op grond van de verordening van den Rijkscommissaris is opgedragen aan een Gemachtigde voor den Arbeid, die in samenwerking met het Ne¬ derlandsche Arbeidsfront, de sociale verlangens, van de Nederlandsche werkers binnen het raam, dat deze verordening vormt, een wettelijken grondslag geeft. Het is dus uit het leven zelf, en wel uit het leven der werkers waaruit "de sociale politiek voortkomt, in tegenstelling met het Staatssocialisme, waarbij alles ■van boven af wordt voorgeschreven. Op grond van zijn verordende be¬ voegdheid kan de Gemachtigde voor den Arbeid o.a. richtlijnen geven voor den inhoud van het bedrijfs- reglement, dat voor elke onder¬ neming met meer dan 10 medewer¬ kers verplicht zal zijn en algemeen* regelingen van loon- en_ arbeids¬ voorwaarden bindend vaststellen. Op dit punt zal zijn taak veel verder strekken dan die van het College van Rrjksbemiddelaars, dat tot taak had, een brug te slaan tusschen de eisenen en verlangens van werk- nemersr en werkgeversgToepen. In het kader van de nieuwe verorde¬ ning kan uiteraard tan dit onder¬ handelen geen sprake meer zijn, daar in de nieuwe sociale politiek de arbeid wordt beschouwd als het meest waardevolle goed der volks¬ gemeenschap ,dat nimmer een ob¬ ject mag zijn, waarover onderhan¬ deld wordt. Het is dus begrijpelijk, dat met i inwerkingtreding van de veror¬ dening betreffende de ordening van den arbeid op 1 November a.s. het College van Rijksbemiddelaars, als¬ mede een aantal arbeidswetten en verordeningen, die ontsproten wa¬ ren uit de verouderde opvattingen aangaande den arbeid, zullen ver¬ dwijnen. De nieuwe grondwet van den ar¬ beid maakt een begin met de een¬ heid van economisch en sociaal streven ,door beider doeleinden te' brengen op één noemer: de wel- ^ -D£ UQGINO VAN_ '-QiUAQALCANAL GUAJ. K ora/h #|»/E5 - ----''t! (4266) DE STRIJD OM GUALDAJLCANAL BEGONNEN. Een groote Japansche vloot, komende van Rabaul (zie bo¬ venste kaartje) stoomt in de richting naar de Salomons¬ eilanden met het kennelijk doel actie op groote schaal te ondernemen bij het eiland Gual- dalcanal, waar het grootste adeel der Amerlkaansche troe¬ pen gelegerd zijn. Vele Japansche troepen zijn reeds op het eiland Gnladal- canal geland, hoogstwaarschijn¬ lijk te Bolonda en Aola. ■ Men verwacht dan ook zee¬ gevechten tusschen de Ameri¬ kanen en Japanners. Op het onderste kaartje zijn met dikke zwarte lijnen de eilanden aangegeven dio de Amerikanen van de Salomons¬ eilanden bezet houden. >rt xtaftU Bü onze vrijwilligers. In een prettige en goede kameraadschap wordt de vrije tija doorgebracht. Gezondcv^"*^* van _ lichaam _en_ geest SSPKAlstad-B) H-P M-m. vaart van het gezamenlijke volk, welke door verwaaifoozing van elk van deze beide doeleinden evenzeer In gevaar wordt gebracht. Slechts in volkomen evenwicht van econo¬ misch en sociaal streven, kan de werkelijke volkswelvaart, waarbij het belang van den één niet nood¬ zakelijk gaat ten koste van den an¬ der, en die dus — in tegenstelling tot het individueele welvaarts- streven —' het belang van allen in¬ sluit, worden gediend. IN ET.K GEVAL AFLEVERING VAN VERSNAPERINGEN. Met betrekking tot de aflevering van versnaperingen op bon" „Alge¬ meen 377", welke men destijds bij den winkelier heeft kunnen inleve¬ ren, deelt men van bevoegde zijde het volgende mede: Aangezien de winkelier, alvorens tot aflevering over te gaan, zich eerst op dezen bon diende te be¬ voorraden, heeft tot nu toe de af¬ levering der versnap e ring en in vele gevallen nog niet plaats gevonden- Men behoeft zich hierover niet te verontrusten .aangezien de versna¬ peringen In elk geval zullen worden geleverd, zoodra de detaillisten in voldoende mate door de grossiers en fabrikanten zijn bevoorraad, r Tii verband hiermede is de ter¬ mijn, waarbinen de aflevering aan het publiek diende te geschieden, tot nader order verlengd. BRANDSTOFFENBIJSLAG. De secretaris-generaal van Socia¬ le Zaken heeft goedgekeurd, dat ge¬ durende de komende wintermaan¬ den wederom aan de ondersteunde werklooze arbeiders, aan de arbei¬ ders, die een tegemoetkoming ont¬ vangen wegens verkorten werktijd, aan de op eigen bedrijf tewerkge¬ stelde kleine boeren en tuinders en aan tewerkgestelde hoofdarbeiders wekelijks een brandstoffenbijslag wordt verstrekt. . Deze bijslag mag voor het eerst worden gegeven over de week van 18—24 October en voor het laatst over de steunweek 11-17 April 1943. Van 18 October—21 November 1942 en van 7 Maart—17 April 1943 is het te verstrekken bedrag vast¬ gesteld op ƒ 1 per week. Gedurende de overige weken zal de bijslag ƒ1.30 per week bedragen. OUDERDOMSRENTE. Inhouding van verhoo- Ned. Arbeidsfront meldt: Bh' besluit van de Secretarissen- Generaal van de Departementen van Sociale Zaken en Financiën is een misstand, die zich voordeed ten aanzien van de tijdelijke verhoogin¬ gen van bepaalde ouderdoms- en invalkliteitsrenten, uit .de wereld geholpen. Het volgende was n,l. voorgeko¬ men: ondernemingen met een eigen pensioenfonds, betaalden vaak een klein pensioen aan hun vroegere arbeiders; deze werknemers ontvin¬ gen niet de ouderdomsrente, die werd n.1. reglementair verrekend met het pensioen. Toen de toeslagen op de ouderdomsrente kwamen, ver¬ rekenden vele werkgevers deze nu ook, hetgeen niet de bedoeling is geweest. Het Nederlandsche Arbeidsfront is tegen deze handelwijze opgeko¬ men en het gevolg is» dat nu boven¬ bedoeld besluit nadrukkelijk bepaalt, dat inhouding der verhooglrigen op ouderdoms- en invaliditeitspensioe¬ nen, ook waneer het pensioenregle¬ ment anders bepaalt, niet toege¬ staan is. Genoemd besluit is in werking getreden met terugwerkende kracht tot 1 Juli 1941, zoodat alle verhoo¬ gingen, welke vanaf dien datum zijn ingehouden, volledig uitbetaald moeten worden. * VERHOOGING VAN VERZEKEREN GSPREMIfiN NIET TOEGESTAAN. Naar aanleiding van klachten over het ongeoorloofd verhoogen van verzekeringspremiën, deelt de Gemachtigde voor de Prijzen mede, dat binnenkort de premiën en tarie¬ ven voor verzekeringen by beschik¬ king zullen worden gefixeerd op het peil van 9 Mei 1940. Voordat deze regeling- definitief haar beslag zal hebben gekregen, is het niet toegestaan eigenmachtig verzeke- ringspremiën en tarieven te verhoo¬ gen. Verzekeringsmaatschappijen doen er goed aan alen ten aanzien van eventueel e verhoogingen te wenden tot het Departement van Bijzondere Economische Zaken, teneinde door verkregen goedkeuring zekerheid te hebben. STENGELS, STENCHJNKT EN CARBONPAPIER VALLEN ONDER DE DISTRIBUTIE. ' Bij besluit van den secretaris-ge¬ neraal van het departement van Handel, Nijverheid en Scheeppvaart zijn stencils, stencelinkt en carbon- papler aangeweze» als distributie- goederen in den zin van artikel 4 der Distributieve t. \NGD7TEDOORBEfcASTINGA \NGD7TE DOOR SCHIPPERS. Binnenschippers en leden der be¬ manning vanjp een binnenvaartuig kunnen- — Tvaneer zij geon vast-2 woonplaats binnen het rijk hebben — hun aangifte voor de belastingen naar inkomen en vermogen indienen bij de volgende kantoren. Eindho¬ ven, 's Hertogenbosch, Zevenbergen, Apeldoorn, Arnhem, Lobith, Nijme¬ gen, Zutfen, Dordrecht, 's Graven- hage, Gorinchem, Leiden, Rotter¬ dam, Alkmaar, Amsterdam, Zaan¬ dam, Hansweert, Sas van Gent, Amersfoort, Utrecht, Harlingen, Leeuwarden, Lemmer, Sneek, Al¬ melo, Zwartsluis, Zwolle, Delfzijl, Groningen, Veendam, Winschoten, Assen, Meppel, Maastricht en Roer¬ mond. DISTRIBUTIEBESCHEIDEN BIJ „CONTROLE" GESTOLEN. Psoudo-inspecteurs aan het werk. Vorige week, aldus lezen we in De Tijd, vervoegde zich bij den kassier van den distributlëdienst te Joure des avonds laat een tweetal jnare- chaussees en een inspecteur van den distributiedienst, met de boodschap, dat bij den dienst fraude was gecon¬ stateerd. Den kassier werd gelast, den sleutel van de kluis te 'overhan¬ digen, waarna hém werd bevolen, in zijn woning te bleven, daar hij on¬ der arrest stond; de beide politie¬ mannen zouden voor de woning de wacht houden. Toen het wachten den man wat lang begon te vallen, is hij de straat opgegaan, maar van znn bewakers vond hij geen spoor. Men stelle zich zijn verbazing voor, toen bij een ingesteld onderzoek de • , ' pEÜBLlJSTON Het licht aan de kim V.PANHUYS" door ANNY V. PANHUYS %). (Vervolg). Een tien nieter scheidden den jongen nog van het kruispunt. Hij bleef staan, diep adem halend, en staarde geheel bevangen naar een man, die zich als een dolle gedroeg, en waanzinnig schreeuwde: — Laat me los! los, zeg ik! Ik kan dat gezicht niet meer verdra- gere, vrouwelijke gestalte, die roer¬ loos op den grond lag uitgestrekt. »En thans haastte hij zich voor- "waarts: wellicht dat hij helpen kon. Niemand nam eenige notitie van hem. Een der motorfletsers knielde naast het onbeweeglijke, slanke, vrouwenlichaam, dat Ewald ook al zooveel ontsteltenis veroorzaakt had, en zefde luid en met beslisten nadruk: — Niets aan te doen. De dame is dood. Zij is met hdfer hoofd tegen n boomstronk aangebotst. En hij herhaalde deze uitspraak eenige malen en met een zeer een¬ tonige stem. En hij legde zijn groo- ten linnen zakdoek over het hoofd der verongelukte, wier linker ge¬ zichtshelft geheel verbrijzeld was. Ewald beefde van afschuw van het hoofd tot de voeten. Voor de eerste maal aanschouwde hij de af¬ schrikwekkende zijde van den dood. Hij herinnerde zich alleen, dat er in hun dorp oude menschen waren ge¬ storven... die, als het ware ver¬ moeid van hun lange leven, rustig waren ingeslapen. Én als het jon¬ geren gold, dan was er voor nun verscheiden toch altijd de een of andere aannemelijke oorzaak ge¬ weest. Maar hier had de dood al heel onbarmhartig zijn buit ge¬ haald. Als een roofmoordenaar, die zich heimelijk op den loer heeft ge¬ legd, had hij zijn slachtoffer aver¬ illen. De jongen stond stokstijf-stil en hoorde .'en motorrijder zeggen; — Ik «n dokter. Bwalt' ig achter het stuur van den eenen wagen een man voorover liggen, bewegingloos in elkaar ge¬ doken. Waarschijnlijk had hij zijn bewustzijn verloren. De chauffeur van de andere auto, waaruit de dame geslingerd was, kon door twee mannen nauwelijks in bedwang worden gehouden. Hij stotterde ner¬ veus: — Et dacht, dat de andere wel remmen zou. Ik kon het niet meer. Het is ""alles te gauw gegaan. Ik geloof, dat ik gek worden zal. Bt zag niets meer, ik wist van niets meer... alles draaide om me heen, toen die wagen op me af vloog. De arts begaf zich thans naar den roerloozen man achter het stuur en onderzocht hem. Dat was spoedig gebeurd. Hn haalde de schouders op, en zelde met zijn steeds zeer eentonige stem, die Ewald pijn deed in zijn ooren: f— De tweede doode. Zij borstkas is ingedrukt. Als een wind, die zacht over de heide strijkt, was het onverstaan¬ bare mompelen der bijeen gestroom¬ de menschen, die zich onwillekeurig dichter riaax de plaats der onheils toedrongen. Twee dooden! De chauf¬ feur der auto, waarin de vrouw had gezeten, die zooeven nog' als een waanzinnige had geraasd en ge¬ tierd en zich in het wilde weg ver¬ dedigd had, zweeg abrupt. Zijn ge¬ zicht was plotseling sterk ver¬ ouderd, en scheen wel uit grauwe asch gekneed, terwijl het nog zoo¬ even naast een te harde, brand- roode kleur had gehad. — Hier moet alles blijven, precies zooals het is .klonk weer de een¬ tonige stem. Ik zal in de herberg Lindenhof de politie opbellen, diè dan wel dadelijk uit de stad komen zal. Binnen vijf minutenien ik hier terug. 9 Ondertusschen had hij reeds z\Jn motorfiets bestegen, en knetterend en ratelend reed h(j weg. EJwald Sydow's hart lag hem zoo zwaar in de borst, als hij nog nooit had gevoeld; luj drukte zn'n hand er tegen, zoo zeer deed het hem. De menschen begonnen onder el¬ kaar luider te praten. Een van hen ving aan uitvoerig een ander auto- ongeval te schilderen, dat Mj van nabij had meegemaakt. En hier zat een doode achter het stuur-rad, en lag een doode langs den weg, het arme. misvormde ge- "richt onder een witten doek verbor¬ gen, (Wordt vervolg)/ geheele kluisvoorraad bleek'te zijn verdwenen! Een soortgelijk voorval speelde zich volgens het blad af bij den bur¬ gemeester van Leeuwarder^Beel? Ook hij kreeg als hoofd van den dis¬ tributiedienst dier gemeente bezoek van een tweetal heeren, van wie d« eene zich legitimeerde als hoofdin¬ specteur. Nadat de administratie was gecontroleerd, verlangden de heeren den kluisvoorraad fegitima- tiekaarten na te zien. Eenigen tijd nadien ontdekte men echter, dat zeventig van deze kaarten waren verdwenen. Ds politie speurt naar deze brutale indringers. KONING CHEIST*AAN VAN ZIJN PAARD GEVALLEN. XvanDene¬Koning Chrïstiaan X van Dene¬ marken heeft Maandagochtend op zijn dagelijkschen ochtendrit door Kopenhagen een ongeluk gehad. By een val van zijn paard, 'dat op¬ schrikte en ging steigeren, liep de koning een vrij zware verwonding op aan het achterlichaam en lichte verwondingen aan de onderlip, aan het linke? oor en aan de linker knie¬ schijf. Teekenen van ernstige ver¬ wondingen zijn naar de meening der artsen niet te constateeren. Niettemin zal de koning eenigen tijd het bed-moeten houden. Het ongeval had plaats tegen halftien in den ochtend, toen de koning op den terugweg was naar het paleis. Voor-bhfangers kwamen den Koning te hulp, die in een zie¬ kenauto van de brandweer eerst -ar"he.t paleis en-vervolgens, na :iet aanleggen van een noodverband, naar het ziekenhuis der diacones- senstichting te Kopenhagen ver¬ voerd werd\ waar de verwondingen verbonden werden, nadat de koning licht verdoofd was. De artsen ach¬ ten den toestand van den koning naar omstandigheden bevredigend. Men zal zich herinneren ,dat ko¬ ning Christiaan 26 ,September j.1. zftn 72en verjaardag vierde. VOOR DE VROUW. DE WAR»B3 HAP BIT DEN BROODMAALTIJD. De broodmaaltijd bestaat tegen¬ woordig met enkel uit brood, maar bij voorkeur uit brood met ,,iets" erbij. En dat iets is steeds een ver¬ rassing. Het kan koud zn'n of warm, het kan vast zijn of vloeibaar we¬ zen, maar steeds zal het de gaatjes moeten vullen. Als het maar lekker is en als het maar genoeg is, dan znn de huisgenooten er wel mee tevreden, maar toch is het zaak nu eens te bekijken of aan de bijvoe¬ ding bij het brood ook nog andere eisenen te stellen zijn. In triden van levensmiddelenschaarschte dreigen er voortdurend tekorten van nood¬ zakelijke voedingsstoffen voor het lichaam. En daarom is het nu zeer gewenscht alles wat wij tot ons nemen eens aandachtig te beschou¬ wen en te speuren naar die gerech¬ ten, die het hoogste profijt brengen, Uit den aard der zaak zal de warme hap vaak bestaan uit aard¬ appelen. Hier is niets op tegen, maar er moet wat bij en het geheel moet op de juiste wijze bereid wor¬ den. Vooral nu het fruit duur en schaarsch is, dus een voorname vi¬ tamine-bron niet overdadig vloeit, zullen de groenten — en liefst ''jpor- een deel rauw — zao veel mogelijk op tafel moeten Verschijnen. _De aardappel bevat, mits in de schil gekookt,, vrij veel vitamine C, het vitamine ,dat behoedt tegen bepaal¬ de ziekten en helaas zeer gevoelig is voor verhitting en zuurstof. Door opwarmen en fijnprakken gaat het aardappel sterk achteruit! D e stamppot, hoe lekker ook, en het welkome prak je boeten een groot deel van de voedingswaarde in. Men zij daarop bedacht! Speciaal nu, daar menig hulsvrouw zoo graag met de stamper aan het werk gaat om even ,,de warme hap bij het brood" te maken van resten van aardappelen en groenten. Het beste is, ook voor de aanvulling bij het brood, de aardappelen versch te ko¬ ken. Gaat dat niet ,dan kan men de koude aardappelen in parten snij¬ den, een bodempje water (met melk of jus) aan den kook brengen, de aardappelen met de groente toe¬ voegen en voorzichtig opwarmen. Zoo min mogelijk roeren, met het deksel op de pan eens omschudden en zoo kort mogelijk op het vuur laten staan. Resten goed verwerk^i is een kunst! Een bouillonblokje, wat peterselie, soms de tomaat of ," paprika kunnen opnieuw geur en tak aanbrengen. Wil men deze bijvoeding uit een oogpunt van voe¬ dingsleer zoo goed mogelijk maken, dan mengt men de aardappelen met rauwe groente, Geraspte wortelen, geraspte selder ijknol, fijn geschaaf¬ de kool, gesnipperde andijvie, plak¬ jes komkommer, tomaat elk öp zijn beurt komt er voor in aanmerking en vele kunnen gecombineerd wor¬ den. De variaties zijn schier onein¬ dig, vooral als de rauwe naast de rest gekookte groente gebruikt ■ordt. Heel goed smaakt b.v. een schoteltje van aardappelen, sla- boonen met plakjes tomaat; van aardappelen, bieten en rauwe andij¬ vie; van aardappelen, bloemkool met geraspte wortelen. Meng met verstand en brouw iet3 geurigs voor bij de koffie, maar bedenk bovenal, dat opwarmen, fijnprakken en lang verhitten in dezen tijd vermeden moeten worden. Warme hap van aardappelen. 1 k.g. versche of een rest gekook¬ te aardappelen (een rest jus of taptemelk). 1 selderrjknol of 250 gr. wortelen, zout ,peterselie of blad¬ selderij. De aardappelen zoo mogelijk versch koken. Ze daartoe schoon- boenen, in stultken snijden en met een bodempje water en wat zout opzetten, snel aan de kook brengen en in een gesloten pan gaar koken. Kooktijd 20 min. Reeds gekookte aardappelen in vieren snijden. Een bodempje water (en een restje jus of melk) aan de kook brengen en de aardappelen daaraan toevoegen. Het vocht weer snel aan de kook brengen en de aardappelen er eeni¬ ge minuten in opwarmen. De sel¬ derrjknol schillen of de wortelen schconboenen en zéér fijn raspen. De bladselderij (ook het blad van den Imol is er voor te gebruiken) of de peterselie wasschen en zeer fijn hakken. Groente en tuuikruid aan de aardappelen toevoegen, alles losjes vermengen en nog een enkele minuut verwarmen en dan opdoen. Historie en Overlevering. JOHAN MAKTENSSEN VAN STEENHUIJZEN, alias HANS POECK. (Vervolg en slot). Het verhoor vervolgde: ,,Kunt {. dus niets zonder hem?" ,,Neen, als ik tooveren wil is hij er altijd bij tegenwoordig. Dan zeg ik: Dit zri, gedaan in des duivels macht en in des duivels kracht Zoo heeft hij me dat geleerd en dan lukt het ook." ,,En nu brengt ge dus onheil over iedereen?" ,,Ja, en soms als ik er lust toe heb, ook over mezelf. Eens heb ik twee van mijn eigen beesten betooverd door ze met het ftjetgen te slaan. Maar toen heb ik ze later weer gezegend." „Hoe?" „Door te zeggen; In den naam des Vaders, des Zoons en des Heiligen Geestes, daar ik u kwaad mee ge¬ daan heb, kan ik u niet mee red¬ den." ,,En hebt ge zoo wel meer uw tooverij hersteld?" „Soms, als ik gedwongen werd. Eens had ik een paard van Alart van Wrjck te Lieh- den betooverd. Het werd kreupel en de man had er niets meer aan. Maar toen de boer in de gaten .kreeg wat er gebeurd was, heeft hij me genoodzaakt -het dier te zege¬ nen. Toen was het kwaad voorbij." „Kunt ge nog andere feiten noe¬ men?" „O" ja, veel. Verscheiden beesten heb ik met het sletgen ge¬ tikt en totaal bedorven. Enkele heb ik later weer gezegend. Ook een koe van Wilhelm Gnsbertz te kien¬ den." „Kan men u tot zegenen dwingen?" ,,Nu niet meer. De laat¬ ste drie jaar kreeg de Booze me dagelijks beter in zijn macht. Et kan hem niets meer beletten. En ik' kan niet meer weigeren wat hij wenscht. Mijn weerstand is gebro¬ ken. Hij dwingt me, zooals een meester zijn hond dwingt." „Wie hebt ge dan benadeeld zonder her¬ stel?" „Van Cornelis Arnts te Leen¬ den heb ik een éön-wintermaal met het sletgen geslagen, zoodat het beest gestorven is. Ik heb een rund van mijn naasten buurman, wonend in de Marsch op Werengoed, een tik tegen het lri'f gegeven, zoodat het den volgenden morgen dood in de wei'lag.iOok heb ik mijn eigen var¬ ken betooverd. Het beest stierf binnen drie dagen en was toen zoo zwart als kool. Dit alles en nog meer werd in het Sententieboek uitvoerig vast¬ gelegd. Nog een kenmerkend staal¬ tje volge nier: ,,Als Hans Poeck „vor drie jaren opten nyen dick „ginck treden aen een qualt been, „'t welk hem een peert geslagen „hadde, bij hem quam een man in „swert gecleden, vragende hoe hij ,,so mistroistisoh ginck; daarop iuj „geantwoort: ick wil gem wat „tetens bidden, daerop die man „setfde: ick zal u genoch gheuen, „wolt ghij mijnen wille doen, tzelve „twee of driemael verhalende, daer- ,,op hij confessant, hadde geant- „woort, hij wuste niet, of luj dat „doen kunde und dat daerentüssen „twe vrouwspersonen bij hem qua- „men, die welkce gepasseert sijnde, waer die man wederom bij hem ge- ,,komen, hem auermaels voorhal- „dende so hij sijnen wille wol doen „en versaken Godt, so wol hij hem „genoch gheven, und dat hn con- ,,fessant, hem sulx geloefden te „doen und dat, als bald die man van „hem geweecken, seggende tegens „hem nhu ghij hebt mijn geloefft „mijner, wille te doen, doet ghij „niet? vragende nog: wilt ghij dat „dan doen? daerop hij geantwoort: ,,jae, und dat het mitsdien voor srin „aangesicht quam als heyt of warm' „water. Dat hem doêmaels die „boese een sletgen gegeven und ge- „schat, so lange ghn, dat hebt, so „salt u alles gelucken. Dat hem die „boese oick na dat hoofst tasten, ,,dan 'dat hij srin hooft te rugge „troeke. Item dat hij wael drie ja- „ren vur een wolff gegaen heeft, „und, als hij tot een wolff ge- „maeckt was, dat hij gelic-ke wael „menssenverstant behielde, maer „niet kund spreecken. Item dat „cuckwijls acht off tien wolven om „hem gelopen, dat oick der boese „duckwijls bij hem gekommen als ,,cen wolff, Saer-aucr- hij dan oick „strax een wolff geworden und „medeliep. Item dat hem die boese „eens onder tschijn van een wolff m „een graeff vol rnodders geworpen „om hem om het leven te bren- „gen, auermïts hij, confessant sijnen „wille niet wolde doen die beesten ,,te bescahdigen und berouw gekre- „gen hadde, und op beterlnge be- „dacht ware. Item dat die boese „meermaelSj als een beest in ver- „scheijden lehcke gedaente hem „Voor ogen gekommen, und, so bald „hem die boese aentaste dat hij dan „veranderde van gedaente und die „aentastige geschieden gehek als „mits een open handt off clauw," En op deze wijze voortgaande, be¬ schrijft het stuk nog heel wat zon¬ den meer. De rechters wisten ge¬ noeg. Vooral omdat blijkbaar al deze feiten door den schuldige zelf volmondig werden erkend. In later eeuwen zou men zoo iemand ontoe¬ rekenbaar achten. Toen echter wer¬ den de op dit gruwzaam contract gepleegde misdrijven als hoogst ernstig en doemwaardig beschouwd. De straf moest daarmee overeen¬ komstig zijn, Na kort beraad viel reeds het vonnis. Johan Martenssen van Steenhuijsen. onder diverse bij¬ namen bekend, werd schuldig be¬ vonden aan tooverij, en veroordeeld om eerst aan een paal geworgd en daarna tot polver verbrand te wor¬ den, terwijl men, opdat er geen spore van hem overbleef, de assche' zou werpen in de rivier. Op den 7en Augustus 1595 kon¬ den de burgers van Arnhem op-het marktplein de publieke terechtstel¬ ling bijwonen. En denkelijk zullen velen, met het »g op eigen veiligheid, deze exe¬ cutie niet zonder voldoening hebben aanschouwd! Ensprjk (Deil), (Naar Amhemsche Courant 23 Juni 1923. - A. Oltmans, Historische Snippers). WELKE BONNEN ZIJN HEDEN GELDIG ? Bon 53: Aardappelen, Beschuit- Boter, Brood, Melk, Tabak, Vleesch; 408 t/m. 411 Bloem; 2, 3. 4—6 en 2, 3—62 Boter: 51—52 Chocolade; 406 Gort; 405 Havermout; 403 Jam; 397 t/m. 399 Kaas; 400 Koffiesurro- 02 EA kaart petroleum, 404 Peul¬ vruchten, 407 Puddingpoeder, Verm. enz.; 4—57, 4—58 Rust; M. textiel- kaart scheei-zeep; 402 Suiker; 53— 54 Suikerwerk; 1, 2—59 Tapte¬ melk; Textielkaart 4e serie 21 fm. 120 -f 2e serie behalve bon K; Zeep" Algem. 412 -f- Eenheidszeep 24%; Huishoudzeep 370, 371, SOr, Zeep M 282; Wasch- of Zeeppoeder 371; Zeep M waschpoeder; Toilet- zeep MN. Brandstoffen: Kookd- 01, 02, 03. X;Gen.turf04 KF; Gen. Centhr. X; Gen. turf ;BrandstoffenDV1t/m.8.X; Brandstoffen DV 1 t/m. 8. KERK EN SCHOOL. V NED. HERV. KERK. Drietal te Amsterdam: ds. M. Groenenberg te Vlaardingen, ds. H. J. F. Wesseldijk te Eindhoven en ds. W. Willem-se te Kampen. GEREF. KERKEN. Benoemd tot hulpprediker te 's- Hertogenbosch-cand. R. D. Beuke- ma te Nieuwdorp. Benoemd tot hulpprediker te Ber¬ gen op Zoom cand. R. D. Beukema te Nieuwdorp. Beroepen: naar Rotterdam-Zuid, ds. H, Veltman te 's-Hertogenbosch. Beroepen naar Leeuwarden dr. J. L. Koole te Naaldwijk. Bedankt voor Lopik ds. J. v. d. Sluis te Oldekerk. GER. GEMEENTE. Beroepen naar Russen ds. W. C. Lamain te Rotterdam Zuid. Bedank1- voor schernen'^se—Sti Annaland dr. Chr. v. d. Woest^ne" te Ridderkerk. Bedankt: voor Genemuiden, ds, W. C. Lamain. te Rotterdam-Zuid. — Voor Zeist, ds. G. H. Kersten te Rotterdam-Centrum. Chr. Geref. Kerk. Bedankt voor Vlaardingen ds. D. Driessen te Rotterdam Zuid. Offsoieele SüecleÉRÜP^n CnOCOLADETOF WIJZINGEN De EcldJBheirlsduur van de tOÉwi]zlnEen vervaldatum, gele- Ociober tot en met ened tot mi met t chocolado__ ^ het tijdvak vi 1 r-cttmbd- 1912. is 1912- ' PlTVOERSiONOrOLlK VIS'JH U , ^ Aangezien, blijken* ,-.in c.^.r.n Van den . faecrc-tarla-Goneraal van het Departement van Landbouw en Vts^cheriJ (Siaatscourant ï£?„ 31 AUSus'"s 19-12) van 1 September 1912 af do Ncrterland^che Vlss.-heHJcentraJa is aangewezen ala monopollehoj "ster voop den uitvoer van vlaehafval, mottia degenen, ;o genoemd product wenschen te exportee» n. zich in het vervolg voor het vcrKrtJsea ia een ultYOÊrmuchtlKlng wenden tot d» ederlandBche Vlsachcrljcentrnle 2de Adel- ■Idstraat 300, 's-Cravonbage. SmKERWERKTOEWI JZTNGBN - Grossiers kunnen de toewOzïngen voor sul- Kerwerk, waarvun do linkerbovenhoek la ver¬ wijderd, nog tot en met 23 Octolier 1912 bM plaatselijke dlfltribilt led lens ten tnlevcrea verkrUElng van verzam e toewijzingen, Zooals bekend zijn toewijzingen met verwtj. derden linkerbovenhoek destijds uitgereikt i detaillisten, die bonnen „Algemeen 377'* igewezea voor het extra rantsoen versna¬ peringen, hebben" ingeleverd. aandacht wordt er op gevestigd, dat toewijzingen na 23 October 1942 niet door de distri bulledi en sten zullen wor- aangenomen. De geldigheidsduur dep bovengsnoemda toewijzingen is verlengd tot ■1 met 23 November 1942. GORT EN GEMENGD MEEL. Gedurende het tijdvak vao 1 tot en met November 1942 zal, In plaata vaa éÉa in voor 250 gram gort o.a., een bon voob 125 gram gort, sorlmout enz. benevens éeo bon voor uitsluitend 125 irram gemengd meel worden aangewezen. in verband hier- ledo zuilen de plaatselijke distrlbutledlnn- bfj Inlevering van de ter verkrijging aangewezen bonnen ,, Algemeen i met .n gort 6", gedurende de tijdvakken - met 23 «Jhtober 1942 en van 2 t( . November 1942 aan detaillisten heirt van het aantal Ingeleverde rj iwöïlngtn uitreiken voor gort, waarop gort. gortmout. eortbloem, grutten gemengd meel rijst gries, aardappel taplooa ol aardap¬ pelmeel vlokken verkrijgbaar zUn, en voor Hé andore helft toen-ljztngen voor gort, waarvan do linkerbovenhoek [s verwijderd en welkej uitsluitend recht geven op het koopen va» gemengd meel. uitreiken. Groeiere dienen bij de Inwisseling der door en yan detaillisten ontvangen gorttoewljzln- :en voor verzamel toewijzingen, de toewijzln- en. -waarvan do linkerbovenhoek 1a verwU* erd. ger.cheldfn te Houden van de andcro. )e belde soorten moeten derhalve In afzon- lerlUke zakjes OT) 25SA en met een afzon- derlijk ontvangstbewijs MD 241—21 ba da firftrn.uik-dirrnsten worden ingeleverd. Da zullen bü Inlevering van toewUzin- —_-van de linkerbovenhoek Is verwij¬ derd, verzameltoewlfrlngen ontvangen, waar¬ van do linkerbnveuhrri; (-vrri«ni.|« verwij¬ derd, verzamel toewijzingen on#angen, waar¬ van do linkerbovenhoek fveneens la vcrn-tJ- . derd on welke derhalve uitsluitend recht ge¬ ven op het koopen van gemengd meel De¬ taillisten en grossiers, die gewoon zijn recht¬ streeks gemengd meel van fabrikanten te betrekke^ dienen de toewijzingen en verza- rn e» op wijzin gen. waarvan do Hnkerboven- hoek is verwilderd, aanceteeltend op te zen- :ti aan de Nederlandsche Meelcentrsle, :d. BoekweltgrutterlJ, Zwarteweg 75, Gravenhagf, tel. Interl. EEEF toe-il"! 97. ^ meelcentrale za] nan de betrokkon han¬ delaren mededeelen van welken fabrikant zt] > deze toewijzingen gnmengd meel zullea itvnngen, en zendt de toewijzingen aan do- n fabrikant door. - "" B0 Inlevering van toewijzingen, waarvan ■*" grossiers verzamel toe wOzlhgen ontvangen, arvan eveneens de hoek niet In verwijderd i ia verzamel(<:-<-v.--i-ïnr;.ii behoeven niet t.B rden opgczoml":) rn cl o ?.r e el centrale: da grossiers kunnen hierop dus rechtstreeks bij in normale leveranciers gort c.d bctrok:- r-nï.jy.E>; v.TvreKiv.Ai/ïEA-yEN E1*: ■ ZA AIÏ.tJNZ A A D. Het Bedrijfschap voor Zaaizaad en Poot- coed maakt bekend, dat vror den oog3t 1942 de volgende prilztn per 100 kg voor winter- Taalgranen en aaaltljnznaa" ïljn vastgesteld, IVInterernni'n (door d. N AK gocdg^l:Mjr.D. "~ ■Icrsprtjs Winter- Winter- Winter- i Geschoond tarwe rogge gerst ' na bouw >) ƒ13,50 ƒ 14.PO T li 20 oudere nabouwi) ƒ 15.— f 14.40 ƒ 13.70 -iTsprljs eesehoond en geplombeerd. origineel) ƒ is .75 f 18-— f 17.— eerste nabouw'1 ƒ 17.75 ƒ 17.— ƒ 16.— ceöo m oudere nahouwï) f 17.25 ƒ 16.50 f 16.50 ■bnilkersprUs origineel!) ƒ 25.00 ƒ 24.75 ƒ 23.75 eerste nabouw^) f 20.60 ƒ 19.70 f 18.70 wecde en oudere nabouw^l ƒ 20 — f 19.20 ƒ 18.20 De prijzen voor late nabouw wlntertarwa iln fvMi-i^iu van ti;«ri-ii.t,5ing op do T-.vi;r,l,i , kstra } 34..— ƒ32.— ƒ28.— ƒ48.— :e nabouw door N.A.K, te velde goedgekeurd ƒ 24-50 ƒ26.10 Twee.1" n.ibtniM door N.A.K. te velde goedgekeurd ƒ21.25 ƒ22 85 Oudere nabouw door N.A.K. te velde goedt-ekeurd ƒ19.60 ƒ21.10 Niet door den N.A.K. 'e velde goedgekeurd^) ƒ18.— ƒ18.50 Tclei-jpr'J* spschoond ■■n geplombeerd, origineel door den N A.K. te velde en op partij goedgek. ƒ 32 - eerste nabouws) " ƒ30 — tweoda nabouw*) ƒ26.— oudere nabouw ï) f 24.- r-rbniHif-rsprlJs: origincoP) f 46 - erste nabouw') ƒ 33.80 ƒ £a au ivcede nabouw ƒ29.80 ƒ3180 udere nabouw ƒ 27.80. ƒ 29 80 > Door den N A.K to velde goedgekeurd. 1 Hoor den N.A.K. te velde en on nartl] coedi.'tkcurd. Deze prijs geldt tot 1 Februari 19<13 Bovenstaande prijzen zijn maximumprijzen, iet ultzonderine vnn den telernprUa voor rigineel. TclersprU* orJjrlncc! i verm eerde raars prijs). >lt la een iflnimum-prits Dit beteckent dua at alle vermeerdcrlngscontracten voor orlgl- ool, welke beneden deze prijzen zijn afge- ioten. zullen moeten worden aangepast. Da weckor Is verplicht aan ztln v.erm eerde raars fnminjqt» hovmstaande prijzen uit te bèta- Tel^rsprtjicn. De telers prijzen zUn exclualat eventueele vergoedingen voor tuaachenperso- :n. Levering binnen 10 km. van do bedrtjfs- rbouwcn vnn den teler moet ïranco ge¬ bieden Verdere vracht komt voor rekening in den koopor, PI omhels oston en bijdragen voor het kwee- kersfmidH. ^eze komen ten laste van denge- ic. die laat plombeeren. Belde moeten zijn ■oldaan. voordat tot plombeering wordt Verbruiitr-rRprU*"1. Dezc z'Jn exclusief zall Zakken. Op rekening gestelde Jute of uit Jjdere vezelstoffen vervaard lgd§ zakken noetcn, mits ongescjionden. door den ver¬ koper en tegen factuurprljs wordeD terug- xnomen. Een nadere regeling zal blnnon- -ort worden gepubliceerd Pnpleren zakken nogen Biecht? tenen kostprit." worden bere¬ kend en behoeven niet te worden torucgono- acht. Inkomende vracht voor zoover f 0.10 per 100 kg. te boven" gaat en uitgaande Vracht komen voor reMenlng ve.0 i koopor. De vrachtkosten moeten gespen CPerd op de factuur »orden vermeld. - pot de inkomende vracht mae een gemld. do verminderd met ƒ 0.10 p. 100 kg. wor- i genomen, dit kan worden berekend uit totaalomzet en 't totaal van de Inkomen- vrnebten van het afgoloopen Jaar. >nt*mMtlnirNl ;eleverd. dan mogen de onismeltIngsltoa- . In rekening worden gebracht. Het bere- icn van hoogere bedraden rinn don kost- is is strafbaar. ilnnrtM van boer tot boer Deze kan plaats iden met Inachtneming van de reeds tn dd liiaarire.ci'llnc bekend "gemankte voorwaar- ] BM den handel van boer tot boer l« iter bij de 7aalgranen een heffing van ƒ 0.75 sn bij Hln7.atrt e»n beffing vnn ƒ1 — 100 kg. vnrschulrficd. te betalen doot teler. Deze. hefflnK moet ann den PB.H. - het 1 !Chtn J5Ï vervoerbewljs zal worden afge» 1 De YTbnilkersrrnVen por 100 kg wol- Ij den handel van boer tot boer hoog* 'n rekentnr: nio^'n worden gebracht, :cn voor ■'oor den N A.K. to velde en rrtlj coedeeVcnrtlp en reolomboerdo wit* nierenen f -aallllnzaad: Winter tnnvc- 1ste nabouw ƒ 19.25 2de en r""V nab. ƒ 18.76 Wlnterroggc, _]ite natkiiiTV ƒ 18.50 2de en mi nab. ƒ 18 — Wlnrercerst. lpte nabouw ƒ 17.50 2de en oud. nab. f 17 — T.llnxtvu] wltbloprn. Jste nabouw ƒ 32.— 2de nahww ƒ 28.— oudere "ibouw ƒ 26.— T.üoTiad blauw. 1ste nph.iuw ƒ Ai.— , 2de nabouw ƒ 10.— oud, nabouw „ 28.—