Tekstweergave van DTBA_1944-01-12_002
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
ZALTBOMM1JL
Dlphterlti*. In onze gemeente
komen vele gevallen van diph-'
terltis voor. De lagere scholen
hebben hierdoor de kcrstvacan-
tie met een week moeten ver¬
lengen, maar gelukkig zijn
Maandag j.1. de leasen hervat
Ned. Herv. kerk. In de plaats
van den heer A. van Eldik, die
als diaken der Ned. Herv. ge¬
meente heeft bedankt, is geko¬
zen de heer H. J. van der Kolk.
Doktep Bavino. 't Tooneelge-
zelGchap van Willem Hart gaf
Zaterdagavond In het Nutsge-
bouw een opvoering van Dokter
Bavino, een landelijk spel in 3
bedrijven van Henk Bakker. Een
tooneelstuk met een aardige
inhoud, dat op sublieme wijze
weid vertolkt. De aanwezigen
hebben genoten van geestig, nu
en dan diep ontroerend spel.
Voetbal. Van de drie door ons
aangekondigde wedstrijden kon
geen enkele doorgang vinden.
BRUCHEM,
— Bjj de stemming ter ■ver¬
kiezing van een kerkvoogd in
de vacature C. W. de Geus Is
fckozen G, de Geus met 44 van
4 geldige uitgebrachte stem¬
men.
Als een bijzonderheid kan ge¬
meld worden, dat aan deze
stemming is deelgenomen door
don lidmaat D. den Ouden, die
een half uur van 't stembureau
verwijderd woonachtig is en den
leeftijd van 88 jaar en ruim zes
maanden heeft bereikt.
NIEUW AAL.
—In de Woensdagavond ge¬
houden vergadering dermanalld-
maten der Ned. Herv. Kerk werd
in de plaats van wijlen den heer
A. v. d. LeiJ tot diaken gekozen
de heer J. van Steenbergen J.Jz.
VERZENDING VAN
LEVEN SBODDELEN -
PAKKETTEN.
Het Voorlichtingsbureau van
den Voedingsraad schrijft. Bij
het samenstellen van een le¬
vensmiddelenpakket, dat een
verre reis gaat maken naar
verwanten of vrienden in werk-
of krijgagevangenkampen moet
er met verschillende zaken re¬
kening worden gehouden.
De waar moet in de eerste
plaats houdbaar zijn. Droog ge.
bak, kaken, geroosterd brood,
(dunne sneedjes brood, door en
door geroosterd) komen in
goeden toestand over. Rogge¬
brood schimmelt vlug. Men kan
het tegen gaan door sneden
roggebrood aan weerszijden met
az(jn te bestrijken. Z.g. krijgs¬
gevangenenbrood, dat wel in
cellophaan verpakt verkocht
wordt, blijkt niet altijd duur¬
zaam te zijn. Over het algemeen
gaan de .verlangens uif naar
erwten, boonen, gortmout, ha¬
vermout, meel of een ander
bindmiddel, broodbelegging,
winterharde groente of vruch¬
ten en kruiderijen. Een pot jam
mits goed verpakt komt goed
over, evenals smeerkaas. Een
appel bh" andere goederen ver¬
pakt, veroorzaakt pchimmel.
Appelen, uien, winterwortelen
of selderij knollen, ^an m€n dan
ook het beste afzonderlijk in
pakketten verzenden. Uien blij¬
ken bijzonder geliefd, daar men
hiermee de voeding, die uit den
aard der zaak weinig afwisse¬
ling biedt, smakelijker kan ma¬
ken. Daarom zyn ook zeer in
trek allerlei kruiderijen of aro¬
matische producten, zooals pa¬
prika, peper- en kerrysurrogaat.
ulenpoeder, jus- en boulllonblok.
Jea en soeptabletten. Men moet
oppassen met het verzenden
van blikjes of bussen met inge¬
drukte deksel, door deuken tij¬
dens transport kan het deksel
er af springen en de inhoud
worden verstrooid! Het Is daar¬
om gewenscht de deksels met
leukoplast of plakband dicht te
plakken. Eveneens moet men
voorzichtig zijn met het zenden
van pakken waachpoeder of an¬
dere poedervormlge producten.
Gaan deze pakken kapot, dan
kan de inhoud de levensmidde¬
len, die erby verpakt zijn, on¬
bruikbaar maken. Een goede
verpakking die tegen 'n stootje
kan is een eerste verelschte
voor een goede overkomst.
— Volgens reizigers uit Lon¬
den, die te Lissabon arriveer-
:ikt men zich te Londen
zorgen in verband met de a.s.
invasie. Met koortsachtige haast
bouwt men nieuwe schuilgele-
g.-nheden. Men spreekt algemeen
over c'e reusachtige verliezen aan
menschenl evens, welke men ver-
le stemming is verre van
opgewekt.
FEUILLETON
Vervolg no. 56
Het licht aan de kim
door ANNY VON PANHUYS
In Berlijn bevindt zich het
gebouw van den Zender, waar
mijn zang zal worden opgevan¬
gen, en Jürgens woont er, en
Barstedt woont er. En er wor¬
den daar de mooiste concerten
gegeven, die ik zou willen be¬
wonen... en... lach me alsje¬
blieft niet uit. maar het bezich¬
tigen van de groote modehulzen
lijkt me heel aardig,., en geloof
me... ook het doen en drijven
In café's en restaurants. Ik ben
niet langer een pessimiste... ik
berlang nu naar wat levens¬
vreugde, en voel. dat ik veel,
heel veel in te halen heb. En
Het Duitsche volk heeft geleerd te haten
DAAROM GEEN MEDELIJ¬
PEN BIJ DE VERGELDING.
(Het Jongste artikel van Rrjka-
mïnister Dr. Goebbels In Das
Reich is gewijd aan de proble¬
men yan den luchtoorlog. Na 't
op te hebben gewezen, dat de
vrjandelijke aanvallen overdag
en 's nachts het Duitsche oor¬
logsmoreel willen treffen, daar
waar het, naar de meening van
den vijand het kwetsbaarste
is, n.1. bij de vrouwen en kln-
deren, schrijft dr. Goebbels:
Deze aajnvallen vormen een
tvpisch Engelsche methode van
oorlogvoeren, die door de Brit¬
ten eeuwenlang is toegepast In
den strijd tegen koloniale vol¬
ken en thans wordt toegepast
tegen de zeer beschaafde vol¬
ken van het Europeesche con¬
tinent. De Engelschen hebban
in hun geschiedenis nooit op een
andere wijze oorlog gevoerd. In
den strijd tegen de boeren heb¬
ben zy de vrouwen van den
vtjand voor hun oprukkende co¬
lonnes laten marcheeren, om
hun mannen het schieten te be¬
letten. Tijdens den eersten we¬
reldoorlog pasten zij op Duitsch-
land de zeeblokkade toe om zoo¬
doende ons vaderland uit te hon¬
geren en thans gooien zij een
menigte brisantbommen en fos-
forblikken neer op onze steden
om daardoor een massamoord
te plegen op onze vrouwen en
kinderen. Men ziet het, de mid¬
delen veranderen, de methode
blijft gelijk.
'Vervolgens wijst de minister
er op. dat het telkens van de
betreffende volken afhangt of
de Engelschen daardoor hun
doel bereiken. Toonen deze zich
zwak. dan zijn zij verloren, blij¬
ven zij daarentegen sterk, dan
faalt na een zekeren tijd deze
methode en loopt zij dood. Een
voorbeeld van de eerste moge¬
lijkheid in 1918, een voorbeeld
DE DOMINIONS KOMEN ER
ACHTER.
Op een dag. n.1. 3 Januari J.1.
beluisterde men te Berlijn de
volgende Interessante stemmen
uit Britsche radio-uitzendingen:
In een gesprek uit Sydney zei-
de de leidende Australische oor¬
logscorrespondent Chester Wil-
mot. „Naar verhouding van ons
bevolkingscijfer hebben wij tot
op heden aanzienlijk meer divi¬
sies in den strijd gebracht dan
de Vereen. Staten, welke andere
dominion ook, ja zelfs meer
dan Engeland. Dat kan zoo
niet doorgaan!
De Canadees, Graham Spry,
een der naaste medewerkers
van Cripps, minister voor de
vliegtuigproductie, verklaarde
in een BBC-uitzending: „Cana¬
da is wellicht minder Engel*ch
dan de Ver. Staten en toch zijn
daar ook op „bezit beluste En¬
gelschen", die van „onze Ca-
nadeesehe troepen" en van „on¬
ze Australische soldaten" spre¬
ken, als wtj. Canadeezen en Au¬
straliërs, ons maar direct te
melden hebben, zooira wij de
klanken van de Empire-trom-
pet vernemen." -— In Europa
weet men reeds lang. dat Enge¬
land de kunst verstaat, ande¬
ren voor zich te laten vechten
maar ook in de Britsche domi¬
nions raakt men er zoo lang¬
zaam aan achter.
AUSTRALISCHE VERLIE¬
ZEN IN DEN OORLOG.'
Volgens een bericht van den
Engelschen nieuwsdienst heeft
de Australische minister van
defensie, Forde, bekend ge¬
maakt, dat de Australische ver¬
liezen sinds het begin van den
oorlog in totaal 55.890 man be¬
dragen ,onder wie 3152 officie¬
ren. Forde verklaarde, dat dit
aantal manschappen omvat die
aan het front gewond zijn ge¬
raakt vermist worden, gesneu¬
veld zijn of die aan verwondin¬
gen of door andere oorzaken
gestorven zijn.
DE KRACHT DER ZELFBE¬
PERKING.
De Japansche publicist Tos-
hima Araki schrijft: dat 't Ja¬
pansche volk de kunst verstaat
sober te leven en hij wijst er
op, dat hierin een groote natio¬
nale kracht ligt. Dat de Japan¬
ners heden ten dage zich boter,
brood en vleesch weten te ont-
7. .en en weer tot hun rijst,
boonen en sojaproducten zijn
teruggekeerd acht hij 'n waar¬
borg voor de Japansche over¬
winning.
voor het tweede 1943. Dezen
keen* toont niemand zich ge¬
neigd om voor de terreur der
Engelschen te bukken.
De gevolgen van deze hou¬
ding zijn onvermijdelijk en zul¬
len zich dan doen gelden wan¬
neer de EngtflBchen definitief
hebben moeten Inzien, dat hun
methode tot geen resultaat
leidt, in tegendeel een dienover.
eenkomstige tegenactie in het
leven roen', hetgeen, naar dr.
Goebbels verklaarde in het on¬
derhavige geval ook het geval
zal zh'n.
De minister legt r'en nadruk
op de pathologische uitwer¬
king van de vijandelijke lucbt-
terreur. Zoolang de mensch zijn
bezit nog zh'n eigendom kan
noemen, zoekt hij. naar moge-
gelijkhedên om dit te behouden.
Dit vervalt echter op het mo¬
ment, waarop h(j het verliest.
Zijn houding tegenover den oor¬
log wordt daardoor niet toe¬
geeflijker, doch alleen maar
vastberadener. De slachtoffers
van den luchtoorlog zijn der¬
halve de voorstanders van de
meest radicale wh'ze van oor-
logvoeren.
Hier faalt iedere vijandelijke
propaganda. Het Duitsche volk
leert thans Iets, wat het op an¬
dere wijze als gevolg van de
goedmoedigheid van zijn karak¬
ter nauwelijks bij te brengen is:
n.1. den vijand te haten. De vij¬
and kan zich de moeite bespa¬
ren tot het Duitsche volk over
den luchtoorlog te spreken,
want deze spreekt voor zichzelf.
Hier wordt de vijandelijke laag¬
heid alleen met haat beant¬
woord.
Tvmsche -staaltjos van En-
Rolsch-Amerikaansche luchtter¬
reur doen het overige, als bijv.
het feit. dat de Britsche pi¬
loten op 24 December vroeg in
den ochtend op Berlijn bommen
met een langen ontstekings-
tüd neerwierpen, die zoo waren
afgesteld, dat zij precies op Hei-
ligenabend moesten ontploffen.
Het aanschouwelijke onderricht
dat wH door dergelijke praktij¬
ken knlgen Is meer dan mstruc.
tief. Dit onderricht is een les
tn het haten en v/el zoo over¬
tuigende dat het buiten onïfc
mogelijkheden ligt. Dit zal
vooral voor de komende Anglo-
Amer'kaanden e invasie van
doorslaggevende beteekenls zijn.
Met elk verslagen volk In dezen
oorlog zoo schrijft dr. Goebbels
heeft' het Duitsche Rijk na de
overwinning medelijden gevoeld.
Toen de Franschen tijdens het
offensief In het Westen met mil-
lioenen hongerend op 's Heeren
wegen ronddoolden, hebben de
Duitsche soldaten hen uit hun
eigen veldkeukens verzorgd.
Niets heeft het volk van den
Fiihrer zoto gewaardeerd, dan
het feit, dat hij Frankrijk na
zn'n nederlaag in Compiègne
ridderlijk behandelde en niet
deemoedigde. Daarbij heeft
Frankrijk ons een Versailles ge¬
geven,
Engeland heeft deze gezind¬
heid van het Duitsche volk door
de luchtterreur definitief ver¬
speeld.
De vergelding mag uitvallen
zooals zif wil, zij zal in Duitsch.
land geen greintje medelijden
doen ontstaan De vijandelijke
luchtterreur kan het Duitsche
volk geestelijk niet meer deren.
Dezfc terreur maakt ons niiet
zwakker, doch alleen maar
sterker.
voor vader kan 't ook heele-
maal geen kwaad, als luj eens
wat afleiding krijgt.
Ilse kwam bij hen zitten.
— Neen, Gisela, waarlijk niet,
dat doet vader geen kwaad.
Lang genoeg heeft hij als een
schaduw tusschen de schaduwen
geleefd, en als ik nog eens In
opstand kwam, dan hebben
Magda en Jij me weer neerge¬
zet en met jullie wereldsmart
en zwaarmoedigheid mij wel
weer gedempt, en mij weer tot
berusten en onderdrukken ver¬
oordeeld. God zij gedankt! dat
alles nu zoo gunstig veranderd
is. Magda is nu, waar zij be¬
hoort; Dij haar man, en jij bent
tot oordeel des onderschelds ge¬
komen door een... vuurwerkje,
en het beleid van twee artiesten.
Ondanks haar dappere woor¬
den, speelde er een triest glim¬
lachje om haar volle roode lip¬
pen.
COMM. CENTRALE ONT¬
DEKT IN LATBAOH.
In het centrum der stad Lal-
bach heeft men de geheime cen¬
trale kanselarij van de plaatse¬
lijke communistische partij ont¬
dekt, waarin behalve een ultge
breid archief, groote hoeveelhe¬
den vuurwapenen werden aange¬
troffen. Het archief omvat pro¬
paganda-, berichten-, operatie-
en organisatie-materiaal alsme¬
de een groote hoeveelheid val-
sche papieren van allerlei aard
en origineele blanco-formulieren
van het commando van het elf¬
de Italiaansche legercorps, dat
zijn zetel had in Laibach. Voorts
is 'n nauwkeurig uitgewerkt plan
gevonden voor de bezetting der
bureaux en belangrijke gebou¬
wen in het geval een omwente¬
ling door de communistische
partij zou slagen. Bovendien be¬
vond zich in 't archief een kar-
tofheek met de namen van rond
?0.000 inwoners uit alle lag-n
<*ov bevolking van de s'ad Lai¬
bach. d'e in de eerste d.i^en van
de communistische overheer
sching moesten worden geliqui¬
deerd.
VERZET TEGEN BOLSJE¬
WISME LN BALTISCHE
STATEN.
Het Estlandsche blad Sapala,
dat In Fellin verschijnt publi¬
ceert een artikel onder het op¬
schrift „Wü hebben recht op
het leven" en zegt daarin:
Stalln heeft de „bevrijding"
van het Estlandsche volk In het
vooruitzicht gesteld. Daarmede
wil luj het vemietiglngswerk
jegens ons volk, dat hij nood¬
gedwongen eens heeft moeten
onderbreken, voltooien. Daar¬
mede heeft hij ook weer eens
zijn ware gezicht getoond.
Een soortgelijk protest hebben
ook de arbeiders In Riga uitge¬
sproken tijdens een groote be¬
tooging:
„Wij waren nooit bolsjewie¬
ken en zullen het nooit worden.
Wij willen ook thans niet, dat
ons land onder de meedoogen-
looze trappen van het bolsje¬
wisme gestort wordt In een zee
van bloed en tranen. De Let-
landsche arbeider protejsteert
daartegen en roept de wereld
toe: „WU zullen strijden want
wij hebben recht op het leven."
Van 6 tot 9 Dec. is in Reval
een conferentie gehouden van
Estlandsche jeugdleiders. De
chef van den leicterstaf der Est¬
landsche Jeugd, Kalkun, hield 'n
rede over de taken der Estland¬
sche jeugdorganlsatie. Hij zeide,
„dat het Estlandsche volk en
zijn jeugd een tijd van zwaren
strijd beleeft. De Estlandsche
jeugdorganlsatie, die thans de
geheele Estlandsche jeugd om
vat, kent het communisme pre-
Bfl' de Estlandsche jeugd leeft
thans de geest van den vrij¬
heidsstrijd verder. Zfl zal zich
nooit aan het communisme on¬
derwerpen.
Een dezer dagen uit Reval
teruggekeerde industrieel uit
Helsinki heeft den correspon¬
dent van Svenska Dagbladet 'n
interview toegestaan. De indu¬
strieel, die verscheidene jaren
in Estland heeft gewoond en de
terreur der bolsjewieken daar
als ooggetuige heeft kunnen
volgen, verklaarde, dat men
stellig kan spreken van 'n „ont¬
waken ,van het Estlandsche
volk", dat geen tweede maal
wil bukken voor het bolsjewis¬
tische Juk.
De R.K. Bisschop van Kowno,
Z.H. Exc. Mgr. Dr. von Brizgys,
heeft in een interview ver¬
klaard, dat men moeilijk woor¬
den kon vinden, om uitdrukking
te geven aan de verontwaardi¬
ging over het feit, dat de Mos-
kousche machthebbers er van
spreken de Littauers te willen
„bevrijden". Het waren de Mos-
kouers, die tien mlllioen on¬
schuldige mensdhen van hon¬
ger hebben laten sterven, in ge¬
vangenissen hebben doodgescho¬
ten, die Christelijke kerken
hebben vernietigd en de gees¬
telijken vermoord. Het grootste
ongeluk van onzen thd, zoo zei¬
de de Bisschop, is het bolsje-
wiame.
WAARSCHUWING TEGEN
OORLOGSONTAARDING.
Het Internationale Comité v.
het Roode Kruis heeft een op¬
roep gericht tot de regeeringen
van alle oorlogvoerende staten.
Hej- Internationale Comité ver¬
zoekt den oorlogvoerenden mo¬
gendheden dringend af te zien
van (alle vergeldingsniaatrege¬
len van lederen aard. welke ge¬
richt zijn tegen krijgsgevange¬
nen en geïnterneerden, die uit
den strijd getreden zh'n of nooit
deelgenomen hebben aan de ge¬
vechten en die thans als gevan¬
genen weerloos zijn.
Voorts constateert 't comité
met groote en stijgende be¬
zorgdheid de toenemende ver¬
scherping der toegepaste oor-
logsmtddelen, welke de burger¬
bevolking en niet voor den oor¬
log belangrijke materieele waar¬
den, vaak van oefvervangbare
cultureele waarde, In steeds
breederen omvang mede treffen.
Het beginsel van het Volken¬
recht, volgens hetwelk bh" de
legitieme vernieling van mili¬
taire krachten en voor den oor¬
log belangrijke objecten een
niet in verhouding staande be¬
dreiging en beschadiging van
met-miiitairo personen en goe¬
deren moet worden vermeden,
komt, zoo wordt verder gezegd,
tegenover de onophoudelijke
ontwikkeling In de richting vn
den üotalen oorlog, volkomen
op den achtergrond. Het inter¬
nationale comité beschouwt hot
als zijn taak overal in te grij¬
pen waar feitelijke hulp moge¬
lijk'lijkt.
Waarom zwarte
handel in groenten
en fruit?
Het A.NP. heeft een onder¬
houd gehad met een deskundige
van den dienst van den gemach¬
tigde voor de prijzen over de
groenteprijzen.
Toen in 1941 de groenteprij¬
zen werden vastgesteld, waren
deze veel hooger dan men in
kweekerskringen had durven ho¬
nen. In de jaren voor den nor-
log was het prijsniveau zoo laag
dat minimum-prijzen moesten
worden vastgesteld om te trach¬
ten de groentetelers nog eenigs-
zins on de been te houden. De
gemachtigde voor de prijzen was
van oordeel, dat den kweekers
een redelijke belooning voor hun
nuttigen arbeid moest worden
gegeven en dit is de reden waar¬
om de gToenteprijzen op een be¬
langrijk hooger niveau werden
gebracht. Hierdoor was den
kweekers een ruim bestaan ver¬
zekerd. In den loop der jaren zijn
In verband met de gestegen on¬
kosten verscheidene prhzen nog
verhoogd. Met stelligheid kan dan
ook worden gezegd, dat geen tak
van de agrarische voortbrenging
zijn positie zoo zag verbeteren
als juist die van de groenten- en
fruitk wee kers.
Gelden deze argumenten in
het algemeen voor de groente¬
teelt, voor de fruitteelt geldt dit
in nog sterkere mate.
Op de vraag, hoe de groenten-
en fruitprijzen tot stand komen,
vernam de verslaggever, dat de
voorstellen daaromtrent steeds
worden gedaan door het bedrijf¬
schap voor groenten en fruit
Met voorbeelden werd uiteenge¬
zet, dat deze voorstellen vaak
onveranderd worden geaccep-
teeerd, zoodat thans de situatie
is ontstaan, dat de telers kla¬
gen over te lage prijzen, die hun
bedrijfschap zelf heeft voorge¬
steld en waarvan men dus mag
aannemen, dat zi| gezien de
door de belanghebbenden ge¬
maakte kostencalculatles niet te
laag zullen zijn. Zoo zijn bijv. de
prijzen voor lof en spruitjes
door het bedrijfschap voorge¬
steld, zonder wijziging door den
gemachtigde voor de prijzen aan¬
vaard. Merkwaardigerwijze zijn
het juist deze artikelen, die in
dezen thd van het jaar het meest
in den zwarten handel verdwn
nen. Er wordt wel een groote
hoeveelheid lof geteeld, maar er
wordt slechts weinig ter veiling
aangevoerd.
Als men bedenkt — zoo be¬
sloot de zegsman — dat er geen
verplichte teelt is en dat de te¬
ler in den prijs de gunstigst lig¬
gende producten kan kiezen, als
men ziet, dat niet alleen lof en
spruitjes — twee goed gehono¬
reerde artikelen ■— maar ook het
zc-cr hoog geprijsde fruit in den
-.war fi hanrtH verdwijnt, moet
men de conclusie aanvaarden:
n et de prijs, maar de voorkeur
van het publiek bepaalt den
zwarten handel. Daarbij k^mt
dan nog, dat verschillende
moeilijkheden, welke zich bij d°
ve;linpren voordoen, dezen zwar-
l en banöel helpen bevorderen.
De telers kunnen een goed be¬
staan hebb»n bij de vastges+elde
prijzen naar (*e "warte handel
bledl ! m moer, TTet mes snijdt
bovcv'ipn van twee kanten, om¬
dat de aanvoer ter velling een
basis is voor den belastingaan¬
slag en van geld dat zw^rt ve--
d '■'•<' wordt weet de inspecteur
vn belastingen in het algemeen
niets.
DE DOM TE AKEN VER¬
WOEST.
Nadat de dom van Aken In
den nacht van Zaterdag op Zon¬
dag opnieuw door het Engel-
sche luchtwapen met bommen
getroffen is, kan hot eeuwen¬
oude bouwwerk als vrijwel ver-
nietdi worden beschouwd. Den
dag v. Kerstmis werd de Dom,
die reeds eerder van Britsche
aanvallen te lijden had, zeer
zwaar beschadigd. De laatste
aanval heeft de deelen van het
bouwwerk, die tot dusverre ge¬
spaard waren gebleven, in een
ruïne herschapen.
ten geschaard zijn. Naast den
Heer z;t Hij, die dit alles be-
neerscht Adelaert maakt zich
bekend, zegt dat zijn vader de
hand van Adelheide aan den
Burchtheer had geschonken, na¬
dat c'eze vader en zoon het le-
v-m had gered, doch dat door
zijn verbond met den Booze, hij
Adelae.t zijn zuster kwar.i op-
eischen. Z.
(Slot volgt).
H
I3TORISOHE (
JCHETSEN
DE LEGENDE VAN
.J£ET HUIS TBR LEEDE",
naar VAN LENKEP.
Gaven we reeds eerder de ge¬
schiedenis van de Heeren van
Lederdam, zooals Tollens dit
onderwerp in dichtvorm aan¬
bood, hier volgt nu dit onder¬
werp door Var- 7 jr.^ep bewerkt
en ui een volgenoe schets wil¬
len we dan de vertaling uit
„Analecta" van ,Mathalds ge¬
ven, opdat de lezer zelf kan be-
oordeelen welke dicSiterhjke
vrijheden in de bewerking der
stof deze dichters zich veroor¬
loofden.
In het schemeruur rijdt een
zwaar bewapende ruiter op een
gitzwart paard in galop op den
wee naar Lederdam. Een grijs¬
aard genaderd zijnde, houdt hij
zijn paard in en vraagt den
ouden man of de weg, die hij
volgt naar het Huls ter Leedo
leidt. Doch instede van ant¬
woord te ontvangen, begint de
grijsaard te beven en uït alles
blflkt den krilgsman, dat hij
hem voor den Booze houdt. Nu
wijst de ridder op 't roode kruis
op zijn wapenrusting, ten be¬
wijze, dat hrj als kruisridder in
het Heilige land streed. Dit tee¬
ken overtuigt den oude. die nu
vertelt, waarom hij niemand
vertrouwt, die naar Het Huis
ter Leede den weg vraagt. Tien
jaar geleden was het feest op
rt Huis, omdat de Heer van Le¬
derdam, na jaren afwezigheid,
op ziln slot was weergekeerd.
Vreemd was het evenwel dat de
Heer aan niemand bescheid gaf,
wanneer er naar zijn avonturen
in de afgeloopen jaren werd ge¬
vraagd. Lachen depd hij nimmer
en zijn blik was steeds even don¬
ker. Geen wonder, dat spoedig
de bezoeken van zh'n naburen
achterwege bleven. Tot plotse¬
ling de tijding door de omgeving
ging, dat hij het Slot weer ver¬
laten had. Nu zou de afwezig¬
heid evenwel niet zoo lang
meer duren want op 't onver¬
wachts kwam hij terug met de
schoone en minzame Adelheide
van Jaarsveld, Oudkoop en
Ameide, die hij als gade binnen
zijn burcht leidde. Na zulk een
echt was het wantrouwen weer
geweken en toen op 't Huis open
hof gehouden werd, stroomde
een schaar van ridders en edel¬
vrouwen op bet Slot bijeen. ..
De feestvreugde bleef onge¬
stoord tot er een vreemdeling
binnen kwam en zich naar de
tafel begaf, waar het Jeugdig
echtpaar aanzat. Zijn kleeding
was ultheemsch en grillig en
ieder ontweek den blik uit zijn
arentsoog, doch een doodsche
vrees greep ieder aan,toen hij
begon te spreken en den Heer
des Huizes herlnne.rde aan hun
eedverbond negen jaar geleden
gesloten. Deze antwoordde, dat
hij dit verbond geenszins verge¬
ten was en hem welkom heette
op zijn slot; terwh'1 bood hij
hem een beker wijn aan. En wat
ongelooflijk schijne, terwijl de
vreemde dronk zag elk disch-
genoot een blauwe vlam om zijn
hoofd en de zaal werd vervuld
met een zwavelstank, orkanen
loeiden boven 't Huis. de toren¬
klokken begonnen dof te luiden
en verkondigden met luid ge-
druisch den komst de* Boozen.
Zonder éénmaal 't hoofd te wen.
den ontvlood led-r 't g-fwzaam
oord. Niemand heeft den Heer
ter Leede na dien meer gezien,
veld en akkers rondom het kas¬
teel liggen woest Een grijz»
Priester, die het waagde het
slot te naderen, zag van verre
de vrome Adelheide voor 't ven¬
ster van haar bedecel aan de
linkerzijde van de Slotkapel
Nadat de grijsaard zijn verhaal
beëindigd heeft, maakt He rul-
ter zich bekend als Adelaert,
Heer Willemszoon van Jaars¬
veld, Oudkoop en Ameide, broe¬
der van Adelheide en verzekert,
dat hij ziin zuster wil redden.
De oude bezweert hem dan niets
In het kasteel te eten of te drin¬
ken, om niet in duivels macht te
raken, doch voor hij hem deze
raad ook ten opzichte van zijn
paard kan geven, heeft Ade¬
laert zijn ros al de sporen gege¬
ven en snelt in ijlende vaart op
't Huis ter Leede aan. De zwa¬
re valbrugplanken dreunen al^
hii tegen middernacht het slot-
plein oprijdt De paardenstal-
r,ngen bespeurend brengt hij
daar zijn paard binnen en vindt
kist en run-en met haver en
klaver gevuld Hrj stalt zijn
paard en bes^lgt t'e trap, die
hem naar de zaal leidt waar om
den djsch de laatste Heer van
Lederdam en edellieden en vrou¬
wen met doodsbleeke aangezich-
— Met mij is het net anders¬
om. Als Magda en jij nu nog
sombere melanchollca waren,
hadden jullie aan mij gezel¬
schap gehad.
Maar het treurige lachje ver
dween alweer, en opgewekter
zei ze'
— Jullie verheugt Je op Ber¬
lijn, en ik verheug me op Al¬
tenhof... maar nu is er nog
iemand, die we in ons genoegen
niet mogen vergeten. Ik bedoel
onze Schneider. Die blijft hier
nu heelemaal alleen met Har¬
ras. Ik heb haar dikwijls een
beetje opgemonterd, en daar
was ze best van gediend- Ze is
hier graag, en geen haar van
haar hoofd denkt er aan, om
van ons weg te willen, maar Ik
heb iets bedacht, waardoor ons
oudje hier niet zoo armzalig al¬
leen en troosteloos achterblijft.
In spanning zagen vader en
zuster haar aan. en Uw ont¬
wikkelde haar plan, om kinde¬
ren, d^e het noodig haaden hier
een tijdelijk tehuis te verschaf¬
fen; er zou dan een jong, krach¬
tig meisje ook In dienst moe¬
ten worden genomen, dat veel
van kinderen hield, en er goeH
mee wist om te gafn... Want
de oude vrouw kon het dan na¬
tuurlijk niet alleen meer af.
— Hoe ben je op dat idee ge¬
IverbaasdezichGerhardkomen I verbaasde zich Gerhard
Hammerschmidt en in deze
vraag was nog een heel aantal
„Ja maar's..." en „Als maar
niet's..... besloten.
Ilse haalde de schouders op.
— Ja, dat weet Ik niet. Het
schoot zoo ineens door mijn
hoofd. Ik dacht: wij hebben
ïeege kamers staan, en een tuin,
en we wonen dicht bij het bosch,
en we kunnen 't doen, en
Schneider moet wat om handen
hebben wil ze niet versuffen...
en het is hier zoo'n gezonde
streek, en we hebben overvloed
van frissche lucht... en zoo
kwam de gedachte opeens in
mijn hoofd
— Ja... Ja... In zooverre......
aaraerde GerharóT Hammer¬
schmidt. Heel bijzonder was hjj
met het voorstel niet ingeno¬
men. Het denkbeeld, dat wilde.
vuile jongens de keurig in orde
gehouden kamers in en uit zou¬
den loopen met hun modderige
schoenen, en alles aanpakken,
waaraan voor hem misschien
dierbare herinneringen verbon¬
den waren, lokte hem allesbe¬
halve aan. H(j schudde bedenke,
lijk het hoofd.
Maar Ilse had wel verwacht
dat haar plan niet dadelijk in
goede aarde vallen zou.. Ze zei
—Weet u wel vader, hoe dik¬
wijls u ons van uwe jeugd hebt
verteld, en hoe moeilijk u het
hebt gehad? Dat heb ik nooit
kunnen vergeten, 't Wfes im¬
mers zoo arm bft u thuis? En uw
vader was hard en absoluut, en
u wc-tnde in een nauw straatje,
een 3teeg eigenlijk, waar de hui¬
zen zoo dicht tegenover elkaar
stonden, en zoo hoog waren, dat
u uw hals verrekken moest, als
u 'n stukje van den hemel wou
z'en. En u had dikwijls nauwe¬
lijks genoeg te eten, dat uw ar¬
me moeder nog soms uit haar
mond moest sparen... en dan
had u nog geen van allen-ge¬
noeg En u was al blij, als u
eens van thuis wegkomen kon.
en vrij rondloopen naar de Main.
of naar een der oarken, waar
u tenminste groen en bloemen
zag... O wat zou u toen büj
zijn geweest, als u een tijd had
irioga nlogeerer. in een huis als
dit,
(Wordt vervolgd),
VRAAG ENAANB
£ Werkmetsje b. z.
a., 2 dag. p. week.
Br. ond. lett Z. aan
Boekh, Kaasjager,
Zaltbommel. 3
f Net Dagnielsje
gevr., b(j H. T. den
Otter, B 16, Kerk¬
wijk. s
9 FUnke Loopjon¬
gen gevr,, goed loon.
Goedkoope Groen-
tenhal, Waterstr.
15a, Zaltbommel. 8
£ Flinke Huishoud¬
ster uit boerenst.,
PG-, b(j man all. ge¬
vr. Br. lett. A Boek.
hand. fa. Pekelha¬
ring, Zaltbommel. 3
0 Meisje gevr. v.
halve dagen. Adr.:
Kerkstraat 8, Zalt¬
bommel. . s
0 Jonge herders¬
hond, oud 2-4 m., te
k. gevr. Br. m. ui¬
terste pr, M. C. Loef,
B 134m. Aalst (Poe-
derotjen). 3
O RUtulg, in pr. st.
verk,. m. éénsp. tuig
te k. gevr. Br. met
opg. v. model en pr.
M. Noorloos, B 47,
Kerkwijk. 3
0 Goede eikenh.
roeiboot te k., pr.
ƒ 160, en 2 fornuis-
notten, ca. 50 en 80
L, pr. ƒ 10 en ƒ 15.
Jac. v. Malsen, So-
phiastr. 3, Zaltbom¬
mel. 3
0 Moogor Tank-
spuit m. 10 m. slang
z.g.a.n. te k„ prijs
ƒ 175. M. Ousen,
Bruchem. 3
0 Merrieveulen te
k.. bij H. Vos, Mo¬
lenstraat B 170, Ne-
derhemert. 3
0 Zware Slagkas,
als nieuw, te k., pr.
f MO. G-ybr. ' Hof-
mans, Hedel. f>
0 Rasz. Hollander
Konijnen, r. en v.,
en 3 wiklkl. eenden
te k., bij E. v. Hem¬
men, Waaldh'k A
13, Roseum. 3
S Accordeon piano-
avier in koffer te
k., pr. ƒ 695, accor¬
deon 2-ri), 10 baas.,
ƒ 225, fletswagen
ƒ 110, 3 kl. trans-
Eortwielen m. lucht-
anden ƒ 200. M. v.
Riemsdijk, Klooster-
str. 19, Zaltbommel.
Niet op Zondag. 3
0 Duitsche Herder,
(prachth.).te k., b\j
J. B. den Otter,
Kranksfceeg 4, Bru¬
chem. 3
0 10.000 Andijvie-
?lanten uit trekk.
e k., ook bij ged.,
A._ J. Schreuder.
Nieuwaai^- 3
0 Een hond te k.,
ƒ 15, bij J. H. Blom,
Gameren 3
0 Woning of ged.
v. woning gevr. v. 2
jonggeh, in Game¬
ren of omg. Br. lett,
B. aan Boekh. Kaas¬
jager, Z bommel. 3
0 Gebruikte Hee¬
ren jassen en dames¬
mantels te k. gevr
in alle maten, bene-
\ens een vloerkleed.
H. Kaasjager,
Boschstr. No. 24.
Zaltbommel, a
0 Een p. kinder¬
schoenen, z.g.a.n., m
."10, te ruil gevr. t
m. 28. Straatman
M. v, R.singel 89,
raltbomntel. »
0 Plano of vleugel
be kooD gevr. Br. m.
opgaaf van kleur en
merk, liefst m. eeni-
ge omschr. aan Me¬
vr. Smits-de Grood,
Wittevrouwensingel
41, Utrecht, Telef
12450. •
0 Nette dienstbode
v.d. of d.eJi. gevr. in
burgergeriiv m. kin¬
deren, P.G., liefst
ben. 18 j. Br. onder
no. 55 bur. De Teis-
terband,, Leerdam *
0 Openb. Leeszaal
en Rib'ioth. Tiel vr.
ongesch. hulp voor
plak. en reparatie-
werk v. boeken voor
eenige midd. of av.
d. w. t. verg. Aanm.
bij de Directrice, St.
^gnietenstraat 19,
Tiel. i
0 Kalfkoe te k., bij
J.J.Schelling, Wagt-
schestr .1W, Vank i
0 Kastje 'ii. opgeb.
spiegel te k„ z.g.a
n., z mooi, ƒ 160.
J.v.Kuilenborg, Oude
Haven 1, Tiel i
0 Kind'rstoel en
IVandelwagontje te
k. gevr., In g. st. C.
v. Loenen, Tolhuis-
str. 34, Tiel. i
0 Pr. vooroorl. Kin¬
derwagen te k., pr
ƒ 75. H. Zwart,
Hucht 36, Tiel. *
S Hooiberg, in g.
. zijnde, te k. gevr.
Br.: A. v. Zijderveld,
Kloppenhof, Ophe-
mert, !
0 2 Kuiskalveren
te k. J. G. v. Em-
nel, Achterweg 224,
Waardenburg. *
0 Duitsche plano te
k., ƒ 1250, M. A. v.
d. Bergh. Statlors-
str. 89, Tiel. 1