Tekstweergave van DWB_1919-10-11_005

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.

i^o . eo7 . Za,teT*da >|{- 11 Ootober 191Ö , l!8e Jaargang -. w ^ vaarin opgenomen „ OIX ^ TVEEK]BILiA.I >" Nieuws - en Advertentieblad voor TIEL , MA.A.S en ^/ VA.AlL ., 3S3'eder - en Over-Betuwe , Tieler - en Bomnielerv\^aard . 8§888888888B8886^888888888888888B888g8888888888S8888888888888883B88888888 I I OQ op nn OQ 88 ^\ gg 8g se gg 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 88 iedereen ^ st iedereen in Tiel , Maas - en Waal , Neder - en Over - Betuwe , Tieler - en Bommelerwaard . .. Adverteert daarom in He Waalbode '' zeer □ D na 8686aB8B86868B8B86868S8B868888868B888B8B868B8B86868B88868B8B8B8B8B8B8886i llA MM ^& HB rwi trt « 1 , 71 '. ~ ' ~ ML riei gren iek H . Huijbers n reorges Thierry . ugnata de Wit Paul Bourget Maria Borg Fr . J . Finn E . 8 . V . Luik , Mmncligssaiig K . Kümmel R , V . d . LanB . M . Lannners Ang . Snieders ) nor H . Porter Pierre l'Brmite H . Bordeans Alph . Daudet Ch . Dickens Ed . Phillpots M . Williamson C . Marlitt Tan Braciel Fr . Brehmstng ' strates-Sehoch ) ul ia Na very Ë . A . Bennett d V . Bolanden Tweede Blad . Land - en Tuinbouw . Kalimest . Onze landbouwers zijn er tegenwoordig vrijwel van overtuigd , dat zij zonder kunstmest den plantengroei op akkers en weiden niet kunnen dwingen . Gedu - rende de oorlogsjaren heeft men algemeen kunnen constateeren , dat de opbrengst der landerijen langzaam achteruitging , omdat de aanvoer van de noodige hulp - meststoffen zooveel te wenschen overliet . Nu er weer betere toestanden zijn inge - treden en er binnen afzienbaren tijd vol - doende aanvoer van kunstmest is te wachten , zullen de oogsten spoedig weder tot de oude hoogte kunnen stijgen , als de goede God ten minste gedurei^de de groeiperiode der gewassen op tijd regen en zonneschijn wil schenken . Dan weet een verstandig landman door een ruim en oordeelkundig gebruik van kunstmest zelfs een rijken oogst ook aan een van nature schralen bodem te ontwringen . Onze zandgronden behooren juist tot de minder bevoorrechte streken . Maar voor den oorlog wisten de landbouwers ook daar hun landerijen tot een groote opbrengst te dwingen , omdat ze de be - hoefte van hun bodem kenden , en met kunstmest in de behoeften konden voor - zien . Zandgrond is van nature arm aan kali , dat is voor onze boeren een uitgemaakte zaak , maar kallmeslstoffen zijn er te krijgen . Men kan die betrekken in ruwen en gezuiverden toestand . Natuurlijk zijn de gezuiverde het hoogst in prijs , zoodat men die uitsluitend koopt voor de zeer gevoelige gewassen , die bij aanwending van de ruwe zouten schade kunnen lijden van de chloorverbindingen , welke erin voorkomen . Maar ook deze moeilijkheid kan men gemakkelijk ontwijken . Reeds jarenlang gebruiken wij voor aardappels enkel ruwe kalizouten , maar wij bemesten daarmede onze akkers voor of in den winter . De chloorverbindingen hebben dan best gelegenheid , om met het regen - en sneeuwwater naar den ondergrond weg te zakken , terwijl de kali , de voedings - stof , waarom het te doen is , in een humushoudende büdem wel wordt vast - gehouden . Zoo bemest men voordeeliger en de akker is van plantenvoedsel voor zien , wanneer men dien in het voorjaar moet gaan bewerken . De Elzasser Kali - mijnen leveren de ruwe zouten Kaïniet , 20 en 40 pet . Kalizout , thans evengoed als alle andere mijnen , zoodat de land - man niet langer kan beweren dat deze niet te bekomen zijn . FiySLLlT Btet moeilijke begin door ELISE . ( Slot ). Bertba verdween en zuchtend merkte haar tante op , dat « ij niet wist wat er terecht moeet komen van het verwildefde kind ; ook Netty'a stemming was , toen ïij in de haar aangewezen kamer zich voor het diner gereedmaakte , niet roos - kleurig ; Uet leek haar bijna onmogelijk , het vertrouwen te winnen van een kind , dat haar met zooveel blijkbaren argwaan en tegenzin tegemoet trad ; ze hoopte nog , dat de ongelukkige woorden , waar - mede de tante haar introduceerde , daar aan schuld waren ; in ieder geval , zoo besloot zij , zou zij kalm-vriendelijk blij - ven tegen de norsehheid van het kind in en zich niet laten ontmoedigen ; moe - der had haar immers zoo gewaarschuwd voor het moeilijke begin , waarvan zoo - veel afhing voor later I Aan tafel gedroeg de kleine Bertha rich rustig en net , alleen bleef zij vol - harden in haar stil-vijandige houding tegenover haar gouvernante , haar blijk - baar beschouwend als een bondgenoote van haar tante , die , hoe goed ook voor haar zorgend , haar geen schaduw gaf Tan de innige hartelijkheid , waarmede naar moeder haar omringd en haar heel I Theole I — G . V . C . I ( Wageningen ) 1—0 Wie Zondag op het Sportterrein dezen wedstrijd hebben gewoond — de belang - stelling was zeer groot — zullen het met ons eens zijn , dat Theole dit seizoen over een flinke ploeg baschikt . Een mooie wedstrijd , waarift het overwinningsrecht aan den eerste is gebleven en dat was ontegenzeggelijk Theole . Een 1—0 over - winning is lang niet de verhouding , een 3—0 gaf het in het Theole - overwicht weer . Voor rust doelpunte Le Fevre met een schot . In de tweede helft , behoudens enkele vinnige G . V . C . uitvallen , was de thuisclub steeds de aanvallende partij . De palen en de geluksgodin Fortuna be - wezen aan de landbouwers goede diensten . Theole heeft thans drie competitiewed strijden gespeeld en alle gewonnen met .... 1—0 . Theole moed houden . Gij hebt het publiek herwonnen en zorgt dat het zoo blijft , dan zullen we misschien weer eens kunnen zingen : „ Theole is kampioen » en ... 1ste klasse . Maar zoover zijn we nog niet . ( Wegens plaatsgebrek nu eerst ge - plaatst ). gemakkelijk geregeerd had ; het kleine zieltje kwam in opstand tegen veel , dat haar onbegrijpelijk waa ; zij was te jong , om haar gevoelens te kunnen analyseeren , maar meende zich geplaatst tegenover een nieuwe macht , die al wat gpontaan in haar opkwam , zou helpen fnuiken . Na het middagmaal was het spoedig bedtijd en Netty ging mee naar de kamer , waar het kindermeisje de kleine naar bed bracht ; haar eigen kamer kwam met een tusschendeur daarin uit en na het kind met vriendelijke woorden goeden nacht gewenscht en haar warm toegedekt te hebben , ging zij haar koffer uitpakken en schikte haar kleeren in de kast ; haar schrijfportefeuille openend , wilde « ij daar - na , zooals zij beloofd had , in een kort briefje haar eerste indrukken aan haar moeder meedeelen , maar een uit de kin - derkamer komend gedruisch trok haar aandacht en haar pen neerleggend , keek zij door de openkierende tusschendeur ; het kind zat rechtop in bed , bezig haar kousjes aan te trekken . „ Wat doe je , Bertha ?» „ Ik moat even naar beneden !» „ Maar liefje , het is al zoo laat , ik dacht , dat je al lang sliep !» „ Ik kan niet slapen .» „ Waarom niet ?" „ Ik heb vergeten , om nog eens olie te doen op het pootje van Fanny ; de tuinman heeft gezegd , dat ik dat doen moest , dan zou het morgen weer beter zijn ." Elk wat wils . Zuinig stoken zal in den a.s . winter ook wel weer het parool zijn . Een algemeene regel voor zuinig stoken is wel niet te geven , toch kunnen enkele wenken voor den a.s . winter wel z'n nut hebben misschien . De brandstoffen commissie raadde het vorig jaar reeds aan om in de eerste plaats zoo laat mogelijk ,- liefst niet voor half November te gaan stoken , want wie er eenmaal mede begonnen is , houdt er na een paar dagen niet mee op en elke dag , in den herfst uitgespaard , kan ons ten goede komen , wanneer de winter weer eens heel erg streng zou worden . Nu we in de kilte en herfst-natigheid zitten , zouden we er allicht toe komen , eerder dan gewoonlijk een vuurtje aan te leggen om ons wat behagelijker te gevoelen . Verder is het raadzaam geen vulkachels ' s nachts door te laten bran - den . Men kan veel zuiniger alle dagen de kachels aa^aken als men de asch van den vorigen dag maar zorgvuldig uitzeeft en de uitgezeefde sintels , stukjes anthraciet , gebruikt bij het aanmaken . Ook de uitgezeefde sintels kunnen heel goed dienst doen om te stokjn in de keukenkachels tusschen hout en turf of „ Je kunt nu toch niet naar beneden gaan 1 " „ Waarom niet ?" * „ Dat « al je tante niet goed vinden !» „ Natuurlijk niet ! Het ksn haar niet schelen , of het arme diertje pijn heeft ! Maar ik ga tóch ,» voegde zij er op eigen - zinnigen toon aan toe , haar tweede kous aansjorrend . Een oogenblik stond Netty roerloos , terwijl allerlei gedachten , elkaar ver - dringend , in haar hoofd omwoelden . Als zij toeliet , dat het kind tegen haar wil naar beneden ging , was ze mogelijk voor goed haar prestige kwijt ; dat mocht niet ; de kleine moeat terstond weten , dat zij te gehoorzamen had aan wat haar gouvernante haar zeide ; maar ook schrikte zij er voor terug , haar door streng optreden tot verzet te prikkelen ; na het tooueeltje van dien middag kon zij er niet aan twijfelen , dat het kleine meiaje alles zou doen , om haar willetje door te zetten , en een geheime stem fluisterde haar in , dat zij het niet moest laten komen tot een wisseling van scherpe , onvriendelijke woorden , die mogelijk voor goed een schaduw zou geven op de ver - houding tusschen haar en haar kleine leerling . Dat moeat zij tot eiken prija trachten te voorkomen en toch .... toch kon ze onmogelijk het kind stijven in haar verzet tegen haar tante ! Geplaatst tegenover deze ernstige moei - lijkheid , voelde Netty aich heel jong en briketten . Ze houden het snelle houtver - branden een weinig tegen . Nog even wil ik er op wijzen , dat men de meeste warmte krijgt van een kachel , die zoo ver mogelijk in de kamer is geplaatst . De ingebouwde haarden laten veel warmte door den schoorsteen onge - bruikt verloren gaan . De keukenkachel , die tevens dienst moet doen naast de bereiding van het middagmaal als ver - warming van de keuken voor de dienst - bode , kan in de morgenuren , terwijl de dienstbode haar huiselijk werk verricht , voegzaam uitgelaten worden , als zij ' s avonds , terwijl zij erbij zit , na vol - brachten arbeid , zooveel mogelijk het middagmaal voor den volgenden dag erop bereidt , of aan den kook brengt , dat des ' nachts in hooikist of kranten verder kan gaar worden . Ieder voor zich zal echter de juiste manier van zuinigheid in het stoken zoo langzamerhand wel in toe - passing weten te brengen . Hij zou z'n hoofd meenemen . Piet Raemen , de brouwer van Baal , moest een redevoering maken voor de inhaling van den nieuwen burgermeester . En om op zijn gemak te zitten en door niemand gestoord te worden liet hij door de dienstbode aan elkeen die kwam aan - onbedreven ; bij intuïtie voelde zij , dat het kind , ondanks haar weinig innemend doen , een warm , gevoelig hartje bezat ; wie zich de pijn van een jong hondje zoo aantrok , was niet hard van gemoed . Mevrouw van Baerle scheen het karakter van haar nichtje volstrekt niet te be - grijpen en zich daarvoor ook geen moeite te geven , maar zij , Netty , wier taak het zou zijn dat karakter naar haar beste weten te leiden en te waken over het blijkbaar voor zachte indrukken zoo ontvankelijke zieltje , jocht nerveus naar een middenweg , waardoor zij gehoorzaam - heid zou kunnen afdwingen , zonder van te voren de harmonie , waarop zij voor de toekomst hoopte , te verstoren . Het moeilijke begin I Dat was er I Kon moeder haar maar even raden , wat ze moest doen ! En plotseling , bij ingeving — haar besluiteloos staan had maar enkele secon - den geduurd , waarin haar hersens snel - werkend naar een oplossing zochten — zag ze den weg , dien ze volgen moest ? „ Bei-tha !" Het kind keek op . „ Blijf nu lief in bed , dan . . .» „ Neen ," klonk het uitdagend terug . „ Ik laat die arme Fanny geen pijn lijden !» „ Dat hoeft ook niet !» „ Jawel , hij heeft pijn en als er van avond geen olie meer op zijn pootje komt , kan hg morgen nog niet goed loopen 1 » '^^^ Lf - „ Ik zal Fanny Wel ev«n gaan helpen . bellen zeggen : ,, Mijnheer is niet thuis 1 » Dat duurde nu al drie dagen , dat hi | daar te zweeten en te tobben zat , want die redeveerlng was geen klein bier , zelfs voor een brouwer als Piet . Het ongeluk wilde echter dat Plet Raemen zeer nieuwsgierig was en eiken keer als hij de bel hoorde stak hij voor - zichtig zijn hoofd doof ' t venster om te zien wie er aan de voordeur stond . Nu gebeurde het dat Kees van Sas toevallig omhoog keek , toen hij aan de deur stond te wachten , en het hoofd van Piet Raemen bemerkte . Kees deed alsof hij niets gezien had , maar toen de dienstbode hem zei : „ Mijn - heer is uit ," antwoordde hij : „ Zeg aan mijnheer , dat hij voortaan zijn hoofd meeneemt als hij nog eens uitgaat .» Mijnheer Sport : „ Neen , mijnheer , er gaat niets boven den voetbal . Dat is het eenige middel om ons volle kracht te schenken en het leven met tal van jaren te verlengen .» Mijnheer bedaard : „ Och , kom , klets - praatjes . Onze voorouders kenden niet eens voetbal en ....» Mijnheer Sport : „ Juist , en waar zijn ze nu ? Dood mijnheer , allen dood en begraven !» "«'^ Jf Voor de Vrouwen . „ De model-vrouw ". Het is het bekende humoristische En - gelsche weekblad „ Punch » dat de vol - gende schets geeft van de model-vrouw . — „ De goede vrouw » komt nooit aan het ontbijt met papillotten in het haar . Zij gromt niet als haar man een vriend mede te eten brengt , zelfs al is er „ niets in huis ». Zij maakt geen leven als haar man zijn voeten op het blanke haardijzer zet of als hij zijn laarzen niet afveegt op de vloermat . Zij laat geen boeken halen uit de leesbibliotheek en als zij een roman leest , valt zij er over in slaap . Zij is onuitputtelijk in het bakken van aller - hande koeken en zij heeft een diepe kennis van het inleggen van groenten . Zij spreekt nooit over politiek , en zij wenscht nooit dat zij „ dood » was of dat zij een „ man " was . Zij slaat nooit de deuren hard achter zich dicht en zij sluit zich ook niet op in haar slaapkamer onder voorwendsel van „ hoofdpijn ». Zij geeft er niet om dat haar man een hond houdt . Zij gaat naar de kerk , maar niet om naar nieuwe modes te kijken . Zij heeft een goed oog om stof op het huisraad te zien ; maar zij martelt haar man niet met gedurige klachten over de meiden en zij kwelt hem ook niet dood om een boodschapjongen in livrei . Zij houdt meer van bier dan van wijn en zij valt in het geheel niet flauw . Zij ziet nooit de noodzakelijkheid in om uit de stad te gaan voor „ de Is dat goed ?» „ U ,» vroeg het kind in de uiterste verbazing . „ Ja , zeker ," antwoordde Netty opge - wekt . „ Ik hou heel veel van honden ; ik zal het zóó voorzichtig doen , dat hij er niets van voelt . Als jij zoo maar uit je warm bedje naar beneden ging , zou je bepaald kou vatten en ziek worden , blijf er dus liever in !» Het kleine meisje schoof na een oogen - blik aarzelena terug onder de dekens , nauwelijks kunnende begrijpen , dat de juffrouw werkelijk meende , wat zij zeide . Netty knikte haar toe en verliet de kamer . Afdalend langs de breede , belooperde trappen , ging zij de vestibule door naar de mangelkamer , waar zij het gekwetste hondje in zijn mandje wist . Zij zag niet , dat een kleine , witte gedaante haar nasloop , dat een ernstig kindergezicht met groote staar-oogen zich tegen het ruitje in de deur voor de mangelkamer drukte , terwijl zij het licht opdraaide en neerknielde bij de mand , waarin het hondje lag . Vriendelijke woordjes tegen het diertje sprekend en zijn glad kopje af en toe streelend , maakte zij voorzichtig het verbandje los , door Bertha's onhandige vingertjes gelegd , druppelde uit een op tafel staand fleschje wat olie op de ge - kwetste plek en wikkelde het lapje er weer om ; het kleine dier scheen haar te vertrouwen , zijn staartstompje kwis - pelde ijverig en zijn tong likte haar