Tekstweergave van DWB_1921-01-01_006

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.

z ^ welgeiaöed het levenspad af mef haar beide handen in de beide zakken van het geluk . Totdat op eens , op dien gedenk - waardigen dag van 15 Juni , in het kamertje van de zesde verdieping naast haar kwam wonen Alphonsine , steno - tipyste , een lang , mager end van een meisje , met dertig welgetelde jaren achter den rug , een vreeselijke tong en die gele huid van de immer onte - vredene menschen . Eiken avond , tegen tien uur , nadat zij haar kopje thee had gedronken , zocht Bertha haar kamertje op . Alphon - sine kwam om haar heen draaien , klampte haar aan en haakte haar vast , zooals de . spinnebooten de vliegjes vasthaken . lu een maand tijds had Alphonsine haar duidelijk bewezen , dat zij . Bertha , het ellendigste schepsel der wereld was . Nauwelijks verdiende zij 100 francs in de maand , belachelijk dood - gewoon . Zij diende ... een dienstmeid was ze ... afschuwelijke woorden ... Nooit geen bioscoop of schouwburg en al die heerlijke ontspanningen ... En die muts die zij droeg , een schande ... en een schort I ... die moest zij haar baas maar met een vaartje naar zijn hoofd slingeren . Alphonsine nam op zich Bertha binnen twee maanden stenographie te leeren . Dan , dan kwamen de onbe - grensde verdiensten ... de vrijheid , de bioscoop ... een eigen tehuis ... het huwelijk . Aarzelend had Bertha eerst naar de lokstem geluisterd , daarop gaf zij zich gewonnen en was weldra niet meer te houden . Grenzenlooze verdiensten ... vrij - heid , dierbare vrijheid .. . bioscoop .. - - de blonde jongeman van haar droo men . Alleluia . Ja , de liefde wenkt . 300 francs , dat was ' t'cqfer vo«t de ontvangsten Maar het cijfer van de uitgaven ? Vroeger had Bertha gratis den kost , en goedenikost . Nu ontbot zij in een cafétje en dineert zoo goed en kwaad als ' t gaat . De portemonnaie , t is thans haar eigen , heeft zq immer in de hand . Vroeger kleedde zij zich in goede dikke wol ; had zij een aardig mutsje op , een mooie schort voor , flinke schoenen'en ... de rokken van Mevrouw . Nu is zij in ' t zwart , de tenue voor het kantoor ; zij heeft een ander cos - tuum om uit te gaan , maar zij is geheel ontsteld over den korten duur van de zijden kousjes en van de zolen der der bottines , die alle stenograven van het kantoor dragen . Vroeger was zij weigezet , rond en dik , met wangen , die bloosden als appeltjes . Nu heeft zij haar frisch'blosje'ïbij al dat tremmen verloren , onder en boven den grond . Vroeger was haar'moreele gezond - heid onbesmet " en nu ? allo .. .. Vroeger hield zij aan het eind der maand haar 100 francs over , plus de cadeautjes .... En nu ! m » * * * Vrijheid , dierbare vrijheid . Deze week kwam Bertha voorbij haar vroegeren dienst , voorbij haar huis , want dat was het toen inderdaad . Haar vroegere meesters zijn terugge - komen van het gezonde landhuis , waar zij met hen mee had kunnen gaan . Voor de balkon-vensters zit de huiskat te droomen . Een nieuwe keukenmeid , want zelfs Bertha kan worden vervan - gen helpt de oude kamenierster met het ophangen der gordijnen . Bertha ziet den salon , de bekende meubels , waartusschen zij zoo goed had kunnen leven en sterven . Zij ziet Mevrouw , die lang niet zoo verschrik - kelijk is als de notaris en de eerste klerk . Zij ziet den kleinen Bernard , waar zij zoo dol veel van hield . De laan is vol zonneschijn . Geheel de woning baadt in kalme rust . En Bertha hoort in haar binnenste een spottende stem die roept : Vrijheid , dierbare vrijheid . ( La Croix * * * Langzamerhand werd Bertha in haar dienst dan ook onuitstaanbaar . De stenografie had haar geheel in beslag genomen ; de keuken vond zij walgelijk . In een stormvlaag kwam zij de tafel op - en afdienen . „ Stilzwijgend ' sloe - gen mijnheer en mevrouw de onbe - grijpelijke verandering gade . Zij hadden het ook eens moeten probeeren een woordje te zeggen I Gelaten gebruikten zij afschuwelijke , aangebrande saucen , die met water uit de kranen waren verlengd . Eens had zij de schol met suikergebakken , terwijl de crème voor hetdessert zout was . * Vroeger zong Bertha als een sijsje , nu deed zij dikwijls een week lang den mond niet open , maar wat haar oogen brandden I ... Men voelde het onweer naderen en naderen , totdat er eindelijk over een banaan , die per ongeluk aan de oude kamenierster en niet aan Bertha was gepresenteerd , hevige woorden vielen . Mevrouw begon te weenen . Mijnheer vluchtte naar zijn kamer en Bertha smeerde hem triomphantelijk . Aeest de Boeften der M . K . Leesbibliotheek Utile OuloÊ . üeaienga Meuws . Een moeder , die haar kindereu in zee werpt . Dezer dagen , aldus een bericht in de „ Tel .', is te Brest ( Frank - rijk ") een vrouw gearresteerd , die door haar eigen zoon beschuldigd was hem te hebben willen vermoorden , nadat zij eerst zijn broeder had gedood . Het eerste misdrijf was in April 1918 gepleegd . Zij woonde toen te Le Conquet ( dep . Fini - stère ). Op een goeden dag maakte zij een wandeling naar de zecklippen en nam het eene zoontje van 13 jaar met zich mee . ' s Avonds keerde zij alleen in hel dorp terug . Onder tranen en hevig opgewonden verklaarde zij , dat haar jongen van de rotsen in zee gevallen was . Zijn lijk werd eenige dagen later op het strand ge - vonden . Verleden jaar verdween de tweede zoon , die toen 12 j.iar oud was , op even ge - heimzinnige wijze . Onlangs echter kwam hij te Brest ( waar zijn moeder was gaan wo.nen ) en deelde aan de politie-auforiteiten mede , dat zijn moeder hem op een dag mee - genomen had naar de klippen en hem er af had geduwd . Hij viel op een rotsblok , was bewus - teloos geworden en had de geheelc nacht op het strand gelegen , ' s Morgens was hij bijgekomen en naar een boerderij gewandeld , waar men hem liefderijk had opgenomen en verpleegd . Een kassier op straat gezet Aan den heer v . L ,, kassier te Den Bosch , was bij deurwaardersexploit opzegging gedaan van de huur van zijn huis . De huurcommissie had reeds tweemaal de huur verlengd , doch kon blijkbaar niet verder gaan . Althans daags voor Kerstmis kwam de deurwaarder met tien mansóhap - pen aanzetten . In een ommezien had dat legertje des kassiers fraaien inboedel op straat staan . Een effectenkantoor op straat is wel ' t nieuwste , doch een schoonzoon van den kassier vond toch maar beter zich over den schoonpapa en diens meu - bilair enz . enz . le ontfermen en bezorgde nog voor den Kerstnacht onderdak . * * * Eindelijk vrij !... Bertha was vrij : „ Vrijheid , dierbare vrijheid .' Maar daar kwam de eerste streep al door de rekening . De plaats , die haar door Alphonsine beloofd was , werd aan een steno-typiste gegeven , die Engelsch sprak . Daar lagen zij overhoop . Elf dagen lang liep Bertha trap op , trap af en hoorde allerlei onrustwek - kende uitingen betreffende haar toe - komst . — Steno-typisten ? Wij worden er door overstroomd . Slechts zij , die talen kennen , diploma's hebben en op de hoogte zijn met handelscorrespondentie en boekhouden , hebben eenige voor - uitzichten . De anderen zijn overal aan blootgesteld . Eindelijk kreeg zij een betrekking bij een notaris , 300 francs per maand . Men plaatste haar voor een kleine tafel , in de donkere voorkamer , met een schrijfmachine waarop z ^ den ge - heelen dag moest tikken . Daar zij een nieuweling was , schoven de anderen alte lastige werkjes op haar , vervelende brieven , akelige opstellingen enz . Het viel haar op , dat zij , als toevallig , altijd in de tocht zat . Zij kreeg een uitbrander , toen zij eens om tien minuten over negen aankwam , een uitbrander voor een teruggekomen brief , een uitbrander omdat zij hoestte en omdat zij een taalfout had gemaakt . Men wilde haar zelfs geen uur vrij laten , om naar den tandarts te gaan . „ U begrijpt . Mejuffrouw , U verdient 300 francs per maand en U presteert niet in evenredigheid ." Vrijheid , dierbare vrijheid . Wijn ig mijn vreagde te « Hen tijd , Op wijn stel ik mijn zinnen , Wijn geeft mij moed , vertrischt miju ( bloed , Komt iatea we flaks beginnen ." Da Bchildwacht H«nnes voelde bij ' t hooren deaer woorden , dat ' t water in ïijn mond opkwam . Hij wou jaiet eens hartig foeteren over den krijgsdienst , toen ' t ïingen op nieuw begon . Nu even - wel klonk ' t eeht droevig en iwaarmoedig naar omhoog : „ Drie krijgers gingen in boeien ( gemoerd Na,\T Straatsburg ginda over den Rijn , Ze werden daar atiilatjes heengavoerd . Geen trommels ook werden daarbij ( geroerd , Tot lij in Straatsburg nijn ." Da schildwachten luisterden opmerk - zaam toe . „ Maar hoor je wel , Yalentijn , dat klonk nat eender alsof ' t uit onzen toren kwam ," zei Hannes verwonderd , „ Ben je sut ? Wie zal daar zingen ?" antwoordde da gchüdwacht . „ Oearr.e steenhouwer hier beneden denkt er niet aan om te zingen . Hildebrand hesft me verteld , dat de jonge man heel ernstig er bij zit , als hij hem ' t eten brena-t , en dat hij " de geheale ksm<>r met tseke - ningen heeft overdekt , die er uitïien als onze dom ginds ." ( Wordt vêri'olgd .) Voor de Vrouwen . ét balustrade klemmend , zong hij het Kerstlied zijner jeugd . „ Herders hoe ontwaakt gij niet Wat is op dit uur geschied ." Zacht wisselden de tonen over de hoofden der menigte die reeds hooger , al hooger klommen . „ Eene stem van hemelingen Klonk door d ' ongemeten kringen ." heden van den kant van zich zelve en van anderen . — Aan zulk soort meisjes is bq de oprichting van deze stichting van Zus - ters der Derde Orde van den H . Do - minicus gedacht . — Voor zulke meisjes is deze stichting de oplossing . — Zij worden daar opgenomen in het verband der groote Orde van St . Dominicus , deelend in al de verdiensten der Orde van mannelijke en vrouwelijke religi - euzen . — Zij vinden daar den regel , dien St . Catharina van Sienna en zoo - vele andere heiligen en zaligen der Derde Orde hebben gevolgd en die langs dezen weg tot groote volmaakt - heid zijn gekomen ; zij vinden dien regel aangevuld met statuten en con - stitutes , overeenkomstig den modernen tijd , in den geest der katholieke kerk , die zich reeds aan verschillende om - standigheden der maatschappij weet aan te passen . — Zij leven daar ge - bonden door haar belofte van zuiver - heid , waardoor zij zich maken tot bruiden van Christus , door een eed van gehoorzaamheid aan de overste , waardoor zij haar liefdewerk tot hooger verdiensten opvoeren . — Zij hebben echter geen belofte van armoede , zoo - dat ieder , na het tweejarig noviciaat , waarvoor telken jare duizend gulden kostgeld wordt betaald , en na bij de - finitieve aanneming tienduizend gulden voor de stichting te hebben gestort , eigenares blijft van overig kapitaal , dat beheerd wordt , in overleg met ei - genares , door de Overste en haar bestuur . — De zusters genieten een betrekkelijk grootere vrijheid naar buiten , door zich - te bewegen onder de menschen , hebben ieder jaar tweemaal zeven dagen vacan - tie , maar daarom wordt er binnenshuis des te meer gewerkt aan inwendig geestelijk leven , door koorgebed , me - ditatie , geestelijke lezing , adoratie , enz . — Het H . Sacrament des Altaars , Chris - tus onder de nederige gedaante van brood , verblijvend dag en nacht in haar kapel , is de Bron , waaruit de zusters haar kracht putten bij haar uitgaan en terugkeeren , voor haar lief dewerk naar buiten en haar inwendig leven , haar streven naar de volmaakt - heid binnenshuis '. — De H . Eucharistie is het middelpunt , de ziel , de motori - sche kracht van haar weldadig leven . — Het is nu ruim een jaar geleden , dat de zusters aldus haar werk zijn begonnen en God heeft haar onderne - ming zichtbaar gezegend , niet alleen in stoffelijken zin . Zij mochten van het begin af aan de goedkeuring en aan - moediging ondervinden van den Hoog Eerwaarden Pater Generaal der Orde , resideerende te Rome , en van den Provinciaal der Dominicanen in Neder - land . — Zijne Doorluchtige Hoogwaardigheid de Bisschop van ' s-Bosch heeft met ingenomenheid van hare regels en constituties kennis genomen en door zijne bemiddeling te Rome verkregen , dat het H . Sacrament des Altaars in de kapel der zusters mag bewaard word«n . — Z . H . Paus BenedictusXV heeft aan de zusters Zijne Apostolischen Zegen willen schenken . Door heel de slad Nijmegen worden de zusters als een zegen voor de ge - meente erkend ; het Gemeentebestuur heeft vrijwillig het liefdewerk met een aanzienlijke subsidie willen ondersteu - nen . — Het is daarom , dat de zusters te zamen wonend in Huize Bethlehem , Lange Burchtstraat 51 , Nijmegen , met volle vertrouwen op God's zegen en genade de toekomst tegemoetzien en verwachten dat ook allen in de Orde van St . Dominicus en daarbuiten zullen willen medewerken , om aan dit Do - minicaansche liefdewerk meer uitbrei - ding te geven . — Het zal daarom goed zijn deze nieuwe stichting ook buiten de Orde meer en meer bekend te ma - ken , opdat jonge meisjes , die voor een dergelijk werk roeping gevoelen zich kunnen wenden tot Moeder Dominica , Overste van Huize Bethlehem , te Nij - megen . — Jubelend ontsnapten deze woorden aan z|n borst en als een zegekreet golfde het van zijn lippen : „ Qloria . .. Gloria !" ' t Was uit . Nog nooit in zqn leven had hij zoo gezongen , nog nooit in r^n leven waren de woorden zoo innig diep gevoeld uit zijn hart opgestegen . Doch thans ook was de Vrede over hem neergedaald . De laatste strijd die nog in zijn hart woedde was door het lied gebroken . Thans was de genade in al haar volheid over hem gekomen en tranen van berouw stroomden over zijn ver - hitte wangen . „ Domine non sum dignus " baden zijn lippen , doch zijn hart jubelde en juichte thans van louter zielsgenot . En op zijn knieën neervallend stortte hij veor ket eerst na jaren een waar akte van berouw . Thans kon de hemel weder juichen want in deze Kerstnacht was den duivel een prooi ontsnapt en telde de Kerk een boetvaardige zondaar meer . EINDE . talisme tot hen , niet zooieer met handen vol geld , doch met harten van goud , met daden , die met geen geld te betalen zijn . Zijn zijn begonnen met de kraam - verzorging onder de paupers te Nijme - gen , waar zij de vrouwen vinden met haar pasgeborenen , dikwijls liggend op een gescheurde stroozak met eenige kranten bedekt , in de meest walgelijke toestanden , waartoe het kraambed onder zulke verarmde menschen aanleiding geeft . — En zij komen daar met hare liefderijke zorgen , met haar hygiëni - sche hulp , met haar christelijke raad - gevingen , met haar linnengoed en ver - dere benoodigdheden , om althans in deze donkere dagen het licht der christelijke liefde om het bed van de moeder en de kribbe van het kind te verspreiden . — £ Ien nieuwe stichting van Zusters der Derde Orde van den H . Dominicus . In het jaar 1919 op den Isten November trokken door de straten van Nijmegen vier zusters-verpleegsters . — Het was een nieuwe verschijning , op - vallend door hare kleeding en hoofd - bedekking , wiiar het zwart afwisselde met het wit , de kenmerkende kleuren van St . Dominieus-Orde , — Het waren de vier eerste dames , leden der Derde Orde van den H . Dominicus , die beslo - ten hadden samen te gaan wonen , een kleed aan te nemen , waarmede men in den tegenwoordigen tijd overal onder de menschen kan verschijnen , maar toch gekenmerkt door wit en zwart , de Orde-kleuren — Zij willen de oude traditie van St . Catharina van Sienna weer opvatten en al weidoende rondgaan onder de menschen , de liefde van den Christus bq zich en anderen aankwee - ken , een steun zijn voor de geestelijken bij hun werk onder de armen en de Katholiek-christelijke ideeën van liefde , rechtvaardigheid , weldadigheid en hulpbetoon , metterdaad verspreiden . De bedoeling van deze stichting ; is , met allerlei liefdewerken te komen onder de menschen van de vierde de vijfde klasse in allerlei achterbuurten de krotten binnen te kruipen en daar de menschen daadwerkelijk te over - tuigen , dat alleen het Katholicisme met de echte liefde voor den minderen en minsten stand bezield is en het niet laat bij groote woorden , — zooals in het socialisme en communisme , waar de arme mensehen van kwaad tot erger gebracht worden . — Door hare ver - schijning komt het zoogenaamde kapi - Deze zusters hebben zich voorge - nomen om de menschheid van de verarmde klasse in al haar geledingen te hulp te komen , maar zijn begonnen met het begin van het menschelijk leven , het pasgeboren kind , omdat eok hier de hulp der christelijke liefde het meest noodzakelijk is . — Het is bekend dat hier in ons kleine Nederland ieder jaar pl.m . 25.000 kinderen sterven in het eerste stadium van het leven na de geboorte , door gebrek aan verzor - ging , door onwetendheid en dikwijls door onwil der moeders . — En waar het gebleken is , dat onder katholieken nog de meeste kinderen geboren worden , — dewijl socialisten en andersdenken - den steric de beperking van het kindertal propageeren en bewerken , — is het een betreurenswaardig feit , dat die sterfte dan ook voor het grootste ge - deelte onder de katholieken te consta - teeren valt . — Wij l«ven in dezen tqd in een tijdperk van geweldigen strijd op godsdienstig , sociaal en politiek gebied en overal geldt de macht van het getal . — Het is daarom van het grootste gewicht het getal der katholieken te handhaven en te vergrooten in den strijd , dien wij vandaag en in de toekomst te voeren hebben .— Wij moeten dus de katholieke huis - gezinnen op peil houden en wat daar tet wereld komt versterken , om aldus met de voorspelling van Christus mede te werken aan de eindtriomf der Katholieke Kerk over al de machten , die den Christus mei Zijn leer in de maatschappij op aarde trachten te ver - nietigen . — Ook deze gedachte heeft die zusters bezield en daarmede is haar liefdewerk geworden tot het groote Katholiek - sociale werk van den tegen - woordigen tijd . — Waar anderen hun macht vernietigen door beperking van het getal , zullen wij ons getal al hooger opvoeren en onze macht , de macht van Christus en Zijn Kerk , versterken op aarde , om Zijn triomf in den Hemel des te grooter te doen zijn . — Zooals gezegd , ligt het in de bedoeling der zusters haar liefdewerk niet te bepalen tot de kraamverzorging , maar naar gelang haar aantal zich uitbreidt ook andere liefdewerk te ondernemen , door zorg voor het verwaarloosde , achterlijke kind , door oprichten van en medewerken aan patronaten , het geven van catechismusonderwijs , het steunen van meisjes , die door de maatschappij worden uitgebannen , het geven van cursussen aan huismoeders , het hulpvèrleenen in het huishouden , het verzorgen van ouden van dagen , enz . — Liefdewerk dus vanaf de prille jeugd tot aan de gebrekkige ouderdom . — Heel het maatschappelijk leven ligt vóór haar als het terrein van haar liefdadig werken . — Bertha is vrij . Naar het Fransch van Pierre l'Ermite . Tot den 15en Juni 1920 was Bertha een goed , bijna volmaakt keukenmeisje bij menschen , die haar niet het minste schijntje van een reden gaven om ze niet te kunnen uitstaan . Aardig zag zij er uit met haar wit mutsje en haar schort en goed op de hoogte met de dagelijksehe pot , vrij jvan inbeeldingen , hooge aanspraken , goed gezond en dito gehumeurd , daalde Men wacht eenvoudig op de noodige werkkrachten om ook in andere plaat - sen , buiten Nijmegen , dezen zegenvollen arbeid aan te vangen . — En daar zijn er zoovelen , die wachten in een der - gelijk instituut te kunnen worden opgenomen . — Daar zijn zoovele meisjes uit den beteren , beschaafden en bemiddelden stand , die geen roeping gevoelen voor het kloosterleven , zooals zij dit van school en pensionaat hebben leeren kennen , die ook geen roeping gevoelen voor het huwelijksleven , en nu , door haar religieuzen en charita - tieven aanleg geleid , zich wijden aan allerlei liefdewerk , in vereenigingen van liefdadigheid , aan patronaten , enz ., zonder eenig verband , zondergeestelijke leiding , zonder vast omschreven levens - richting . ~ En bij alles wat zij doen , gevoelen zij dat er een eenheid aan haar leven ontbreekt , dat zij steun missen in haar geestelijken strijd , dat zij geen vaste richting aan al haar bemoeiingen kunnen geven . — Haar leven is dikwijls een worsteling met heel veel teleurstellingen , met veel neerslachtigheid en veel onaangenaam .