Tekstweergave van DWB_1921-01-15_005

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.

IS.G . T'SS » Za>tei*i2r 15 Jann^ri 19^1 , 13e nfojEurg^aja ^. DB ^ SATAALBODE > vsiariii opgenomen „ OPf ^ T^KEKBLA^I )' : N'ieuws - en A.dvertentieblad voor TIEJL , MA.AS en ^ W^A ATi , JSTeder - en Over-Betuwe , Tieler - en Sommeler^svaard . k »» Onze kinderen . Wij praten vaak van de toekom at , We denken er wel eeae aan , hoe het er dan in de lasatschappij nit sou uien . Eb ala we vmrige Roomsche menschen ïijn , dan hopen we , dat dia toekomst zal . brengen een Christelijke samenleving , althans een maatschappij , waarvan het Christelijke volksdeel diep doordrongen ia van sijn plicht , waarin wij kunnen beschikken over een keur van Katholieken krachtig in daden . Dat hopen we . Dat willen we . Maar dan moeten we ook daarvoor werken . Liedjes van verlangen sijn geen steenen , waarvan huizen gebouwd worden . Hoe het later zijn zal , hebben wij te beslissen , door wat wij doen . De toekomst dragen wij in oaze handen , Wij maken de toekomst . Want wij mosten vormen de kinderen , die over 20jaar jonge mannen en vrouwen zullen zijn en op hun beurt weer kleinen krijgen op te voeden . Opvoeden van kinderen . Dat is hun verstand voeden , hun weten does groeien , hun oordeel vormen . Dat ia hun gomoed kneden en bewerken . Dat is hun willen sterken en richten . Dat is hun heele karakter leiden als een stroom , waarvan de richting wordt bepaald door dijken en kribben . Alleen met veel zorg en toewijding , met veel liefde en met veel geduld , met veel wijsheid en voorzichtigheid , met veel doen en herhalen , kan men dsn tuin van het karakter der kinderen san - leggen en het doel bereiken . Niet met terloops uitgedeelde klappen en stompen , niet met ' n enkele goede les of een waarschuwing vormt men karakters . Wil men van de opvoeding iets tereeht brengen , dan moet men daarvoor veel bidden en veel werken . En ' t grofl der ouders , een groot deel ook onzer Boomache ouders , ia daarvoor veel te gemakzuchtig . Dat last di ? kinderen maar op straat loepen Sir>Traagt niet , met wie ze om - gaan en wat zs doen . En toch — tus - echsn de straatsteenen groeit alleen onkruid . Dat geeft centen om te snoepen en te rooken en denkt er niet aan , hoevee ! scha men ' t lichaam toebrengt en hoe de genotzucht erin wordt aangekweekt . Dat geeft maar toe , als de kleine zanikt om ook eens te mogen drinken alt den borrel van vader oi moeder en denkt er niet aan , dat het geven van alcohol aan kinderen , naar het woord van Mgr . Egger , den bekenden Zwitssr - schen bisschop „ een zonde is tegen het vijfde gebod ". Dat laat maar alles op tafel slingeren , dat spreekt maar over van alles , waar kinderen bijzijn ; ondanks de levenswijze lessen , door twee spreekwoorden gegeven : „ Kleine potjes hebben groote ooren * en „ Vroeg wijs , vroeg zot ; Vroeg rijp , vroeg rot ". Dat lat niet op wat de kinderen lezen en laat za zelfs boeken halen uit open - bare bibliotheken , dia aan kinderen van 6 , 7 jaren vaak boeken geven , waarin gesproken wordt over verliefdheid en bagearte en mooie lichaamslijnen enz . Dat — maar ik moet me beperken , want er zouden boeken vol te schrijven zijn over de lichtzinnige wijze , waarop zooveel Eoomsche ouders hun taak op - vatten . En dan klaagt men nog er over , als van ' t opgroeiend geslacht weinig deugt , dan klsagt men nog over verwildering der jeugd . Is het wonder , als bij ons jongft Roomseha volk nog zoo weinigen gevon - den worden , die zouden kunnen zingen naar waarheid : „ Roomschen , dat zijn wij met ziel en harte , Roomschen , dat zijn wij met woord en daad ?" Neen , zoolang niet de ouders met meer ernst werken aan de opvoeding der kin - deren , zal onze actie niet baten . De opvoeding der jeugd is een sociale arbeid van den eeraten rang . Want over enkele jaren zullen die nu nog spaelsche vingertjes en blijde hartjes dragen de toekomst in dan nog grootere kracht . Mocht dan bij de ouders een diep bewustzijn groeien van hun groote taak . opdat zij leeren hun kinderen op te brengen niet tot kinderen van den tijd - geest , maar tot kinderen van de Kerk , die met moed en Godsvertrouwen den levensstrijd aanvaarden , in welken zij tot hulp hebben het Brood der Sterkte , dat zij , geleid door hun ouders , hebben geleerd dagelijks te eten . Land - en Tuinbouw . Waarschuwing . In verschillende dagbladen komen weer advertenties voor , waarin boerderijen of land in het buitenland te koop worden aangeboden onder voor oppervlakkige beoordeelaars aanlokkelijke voorwaarden . De Nederlandsche vereeniging Land - verhuizing raadt een ieder dringend af daarop in te gaan , alvorens ( kosteloos ) inlichtingen te hebben ingewonnen bij het informatiebureau der vereeniging , Bezuidenhout 30 , ' s-Gravenhage . De Land - en Tuinbouw ongcTallenwet . Dezer dagen is in druk verschenen het ontwerp van wet nopens de „ verze - kering van personeü , werkzaam in de landbouwbedrijven , tegen geldelijke ge - volgen van oiigevalien , hun in verband met de uitoefening van het bedrijf over - komen ". Het ontwerp is echter nog niet definitief vastgesteld , wijl eerst de Hooge Raad van Arbeid zijn advies er over nog aan den Minister moet uitbrengen . De , Tel ." deelt uit het voor-ontwerp een en ander mede . Het bevat 121 artikelen , waarvan vele , vooral die op de uitvoering der wet be - trekking hebben , aijn ontleend aan de „ Ongevallenwet 1901 ": Het ontwerp gaat vergezeld van een „ Korte toelichting " van den Minister van Arbeid . Minister Aalberse heeft gemeend , het ontwerp-Talma te moeten intrekken en te vervangen door een nieuw wetsontwerp . Voorts zegt de Minister : „ Sinds de laatste 10 jaren zijn verschil - lende organisaties van landbouwers tot stand gekomen , welke de ongevallenver - zekering der land - en tuinbouwarbeiders ter hand hebben genomen en welke vrij - willig aan de arbeiders , in dienst der ; bij die organisaties aangesloten werkgevers , in geval van bedrijfsongeval geldelijke uitkeeringen verleenen , welke in aard en omvang overeenkomen met die , waarop de Ongevallenwet 1901 den door een bedrijfsongeval getroffen arbeiders aan - spraak geeft . Van de zijde dier organisaties is de wensch naar voren gebracht , dat de komende wettelijke regeling haar in de gelegenheid zal stellen , haar bedrijf te blijven uitoefenen . Ondcrgeteekendc meent aan dien wensch te moeten voldoen . De bedoelde organisaties , waarvan De Cen - trale Landbouw - Onderlinge , de Tuinbouw - Onderlinge , de Roomsch-Katholieke Boe - renbond de meest belangrijke zijn , hebben het bewijs geleverd , met ernst te streven naar eene zoo goed mogelijke vervulling van de vrijwillig op zich genomen taak , zoodat er in heginsel geen bezwaar be - hoeft te worden gezien om aan dergelijke organisaties bij de uitvoering der wette lijke verzekering aandeel te geven . De Minister heeft gezocht naar een regeling , waarbij eenerzijds de goed inge - richte onderlinge organisaties kunnen blijven voortwerken , doch anderzijds die organisaties worden onderworpen aan verschillende regelen , welke beoogen den noodigen waarborg te geven . De arbeider in een landbouwbedrijf is van rechtswege verzekerd bij de Rijks - verzekeringsfaank . De werkgever is echter bevoegd toe te treden tot eene door de Koningin erkende Bedrijfsvereeniging . In dat geval draagt deze Bedrijfsvereeniging het risiko der verzekering van de arbei - ders van dien werkgever . De Bedrijfs - vereeniging is gehouden om aan de bij haar verzekerde arbeiders bij ongeval ten minste dezelfde schadeloosstelling te ver - leenen , als de Rijksvcrzekeringsbank vol - gens de wet aan de bij haar verzekerden verplicht is , te verleenen . Tot zekerheid voor de naleving harer verplichtingen stort de Bedrijfsvereeniging in handen van het bankbestuur een algemeen pand . Van deze verplichting zal echter geheel of gedeeltelijk vrijstelling kunnen worden gegeven indien in de statuten der Bedrijfsr vereeniging wordt bepaald , dat de leden der vereeniging hoofdelijk voor de schul - den der vereeniging aansprakelijk zijn . Bij elke toekenning van eene blijvende rente stort de Bedrijfsvereeniging voorts in handen van het bankbestuur de con - tante waarde dier rente als pand . Van de beslissingen per Bedrijfsveree - nlging nopens het recht op schadeloos - stelling kunne » de betrokken verzekerden in beroep komen bij de Raden van Beroep en den Centralen Raad van Beroep . Eene commissie van toezicht , waarin naast werkgevers ook arbeiders zitting zullen hebben , oefent verder het noodige toezicht uit op de uitvoering der verzekering door de Bedrijfsvereenigingen , De bij een Bedrijfsvereeniging aange - sloten werkgever staat buiten de verhou - ding met de Rijksverzckeringsbank . Hij zal echter aangifte moeten doen van zijn bedrijf en van eventueele staking daarvan , opdat zal kunnen worden uitgemaakt , de aangever werkelijk een verzekeringsplich - tig bedrijf uitoefent of heeft gestaakt . Mede zal deze werkgever ook aan de bank aangifte moeten doen van de in zijne onderneming plaats gevonden heb - bende bedrijfsongevallen . Deze aangifte is uiteraard noodig voor de controle op de Bedrijfsvereenigingen . Overigens is zooveel mogelijk het stelsel der Ongevallenwet 1901 gevolgd . Elk wat wils . Een kind door een luipaard opgevoed . Van de Kasjar-heuveh , aan de Noord - oostelijke grens van Brltsch-Indië , wordt aan de „ Morning Post " door den heer Stuart Baker , lid van de Zoological Society , verslag gedaan van een merkwaardige gebeurtenis Stuart Baker ontmoette in het dorp Dunghi een inlander , die van zijn „ wild zoontje " sprak . Baker wilde dat „ wild kind " wel eenszien . En bemerkte een jongetje , ongeveerzeven jaar oud , dat als een klein dier opden grond hurkte . Toen Baker in zijnnabijheid kwam , stak hij zijn hoofd om - hoog , snuffelde in alle richtingen en rendepp handen en voeten weg naar zijn vader,achter wiens rug hij wegschool , zooalseen klein wild dier zich in zijn hol zouverscholen hebben . Baker bekeek het kindeens van naderbij , en zag toen dat hetbijna blind was door een soort staar endat het geheele lichaam bedekt was mettallooze litteekens van kleine snij wondenen krabbels . De vader vertelde toen hetvolgende verhaal , dat woordelijk door denheer Baker wordt geloofd : ^ Vijf jaar tevoren hadden de dorpelingen van Easjari twee jongen gevonden van een luipaard en die gedood . De moeder - luipaard volgde het spoor der moordenaars van haar jongen tot het dorp , en bleef twee dagen in den omtrek rondzwerven . Op den derden dag was een vrouw aan het rijst snijden op een stuk grond nabij het dorp . Zij had haar kind op een doek gelegd , terwijl zij met haar werk bezig was . Plotseling hoorde zij een kreet . Toen zij zich omkeerde , zag zij een luipaard met het kind in den bek wegrennen . Ongeveer drie jaar na deze gebeurtenis werd een wijfjesluipaard dicht bij het dorp door een jager gedood . Deze vertelde zijn succes in het dorp ; er waren ook jongen , zeide hij , doch die had hij niet kunnen bemachtigen . De dorpelingen gingen op jacht , en keerden terug met twee jonge luipaarden ert een kind , den jongen , dien Baker had gezien . De ouders herkenden het kind onmiddellijk , en het geheele dorp stemde erin toe , dat zij het weer bij zich terugnamen . Toen het kind gevangen werd , liep het op handen en voeten , hij beet leder , die onder zijn bereik kwam , en , hoewel hij maar slecht kon zien , greep hij iedere kip , die hij pakken kon ; de kippen werden dan in stukken gescheurd en met onge - looflijke snelheid verslonden . Op het tijdstip , dat Baker het kind zag , was ' t vrijwel getemd . De jongen kon rechtop ^ loopen , zijn knieën waren echter met eelt bedekt ; zijn teenenston - den rechtop , en maakten bijna een techten hoek met zijn voet . Ook de palmen van zijn handen , zijn teenen en zijn duimen waren met een eeltige huid bedekt . Wanneer hij erg schrok , nam hij weer zijn toevlucht tot de viervoetige methode . Met zijn dorpsgenooten , die hij door den reuk scheen te herkennen , stond hij op goeden voet . Meestal at hij rijst en groente en sliep hij in de hut van zijn vader . Met kleeren had hij , evenmin als de an - dere Kasjari - kinderen van zijn leeftijd , nog geen kennis gemaakt . De bijzonderheden van het geval zijndoor den heer Stuart Baker aan hetJournal van de Bombay Natural History Society medegedeeld . („ Tel .") Uit het volksleven . Allerkinderendag . Voor een dertigtal jaren zag men , zegt het „ Hbld .," op den 28sten December nog in de Vlaamsche steden , jongetjes als pastoor of broeder en meisjes als nonnetjes verkleed , naar school gaan . Daar beklommen zij het leergestoelte en gaven les aan hun kameraden . Thuis ook speelden zij den baas dien dag ; gekleed in vaders ~ of moeders — kleeren , in het bezit der sleutels ^ be - knorden zij de dienstboden , bevalen vader en moeder , en lieten het eten bereiden zoo zij het liefst hadden . In menig Vlaamsch dorp kwamen de kinderen samen in de kerk , waar eene plechtige Mis werd gecelebreerd ; daarna stonden zij op een rij , de jongens eener - zijds , de meisjes anderzijds , en ontvingen van den pastoor een bidprentje . Dien dag was het kermis ; op de school werd een vaatje bier ten beste gegeven met lekkcrkoek . Maar wee die niet vroegtijdig uit het bed was , want de grootsten der klasse gingen met een zweep , van huis tot huis om de langslapers en slaapsters uit hun bed te zweepcn De arme kinderen , die thuis niet veel te bevelen hadden , gingen door het dorp bij de rijke boeren aankloppen , al zin - gende : Moederke , Vaderke I Hedde niets te geven ? Tast diep in den zak , ' t Is een groot gemak , Vereeren , bazinneke . riyiLLiT © De Éefliiouwer van Keuleo . Vrij naar P . J . B . DIEHL , 8 . J . 17 ) Dat zeg ik , meaatsr Velt , en bezweer ' t bij mijn grijze haren , en ik zal ' t bezwe - ren voor den bouwmeester van den dom en voor alle werklieden van het gilde . — Komt , vrienden , we behoeven geen verder onderzoek ; laat de burggraaf zijn eigen toren dan beter bewaken , hij moet daarvoor maar verantwoorden , wat gaat ons zijn nalatigheid aan ? — Eo tegen u . Koen - raad ," sprak hij , zich naar dezen kee - rend , „ een schaapskop ia hij — vergeef me de vergelijking — die den haaa bij zijn staart vast heeft en hem weer los - laat . M»ar omdat ge nu eenmaal zoo'n aerlijke en trouwe borst zijt , daarom zal God je ook verder helpen , — wie naar trouwe eerlijk streeft , zelden onder - gang beleeft ." De oude man had tranen in da oogen , hartelijk reikte hij Koenraad de hand . De anderen volgden zijn voorbeeld , want se geloofden niet meer zoo vaat aan de Bchuld Tkn deu joagen man . Bij deal bouwmeester leruggekomec spraken ze in Veits geest , en dat deden ze ook voor de op nieuw beroepen rechtbank der steenhouwers . Maar wat hielp dat ? Allen dachten niet zooals zij . Als toch het ongeluk voor torenwachter speelt , dan krabbelen de meeste vrienden terug en verdwijnen als zout in ' t water . In die rechtszitting werd zelfs besloten Koenraad nog heviger te laten folteren , om hem zoodoende met geweld de namen zijner vrienden af te persen . Niettegenstaande dat alles was Koen - raad zielsblij , want hij had de ervaring opgedaan , dat behalve Anges , Reinoud en de nar ook nog anderen goed over hem dachtetn . Wat ia echte vriendschap toch een heerlijk geluk 1 Een waarlijk echte vriend toch blijft standvastig in zijne trouw , ook bij ramp en tegenspoed . Gelijk de wijnstok met zijn groene sappige ranken den boom omslingert , waarbij hij is geplant , en dten zelfs in den dood niet loslaat , zoo doet ook een waar vriend , hij wijkt niet van zijn vriend , gebeure wat wil , hij blijft hem trouw tot in den dood . — Zulk een vriend vindt men evenwel gemakkelijker in een boek dan in de werkelijkheid . Ouderwijl het tiierboven vermeide in het huis van den bouwmeester , alsook op den B»yentoren , voorviel , waren een paar anderen , namelijk gekke Barendje en Reinoud , met grooten ijver werkzaam . De zwaardveger was wel in den Rijn getuimeld , maar dat hinderde hem niets , want ' t was zomer , en hij kon zwemmen als een waterrat . Zoo ontkwam hij den dood . Wel probeerde hij aanvankelijk om boos op Koenraad te werden , maar dat gelukte hem in ' t geheel niet . Nog dien - zeifden nacht beraamde hij met gekke Barendje een nieuw plan tot redding van zijn vriend . Sedert het oogenblik , waarop Koenraad was gevangen genomen , waren ze beiden voortdurend in de weer geweest , ' t Was hun gelukt verschillende zaken op ' t spoor te komen , die eene grondige verdenking tegen Volkert wet - tigden ; zij kenden oader andere de moeder van dezen steenhouwer . Toch waren hunne bewijzen nog niet sterk genoeg , en daarom hadden ze de foltering van Koenraad willen voorkomen , om dan verder de zaak uit te vorschen.Nu evenwel , wijl die plannen door Koen - raads oprechtheid en eerlijkheid waren mislukt , hkdden ze besloten , op goed geluk af eene gewaagde OBderneming te volvoeren , ten einde den volgenden nacht , zoo hunne poging slaagde , de misdaad aan het licht te brengen . Ia ' t verloop van den dag namen ze hunne voorbereidende maatregelen . Rei - noud bezocht den ouden Yeit en had een langdurig onderhond met hem . Daarna begaf hij zich naar twee steenhouwers - gezellen , op wier trouw hij kon rekenen , om ook met hen een en ander te beramen . Gekke Barendje van zijn kant had heel wat met de dochter van den bouw - meeater te verhandelen . Daarna hadden de beide vrouwen samen over zooveel dingen te praten en waren zóó veratrooid , dat meeater Klaas geen ziertje wijs kon worden uit baar vreemdsoortige manier van doen . Hij schreef dat alles op reke - ning van den schildwacht uit den Bayen - toren . Uit het huis van den bouwmeester ging de hansworst dadelijk naar de woning der jodin , Volkerts moeder . Ook daar werden gewichtige zaken besproken . De nar had zijne netten goed gespannen ; want toen hij de heks verliet , was deze zoo in haar nopjea ala ze nog nooit in haar leven waa geweest . De dag , die voor den kleinen kring ] der vrienden zoo vol van zorgen en drukten was geweest , verliep buiten,in de vrije natuur zoo kalm mogelijk . Even vreedzaam kwam de nacht opzetten en tooide zich met zijn aterrenmantel , die heden zoo helder vonkelde , als borg hij in zijne plooien slechts vreugde en liefde . X . Ontmaskerde boosheid . Langs de haven van Keulen liepen verscheidene mannen op en neer . Nu hier dan daar doken ze weg in de schaduw der winkelluifels of drukten zich tegen den Rijn muur aan , zoodat ' t allen schijn had alsof ze iets verkeerds van plan waren . Die luidjes evenwel waren eerlijke Ketile - naars , echt goede menschen , namelijk Reinoud de zwaardveger , de oude meester Veit en twee gezellen van het stsen - houwersambacht . Ze hadden zeer zeker een geheimen streek in den zin ; daarmede evenwel hadden ze niet de bedoeling om een misdaad te begaan , maar wel om een euveldaad te onthullen . Daarom droegen ze ook , onder hunne mantels verborgen , scherpe zwaarden en pantige dolken , door Reinoud geslepen . De vier mannen waren nu achter elkaar over de straat naar des maur geslopen