Tekstweergave van DWB_1922-01-11_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.

i^o . 889 . " Woensdag 11 Januari 19ÖÖ . % 4se eJaarg'a.ii^g . ■ waarin opgenomen „ Ons " WeekJ^lad " Nieuws - en Advertentieblad voor TIEL , MAAS en WAAL , Neder - en Over-Betnwe , Tieler - en Bommelerwaard Dew Courant verschijnt eiken Woensdag en Zaterdag . De abonnementsprijs is by vooruitbetaling en bedraagt ƒ tf . — per jaar . Abonnementen worden üiingenomen aan onae bureaux , door onae Agenten , door alle Boekhande - laren en Postkantoren . Bureaux : Hoofdredactie , St . WalburgkerkpadF 98 , Tiel , Tel . 151 . Redactie en Administratie Vleeschstraat D 11 Tiel , Tel . No . 8 . Uitgave der N . V . Drukkerij en Boekhandel , 8t . Maarten " Tiel VLEESCHSTRAAT D 11 Advertentiën van 1 tot 6 regels f 1.50 . Elke regel meer / 0.25 Ingesonden mededeelingen ƒ 0,60 per regel Voor den handel , bij abonnement van een groot aantal regels , belangrijk rabat . AGENTSCHAP : Oe WamlbodQm DRKIJnKI .: F . Th . van Rooij wiiar Abonnementen en Adverteatién irorden aangenomen . Administratie „ De Waalbode " Het Centraal Bureau van Katholieke Organisatie . II . Dit ontwsrp-statuten aan een alge - mecne vcrgadcïing van gevolmachtigden der organisaties ter beoordeeling en goed - keuring voorleggen , ware geweest , voor - uitloopen op het werk waarvoor het Centraal Bureau in het leven wordt ge - roepen ; immers dit veronderstelde reeds het tot stand gekomen zijn van de toe - nadering der verschillende organisaties , welke men met en door het Centraal Bureau hoopt te verkrijgen . Aangezien het zeer sober gehouden ontwerp geheel den geest weergeeft van de gehouden voor-vergadering , heeft men nu aange - nomen , dat de daar vertegenwoordigde organisaties zich met den inhoud kunnen vereenigen ; bovendien heeft men zich verzekerd dat dit ook het geval is met die , welke daar niet vertegenwoordigd zijn geweest ; eindelijk heeft men alles voorgelegd aan het oordeel van den H . Vader , overtuigd , dat diens hooge goed - keuring door elke organisatie volgaarne als voldoende sanctie wordt aanvaard . De H . Vader , zich voorbehoudend het onderzoek van een plan tot federatie van de katholieke organisatie der gehecle wereld , heeft het ontwerp-statuten van het Centraal Bureau zijn volie aandacht wel gelieven te schenken en enkele be - hartigenswaardige en natuurlijk ook be - hartigde opmerkingen gemaakt . Zoo gaf bijv . bij het artikel „ Financiën " Z . H . den raad een „ Comité van Stichters * In het leven te roepen , waarmede men aan personen en groepen de gelegenheid biedt een aanzienlijke bijdrage te offeren en zoo blijk van bijzondere belangstelling te geven . Op de vraag naar een formeele goedkeuring antwoordde de Paus : „ de Bisschop dient niet het Doopsel , maar het Vormsel toe '. Toch , in het verlangen om bij te dragen in de onkosten die de organisatie van het Centraal Bureau zou veroorzaken , schonk de H . Vader een gift van 25 duizend lire en werd daar door de eerste Stichter . Met deze even zeldzame als waarde volle aanmoediging heeft het Comitó zich toen gericht tot de Prinsen der Kerk , in elk land tot één , met het eerbiedig verzoek het eereiidmaatgchap van het Centraal Burcai wel te willen aanvaarden . Het Comité acht zich gelukkig te kunnen mededeelen dat tot heden van de volgende hoogwaardigheidsbekiceders een gunstig antwoord is ontvangen : H.H . Eminenties de Kardinalen : Michaë ! Logue , Aartsbisschop van Armagh , Primaat van Ierland ; Antonio IVlendes Bello , Pa - triarch van Lissabon ; Francis Bourne , Aartsbisschop van Westminster ( Engeland ); Enrique Almaraz Y Santos , Aartsbisschop van Toledo , Primaat van Spanje ; Johann Csernoch , Aartsbisschop van Esztergom , Vorst-Primaat van Hon - garije ; Fried rich Piffl , Aartsbisschop van Weenen ; Louis Dubois , Aartsbisschop van Parijs ; Karl Schuit e . Aartsbisschop van Keulen ; Dsnis Dougherty , Aartsbisschop van Philadelphia ; Achiile Ratti , Aartsbisschop van Milaan ; H.H . D.D . H H . Henricus van de Wetering , Aartsbisschop van Utrecht ; Franciscus Kordac , Aartsbis - schop van Praag ; Alban Qoodier , Aartsbisschop van Bombay ; Luis Duprat , Aaitsbisschop van Buenos-Ayrcs ; Georg Schmid v . Grüneck , Bisschop van Chur . Thans wendt zich het Comité vol ver - trouwen tot de Katholieken der geheele wereld , personen , groepen en organisa - ties , om stecnen en steentjes , opdat zoo spoedig en zoo degelijk mogelijk het Centraal Bureau kunne worde opgericht . Elke gift van 25 duizend lire , of van het acquivalent , geeft het recht om , onder den naam van den H . Vader zelven als Stichter ( persoon , groep of organisatie ) te worden ingeschreven , terwijl het spreekt vanzelf , ook minder aanzienlijke bedragen , zelfs het „ penningske van de weduwe " hartelijk welkom zijn . De opzet van de onderneming zal even - redig zijn aan het succes der wereldinza - meling . Wij vertrouwen dat dit groot zal wezen , immers in de vele landen , waarin de sociale arbeid reeds een hoogen trap van ontwikkeling heeft bereikt , zal men verlangen om door een internationale samenwerking nog verder te komen , ter - wijl daar , waar dit nog niet zoozeer het geval is , de kracht van de eenheid als een welkome steun zal worden begroet bij den als noodzakeüjkheid gevoelden opbouw van het katholieke vercenigings - Icven . Eindelijk zal het feit dat de Vader de Christenheid en zoovele Prinsen der Kerk het werk aanmoedigen en bevorde ren , ongetwijfeld alle mogelijke aarzeling doen overwinnen en in het vertrouwen dat het hier gaat om een groot goed , allen royaal doen medewerken om het tot stand te brengen . Het Comité van voorbereiding : t JOSEPH SCHREMBS , D.D ., Bisschop van Cleveland i,Ohio ), President van het Departement „ Leekenactie " van het National Catholic Welfare Council , U . S A ., Voorzitter . Markies DE COMILLAS , Vice President van de „ Junta Central de Accion Cato - lica ", Madrid . WILLIAM P . MARA , K . S . G .. Ecrc - secretaris der „ Westminster Catholic Federation ". ALPHONS STEGER , Ph . Dr ., Oud-Prcsi - dent van de Afd . Wis - en Natuurkunde der R . K . Wetenschappelijke Vereeni - ging . Secretaris . JULES ZIRNHELD . Oud-President der „ Federation Frangaise des Syndicats d'Employés catholiques ", Parijs . P.S . Voor Nederland zijn de giften te storten bij de Firma Theodoor Gilissen , Heerengracht I6A , Amsterdam ; onder het motto „ Centraal Bureau van Katho - lieke Organisaties ". DE ROODE LEERSCHOOL . De rubriek : rechtzaken is voor het krantenlezend publiek doorgaans niet de meest belangrijke , en geniet geen bijzon - der interesse , tenzij het gaat over sen - satie - processen zooals b.v . een zaak - Landru . Toch kunnen die rechtzaken soms leerzaam zijn , en somtijds waarheden , die op velerlei wijzen worden voorge - staan en verdedigd , in een zeer bijzonder licht stellen . Treffend is in dat opzicht de behande - ling van den beruchten boomaanslag in Den Haag , en de verdedigingspleidooien belichten ook hier met een schelle zoek - licht - scherpte dpn fatalen invloed der socialistische theorieën . In de uiteenzetting van den beklaagde zien wij dat hij als jongen is toegetreden tot de S . D . A . P . Daar leerde hij de haat tegen de huidige maatschappij , daar leerde hij de rechtbank beschouwen als de klasse - justitie van zijn tegenstandster . de „ bourgeoisie *, daar leerde hij den klassestrijd . Volgens eigen verklaring trad hij uit die partij omdat hij beu was van den zwendel en het bedrog der leiders . Van kwaad tot erger , verviel hij tot hef Communisme en kwam langzaam tot de dwaze denkbeelden , die hem brachten tot deze daad . Wij zien het , de grondslag voor zijn ideeën van klassestrijd en revolutie werd gelegd in de leerschool der S . D . A . P . Veelbetcckenend sprak dan ook zijn ver - dediger aan het slot van zijn pleidooi : Hij moge de bom geplaatst en aangestoken hebben — door anderen is zij hem al jaren geleden ... in de hand gedrukt — die bevinden zich niet op deze bank ! En dan neemt de verdediger het een dwaling dat de maatschappij treft de handen die uitvoerden , en niet de hoofden die inspireerden . „ Het Volk " wijst natuurlijk met een reuze-zwaai van dikke woorden alle ver - antwoordelijkheid voor deze misdaad af . Durft het ook de verantwoordelijkheid afwijzen voor de grondbeginselen , waar - van deze bomaanslag de consequentie is ? ieder verstandig mensch weet , dat de S , D . A . P . met bommentaktiek hoege - naamd niets heeft te maken , en zoo scherp mogelijk er tegen in gaat 1 Jawel , alsof niet ieder verstandig mensch weet , dat in November 1918 de S . D . A . P ., had zij de kans gehad , ook voor geweldmiddelen niet zou zijn terug - geschrikt . Alsof niet ieder verstandig mensch weet , dat hare fatale theorieën van revolutie en klassestrijd leiden tot geweld en omverwerping . Alsof de S . D . A . P . niet de leer - en kweekschool is der rcvolutionnaire beginselen die den mensch verbitteren en verderven , en de grondslag zijn van geweldpleging . Buitenland . BELGIË . Juweelenroof . In een juweslenwinkel te Ostende heeft een diefstal plaats gehad , op dezelfde wijze als voor korten tijd te Parijs en Brussel geschiedde . Tijdens noodweer werd een winkelruit ingegooid , waarna voor 75 duizend frs . juweelcn werden medegenomen . Een der daders moet zijn gewond , daar bloed is gevonden . Opdracht van België aan het H . Hart . Onder een grooten toeloop van geloo - vigen heeft kardinaal Mercier in tegen - woordigheid van koningin Elisabeth in de St . Qudulakathedraal de jaarlijksche plechtige opdracht van België aan het H . Hart gedaan . Deze plechtigheid , die een eenvoudig karakter droeg , maakte diepen indruk . FRANKRIJK . Gedeelteiyk betaliugsuitstel aan Duitschland . De conferentie te Cannes is overeen - gekomen om aan Duitschland een uit - stel van betaling toe te staan voor een deel der betalingen voor het jaar 1922 , op voorwaarden welke nog niet % ijn vastgesteld . De , indrukken , die de conferentie van Cannes op de Fransche openbare meening heeft gemaakt , zijn bijzonder teekenend . Een gedeelte van de pers , dat Btiand steeds door dik en dun verdedigt , tracht ook nu den loop van zaken te Cannes zoo rooskleurig mogelijk voor te stellen . Het overgroote deel van de pers , en men kan wel zeggen , dat dit ook de publieke meening is , is van oordeel , dat Cannes reeds een grooie nederlaag is geworden , die veel dreigementen inhoudt voor de resultaten van den oorlog en voor Frank - rijk en groote moeilijkheden zat ver - ergeren . RUSLAND . De vervloeking van Trotzki . De „ Chicago Tribune " komt volgens de „ Msb ." met het bericht dat Trotzki , wiens eigenlijke familienaam Leo Bron - stein is , op verzoek van zijn vader uit de joodsche kerk verbannen is . Het blad geeft de volgende beschrijving van de plechtigheid , welke in de kleins synagoge van Jckaterinoslaw moet hebben plaats gehad . De gewone Sabbath-dienst was ge - ëindigd en de menigte wilde de kerk verlaten toen de stem van den rabbijn haar terughield : „ Een joodsche broeder zou een jood willen beschuldigen ". Een diepe stilte heerschte in de synagoge . Een oude man , met langen grijzen baard , half blind en nauwelijks kunnende loopen , schreed , ondersteund door zijn zoons , naar het altaar . Het was Mozes Bronstein , de vader van den Russischen krijgsheer . Gekleed in den langen zwarten haftan der Oos - tersche joden , het hoofd bedekt met een klein zwart calotje en in zijn handen de gebedsrollen van de synagoge , bood hij het beeld van een waardigheid vol rouw . Toen hij voor het altaar neergeknield lag , zeide Mozes Bronstein met bevende stem : „ Ik beschuldig Leo Bronstein , een lid van deze gemeente ". „ Welke is uw beschuldiging tegen hem ?* vroeg de rabbijn . „ Hij heeft het gelooi van ' zijn vaderen riyiLLlTTOHI . foor altaren oq baardsledon . Rom»ii van Peter den Klaixenaar . „ Wal , waar ia ' t , dat wilda Bwijn ?» „ Op ean half uur van iiier , heel in da laagta bij da Jonine , in het boBehje , dat langa da beetwortelen loopt ". „ Goed , ik lal het doodacbiateo ." , Zoodr » mogeiyk ?" vraagt da landman . „ Miaschieu vandaag nog .* Terwijl hij deze woorden uit , varachijnt Jeanne , met ean bos hulat op den arm en mat een klenr ala de roode beaseD in dat donkergroene loof . „ Wel 1 Jacquea , heb je ' t geïien 1 " „ Gaiien ? Wat dan ?» „ Da nitnoodiging van de ... van de ... ? Hoe spreek ja dat woord ook waar uit ? ik kea ( ra»n Duitach .» „ Harmmatea 7 " „ Juiat ." „ Heb jij dan ook een nitnoodiging ontvangen 7 Ja •• „ Zi achijnan Jua banr-vriendachap te zoekan , die sehoenmakerfl 7 Laat one oppaiMB !" , Z « kunnen ' t misschien wel goed meanen ," merkt het meisje op . „ Vertrouw daar maar niet op , Jeanne - lief ; en daarbij , om baar-vriandachap te honden , moet man toch minatens met tweeën zijn 7 " „ Je wilt daa de nitnoodiging afalaj^n 7 " vraagt Jeanne met een gezicht , dat nn jaiat niat onverschillig ia . Jacqaea kijkt haar lachend aan : „ Je stelt derhalve belang , in dat fa - milie - avondje ?" , Ja ," antwoordt Jeanne , „ ik zou wel benieuwd lijn al die lui eena te ii«a rondspringen in hnn kring en met han kenniaaen . De dikke Yietor vooral moet betooverend zijn 1 Ik xal m » door hem ten dans laten vragen 1 " „ O , dia vronwen 1 bijna allemaal ' t zalfde I Om jalni niaawagierigheid te bevredigen , ben je nog ateeds bereid om van alle appelen te eten , die man jalni maar wil aanbieden . Vooreerat xon ' k willen weten , of de Abdij ..." „ Ah I de Abdij I dia maakt nitiondaring naar ' t achijnt . Wil ik er te paard heen - rijden 7 " „ Dan ga ik mee ." Nu kijkt Jeanna , op haar baart , hem lachend aan : 1 » Nog w»t vroeg , Triadjal " „ üa'a waar ," antwoordt Jacquea telear - gesteld . „ Dan , ga jij maar , en dadelijk ." „ Te snit me tcch wel tijd laten om een rijkleed aan te achieten 7 " Ean uur daarna waa Jeanne terng en vond Jacqnes vóór het grasperk in drnk geaprek met den burgemeester . „ Welnu 7 " vraagt da jonkman aan ïijne ïuster , terwijl hij haar halpt bij ' t afatijgan . „ Da Abdij heeft niets ontvangei ." „ Dus , ge liet , Etienne , ik kan er bepaald niet heengaan .* Maar Etienne bestrijdt met al de bedaardheid van een ouden landbonfrer het bealait van den jonkman . „ Mijnheer Jacqnaa , a moet gaan , of andara laadt a da verantwoordelijkheid heid op u voor de verdeeldheid in ome atreak ; want dan zijn door u de pogingen ter verzoening afgawezen en da eerste geweerachotan gelost ." „ Ik begrijp niet .* „ Toah wel , u zal ' t zelf inzien 1 De nitnoodigingen dragen een nitslnitend offieiSal karakter voor zoo verre Val betreft : de heer Harmmater heeft , wegena da groote menigte lui , dia hij zioh van ' t lijf wil hondaa , ean lear juiata grenslijm moeten trekken ; andera zoudeii alle geietem burgara van Val d'Api een wrok tpgen hem opvatten ." „ Zijn ïij dan xóó gesteld op sijn feest - avond ?* vraagt Jacqnes . „ Meer dan iemand kan zeggen ; men heeft vooreerst da vrouwen , die altijd willen weten .,.* „ Je hoort , Jaanne 7 * „ En dan de mannen , die zich denken op te werken in de offieiaele kringen , waarin de Harmmstera verkeeran ; intns - schen kannen die hearea niet iedereen uitBoodigen ; daarom ontvangen ze alleen de geveatigde antoriteiten van da atreek , de lui , die in zaken direct met de fabrieken in betrekking etaan , en hnn peraoonlijke vrienden uit Parija . Dat ia ook de raden , wsarom die dames van de Abdij niet uitganoodigd . U ziet dus wel , dat er in ' t gedrag van die heeren Harmmater nieta ligt , wat u zou kunnen kwetsen ." „ O ! wat die dames aangaat ,* antwoordt Jacquea , „ ik ben zeker , dat deie uitsluiting haar hoogst aanganaam zal wezen ; ze bespaart haar een wezenlijk gemoeda - beswaar ." „' t Ib mogelijk , maar , dat ziet u zelf iu : niat mijnheer de la F^srlandière BOüdigt man uit , maar het gaioesnte - raadslid van Val d'Api .* „ En die gaat niet ! houdt Jacques vol . „ Integendeel , ik ben zeker , dat hij gaan cal 1 * antwoordt Etienne met dat aoort van gezag , dat de ouden van dstgen op het platteland ateeda bezitten ; „ u heeft gebruik gemaakt van uw onbetwist - baar recht , beter nog , mijnheer Jacques , u heeft uw plicht gedaan , toen u in den Baad het aannemen van de fabrieken bestreed ; en wegens dat optreden kunnen die heeren u redelijker wijze geen kwead hart toedragen . Doch thans ia de toestand heel anders . Da fabrieken zijn aange - nomen , gevestigd ; weldra zullen ze geopend worden ; n staat tegenover een afgedane zaak : en nu biedt men u aan , deze uitnoodiging ia er't bewijevan , om elk voor zich in vrede te werken,in plaata van elkaar te verackeuren ; dunkt n niat , mijnheer de la Ferlandike,dat het u , wegens het hoogere welzijnonzer streek , onmogelijk wordt , de handte weigeren , die u vandaag wordt toe - gaatoken 7 " „ Zij ' t ook de hand van een jood 7 " „ Er sijn joden en joden , zooals ar hoeden en h zijn . Ik heb goede joden gekend !" „ Ik ook ; maar die joden van Tal héb ik reeds aan ' t werk gesien ; de fabrieken zijn nngr niet eene geopend en hun handen zijn al rood van bloed ."