Tekstweergave van DWB_1922-01-14_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
mo . S4^s :^:^; s^l^^6iié^.*-^lv ^^--'. Zaterdag 14 Januari 19Q9 . 14e Jaargang . 4 DE ^\ ArAALBOD en HUAAV . k »» waarin opgenomen „ OI ^^ " IVKEKBIuA^I ^' ISTien^w^s - en A.dvertentieblad vóór TrEL , MAA.S en WA.A.L ^ I>3"eder - en Over-Betuwe , Tieler - en Sommelerivaard . De heer Van Everdingen is van meening , dat indien de kermis wordt afgeschaft , de kermessc d'été ook moet verdwijnen . De Voorzitter zegt , dat een der - gelijk voorstel van hem niet te wachten is , daar b.v . een concours hippique niet zou gehouden kunnen woiden , zonder attracties . Gaat men dit in Tiel afschaffen , dan gaat men naar Wadenoijcn tos . De heer E b b e n vindt in het gezegde van den heer Van Eek sicchls bewerin gen , doch geen bewijzen , waarop de heer Van Eek meedeelt , dal de kcrmis - mcnschcn dit beweren . De heer Blom is van meening , dat voor de kermis , bij afschaffiijg , een ander feest in de plaats komt gewoonlijk , het - geen op hetzelfde neerkomt . De heer Schoots , zelf geen voor stander van de kermis zijnde , zou toch eerst een proef willen nemen met een kermis van 5 dagen . De heer D i t m e r : Wanneer de ker - mis weggaat , komen er 3 kermesses d'été bij , en hier gebeuren nog meer verkeerde dingen . Bovendien wijst spr . er op , dat er ook een R . K . vereeniging bestaat van kermisvakgenooten , met een geestelijk adviseur aan het hoofd . De heer Athmer geeft zulks tce . ledere R . K . Vereeniging heeft een gees - telijk adviseur . In de kermis zelf zit trou - wens geen kwaad , wel in de misbruiken . De heer Van Os heeft nog geen degelijke motieven tot afschaffing ge - hoord . De heer C o r b e 1 ij n vraagt of hei zedelijk peil in plaatsen waar de kermis nog wordt gehouden , lager staat dan daar , waar deze is afgeschaft en of de . armoede er eveneens grooter is . Indien men daarvoor geen gegevens aanvoert , zijn het praatjes in de ruimte , waarop de heer B o n t h o n d bemerkt , dat zulks niet met cijfers is aan te toonen . „ Ik heb mijn oogen niet in mijn zak ", be - sluit spreker . Da heer C o r b e 1 ij n ; ' t Is een epide - mische ziekte geworden dat ageeren tegen de kermis . De heer B o n 1 h o n d vraagt hiervoor bewijzen . Het voorstel Van Os tot schrapping van den betreffenden post , hetgeen prac - üisch afschaffing van de kermis beteekent , in stemming gebracht , wordt verworpen met 9 tsgen 4 stemmen . Vóór stemden de heeren Bonthond , Van Os , Ebben en Athmer . m m 1 Elk wat wils . Huizen per auto en Telefoon . Ook in de Vereenigde Staten hecrscht een algemeene woningnood . Van de 23 millioen gezinnen der Ver . Staten wonen er ongeveer 7 millioen in eigen huizen . 16 millioen zijn aangewezen op huur - woningen en zitten volgens de mede - welke men ia een paar uren kan opzetten ; daar sal men cognac schenken , wijn , absintb , enz ., enz . ; alles wat geschikt ia om de geestdritt op te wekken , het stof weg te spoelen , en vooral om een groot aantal buitenlni vermoedelijk in de onmogelijkheid te brengen om de rechte lijn te houden , die de eerste poort met de veertiende verbindt , En uit vrees , dat de toevloed niet reusachtig genoeg zal s'jn , en dat sijn drinkwaar niet in voldoende hoeveelheid zal verkocht worden , heeft Soufot , door bemiddeling van de Hermmsters , twee pleiziertreinen verkregen : een van Stint - Qaentin naar Val ; da and&re van Creil , Compiègne en Noyon . Intusschen verrijzen de mallemolens op de akkervelden ; de molens van Frilleux worden afgebroken wegens het vuurwerk en de mojjalijkheid , dat daarbij brand zon kunnen ontstaan ; en het omhulsel van den luchtballon , de „ Isaac Psreire " bengelt nog slap aan den staak op de plaats , waar te voren de graan - schuren van den molenaar stonden , Hat plein vóór het stadhuis is het meest ondersteboven gehaald . Soupot heeft dat in tweeën doen verdeelen : het eene gedeelte beeft men met ssildoek overdekt voor het orkest , het andere gedeelte bevloerd voor het bal , Te midden van het af - en aanloopen ( mag » iiliehtJDgei ). TIEL . ke Staiid . tiËL . B . v»n Oijen , A Mulders , W»ibi icolass^eo , Drnti Tam , Leeuwen , a H . A . M ., ' ompen en M . ntonia M ., d.vi 9B J . A . Zondi M ., d . van G , M . Koeken , Leci z . van A . J . Tt en , Wamel . Thei n P . van Wam ;, Leenwen . Jiei Hendrik * en jBenwem . Anion Tiem en Q . Ariën laa St ,, z . VI C . van de Weirl UB J . G ., I . i \ m P . J . C . Yi xanna de Kok , 4 idora M . van Wo nel . Willem Fr inwen . Gornelia jf ,, Wamel . Petn 0,66 ]., Lseuwei 11,22 j.,LeemT('i edr , van H . v » Laeawen , Ida h j ., Wamfll . ( ran C . de Krooi lida C . van Kniji mits , 64 j ., Leet raven , wedr . v » 84 j ., L'?enwei n Bogsnm , 59 j e J , H . C . VI Vamel . A . R»n(!ei ran Swam , 85 ! oo8 R«ng(»pfe!Ve inw . jyegUcht v » H , M . van Lnt . E . V»D Hp'TPI C . v»n Etrn )" WPD . W . L Bil van M . H Wi isuwen , ÏÏ--WEURT . W . Th . Vrolijk Denen,BenDiDgej Heodrika en igec . odora C , d , va van Thiel , Weur Beijnen en A > A en . Antrioetta 1 r . Thfjaaen en I Arnolda M 3om eo H . Geurt ruda M ., d . v « [. Balver », Weur Tb . Hendrik mingen , Jobam ' Janssen ningen. n en J . en J . Corneii van de ! D . Gertrnd », Berg en Tl ». » in gen . . Janssen , wed ( 80 j.,B8unii!gei yillems , 14 » lissen , wede . v » 55 j ., BeuniBgeu van E . L , Kip ngen . ' ELD . H . W . van Alfe arn enG . Sandei idus Cornelia V » n J , M . Riehte Tweede Blad . U EBMBKBICHT . St . Dominlcus-Parochie te Tiel . ZONDAG 15 Januari 1922 . Tweede Zondag na Driekouingan . Feestdag van den Zoeten Kaam Jesus , met vullen aflaai voor de ledeii dar Broedarechap . De M.H , Missen om eVs en 8 uur . Otu 10 uur pi«cbtig*i Hoügmis . Kwart voor 12 catechis - mus , ' fl Avonds om 6 uur Luf , rosen - hoedja en feestpredicatie . DlKSDAfi-avond om 7 uur Lof ter eere van d»>n H , Yader Dominicns , WOENSDAG-svond om 7 uur Lof ter eere van da H . Barbare . ZATERDAG-avond om 7 uur Lof ter eere van de H . Maagd . Maandagmiddag na schooltijd biecht - hooien voor de kinderen der 2de en 3de klas HoU . en Fransche school . Dinsdag - morgen half 8 geïamealijke H . Oum - munie . Miaaanwijïing . Zondag 15 Jan . Veranderende MisgeDeden pag . 468 . iLgenda°s Vergaderingen . R.R . Jongenapaironaat . Zon - dag gewone bijeenkomst . R . K .. Leesbibliotheek « Utile Du lei " lederen werkdag geopend . Zon - dags gesloten . St , Josep h-bibliotheek geopend Zondags van 12—1 uur . Sociale Cursus . Maandagavond 8 uur in het St . Josepbgebouw . R . K . Spaarkas St . Joseph . Zitting van 12 tot 1 uur . Toone*>lvereeniging O . D . I , K . Dins - dagavond half 8 repetitie . Openbare Vergadering van den Raad der gemeente Tiel op Dinsdag 10 Januari 1922 . ( Aanvulling op het reeds vermelde in ons nammcr van j.l . Woensdag ). Op zijn verzoek werd den heer J . A . de Heus ontslag verleend als waagmees - ter der Qemcentcwaag . Het verslag en de rekening van hei elcctrisch bedrijf o\rer 1920 werden goed gekeurd . Hieruit bleek , dat dit jaar met gunstige resultaten was gewerkt , en dat de winst ad I 10,553,73»/5j was gestort ia het vernicuwlngs - of reservefonds . De begrooting voor 1922 der gasfa briek wordt vastgesteld in ontvangst en uitgaaf op f 161046,25 . De heer Bosman bemerkt , dat het salaris van den secrataris der gascom missis niet op deze begrooting voorkomt . Den heer Van Os Is het opgevallen , dat het rijden voor de fabriek steeds door denzelfden wordt aangenomen . Spreker bepleit publieke aanbesteding . ILLl¥@i ^!. ! oor allareo en Roman van Peter den Kluisenaai *. 27 ) En om aan het gesprek eau einde te maken , begint mijnheer de la Ferlandière sijn suster te plagen : „ Jeanne , je weet het nu , bereid je dus voor , ik wil hebben.datjeer dien avond lief uitdet , mooi om te stelen !" „ O ! je weat ," antwoordt de goedige Jeanne , „ dat is gemakkelijk gezegd 1 Maar goed , ik sal alie seilen bijaatten en worstelen tegen de elementen 1 " Daarop ging Etienae ia zijn zwaar - wiehtigen pas heen , om xij a verzoenings - werk in de strfiak voort te zetten . „ Bravo kerel !* mompelt Jaeqaeg , ham met genegenheid nakijkend , „ hu heeft er gean gedachte van , dat se hem het volgend jaar van « ijn zetel aallen wippen , bij wijae van dank , als ae ' t aelfs nog niet erger sullen maken 1 * # # * Naaf ' t oordeel van de bewoners der streek is Val het oude Val niet meer , sederl ; de Harmmsters er gekomen sijn ; alles schijnt er van gedaante te veran - deren met de snelheid van een droom : Hierop wordt bemerkt , dat de directeur reeds overweging in dezen zin heeft toegezegd . De begrooling 1922 van het Electrisch bediijf wordt in ontvangst en uitgaaf vastgesteld op f 42976 50 . Op grond van de door den directeur van dit bedrijf betoonde bekwaamheid , geschiktheid en dienstijver , werd voor - gesteld den heer F . Steigerwald met ingang van ! Januari 1921 twee ver - vroegde periodieke veihoogingen toe te kennen . Dit voorstel is niet in behandeling genomen ( waarschijnliik abusief ). Bovendien kwam niet in behandeling een voorstel tot regeling der rangen van de ambtenaren bij dit bedrijf . Van het z.g . kermisdcbat ( reeds be - knopt vermeld in ons vorig nummer ) vermelden wij nog : De heer Van Os bemerkt bij den post „ Rechten voor de jaarmarkt ", be - groot op I 2000 , dat de kermis uit den tijd is . Als motieven tot instandhouden gelden nog , dat de gemeente en de be - volking er voordeelen van trekt . Spreker betwijfelt dit sterk . Pinancieele nadeelen , zoowel als moreele , zijn hiervan het gevolg . De braspartijen en verkwistingen maken de kermis onzedelijk . Spreker dient daarom een voorstel in tot schrap - ping van dezen post . De heeren Ebben en Bonthond steunen dit voorstel . De heer Bosman vindt , dat de heer Van Os schromelijk overdrijtt . Van bras - partijen is spreker niet overtuigd . Een ieder mag zien wat hier op de kermis gebeurt . Wanneer de Tielschc kermis wordt afgeschaft zullen er andere gele - genheden komen , waar de Tielenaren naar toe gaan . Bovendien brengt de ker - mis aan vele ingezetenen voordeel door het bezoek van elders gedurende deker - misdagen . De heer Van Eek vindt in de woor - den van den heer Van Os een beginsel - verklaring der rcchtsche Raadsfractie , maar meent , dat deze verklaring toch niet van de Katholieken kan zijn . Juist in de overwegend Katholieke streken wordt de kermis in stand gehouden . Spreker vindt de kermis een kinderver - maak ; voor de grooten is daar niets te genieten . Bij afschaffing van de kermis , zal er meer gelegenheid zijn voor de kermesss d'été die , daar afgesloten , meer gelegenheid tot zwabberen geeft . De heer B o n t h o n d zegt , dat een adres te wachten is , waarin op afschaf - fing van de kermis wordt aangedrongen . Hierop hebben menschcn van allerlei richting geteekend . Spreker is ook voor afschaffing . Er wordt op de kermis geld besteed , dat beter gebruikt zou kunnen worden ; er komen café chantants , waar het schuin toegaat op zedelijk gebied , zoo zelfs , dat er reden bestaat voor de politic om in te grijpen , bij de koortsachtige beweging der fabrie - ken komt thans ook de koortsachtige drukte van bet feest . De dikke Soupot is er mager van geworden . Mea list hem overal , alle wegen afloopend , hijgend en buiten adem , met den sikdoek zijn gelaat afdrogend ; hij schijnt zich te vermaaigvuldigeu en op alle punten van Val d'Api te gelijk te sijn . Soapot ia zelfs voor een groot deel de ontwerper van het programma der open - bare feesten . Men heeft dat aan hem overgelaten wegens zijn ondervinding in Esk ^ van volksvermakelijkheden , want gedurende tipn jaar hsd hij in ' t buffat gestaan van een groote herberg te Cour - bevoie . Bovendien wil hij het vertrouwen rechtvaardigen , dat men in hem gssteld heeft , ea vooral , zonder schade voor het overige , zooveel borreltjes slijten als maar mogelijk is . Ook laat hij niets aa a het toeval over , gaat alles tot in de minste onderdeelen na , en heeft eigenhandig de plaats aaa - gewe^ea van de palen voor het mast - klimmen ; de genoodigden sullen tot aan Frilleux door viertisri esrpoorten gaan , — geen enkele minder . — Van afstand tot afstand heeft hij natuurlijk onder ; afdeolingen van zijn cnfé doen plaatsen - - houten kramen van Parijs ontboden , deelingen in de Amerlkaanschen pers in de precies dezelfde klem als de bewoners van groote steden van Eutopa . Ook aan gene zijde van den Atlantischen Oceaan staat de bouwnijverheid vrijwel stil en men weet niet , hoe aan het millioen nieu - we echtparen , dat daar elk jaar ^ trouwd wordt , woningen te verschaffen , daar reeds nu voor een 2 millioen menschen wonin - gen ontbreken . Simon Lake , een bekende bouwer van onderzcebooten , heeft deze zaak weer eens echt Amerikaansch ter hand genomen en het is eigenlijk meer als curiositeit dat we ' t hier raededcelen , want't klinkt inderdaad wel heel Amerikaansch . Lake zegt : In de industtie zijn we op de hoogte van den tijd . Nu worden de naainaalden met moderne machines gemaakt , en één enkel man kan op één dag 15 millioen naalden maken , terwijl hij honderd jaur geleden het niet verder dan een paar honderd stuks bracht . Maar in het bouw - wezen hebben we op het oogenblik nog de methoden uit den tijd van Julius Cesai en Willem den Veroveraar behouden , en daar komt de misère in het woonwezen vandaan . Hij bleef niet bij zijn theoreti - sche beschouwingen alleen , maar ging over tot de daad . Hij stichtte in Bridge - port , in den staat Concticut de eerste gioote huizenfabriek , welke kant-en klare hulzen op telephonisehe bestelling in luttelooze uren per auto levert Lake past hiervoor toe het bekende gietprocedé van beton , doch moet er niets van hebben den licelen rompslomp van gietvormen , betonmolens , werkkrachten enz . op elke bouwetij te verzamelen . De huizen wor - den étalage gewijs in zijn fabriek kant en klaar gemaakt . De onderste verdieping wordt daaibij door een sterke betonplaat van onderen volkomen afgesloten . De afzonderlijke verdiepingen worden in de fabriek heelemaal klaar gemaakt , d.w.z . voorzien van vensters en houten vloeren , geschilderd , gestoffeerd en voor een aan - zienlijk deel ook meteen van de inge - bouwde meubels voorziea Komt er nu een telefonische besteüing van een zeker huisiype , dan brengt een auto in snelle vaart een ploeg aibeiders naar de plaats van den bouw , die daar het terrein voor het huis effenen en vier meegebrachte betonblokken ingraven , welke het nieuwe huis op de vier hoeken in ' t bizonder moeten ondersteunen . Tegc lijk met dezen auto maakt zich de zware vracht-auto welke het bestelde huis op een speciaal voor dit doel gecontrueerdcn lorrie sleept . Als de arbeiders zoo onge - veer klaar zijn , komt deze vrachttreln aan . Het huis wordt boven op de vier blokken gereden en door middel van zware dommekrachten opgevijzeld . De auto rijdt er onder weg , het huis wordt op de vier blokken neergelaten en de besteller kan er in trekken . Bij huizen van meer dan één verdieping wordt de wijze van werken ietwat ge van het werkvolk wsudait Soupot rond , beide handen in de zakken , zijn jas open , den hoad achter op het hoofd , tevreden over zijn werk I Val d'Api is gereed om twintigduizend genoodigden te ontvan - gen ! Als het maar mooi weer is ! Reeds b j het eerste morgenkriaken van den 14den December kijkt Soupot , rond , onder het aankleeden door de min - der heldere ruiten van zijn kamer naar de lucht en trekt een leelijk gezicht : de wolken pakkan saam in het Westen , laag en grauw , en een vochtige wind fluit in de smalle schoorsteespijpen van het huia . Dat ia een tegenslag . Soupot vloekt er om ! Alles ia klaar , de onkosten z^n ge - maakt ; er staat voor hem een inzet op hst spel van meerdere duizenden francs , en voor d9 terngbataüng daarvan rekent hij niet véél moer op de heeren Nathan en Victor , die sedert eeniga weken hoe langer zoo lastiger worden bij het ver - effenen van de rekeningen I „ Als het eens ging regenen I " ^ Toch komt de eerste trein lan opg? - propt met een menigte meESchen in sondagsgewaad , de ; armen met manden behangen , waarin de leeftocht is mee - gebracht . Maar tegen 10 uur gaat de wind liggen ao begint het eerst heel zacht wijzigd . Dan wordt eerst het dsk voorgereden en boven de fundamentbkkfetnopgevijzeld met behulp vsn de dcmme - krachten , tot het iels hooger den het fenslotte moet zijn , rust op een baikepsiel - lage . Dan volgt de middelste verdieping,welke eveneens de hoogte ingsat entenslotte de begane grondverdieping . Is Wt deze op deze wijze op de fundament - blokken gezet , dan laat men de middelsteverdieping zakken tot ze op decnderstcrust en eindelijk het dak op de middelsteverdieping . Doch ook bij een dergelijkcn j bouw van drie verdiepingen met 18 ka - mers loopt de heele opstcling in 12 uuraf . Natuurlijk kan men slaapkamer van 12 bij 8 voet , een bad - kamer van 5 bij 4 voet , een ' hail , lol - \ leiten , enz . Bij de fabiicage worden de gietijzerenvormen met asphalt ingesmeerd . Eepsnelbindende beton wotdt gebiuiki ennadat deze gebonden is wordt de vorm j zoo verhit , dat de asphalt smelt en in de J beton dringt . Bij deze methode kurnen i de ijzeren vormen reeds drie uur ra het gieten worden verwijderd . Lafee bciebcrt , dat zijn werkwijze ten opzichte van hei . gieten ter plaatse ruim 50 procfni bcr spaart . Voor 3000 dollars levert een huis r^^j van twee vrdieplngcn met 6 groote ver trekken en voor 6000 dollars een vrij luxueus , ruim landhuis , De kosien van < den bouw komen per kub . Meter op 50 Amerikaansche centen . Een grappige les . De bekende aartsbisschop dr . FrederickTemple , die een krachtig bevorderaar vande geheel - onthouding was , onderrichtteeens een groep jonge geestelijken omtrentde praktijk van het huisbezoek aan armen.Nadat hij verschillende methoden haduiteengezet , om arme zieken toe ie spreken,zei hij : „ Nu zal ik in de kamer hiernaastgaan en op de sofa gaan Hggen . Dè =: moet gij een voor een binnen komen tn met mij spreken , aloi ik een van uwarme gemeenteleden was .' Dr . Temple ,,,.,, ging naar de aangrenzende kamer en de ! ii | jongelui overlegden fluisterend , hoe ze jij|i handelen moesten : allen waren min of ' meer bevreesd voor den strengen ietr - meesler . Dat had zoo vijf minuten geduurd , toen de aartsbisschop riep : „ Hoe is het nu , komt er niemand ?" Eindelijk vatte een lerich geestelijke moed en slapte langzaam naar de aangreqzcnde kaaier . Bij de sofa gekomen boog hij zich tot den „ patiënt " over en sprak op plechtig verwijtenden toon : „ Frederick Frederick alweer die drank !* te motten ; weids gaat dat ovür in een stillen , eentonigen , konden fiinen regen , - - die langzaam neerkomt , zonde ? zich te haasten , als moest hij zoo blijven vallen tot aan het einde der wereld . Alles , dat ziet er even mistroostig uit , de geheele vallei verdwijnt sehter flen grauw , naargeestig gordijc , waardoor men nauwelijks de eerste populieren kan onderscheiden op,den weg van Frilleux , De middagtreioen kwamen nog betrek - kelijk vol aan . Soupot aan sijn deur met het servet over z^n schouder , ontvangt de reizigers , door zijn bedienden vac het spoor meegebracht . „ Wat weer ! Wat hondenweer ! I " grommen de boeren , die van ' t station komen , hun baard in vlokken e^smge - plakt , hun kiel in stralen druipend . En zij stampen uit alle macht met hun bespijkerde schoenen op den vloer van het café , om zich van de bonken klei ts ontdoen , die op den half ver - nielden weg aan het schoeisel blijven hangan . „ Aan alles komt een eind !" roept S urpot voortdurend , „ ik ksn de streek hier I ik wed , dat tegen 2 uur de benevelde lucht opklaart ! ec drn komen j»lm aan de beurt om benevld te worden I en ik ook I men ia toch niet hier om te ver - velen , soa ik deuken I Leve de vreugd 1 "