Tekstweergave van DWB_1923-02-07_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Woensdag 7 Februari 1908 , Ko . 951 . - waarin opgenoinen „ One " Weekblad " ieuws - en Advertentieblad ^ oorTIEL , MAAS en WAAL , Neder - en Over-Betnwe,Tieler-en Bommelerwaard AdTertentiën vui 1 tot 6 regels f 1.60 . Elke regel maer f 0.86 Ingesonden mededeelingen f 0,50 per regel Voor den buidel , by abonnement van eea groot Mntal resell ^ belangrijk rabat . ' ' '«» D^ïe Ocarant verschijnt eiken Woensdag en Eaterdag . De abonnementBpryfi is by vooruitbetaling en bedraagt fé »— per jaar . Abonnementen worden aangenomen aan onae bureanx , door onze Agenten , door alle Boekhande - laren en Postkantoren . Bureaus : Hoofdredactie,Bt.WalburgkerkpadF 98 , TieL Tol . 161 , Eedactjo pk Administratie VleeEcbstrastD 11 Tiei,Tel.No . 8 . Wij zouden daarom tot de oprichters en voormannen der K . V . P . willen zeg - gen : bezint u vóór gif verder gaat met uw pogingen . Keert terug tot de R . K . Staatspartij , waartoe g ^ als Katholieken behoort , en herneemt uw plaats aan den linkervleugel dier partij , waar men u weder met vreugde zal ontvangen . Als wij ten slotte nog herinneren aan de beschouwing van „ De Volkskrant ", die deze beweging reeds eerder een . misstap " noemde , en de verklaring gaf dat de N . K . Volkspartij geen instemming kon schenken , dan kennen wij genoeg de opinie onzer Roomsche Pers ten op - zichte van deze Volkspartij en haar pro - gram . in de Kiesvereenigingen niet wilde of durfde te reppen ? Waarom ? Gelooft men inderdaad , dat de afschaffing der rente , om alleen dit cardinale programpunt te noemen , spoedi - ger zal worden verwezenlijkt , als men zich buiten de R . K . Staatspartij plaatst ? Of is het den oprichters der nieuwe partij niet zoo zeer om de verwezenlijking van hun harte . De „ Msb ." schrijft : „ Het zwaartepunt van heel de nieuwe beweging schijnt te schuilen in den strijd tegen de kapitaalrente . Wij hebben reeds eer onze meening gezegd over dit streven , dat onder begunstiging van een weinig voorzichtig pers-propaganda een specu latief vraagstuk in de sfeer der practische politiek trekken wil . Wij blijven bij ons oordeel , dat in deze ten nauwste met de katholieke zedeleer verband houdende kwestie de leiders der R . K . V . P . een gevaarlijk spel spelen en zich op een gebied begeven , dat het hunne niet Is . . Met de helft plus één meerderheid is ten dezen niet uit te maken , wat al dan niet met de Roomsche moraal strookt . Als wij dan ook ten aanzien van dit punt vragen : waartoe is dit dienstig ? dan kan ons antwoord alleen luiden : om onge - lukken te veroorzaken , die de aanleggers van deze afscheidingsactie , gegeven hun verknochtheid aan de katholieke zaak , misschien het meest van allen , maar in elk geval te laat zullen betreuren ." „ Het Centrum " vraagt welk nut men voor deze en andere „ hervormingen " verwachten kan van een nieuwe partij - vorming , en schrijft dan : Program-eiscben zijn slechts te verwe - zenlijken , wanneer ze worden voorgestaan door een sterke partij . En de Katholieken zullen hun wenschen alleen din tot werkelijkheid kunnen ma - ken , wanneer zij een krachtige eenheid vormen . Moet men dan beginnen met die een - heid prijs te geven ? is het ook voor deze Katholieken niet de aangewezen weg , dat zij met alle andere in de R . K . Staatspartij blijven en daar voor hunne meeningen en wen - schen opkomen en propaganda maken ? Staan onze kiesvereenigingen niet even goed voor hen open , als voor ieder ander ? Kunnen zij er niet denzelfden invloed uitoefenen 7 Noch dat program , noch het concept der K . V . P . motiveerep de afscheiding van de R . K . Staatspartij , waarin voor allen plaats is en waarin men alleen dèn geen invloed vermag uit te oefenen , wanneer men zich verre houdt van haar organisatie , haar leven en werken . Binnenland . De Statenverkiezingen . De datum van de stemming is In alle provincies als volgt vastgesteld : In Limburg op 9 April ; in Noord - Holland , Zuld-Hollaad , Friesland , Gronin - gen , Drente , Gelderland en Zeeland op April ; in Overijsel en Utrecht op April en In Noordbrabantop 13 April . Tisum Toor Engeland afgeaehaft.Met 15 Februari Is voor Nederlanders , die zich naar Engeland willen begeven , geen visum meer noodig . De reizigers moeten echter in het bezit zijn van een geldig paspoort en aan de immigratie - wetten voldoen . Kolen uit Dnitsehland Het Haagsch Correspondentiebureau heeft ter bevoeg - der plaatse inlichtingen ingewonnen be - treffende de beteekenis van het bericht , volgens hetwelk de kolenultvoer uit het Roergebied naar Nederland onmogelijk zou zijn geworden , daar de militaire posten ook de voor ons land bestemde kolentreinen aanhouden . Het Is gebleken , al moge door des - organisatie in de regeling van het ver - voer een tijdelijke verwarring In den loop van een enkelen kolentrein zijn veroor » zaakt , de algemeene bedoeliög deze Is , dat men zal zorgen , dat Nederland ge - regeld van steenkolen wordt voorzien . In bedoeld bericht ligt derhalve geen enkele reden tot ongerustheid . Het Tatieaan als diplomatiek centrum . Het aantal diplomatieke ver - tegenwoordigers bl | den H . Stoel zal opnieuw met één worden vermeerderd , te weten met een gezant van Japan . Merkwaardig bierbij is de verklaring van den Japanschen Minister van Buitenland - sche Zaken , die tegen de zich verzet - tende Boedhisten aanvoerde , dat Japan met zijn wereldpositie In het „ b e 1 a n g ' ter , middelerwiji met zijn manachappea afstijgend . Naawelijka vertoonden lieh da eerste stralen van den dag , toen het levendig werd om Yon Sehliemann's farm . Als uit den grond komend , doken overal zwarte gestalten op , die langzaam na - derbij slopen . Yoornamelijk hadden zij het gemunt op de veekraal . Plotseling klonk een duivelseh gehuil uit honderd kelen en gelijktijdig storm - den allen op de kraal af . Daar beweegt sich nog niets , zoodat de Herero's al gewonnen spel mesnen te hebben . Maar wat ia dat l Ben , twee , drie schoten van da kraal 1 Esn aalvo van da veranda ! Dan een razend anel - vunr . Ban enkel woedend gehuil van onmacht en de Herero'a vluchten , hala over kap . — Dat ia Oayi'a werk ! krijacht de hoofdman der zwarte bende . Ben wild gebrul ia het antwoord . Met een handvol aoldaten stormt Hen « ning dan vijand sa en neemt hem onder een geweldig vuur . Tot aan ds bergen vervolgt hij de Herero'a , waar zij aieh redden in ontoe - gankelijke apleten . Toen eerat keerde < de farmer terug . Hier en daar lag een gevallen Herero . Maar beweegt liek daar aiet ieti — Onyi ? — Verder zeide de farmer niets en verdeelde zijn lieelen bij de vee - kraal , ieder kreeg een post . De nacht was helder en men hoorde elk geluid , Yon Bchliemann had zich naast iljn vrouw ep de veranda gepos - teerd . Geen van beiden sprak een woord , men luisterde met alle aandacht . Waarom heeft Onyi mij niet gewaarschuwd , vroeg Henning aichcelf telkens weer af , zonder echter een bevredigend antwoord te kunnen viaden , Tegen twee unr ' s nachts drong paar - den getrappel uit de verte door de stilte . Sehliemann stond op en zeide kalmee * rend tot zijn vrouw ; — Dat lijn cavaleristen , want zij dra - ven , terwijl de inlander alleen galop - peert . Na verloop van een kwartier hield een afdeeling ruiterij , ter sterkte van 25 man , onder commando van een wacht - meester , stil voor de farm . Alles nog rustig , mijnheer VonSohliemannT vroeg de wachtmeester . Ja 1 Maar hoe weet ge , dat er kans is op een overval 7 vroeg de farmer ver - baasd . Hebt u dan niat uw inlandschebediende Onyi gestuurd 7 Zij was inWindhoek en alarmeerde in aw naamde becettiag , aatwoerdde de waehtmeei > Of d Ml erlBg . sN . ucoatanten : , 000.000 • 00.000 4«0.000 40.000 SOlOOO 40.000 aoo.ooo SSO.OOO 73tO.OOO Mn prijs i Pttng voor •< ia post - tMkklDg . sflilmt 165 . « renscht , 1 ONGH . elefoon no . li6 -% en op voor - jeleverd . n uit Vlei . 4.22 4.86 5.12 6.18 6.86 8.20 1.52 2.00 2.11 2.68 4.86 6.05 5.45 5.54 6.05 9.28 10.27 10.43 9.11 9.2C 7.07 7.51 8.07 48,6.50 536.59 027.08 7.31 n 7.45 548.06 13 8.57 10.41 12 .- D9.07 D9.57 en Peeatdajïen a - en Feestdagen . - lei • ORTEN DNEN irkr^'gbaar . ' an Alphen Leerares . ziglieid adres 2 . as en Waal . 00 , 4.60 , § 6.30*9.25 n ) V . 18.05 , 11.16 , ) V . 18.15 , 11.25 ^ 7.80 , ^ 8.46 , » 9 .-, . 05 , « 7.15 * 10. - ', * 7.27,|8.60 » 9.07 , , 20 ^ 36 , 18.65 , * 9,lö , r.02 * 7.46 , ^ 9.06 , » 9.25 , . 86 * 7.65 , « 9.16 , » 9.36 . 46 7.20 , » 8.06 , I9.2Ö , i.26 , ♦/. 56 8.15 , J9.85 , * 9.66 , . 05 ? 7.46,»8.30§9.60 5.50 , * 8.20 laar Wamel : V . 8.40 , 10.30 , 56 L0.46 , 2.15 , 4.46 , , 10.66 2.25 , 4.65 , , 2.36 , 6,05 , 8.06 . 11.16 , 2.45 , 5,15 , 2.65 , 6.25 , 8,25 , 11,80,3.08 , 5,30 , ). C0 , 11.35 , 3.20 , S , * 9.40 T . 17.05 , 10,15 , V . J7.15 , 10.26 , ). 40 , 4,00 , | 6,25 , eestdagen . I'eestdagen , AGESTSCHAP : m MAASBOMBiEl . : Herman Boer - akker , Hoogstraat Maasbommel , waar Abonnementen en Advertcntiën worden aangenomen . Administratie „ Ds Waalbode " De R . K . Volkspartij . De R . K . Volkspartij heeft haar pro - gram gepubliceerd , dat in zijn inleiding csn aantal grieven bevat tegen het beleid der R , K = Staatsparüj . Het eigenlijk psogram ia een uitgebreid verlanglijstje , waarvan de oplossing van het rentevraag - stuk , of liever de afschaffing van de rente de hoofdgedachte en hartewensch is . Als wij hier een beknopte bloemlezing verzamelen uit de beschouwingen der Katholieke Pers , dan kan men niet zeggen dat het program der R . K . Volkspartij zich in groots sympathie kan verheugen . Het , 0verijsel3ch Dagblad " noemt het „ een greep naar het onbereikbare ". De „ N . Haarl . Courant " schrijft onder den titel : „ Tweede handsche filosofie " het volgende : „ Wie al de paragrafen van dit nieuwe program doorleest , kan zich niet onttrekken aan het gevoel , dat achter deze beweging eenige menschen schuilen , die veel sociale lectuur verwerkt hebben ; die zichzelf aangewezen voelen tot een wereldhervormende taak , maar wier geestelijke constitutie toch te oneven - wichtig is dan dat zij ook maar korten tijd een groote beweging naar een vast doel kunnen leiden ". „ Het Huisgezin ' schrijft : „ Oe R . K . Volkspartij is , blijkens haar beginselverklaring , opgericht omdat in sociaal - economische zaken geen vertrou - wen kan worden gesteld in personen , die mede ( in de praktijk in hoofdzaak ) door maatschappelijke tegenstanders worden gekozen . Wie de zaak zóó opzet , kan Inderdaad niet in het verband der katholieke Staats - partij blijven . Alleen de opzet deugt niet . Wij erkennen in de katholieke partij geen maatschappelijke tegenstanders . Er zijn natuurlijk verschillende , afwij - kende , zclfi tegenstrijdige belangen , en nu is het streven der katholieke Staats - partij er op gericht , die belangen met elkander te verzoenen . LL1 ¥ IN TWEESTRIJD . 2 ) Eü Onyi ? Zij wiet het , maar seide nietB . Ean vreeselijka twsaatrijd , een Btrijd tasschen haar volk en haar katho - liake vreldoenera , ïij was tot het chris - tendom bekeerd , een atrijd tneschen ver - gelding en dankbaarheid maakte lich van haar meester en woedde in haar . latuascben kwamen uit bet Oosten alarmeerende geruchten . De Hetero's werden driest en brutaal , zij overschreden de greszen en stalen vee . Ook Henning von Schliemann lat niat stil . Hij trek zijn kudde struis - vogels dichter bij huis , liet zijn vee slechts in de naasta omgeving weiden en hield ' s nachts zelf mee wacht . Hij stelde jsijn vrouw gerust , met Onyi sprak hij geen woord , maat hield haar scherp in ' t oog . Op een avond vartoonden zich weer verscheidene Herero'a bij de farm en spraken levendig mst Onyi en verdwe - nen evan stil , als se gekomen waren . Toan alles rustig wüs op ds farm , begaf HenniBg lieh naar het rertrek üitgare der N , V . Drukkerij en Boekhuadel , gt . Maarten " liel VLEES0H8TKAAT D 11 En dit kan , mits van alle zijden ge - neigdheid aanwezig is om door overleg tot overeenstemming te geraken . Mits men wil inzien dat het te strak spannen van den boog , door de eene of door de andere groep , ten slotte niet de belangen der gemeenschap alleen , maar ook de eigen belangen afbreuk doet . Als van den eenen kant arbeiders , niet alleen handarbeiders , te hooge eischen stellen ten aanzien van hun loonsvoor - waarden ; als van den anderen kant werkgevers onbelemmerde „ vrijheid " van den arbeid opeischen , gebeuren er onge - lukken , die ook de stoffel^ke belangen der betrokkenen schaden . Er mogen , individueel , personen wor - den aangetroffen , die maatschappelijke tegenstanders kunnen worden genoemd , of omdat zij door socialistische , of omdat zij door liberale beginselen zijn aangetast , de katholieke gemeenschap is bereid zich te gedragen naar de lessen en voorschrif - ten , nog pas in de Kerst-encycliek des Pausen ontwikkeld . Niet naar enkele uitersten mag men onze partij beoordeelen : haar kern , haar overgroote meerderheid is gezond voor - uitstrevend en tevens gezond conserva - tief ". De „ Tijd " is van oordeel : Het lijkt wel of alléén voorstanders van de afschaffing der rente lid der nieuwe partij kunnen worden . Mocht dit inder - daad het geval zijn , dan is de naam der nieuwe groepeering al zeer ongelukkig gekozen . Immers het is duidelijk , dat een vereeniging , die de afschaffing der rente als een nieuw dogma , als een onaantast - baar beginsel in haar program voorop stelt , de waarheid geweld aandoet , door zich „ Katholieke Volkspartij " te noemen . Een Katholieke partij , dien naam waar - dig , erkent alleen de dogmata en de be - ginselen der Katholieke Kerk en laat verder alle Katholieken vrij . En een „ volkspartij " moet alle standen der be - volking kunnen omvatten en mag niet degenen uitsluiten , die in een vrij vraag - stuk zich niet aan de dictatuur van de partijleiders wenschen te onderwerpen . Doch geheel afgezien van den inhoud van het program blijft de alles beheer - schende vraag , waarom de voorstanders met hun wenschen niet in de Kiesver - eenigingen zijn gekomen . Het is pas zeven maanden geleden , dat te Utrecht in een algemeene , openbare Bondsver - vergadering het program der RK . Staats - partij werd gewijzigd en aangevuld . Ruim honderd amendementen werden op het concept - program van Mgr . Nolens inge - diend en besproken . Waarom komt men nu met nieuwe wenschen , waarover men van Onyi ; hij wilde haar tocb , door onrast bevangen , uithooren . — Ooyi ! riep hij op gedempten toon,terwijl hij op de deur klopte . Geen ant - woord . Onyil — Het klonk luider , drin - gender . Doch niets bewoog sicb . Kortbesloten trad hij binnen en maakte licht . Ooyi was er niet . Maar al haar goed lag nog onaangeroerd in kast en kisten , die de farmer onderzoekend opende ; Was dat verraad 7 Henning wekte « ijn vrovw en deelde haar lijn vrees mede . Ën ge gelooft , dat Onyi .... Ik geloof nog niets , liefste , ant - woordde haar echtgenoot , maar wij moe - ten voor alles op onze hoede zijn , Magda stond op en na enkele minuten stond het echtpaar in de vrije natuur . Niets bewoog zich bij of op de farm . Terwijl zij op de veranda bleef , begaf hij zich naar da hutten der inlandsche arbeiders . Halverwege trad hem Gert , een bastaard en opzichter der farm , met de drie ar - bsiders tegemoet , allen met geweren gewapend . öert I Wat is er aan de hand 1 Met deza woorden trad Von Schliemann onverschrokken op hem toe . Onyi waarschuwde ons , meester ; de Herero'a komea , flaiiterde de baiteard , rijke diplomatieke centrum " van het Vaticaan vertegenwoordigd moet zijn . Het moet aan degenen , die onlangs de motie-Kersten In de Tweede Kamer hebben gesteund , wet iets zeggen , dat de Japansche bewindsman dezelfde woor - den gebruikt , welke ook door Minister Van Karnebeek tot staving van zijn voor - dracht werden aangevoerd . Oleos opvat - ting over de beteekenis van het Vaticaan , als centrum van diplomatiek verkeer , wordt door de Regeering te Tokio gedeeld . R . K . Tolksparty . Te Amsterdam werd Zondag een constltueerende verga - dering gehouden van de R . K . Volkspartij , waarin het concept-program der partij na eenige wijzigingen werd goedgekeurd . Aan den aanhef van de beginselver - klaring luidende : „ De R . K . VolkspartI ] beschouwt den arbeid In al zijn onder - scheiden vormen als de voornaamste oor - zaak van het welzijn der staatsgemeen - schap en rekent mitsdien de rechten van den arbeid onder de eerste en voornaam - ste waaraan de staat zijn aandacht heeft te wijden ", wenscht de afdeeling Utrecht toe te voegen : De partij acht In overeen - stemming met de R . K . beginselen den privaateigendom als nuttig en noodzake - lijk voor een ordelijke samenleving , doch vermeent dat den bezitters dier eigen - dommen zoodanige verplichtingen wordt opgelegd , dat de vruchten van het bezit mede strekken tot verhooging van het algemeen welzijn volgens de christelijke gerechtigheid . Deze nieuwe redactie werd aangenomen . Amsterdam was tegen . Tilburg Is tegen het artikel handel . De R . K . Volkspartij acht het slechts toelaatbaar in zooverre het de noodzake - lijke distributie van goederen betreft en stelt den handel beneden den productie - ven arbeid en streeft er dientengevolge na om den handel te beperken tot zijn werkelijke waarde voor de gemeenschap . Wanneer dit wordt aangenomen gaat zeker de middenstand niet mee zegt deze afgevaardigde . Nadat de voorzitter het artikel verde - digd heeft , stelt mr . P . Arts uit Til - burg voor dit artikel weg te laten , Zoovelen , die bij ons hooren , zegt spreker , maar niet In den handel leven , zullen buiten het verband blijven . Hij zou een nieuw artikel gemaakt willen zien voor den middenstand . Aan het artikel defensie wordt toege - voegd : Daarbij rekening houdende met de vredesgedachte van Z . H . Paus Plus X . Tenslotte werden alle andere artikelen behoudens enkele kleine wijzigingen en vervolgens het program in zijn geheel aangenomen - aehter die atruiken , een mensebelijke gedaante ? De bonte helle kleeding ii duidelijk te lien door het groene loover dar atruiken . Met een paar sprongen ia Henning er en ataat voor .... Onyi . Met gebroken oogen ziet zij hem aan . Zij herkent hem en wenkt mat met de hand . De onverschrokken man beeft van opwinding ; hij buigt zich over tot de bloedende vrouw . Zaohtjea , afgebroken , fluistert zij : — Mijn hert waa het niet eeni , mees - ter . Ik haalde hulp voor u en toen wilde ik de Herero'a waarsohnwea , aiet tot dea aanval over te gaan . — Het lijn toch mijn broedera , me eater . — Doch ik brak mijn voet in de klippen der bergen — het was nacht — zoo vonden mij de Herero'a , toen a ze reeds had verjaagd — ca geloofden mij aiet — de hoofdman verbrijzelde mij het hoofd met lija knots — vergeef m ^, meester . Haar lichaam aiddert en trekt lieh samen ; dan strekken zich de ledematen uit , het hoofd neigt lioh op zij , zij ia dood , De Herero'e , Oayi'a broeden , hebben zich aan haar gewreken . \; •^*' S(»i,'ÖS ^^ n*n