Tekstweergave van DWB_1923-02-10_003

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Zaterdag lO Februari 1928 l^e waarin of^enomen „ Ons Weekblad " TIEL , MAAS © n WAAL , Neder - ea 0¥er-B@tiiwe,Tiel©r-en Bommelerwaard Uitgave der H . V . Drekkerij en BoekhiindBl „ Si . Maarten " Tiel VLEESCH8TBAAT D 11 Qods de eenige weg ter onikoming ligt . Daarom gaat het ook bij dezen stem - busstrijd allereerst . En dit besef zal allerwege tot krach - tige actie aansporen en een ijver doen ontbranden , grooter nog dan die den vorlgen zomer ons allen zoozeer ver - kwikte . Het volk , dat de waarheid van het Evangelie mint , heeft vooral in onze dagen zulk een dure roeping . Tegen alle misleiding van ons volk worde ons kïachtlg vermaan vernomen . En opnieuw worde ons volk met warme overtuiging den weg gewezen , waarin het krachtig zal staan te midden van de stormen , die ons werelddeel nog te wachten staan . Het citaat is lang . Wij hebben niette - min gemeend het in zijn geheel te moe - ten geven , wijl de woorden , ook in onze kringen volkomen in toepassing kunnen worden gebracht . Zeker , met voldoening en met dank . baarheid raag gewezen op hetgeen In het verleden de Katholieken van Neder - land in samenwerking met anderen op staatkundig terrein hebben tot stand ge - bracht . Maar .... toen werden vóór alles hoog gehouden de be - ginselen . Daarin vindt men dan ook den weg gewezen , thans te volgen . Het worde in het oog gehouden , niet het minst in de weken , die aanstaande zijn , door de leiders onzer Kiesvereenlgingen . A . VAN WIJNBERGEN . AGENTSCHAP : ] n:AASBOIII9lc:i4 : Herman Boer - akker , Hoogstraat Maasbommel , waar Abonnementen en AdvertentiSn worden aafigenomen . Administratie „ De Waalbode » De E . K . XTniversiteit . De Raad van Nijmegen heeft Woensdag een historische zitting gehouden ter be - handeling van het voorstel van B.enW . tot verleening van een jaarlljksche sub - sidie van f 100.000 aan de St . Radboud - stlchting te Utrecht In verband met de vestiging der R . K . Universiteit In de gemeente Nijmegen . Nadat een achttal niet-Katholieke raads - leden hun houding hadden verklaard , werd namens de Katholieke leden het voorstel verdedigd . De heer Dobbelmann wijst er o.a . op dat Nijmegen niet voor Vs en ook niet voor de helft katholiek is , maar dat het volgens de laatste volkstelling 48.846 katholieken telt of 7lVi %, De verhou - ding van het aantal der Ned . Hervorm - den bedraagt 20Vi > De andere gezindten zijn zoo klein , dat er maar twee zijn die boven de 1000 leden komen . Wat is nu het algemeen belang behartigen , vraagt spr . Dat Is zijns inziens scheppen en onderhouden der voorwaarden ter behar - tiging van de geestelijke en stoffelijke belangen der medemenschen . Spr . wijst op de vele voordflelen voor alle Ingezetenen als de Universiteit hier gevestigd wordt . Spr . betoogt vervolgens het nut en de noodzakelijk van katholiek onderwijs en wijst er op , dat de katholieken ook be - talen In de kosten van de neutrale Uni - versiteiten . Spr . zegt dat de belasting mogelijk een '/» Vo omhoog zal gaan door het toestaan der f 100.000 , maar ook aanstonds weer zal dalen na de stichting der Universiteit , doordat tal van personen zich hier zullen vestigen . Hierna was het woord aan den Voor - zitter , Burgemeester van Schaeck Mathon . Spr . verklaarde dat mea bij de beoor - : TIel . it son en . ur , van Duitsch - B 110 . r , van Haarlem ivinkelbediende , eschstraat D 20 . nsdijk , electro - i naar Lingedijk iienstbode , van aat B 37 . jenstbode , van at K 44 .^^,: van Wadenoijen ) 5 . : elbediende , van d A 44 . la , leeraar , van aat K 172 . ider beroep , van intweg H 18 . teller , van Win - if L 340 . ep , van Zutphen ■ aat E 32 . com . Raad van II naar Vleesch - tidbouwer , van Het OoqG21 . in , van Oss naar iman , van IJzen - ^ 31 . it , van Deventer ) 1 . irill , ad . comm . Amsterdam naar zonder beroep , Biersweg H 316 . ecteur Raad van 1 naar O . Tiel - icier Leger des ela naar Plein 1 , officier Leger akela naar Plein van Amsterdam e r s o n e n . ) eider , van Gr . naar Nijmegen . int , vanVleesch - ria . tiaker , van Ach - terdam . roep , van Markt ider , vaa Kerk » lenoijen. tbode , van Bin - Jtrecht . erwijzeres , van ir Meerkerk , en , zonder be - i naar Katwijk , r beroep , van Amsterdam . Ier beroep , van Barneveld. Ier beroep , van ar Haarlem , r , van Binnen - in . Ibewerker , van ; cht . r beroep , van ir Nijmegen , der beroep , van msterdam . zonder beroepi ( naar Deventer , n , landbouwer , larWadenoqen . ) ode , van Markt k , arbeider , van T Appeltern . klerk , van Gr . aar Zutphen . irenmaker , van r Cuijk . beroep , van r Arnhem . Ie , van Hooge - len . m politie , van r Leeuwardera - ïldwachter , van I naar Angerlo . r beroep , van m . van Kerkstraat Ier beroep , van aar Den Haag . nalen , schilder , 183 naar Nij - J^ó . 95S . ^. leuwi-ea l '--.?* Courart vcrBchijnt eiken WoeiiSd&g en Zaterdag . De abonnemeEtaprija Is bij vooruitbetaling en bedrasgt fé .— per jaar . Abonnementen wordeB asiinenomeii aan onae bureaux , door on»e Agenten , door alle Boekhande - laren en Postkantoren . Bureaux : Hoofdredactie,Bt.WalburgkerkpadF 98 , TJel Tel . 161 , Bedaetie es Adminietratle Vleesohstraat D 11 Tiel , Tel . No . 8 . Dit Nummer bestaat uit 2 bladen . Eerste Blad . tijd van verwarring groote , vaste lijnen noodig. En verder : DB BEGIirSBLEN VOOROP Het ligt voor de hand , dat ia de komende weken de Besturen der Kies - vereenigingen de leden zullen biieenroepen met het oog op de naderende verkiezingen . Indien het docldier bijeenkomsten Is de kiezers yoor te lichten en op te wek ken , te bevorderen , dat ze met geestdrift deelnemen aan den komenden stembus ' strijd , is het van groot belang , dat het daar gesprokene bevorderlijk zij tot be reiking van dat doel . Veel , zeer veel — het is duidelijk — hangt in deze al van de Besturen , die bij de keuze van sprekers , van te behandelen onderwerpen , — bij de leiding der naar aanleiding van het gesprokene soms volgende discussie , nimmer het doei der vergadering uit het oog zullen mogen verliezen . Is hun taak derhalve een zeer zware en verantwoordelijke , doch tevens zeer schoone — ze wordt vergemakkelijkt hierdoor , dat de In het verleden opge - dane ervaring voldoende lessen inhoudt , die slechts behoeven in praetijk te worden gebracht . Men Is voldoende gewaarschuwd . Begrijpelijk toch Is het , dat in onzen tijd van teruggang , van malaise , van noodzakelijke bezuiniging op elk terrein , nog eerder dan vroeger reeds het geval was , sommigen zullen byezwijken voor de verleiding om de bijeenkomsten onzer kiesvereenlgingen dienstbaar te maken aan het uiten van allerlei grieven en griefjes tegen de Regcering , aan het protesteeren tegen tal van maatregelen , die men meent , dat 6f niet öf anders hadden moeten worden getrolfen . En het gevolg daarvan Is , dat , waar die tal van zaken , nauwelijks aangebracht , èn om hun veelheid , èn om de wijze waarop , èa de omgeving , waarin ze worden ter sprake gebracht , ten eenenmale onmogelijk lot een voorwerp ran behoorlijke be - spreking kunnen worden gemaakt , aan sommigen althans geen bevrediging wordt geschonken , en men verder van het doel raakt verwijderd , tot het meer benaderen waarvan men juist was gekomen . Taak der besturen Is het dat te voorkomen . Zaak Is het derhalve , allervoornaamste zaak , dat — zeer zeker in onzen ovcr - prlkkeldcn tijd — de besturen onzer kiesvereenlgingen — van wie het voor een zoo overgroot deel afhangt , of onze politiek zich in de juiste richting blijft bewegen — met alle zorg er naar streven , dat onze kiezers steeds meer princi - pieel worden ontwikkeld , steeds meer leeren Inzien , waarom het gaat In de politiek , dat aan onze kiezers voor alles de zaken van algemeen politieken , prln - clpleelen aard worden voorgehouden , en uitgelegd . Ea was dat altijd noodig , thans meer dan ooit . Terecht schreef dan ook de Nieuwe Haarlemsche Courant 29 Januari j.l Wanneer thans een R . K . Kiesvereeni - ging bij elkaar komt om den toestand van onze politiek eens te overzien , is er wel wat anders te doen dan te kibbelen over allerlei onaangename dingen In het leven , welke hun oorzaak vinden in den nasleep En laat men nu niet zeggen : „ dat weten wij al lang * en „ daar kunnen wij niet van eten " enz . Wie zoo spreken hebben een les In de leidende beginselen het hardst noodig , want zij vergeten , dat onze R K . Staatspartij er allereerst voor het hoog houden van de groote Katho - lieke beginselen is en niet om onder den Roomschen naam eenzijdig een of ander belang te behartigen , waarmee men de meeste kiezers denkt te vangen . Gaat onze partij dien kant uit , dan Is het gauw met haar gedaan . Beter een tijdelijk ver lies in aantal , maar een hoog houden der beginselen door een kerngroep , dan een jacht naar stemmen door verslapping van onze idealen en concurrentie met de politieke partijen wier grondslag het materialisme is . En de Standaard van 1 Februari j.l ., behandelend de Statenverkiezingen , en een vingerwijzing willende geven aan de antl - revolutionaire partij , hoe daarbij te handelen , schreef deze behartigenswaar - dige woorden : In den stembusstrijd zal men dus niet allereerst spreken over provinciale belan - gen , maar de groote politieke leuzen zullen alom weerklinken . Wij krijgen een herhaling van hetgeen wij den vorlgen zomer beleefden . Vrijzinnige slimheid zal trachten terrein te winnen . Socialistische werfkracht zal haar nieuwe grootsche belofSen doen hooten . En waar de nood in Europa steeg en ook ons land daarvan den terugslag ondervindt , zal de speculatie op dien nood nog krachtiger zijn dan ten vorlgen jare . De revolutie speculeert altijd op de ellende , op de ontevredenheid , op de ont - stemming daardoor gewekt , op de eigen - aardigheid van den menschelijken geest , die voor wat hem hindert , zoo gaarne een aanwijsbare en grijpbare oorzaak zoekt . Met de leus der ontwapening zal veel worden geschermd . Het militairisme In het buitenland èal hier dienst moeten doen tot bekamping van een bescheiden weerbaarheid . Aan het kapitalisme zal de schuld wor - den gegeven van de algemeene afwijking in allen kring van de wet onzes Gods . En daarbij zal men met groote beloften werken . De voorstelling zal worden gege - ven , dat de Regeering met opzet weigert in aller nood instantelijk te voorzien . Men zie hierin niet vóór alles boozen moedwil . De leiders der volkeren en nog meer de leiders van de massa missen den moed , de volle waarheid of zelf onder de oogen te zien , of ze den volke voor te houden . Het Is treffend , dat , naarmate wij die - per In den put geraken , de behoefte om allerlei valsche Illusie te wekken , steeds grooter wordt . Waar wij met een geringe verbetering van den toestand reeds blijde mochten zijn , wordt geroepen om een toekomst , waarin alle politieke en sociale ellende spoorloos zou zijn verdwenen . Dit nu werkt meer dan iets anders de wezenlijke verbetering tegen . Men wil niet alleen den waren toe - stand niet zien , maar men weigert ook de harde conclusies te aanvaarden , die hij oplegt . Welnu — evenals bij de stembus In den zomer van het vorige jaar , is het onze roeping om zooveel mogelijk dien julsten toestand te doen erkennen . Wij komen niet met beloften , wij wil - len de waarheid en de werkelijkheid . van den oorlog en waaraan toch weinig te verhelpen valt . Dan zijn er In dezen { moedig belijden van de souverelniteit En deze waarheid en werkelijkheid nopen ons om ook bij deze stembus te getuigen tegen den geest van onze eeuw , die het Woord Gods steeds stouter loo - chent , om te getuigen voor de groote waarheid , dat alleen in den terugkeer tot de Christelijke beginselen , in het oot - 1 in Graafsche weg é5 NIJMEGEN . Pandbrfeweii stukken van f 100 , f250 , f500 , f 1000 . Rente 5V,7o H|MU>ak«n i * l>lill|li « « Miwurdtii . I Advertentlëa van 1 tot 6 regels f 1.60 . Elke regel meer f 0.26 Ingezonden mededeelingen f 0,60 per regel Voor den handel , bij abonnement van een groot aantal regels , belangrijk rabat . }} pakjes van 10 cent en 55 cent Verkrygbaar by in . IL Jansen deeling van het voorstel va & een zeer verkeerd standpunt Is uitgegaan . Het gaat niet over de vraag al of niet een katholieke universiteit , maar , of de katholieke Uni - versiteit welke in Nederland opgericht zal worden , al of niet te Nijmegen zal wor - den gevestigd . Spr . wees er op , dat in 1911 reeds in den raad stemmen zijn opgegaan , dat B . en W . zich met de St . Radboudstlchling zouden verstaan omtrent eventueele voorwaarden , waaraan Nijme - gen zou hebben te voldoen . snt . TELEFOON 58 Spr . gaf te kennen , dat hij gedurende de lange jaren , waarin hij ' s Raads voor - zitter is geweest , zich steeds heeft laten lelden door het belang der gemeente en nooit een voorstel heeft bestreden of ver - dedigd op andere gronden . De gevoerde eensgezinde oppositie der niet Roomsch Katholieken betreurt hij ten zeerste . gevoed . Een tiental jaren geleden werden dagelijks 1.400 duizend liter melk ter beschikking van de Berlijnsche jeugd ge - steld . Thans moet men het doen met 300 duizend liter . In het jaar 1922 stierven te Berlijn meer zuigelingen dan inde 10 vorige jaren . Aan tuberculose stierven 50 pet . kinderen meer dan in 1913 . 44 duizend kleine renteniers lijden hon - ger te Berlijn . Zij beschikken over een Inkomen , dat meestal nog geen 1500 mark per maand bedraagt . 128 duizend invaliden en ouden van dagen zijn op on - dersteuningen aangewezen . Er zijn voorts te Berlijn 25 duizend personen , die van aalmoezen moeten leven , 22 duizend weduwen die niet in staat zijn voor haar gezinnen te zorgen , 16 duizend vader - looze kinderen en 4 duizend ouderlooze kinderen . De actie in het Roergebied . De Fransche bezettingstroepen gaan door om hun maatregelen ter handhaving van de orde uit te breiden , eenige orde te stichten in den warboel , die hun komst in het Roergebied heeft veroorzaakt . Zij treden met groote gestrengheid op : iedere daad van sabotage zal met den kogel worden gestraft ; de schildwachten heb - ben order ieder , die niet op hun aanroep blijft staan , neer te schieten zonder ver - dere waarschuwing . Zij beloven voorts schadeloosstelling en zoo noodig pen - sioen aan alle beambten , die door aan het werk te blijven schade of hinder zouden ondervinden van de zijde deï Duitsche regeering . Alle overgangsstations van ' t district Keulen naar het onbezette Duitschland zijn thans in Fransche handen . Ludendotff , die te Weenen vertoeft , heeft in een interview verklaard , dat ge - heel Europa door de gebeurtenissen in het Roergebied zal moeten lijden . De huidige politieke en militaire toe - stand in Europa doet vreezen , aldus Ludendorff , dat hieruit een gewapend conflict zal voortvloeien hetgeen den Russen de gelegenheid zou bieden , zich in een dergelijk conflict te mengen . Wanneer Frankrijk de kolen en het staal van Duitschland zou bezitten , zou het zijn kusten kunnen versterken en een vloot kunnen bouwen , welke tot taak zou hebben , een einde te maken aan de rol , welke Engeland op het continent Het voorstel van B en W . werd daarop met 16 tegen 15 s t e mm en aangenomen . Zietdaar de beslissing , die ons Katho - lieken het hart met vreugde vervult , omdat daarmee de grond geëffend Is waarop de tempel onzer Roomsche hoo - gere wetenschap staat gegrondvest te worden . Maar als de eerste vreugdestemming over Is , en we eens rustig deze raads - beslissing beschouwen , dan is de afwij - zende houding van het niet-katholiekc deel der vroede vaderen ons een leer zaam feit . Al wat niet-Katholiek was stemde tegen . Dat de sociaal-democratische fractie , zoo goed als de eenzame communist , het „ tegen " zouden doen klinken , was niet anders te verwachten . De motieven waren raeds vóór gezongen door den man met den breeden blik , den voorvechter voor cultuur en beschaving , den beroeps-op - hltser A . B . Kleerekoper . Dat de liberale leden hun stem er tegen uitbrachten kan feitelijk ook niet verwonderen , ' t Is volgens het oude liberale recept . Waar het Katholieke volks - deel van Rijk zoowel als Gemeente aan hun belangen dienstbaar kunnen zijn , daar weten ze te waardeeren en te ont - zien , maar waar andermans rechten eer - biediging eischen daar zijn ze kortzichtig of stekeblind . Weggedommeld in de schemergrauwe overtuiging , dat de libe - rale wetenschap de éénlge bestaande en éénig mogelijk Is , dringt het heldere licht tot hen niet door , dat ook andere , Room - sche wetenschap nog wel van eenige waarde kan zijn , en misschien een be - scheiden plaatsje onder de zon verdient . De liberale wetenschap der openbare universiteiten moet bekostigd door alle Nederlandsche belastingbetalers , of ze een kruis maken of niet , dat Is een dood - gewoon gebeuren 1 Maar als nlet-libera - len , zich de pretentie aanmatigen om óók aan wetenschap te willen doen , dan moe - ten „ die verwaandheden " dat zelf maar bekostigen . Dat de Christelijke fractie der vroede vaderen hun placet niet gaven is teekenend en bedenkelijk . Het leert ons dat de hetze der diverse Kerkeraden van méér invloed is dan de Christelijke Pers , die tenop - zlchte der te vestigen Roomsche univer - siteit een heel wat loyaler en breeder standpunt innam . speelt . Dit plan , ging Ludendorff voort , IC uuu«/isvi >«>»» - v .., ~.. is ook van groot belang voor de andere overtuigt dat waar het Katholieke belan-|Em:opeesche staten , in het bijzonder voor ... i . -. _«„ J -» 1---1H1 . /-.- Nederland , dat niet langer - ' ^ Voor ons is deze stemming een niet te onderschatten les , die ons eens te meer dat niet langer zal kunnen bestaan , wanneer het door Frankrijk en België geheel is ingesloten . Daarom pre - dik Ik de eenheid van alle Dultschers . ITALIË . ' s Pausen liefdadigbeid . In een zeer waardeerend artikel , dat de bekende Berlijnsche dominé Windolph bij gelegenheid van den eersten verjaar - dag van de Pauskeuze van Plus XI aan den Paus wijdt , huldigt de dominé op de eerste plaats het diepe politieke in - zicht van het Vatlcaan In de groote gen geldt , ook al zijn dat tegelijk Ge meentebelangen , wij aangewezen zijn op eigen kracht alleen en Roomsche eenheid . Buitenland . DUITSCHLAND . Noodlijdend Berlijn . Uit een door de Notgemelnschaft ge - publiceerde statistiek blijkt , dat er in de hoofdstad van het Duitsche rijk ongeveer 40 duizend zuigelingen , 190 duizend kleine kinderen en 500 duizend school - kinderen zijn , die vrijwel geheel geen ondergoed hebben en onvoldoende worden I kwesties , welke den tegenwoordigen tijd