Tekstweergave van DWB_1923-02-14_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Ko . 9ÖB . Woensdikg 14 Februari 19*38 . töe JsargftDg . m'^aarin oj^enomen „ Ons ' Weekblad '* Nieuws - en Advertentieblad ¥ Oor TIEL , MAAS en WAAL , Neder - en Over-Betnwe , Tieler-en Bommelerwaard Deïe Courant verschijnt eiken Woeissdag en Zaterdag . Ds abonnementsprijs is bij vooruitbetaling en bedraagt / A — per jaar . Abonnementen worden ftRcgenomen aan onse bureaux , door ohïb Agenten , door alle Bcekhande - laran en Postkantoren . Bureaux ; Hoofdredactie , St . WalburgkerkpadF 98 , Tiel , Tel . 161 . Bedsctie en AdminiBtratie Vleeachstraat D 11 ïiel , Tel . No . 8 . Uitgave der N . V . Drukkerij en Boekhandel , St , Maarten " Tiel VLEE8CH8TBAAT D 11 Adyertentiën van 1 tot 6 regels f 1.60 . Elke regel meer f 0.&5 iDgezonden mededeelingen f 0,60 per regel Voor den handel , bQ abonnement van een groot twntal regeli , belangrijk rabat . Het heil en de redding der wereld is dan alleen te verwachten , wanneer de menschen godsdienstiger worden . Bidt , B . Q ., voor onzen H . Vaderden Paus , opdat Zijn oproep aan de wereld vruchten moge dragen . Bidt ook voor Hare Majesteit onze geëerbiedigde Ko - ningin , bijzonder dit jaar , nu wij met blijde dankbaarheid zullen herdenken , dat Hare Majesteit met volle toewijding vijf en twintig jaar ons gezegend vaderland heeft bestuurd . En zal dit ons herderlijk schrijven in alle tot ons Aartsbisdom behoorende kerken , alsmede in de kapellen , waarover een rector is aangesteld , op Zondag Quinquagesima op de gebruikelijke wijze van den predikstoel worden voorgelezen . Qegeven te Utrecht op Zondag Sep - tuagesima van het jaar 1923 . t H . VAN DE WETERINQ , Aartsbisschop van Utrecht , Op last van Z . D . Hoogwaardigheid : J . H . SCHOLTE OP REIMER , Secretaris . allerlei betoogen opgezet , die kant noch wal raken . De vraag in hoeverre naast de open - bare universiteiten aan een roomsch - katholieke behoefte bestond , hadden de Nijmeegsche vroede vaderen niet te be - antwoorden . Het al of niet wetenschappelijk karakter van dergelijke prlDcIpleele waarheidsvor - sching behoefde niet in het geding te werden gebracht . Principieel kan voor een roomsch - katholleke universiteit met hetzelfde recht uit de gemeentekas worden geput a!s voor eene openbare , gelijk te Amsterdam geschiedt . Het feit , dat de roomsch katholieke Hoogeschool niet voor allen bruikbaar is , doet weinig ter zake ; de openbare uni - versiteit is eveneens voor groote groepen onbruikbaar . Het onverkwikkelijke Nijmeegsche inci - dent zal goede gevolgen tiebben wanneer uit hei verloop dezer zaak door onze Regeering de conclusie wordt getrokken , dat vóór de gemeente aan het bod komen , het Rijk zijn plicht tegenover de bijzon - derere universiteiten heeft te vervullen . AGENTSCHAP : MAASBOMMEI - : Herman Boer - Akker , Hoogstiaat Maasbommel , waar Abonnementen en Adverientlën worden aangenomen . Administratie „ De Waalbode " innenland . Eenheid in de B.-K . Arbeiders - beweging . Qemeld wordt , dat door de leiding van de Federatie van Diocesane Bonden van R . K . Werkliedanvereenigin - gen in Nederland en het Bureau van de R . K . Vakorganisatie onder de hooge goedkeuring van het Nederlandsch Door - luchtig Episcopaat voorbereidende maat - icgelen worden getroffen om tot de zoo lang gewenschte eenheid in de R . K . Arbeidersbeweging te geraken . Onze steunregeling geprezen . „ Een Duitsch arbeider , die hard ploe - tert ", aldus verklaarde de heer Van der Walle , secretaris van het Ned . Vakverbond op een vergadering te Rotterdam , , ver - dient in werkelijkheid minder dan een Nederlandsche werklooze van den steun ontvangt ". En toen daartegen iemand opkwam , voegde hij den onderbreker toe : „ Die man , die zich daar zoo schijnt te vervelen , moet maar eens een weekje in de Duitsche mijnen gaan werken , mis - schien lucht hem dat wat op ". Er zijn hier te lande veel ontevredenen met de steunregeling . Laten zij eens luisteren naar den heer Van der Walle , als hij zegt : „ Een Nederlandsche werk - looze ontvangt van den steun in werke - lijkheid meer dan een Duitsche arbeider , die hard ploetert *. Het is een omzetting van woorden , maar er is geen speld tusschen te steken . Het Episcopaat en de R . K . T . F . Naar aanleiding van vragen , welke tot het Doorluchtig Episcopaat zijn gericht , of van die zijde stappen zouden worden gedaan in verband met de oprichting eener „ Katholieke Volkspartij ", heeft het „ Centrum " van Z . D . H . den Aartsbis - schop de volgende mededeeling ont - vangen : „ Het Doorluchtig Episcopaat heeft te vorigenjaremet betrekking tot de . Nieuwe Katholieke Partij " duidelijk verklaard , dat het is tegen een scheuring in de Katho - lieke Staatspartij . Ii dat gevoelen is geen verandering gekomen . Het Doorluchtig Episcopaat acht het daarom overbodig de toen afgelegde verklaring nog eens te herhalen ten aanzien van de „ Katho - lieke Volkspartij ". Het N^meegsche besluit . De ( A.-R .) „ Rotterdammer " schrijft : De wijze waarop in - en buiten den Nijmeegschen gemeenteraad de subsidie aan de roomsch-katholleke universiteit werd bestreden , maakt onbehaaglijken indruk . De eenige grond waarop hier steun mocht worden onthouden is deze , dat voor de roomsch-katholieke stichting van de gemeentekas offers gevraagd werden te zwaar in verhouding met de door haar gediende gemeentebelangen . Deze toon van verweer echter werd nagenoeg niet vernomen ; wel werden Bond van R . K . Kiesvereeni - gingen in Gelderland . Door den bond van R . K . Klesvereenigingen in Qelderland te Arnhem is het werkprogram voor de R . K . Statenclub van Qelderland vastgesteld . Aangenomen werd het voorstel van het hoofdbestuur om met een algemeen hoofdstuk het programma te openen ; hieronder komt een artikel over krach - tigen steun en bevordering van alles wat den R . K . Qodsdienst betreft . Tevens zal onder het hoofdstuk algemeen worden opgenomen : overleg bi ] voorkomende gelegenheden met betrokken organisaties en lichamen . Bij de discussies van de programmapunten maakt jhr . H . C . van Nispen tot Pannerden bezwaar tegen het woord : leiding , ais dit misschien zou beteekenen het geven van een opdracht van de kiezers aan Qed . Staten . Spr . heeft echter geen formeel bezwaar als dat woord beteekent : aandrang van Prov . Staten op Qed . Staten . Tenslotte werd het programma als volgt vastgesteld : Hoofdstuk I ( zie boven ). II . Financiën.Art . 1 . Een voorzichtig beheer der provinciale gelden . Art . 2 . Eene belastingheffing die , voor zoover dit wettelijk is toegelaten , zoo weinig mogelijk eenzijdig is . III . Polderzaken.Art . 3 . Rij de Indeeling der polders meer rekening te houden met een zoo zuinig mogelijk beheer en met voldoende technisehe voorzieningen . Art . 4 . Bespreking van hei meervoudig stemrecht en uitbreiding der benoem - baarheid voor de onderscheidene bestuurs - functies . Art . 5 . Leiding en steun bij noodige technische voorzieningen , ter verbetering der gronden en het bevorderen van een goede afrastering . IV . Landbouw.Art . 6 . Bevordering van de opleiding en ontwikkeling van bij den land - en tuinbouw betrokkenen . Art . 7 . Bevordering van veeteelt in het algemeen en van de toepassing der tech * ' niek bij land - en tuinbouw . Art . 8 . Steun aan die instellingen , welke de verkoop-gelegenheid van land - en tuinbouwpaarden bevorderen . Art . 9 . Steun en bevordering van de maatregelen , welke kunnen leiden tot eigendomsverkrijglng van gronden en boerderijen , in het bijzonder bij ontgin - ningen en grondverbetering . Art . 10 . Steun bi ] ontginning en grond - verbetering . V . Handel en industrie.Art . ; il . Bevordering van al datgene . wat de vestiging van industrieën tot ge - volg kan hebben oi de bestaande moge wereld zijn , uit het oog verliezen . Hoc dikwijls toch zien we niet , dat d ? men schen de eeuwige goederen , die Christus , onze Heer , door Zijn Kerk agn allen na te streven voorhoudt , verwaarloozcn en de vergankelijke goederen met niet te verzadigen begeerte najagen . Dit nu , zegt Z . H ., is een kenmerk dier aardsche goederen , dat , wanneer ze op onbeteugelde wijze worden aagostreefd , ze een bron worden van veel kwaad , vooral van zedenbederf en vijandschap . Immers , daar die goederen in zich gering en minderwaardig zijn , kunnen ze het hart des menschen niet bevredigen , wijt het hart door Qod gemaakt en voorbe - stemd om Qods glorie te aanschouwen , altijd in verlangen en onrust leven zal , totdat het rust vindt in Qod . Daarenboven , omdat die aardsche goe - deren binnen enge grenzen beperkt zijn , zal ieder afzonderlijk minder ontvangen , naarmate er meer zijn , die daaraan deel - achtig worden . Qevolg hiervan is , dat de aardsche goederen , wijl ze niet allen voldoen noch iemand volkomen bevre - digen kunnen , oorzaak worden van vijand - schap en wrevel en in waarheid zijn ij delheid der ijdelheden en bedroefenis des geestes , zGoals de wijste van allen , Salomon , uit ondervinding betuigd heeft . Afgedwaald van Qod en van Jezus Christus , den Verlosser der wereld , laten de menschen hun hart beheerschen door de drievou - dige begeerlijkheid , welke is in elk men - schenhart : begeerlijkheid des vleesches , begeerlijkheid dc^r oogen en hoova&rdij des levens . Deze drie begeerlijkheden zijn de oorzaak van de ellende en van het lijden , waaronder de wereld weeklaagt . Nadat Wij , zoo besluit de H . Vader , de oorzaken der onheilen , welke over de wereld gekomen zijn , in het kort hebben samengevat , zien Wij nu welke geneesmiddelen kunnen worden aange - wend om de maatschappij weer gezond te maken . Vóór alles is noodzakelijk in de zielen der menschen vrede te brengen en dat niet een vrede in schijn , maar een zoodanige vrede , die de zielen door dringt en tot rust brengt en tegelijk haar tot eene broederlijke welwillendheid jegens de overigen geneigd maakt en aanzet . En deze vrede is geen andere dan de vrede van Christus , die de eerste geweest is , die aan de menschen geleerd heeft : Qi ] zijt allen broeders , en die het gebod der liefde en verdraag - zaamheid jegens allen heeft verkondigd , toen Hij sprak : dit is mijn gebod , dat gij elkander bemint gelijk ik u heb liefgehad , welk gebod Hij als het ware met Zijn bloed heeft bezegeld . Ten volle beseffend de zware verant - woording , welke rust op het Opperhoofd der Kerk , door de hooge zending van Qod ontvangen , treedt de Paus nu voor de wereld om aan de volken , de natiën en de standen te verkondigen , dat Qod hen geneesbaar heeft gemaakt , mits zij zich stellen in den dienst van Christus . Het woord , dat Paus Plus X z . g . als zijn devies had uitgekozen : Alles her - stellen in Christus , moet be - waarheid worden . Christus moet weer heerschen over de wereld . Christus ' leer en wet moeten worden geëerbiedigd en nageleefd . Dan , maar ook dan alleen zal in de wereld blijvende rust en vrede heerschen . Tenslotte richt de H . Vader een oproep tot de Bisschoppen , Priesters en Qeloo - vlgen om met Hem mede te werken aan het terug brengen van de wereld tot den dienst tran Christus . Welnu , B . Q ., geven wij allen gehoor aan dien oproep van ons aller Vader in Christus door zelf een echt christelijk leven te leiden en ons godsdienstig leven te verdiepen . Mogen vooral de voor - mannen in onze katholieke organisaties wel beseffen , dat hun eerste en voor - naamste plicht is , het godsdienstig en zedelijk levon der leden te bevorderen . te geven . Het overbrengen van dat beeld van Rome naar Loretto was als een triomftocht . In alle plaatsen , waarlangs het beeld vervoerd werd , kwamen de geloovigen , ook van omliggende plaat - sen , toesnellen om den allergrootsten eerbied voor Maria en den Plaatsbekiee - der van Jezus Christus te toonen . Henricus vaa de Wetering door de Genade Qods en de Qunst van den Apostolischen Stoel Aartsbisschop van Utrecht Hulsprelaat van Z . H . Paus Plus XI , Assistent Bisschop bi ] den Pauseiijken Troon Aan de Qsestelijkheid en de Qeloovlgen in Ons Aartsbisdom Zaligheid in den Heer . Een leder zal erkennen , B . Q ., dat Z . H . de Paus beschikt over de grootste moreele macht ter wereld . Bij millloenen telt Hij ziln onderdanen , die , in alle lan - den der wereld verspreid , luisteren naar zijn woord en volgen zijn bevelen . Qecn wonder dan ook dat , wanneer de Paus zijn gezaghebbend woord richt tot de woicld door een rondschrijven aan alle Bisschoppen , aller aandacht op dat woord is gavcstlgd , niet alleen omdat het een woord Is van zoo hoog gezaghebbende zijde , maar ook omdat het zulk een grootcn en ver strekkenden Invloed heelt . Voor ons , katholieken , heeft dat woord vaa Z . H . eene nog veel hoogere waarde en beteekenis . Wij toch gelooven , dat de Paus is het zichtbaar Opperhoofd van de door Christus gestichte Kerk . In Hem erkennen en eerbiedigen wij den Plaats - bakleedcr van Jezus Christus op aarde . En niar oaze diepste overtuiging wordt de Paus op geheel bijsondere wijze door den H , Qoest voorgelicht en gesteund bij het besturen en lelden der Kerk . Op den Paus in de eerste plaats doelt het woord van den Zaligmaker : 1 k z a 1 met u zijn tot de voleinding der eeuwen . Niet te verwonderen is het dan eok , dat de katholieken altijd gaarne luisteren naar de woorden van den H . Vader en dat die woorden steeds eon diepen indruk op hen maken . Deze gedachte , B Q ., bewoog Ons dit ons herderlijk schrijven te benutten , om uwe aandacht te vestigen op de Encycliek door Z . H . den Paus op het Hoogfeest van Kerstmis uitgevaardigd , waarin Z , H . voor de eerste maal zijn gevoelens en gedachten verkondigt aan de wereld . Wij willen daarom enkele plaatsen uit deze zoo hoogst gewichtige Encycliek onder uwe aandacht brengen . Op Petrus ' Stoel verheven , zegt de H . Vader , hebben Wij aanstonds gevoeld en beseft welk een zware last en verant - woording door Qod op Onze schouders is gelegd . Loodzwaar drukt die last vooral In dezen tijd , nu de wereld op een keer - punt is gekomen en de gewichtigste vraagstukken betreffende het hoU der wereld voortdurend aan de orde zijn . Vertroostingen , verklaart de H . Vader , hebben Wij mogen ontvangen bij het derde eeuwfeest van de H . Congregatie tot Voortplanting des Qeloofs en door het schitterend geslaagd Eucharistische congres te Rome , waarbij Kardinalen , Bisschoppen , Priesters en Qeloovlgen in groot aaatal naar Rome gekomen , ge tuigden van hun liefde voor Jezus in Zijn aanbiddelijk Sacrament en het leven - dig geloof van het Romelnsche volk , evenals vroeger , aan heel de wereld zich openbaarde . Eene andere vertroosting was het voor Ons , dat Wij onze liefde en vereering voor Maria , de Moeder Qods , konden toonen door aan het Heiligdom van Loretto eenzelfde eerbiedwaardig beeld , als door den brand verwoest was , terug Na gewaagd te hebben van deze ver - troostingen ia het eerste jaar van Zijn Pontificaat ontvangen , klaagt de H . Vader zijn diepe droefheid uit over den treu - rlgen toestand , waarin de geheele wereld , met name het door den wereldoorlog zwaar geteisterde en ontredderde Europa , nog altijd verkeert . Al is de oorlogsramp geëindigd , de ware vrede is er nog niet en de daadwerkelijke vruchtbare rust , welke allen verlangen , behoort nog tot de vrome wenschen . Evenals Onze hoogvereerde voorgan - ger Paus Benedlctus XV beschouwen Wij het als Onzen Apostolischen plicht op dien betreurenswaardigen toestand de aandacht te blijven vestigen , de oorzaken ervan na te speuren en het middel aan te geven , dat alleen verbetering brengen zal . De wapens zijn neergelegd en de vrede is geteekend , doch de haat en de vijand - schap tusschen de staten zijn niet ge doofd . De voornaamste staatslieden ko - men op congressen bijeen om toenadering tusschen de volkeren te bewerken , raasr de beraadslagingen blijven zonder vrucht , zoodat deze , naar men meent , den toestand nog verergeren . Is het niet , B . Q ., als hoorden wij hier den Piaatsbekleedcr van Chdstus de klacht over Europa herhalen , welke de Zaligmaker uitte , toen Hij in den geest de verwoesting van Jerusalem aanschou - wend , uitriep : mocht ook gij , en wel op dezen dag nog erken - nen , wat u tot vrede strekt ? Bij de vijandschap tusschen de volken , gaat Z , H . voort , komen , wat nog erger is , de blnnenlandsche verdeeldheden , waar - door de staatsorde en do burgerlijke maatschappij in gevaar worden gebracht . Op de eerste plaats valt hieronder de klassenstrijd , die als een doodclijke zweer reeds is verouderd in den boezem der naties , aan arbeid , industrie , handel , in één woord , aan alles wat onontbeerlijk is voor de welvaart van individu en gemeenschap , wonden toebrengend . En deze kwaal wordt nog verergerd eener - zijds door de toenemende begeerte naar stoffelijke goederen , anderzijds door de vasthoudendheid daaraan , en door de zucht aan beide partijen gemeen , om te bezitten en te heerschen . Daardoor ont - staan de veelvuldige werkstakingen , vrij - willige of gedwongene ; vandaar ook die volksbewegingen en reacties met haar groot ongerief en schade voor allen . Verder wijst Z . H . op den zich overal openbareuden geest van ontevredenheid , wrevel en weerspannigheid , zoodat min - der gegoeden en meer gegoeden , onder - geschikten en overheden vijandig tegen - over elkander staan , als ook op het toenemend zcdenbederf , wat vooral door den noodlottlgen oorlog sterk bevorderd is , zoo zelfs dat de echtelijke trouw ge - schonden wordt en de heilige plichten der echtgenooten jegens Qod en de maat - sctnppij worden veronachtzaamd . Dat alle - s heeft tengevolge , dat onrust en onzekerheid in de wereld blijven voort - bestaan , dat de menschelijke samenleving niet alleen niet vooruitgaat naar aigeheele voortreffelijkheid , waarop de menschen zich gewoonlijk beroemen , doch terug - gaat naar de wildheid van barbaren . Na aldus op de kwalen en ellenden van dezen tijd te hebben gewezen , ves - tigt de H . Vader de aandacht op do oor - zaken , waardoor die kwalen ontstonden en geeft Hij de middelen aan , welke alleen redding kunnen en zullen brengen . De eerste en voornaamste oorzaak van de ellende , welke de wereld vervult , is de aardsche gezindheid van de menschen , waardoor zij de hoogere en tenslotte de eenige bestemming , waartoe zij op de