Tekstweergave van DWB_1926-01-16_005

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
' .,.. 1 . 1 ..._. ui.,i-j.m » No . 1254 •' S Zaterdag 10 Januari IBQQ BgggHBWaiiit'.-'JllU'-.ii ' jgg^gaggM ??^'"?? . HUXIIIJ . . U .' 18 © Jaajs^^og "^ waarin opgenomen „ OMf ^ iP^ja:M:K:MX^^iL >' ïiTieuws - en A.dvertentieblad voor TIEL , M^^AS en WA..^Ij , ISTeder - en Over-Betuwe , Tieler - en Bommelerwaard . Appeltern , 12 Jan . Door den thans heerschenden Noordenwind zijn in de buurtschap „ Mun " hedennacht 2 hui - zen ingestort . Verschillende andere vertoonen groote scheuren . De ontzet tende gevolgen dezer vreeselijke ramp ziJn thans nog niet biJ benadering aan te geven . Gisteren zijn weer eenige zieken en ouden van dagen bij de Paters Fran - ciscanen en de Eerw . Zusters Claris - ren te Megen opgenomen . Het Water - snoodcomité „ Megen ", vertegenwoor - digd door Burgemeester Van Vlokho - ven en Pater Floribertus , maakte Zondag 1.1 . een reis naar hier en Alt - forst , om na te gaan waar nog hulp te verleenen was . Een pluimpje aan den heer Verheg - gen uit Megen , die voor eigen reke - ning een steunregeling voor Altforst organiseerde . Ons Comité bestaande uit Pastoor Becx en de heeren H . Pouw , J . La - bruyère en Arn . M . Smits , werkt on - vermoeid en wist reeds zeer veel te be - reiken . Hulp van buiten , en liefst zéér véél hulp , is gebiedend noodzakelijk . Als er ooit reden was voor ruimen na - tionalen steun , dan toch zeker nu . Volgens een globale schatting van deskundigen bedraagt de door den watersnood aangebrachte schade al - leen aan verloren gegane huizen en huisraad in Alphen , een der vier dor - pen van de Gemeente Appeltern , min - stens vijfhonderdduizend gulden . De werkelijke schade kan pas wor - den overzien , wanneer de huizen die nog bleven staan watervrij ziJn . Van de bij den eersten opkomenden vloed in allerijl verlaten huizen in Maasbommel zijn er thans reeds min - stens negen ingestort , zoodat daarvan ook alle huisraad ' is verloren gegaan . De geleden schade kan nog niet wor - den geschat . Onderwijs aan vluchtelingen . Met het onderwijs aan de vluchte - lingenkinderen te ' s Bosch zijn belast de dames Van Deursen en Van Assel - donk te ' s Bosch en de heeren Van Oorsouw , hoofd der school te Alphen en Nijtmans , onderwijzer te Dreumel . Evangelie volgens den H . Joannes . ( C . 2 .) In dien tijd werd er eene bruiloft gehouden te Cana van Galilea , en daar was de moeder van Jezus . Maar ook Jezus werd ter bruiloft ge - noodigid met zijne leerlingen . En als er gebrek is aan wijn zegt Jezus ' moe - der tot Hem : Ze hebben geen wijn . En Jezus zegt tot haar : Wat hebben Ik en gii , vrouwe ? Mijn uur is nog niet gekomen . Zijne moeder zegt tot de be - dienden : Doet al wat Hij u zeggen mag . Daar stonden nu , voor de reini - ging , bij de Joden gebruikelijk , zes steenen waterkruiken , elk van twee of drie metreten inhoud . Jezus zegt hun : Vult de kruiken met water . En ze vulden ze tot boven toe . En Jezus zegt hun : Schopt nu en brengt het den hofmeester . En zij brachten het . Zoodra nu de hofmeester het water , dat wijn geworden was , proefde — en hij wist niet van waar die kwam , maar de bedienden , die het water geschept hadden , wisten hèt , — ' roept de hof - meester den bruidegom , en zegt hem : Iedereen zet eerst den goeden wijn voor en als men goed gedronken heeft dan den minderen . Gü hebt den goe - den wiJn tot nu bewaard . Hiermede deed Jezus het eerste zijner wonder - teeken , te Cana van Galilea en open - baarde zijne heerlijkheid . En zijne leer lingen geloofden in Hem . Tweede Blad . KERKBEEICHÏ . St . Dominicus-Parochie te Tiel . Zondag 17 Januari 1926 . Eerste Zondag na ' t Octaaf van Drie koningen . De H..ti . Missen ten ü , 8 en 10 uur . Xwart voor twaalf Catechis - mus . Des avonds 6 uur Lof ter eere van het H . Hart , Rozenhoedje en Preek . Om 9 uur H . Mis uitsluitend voor de vluchtelingen uit het overstroomd ge bied . De Parochianen worden verzocht mede te werken , dat ook zij , die niet bij hen zijn ondergebracht , hiervan in kennis worden gesteld zoo zij in hun naaste omgeving verblijven . Dinsdag-avond 7 uur Lof ter eere van den H . Dominicus . Woensdag-avond 7 uur Lof ter eere van de il . Barbara , patrones tegen een haastig - en en onvoorzienen dood . Vrijdag-middag na schooltijd biecht hooren voor de leerlingen van het vier de leerjaar . Andere kinderen kunnen zich hier - bij aansluiten . Zaterdag-morgen half acht gezamen lijke H . Communie . Zaterdag , feestdag van den ïï . llay - mundus de Pennafort , belijder . Te 7 uur gezongen H . Mis . Zaterdag 7 uur Lof ter eer « van de H . Maagd . Internationale Gebedsactie . De Gebedsactie ter hereeniging van Protestanten , Schismatieken , Ongeloo vigen en Katholieken in ééne H . Kerk wordt gehouden van 18 tot 25 Jan . Men zorge zooveel mogelijk door het bijwonen der H . Mis en een gebed tot dit doel , zich met deze intentie te ver - eenigen . Misaanwijzing . Zondag 17 Januari . Veranderende Misgebeden pag . 100 . Agenda's Vergaderingen enz . R.K . Spaarkas St . Joseph . Zitting : Zondag van 12—1 uur . R.K . Jongenspatronaat . Zondag ge - wone bijeenkomst na het I;of . R.K . Leesbibliotheek ,, Utile Dulci " iederen werkdag - geopend . Zondags gesloten . Watersnood-dispensatie in het Sisdom ' s Bosch . Evenals vorige week dispenseeren Wij voor zoover noodig , in de verplich ting van Mishooren op aanstaanden Zondag alle personen in Ons Bisdom , wien tengevolge van den watersnood , zij het ook alleen ter wille van hulp - verleening , het bijwonen der H . Mis zoo al niet onmogelijk dan toch be - zwaarlijk is , en staan Wij allen , wier hulpvorleening gevraagd of ge - wenscht wordt , toe , op dien dag sla - felijken arbeid te verrichten . Wij machtigen tenslotte de Zeer - Eerw . Heeren Pastoors , die op volgen de Zondagen of onthoudingsdagen dis pensatie noodig achten , doze dan zelf namens Ons voor de belanghebbenden in hunne parochie te verleenen . ' s Hertogenbosch , 13 Januari 1926 . t ' A '. f . DIEPEN , Bisschop van ' s Hertogenboscli . EERSTE ZONDAG NA HET OCTAAF VAN DRIEKONINGEN . Epistel . Les uit den brief van den II . Apostel Paulus aan de Romeinen . ( C . 12 .) Broeders : Daar wij nu gaven hebben , welke naar de ons verleende genade verschillend zijn , — hebben wij de ga - ve der profetie , laat ons haar gebrui - ken naar de mate des geloofs ; hebben wii een dienstambt , laat ons ^ werkzaam zijn in de bediening ; is iemand leer - aar , dat hij leerare ; de vermaner ver - mane ; de milddadige zij het met een - voudigheid ; wie overste is zij het met ijver ; wie barmhartigheid doet hij doe het met blijmoedigheid . De liefde zii ongeveinsd . Weest afkeerig van het kwade , gehecht aan het goede ; in de broederliefde hartelijk jegens elkan - der ; bii cerbetooning , elkander voor - komende ; niet traag in den ijver ; vurig van geest ; den Heer dienende ; blüde in de hoop , geduldig in de hoop , geduldig in , de verdrukking ; volhar - dende in het gebed . Neemt deel aan de behoeften der heiligen ; zoekt gast - vrijheid te oefenen . Zegent hen die u vervolgen en vloekt ze niet . Verblijdt u met de blijden , weent met de wee - nenden . Weest eensgezind jegens el - kander , tracht niet naar het hooge , maar laat u het nederige welgevallen . Watersnood in den loop der eeuwen . J . Schuitemaker Czn._8chrijft in de „ Groene Amsterdammer " een artikel , waaraan het volgende is ontleend : Buitengewoon belangrijk is de rol van de bedijking in onze geschiedenis We behoeven slechts de kaart van Holland's Noorderkwartier uit de 13e eeuw te bezien , om te kunnen nagaan , hoe geheel anders dan thans ons land er vroeger uitzag . Door den volhar - denden arbeid onzer voorouders is in de verschillende streken het land van de zeeklei in ' n vasten bewoonbaren grond herschapen . Wat water was werd land , rivierloopen werden ver - legd , nieuwe uitmondingen werden ge graven , eilanden gemaakt tot vast land , poelen drooggelegd . Hoe groot is niet het aaiital roemrijke overwin - ningen , door de Nederlanders behaald op het water ! Zelfs namen ze den erf - vijand in hun dienst als het krachtig - ste verdedigingsmiddel tegen naijveri ge mogendheden , die het op den onder gang van het dêjjDper , kleine volk ge - mund hadden . Maar de booze water - wolf bleef loeren op z'n prooi en vond telkens weer gelegenheid zich over den hem aangedanen hoon te wreken . Ontzettend groot is ' t aantal jaar - tallen , die met ' n zwarte kool zijn aan - & ïaterénoöd . Puifiijk . Wij laten hier onderstaand van het begin der ramp de loop der dingen volgen . 31 December 1925 ver spreidde door ons dorp het toen nog niet zoozeer ontzettende bericht , dat de dijk te Nederasselt was doorgebro - ken . Velen verkeerden nog in den waan , dat dit voor ons dorp geen ge - vaar van beteekenis , was . Doch meer en meer kwamen de berichten binnen en velen togen dan ook aan den arbeid om aardappelen en veevoeder op hoo - ger gelegen plaatsen te brongen . Men Alleen maar , zie je . . . . er is een be staande wereld !.... en niet slechts de onze , maar al die milliarden werel - den , die sedert duizenden jaren zich niet schrikwekkende , duizelingwek - kende vlugheid en met een verheven harmonie in de oneindige ruimte be - wegen .... Welnu , wie heeft die gemaakt ? .'. . Wie ?.... Als er een meubelmaker noodig is om een lessenaar te maken , een hor - logemaker voor een horloge ; een kleer maker voor ziJn overjas , een drukker voor zijn voet .... dan schijnt het toch wel slat er een God noodig is ... . voor ' t Heelal ? En dat hindert hem , Kumpf , die conclusie .... dat hindert hem zelfs verschrikkelijk ! .... Want als hü er toe komt om zoo prozaïsch , als alle menschen te erken - nen dat God bestaat , dan schijnt het hem toe , dat hij niet meer Kumpf zal zijn !.... de tegenstander van de Godheid ! hiJ , dien de studenten groe - ten als de wandelende roem , als de Christophorus Columbus van de wijs - begeert-e , als de eenige Kumpf .... Mijnheer en mevrouw Kumpf aan ' t diner ! Kumpf , bekommerd , maakt de sla aan , terwijl hij zijn wenkbrauwen fronst . Op eens houdt hij op en terwijl hü lijk ?. DE GROOTE KÜMPF . Trumbulkumpf was de zoon van de zachtzinnige Dorothea Hochthaler en van den ruwen Wilhelm Trumbul - kumpf . Hij werd geboren te Koenigshofen in Pruisen , in den ouderdom van één dag . Dit is het eenigste punt van over eenkomst wat Trumbulkumpf had met het overige deel der menschheid en daarom staan we er op , dit te ver - melden . Van de rest was hij heel vreemdsoor tig in alle opzichten . Toen ziJn vader hem in ' t Gemeentehuis liet inschrij - ven , was de burgemeester in alle toe - standen over zulk een naam ! Trum Trum ? Hii probeerde het eens , toen nog - maals en toen hij er hoe langer hoe minder mee klaar kwam , legde de edel achtbare zijn pen neer op den inktpot . Zeg eens , mijnheer ?. . . . ?.... ?.... ?.... Zou ' t u hetzelfde zijn u anderste noemen ? Dat is te zeggen .... mijn voor - ouders ! — Uw voorouders . . . . het gaat hierniet om uw voorouders ! het gaat ommijn register ! .... Kunt ge u dan nietnoemen zooals de anderen !?.... Wieheet nu Trum ? of hoe is ' t eigen - . . . . bulkumpf . — Welnu ! eerlijk gezegd , een der - de was voldoende . En het was nadat hiJ herhaaldelijk aan zijn vriendje dezea opstand van den ambtenaar van den burgerlijken stand had verteld , dat de jonge Trum - bulkumpf ten laatste alleen maar ,, Kumpf " werd genoemd . Wat Kumpf wel voor zuurkool at tot aan het tijdstip van zijn huwelijk geen enkele groenteboer zou ' t u kunnen zeggen . Zuurkool - was inderdaad met de wijsbegeerte , de twee groote hartstoch ten van Kumpf . HiJ liet slechts het een om zich aan ' t ander over te ge - ven en vice versa . Maar dan ook biJ den eersten stap kon hij vaststellen hoe oud de zuur - kool was ; de natuur van de kool , het hout van de ton , tot zelfs de politieke gezindheid van den groenteboer . En wat de wijsbegeerte aangaat : Ze was voor hem doorboord als een schuimspaan . Trouwens wie Kumpf nooit aan den arbeid gezien heeft , heeft niets ge - zien . Zooals de worstelaar zijn knie op de hijgende borst van zijn tegenstan - der drukt , zoo drukt Kumpf als het ware zijn boeken plat , als om ze te dwingen hun pittige inhoud in zijn was toen druk in de weer en oudjaars - avond is dan ook door velen arbeiden - de doorgebracht . De nacht verliep nog rustig , maar de dag was nog niet aan - gebroken of de menschen w.aren weer druk in de weer , want men zag van uit Puiflijk het water reeds in Hors - sen aankomen . Met meer spoed zag men ze zich weren . Varkens schreeuw den , koeien loeiden ; van Afferdeu en de Maasrand zag men ze trekken om de dieren in veiligheid te brengen . De voormiddag van Nieuwjaarsdag zal niet vergeten worden . Het was 12_uur . Vele buitendorpers gingen kijken naar den veldkant , waar het water in aantocht was . Men lachte nog om het aankomende spook . Het water begon de wallen over te loopen en in een tijd van een uur zat Puiflijk in het water . Het water kwam vlug opzetten en die genen die gedacht hadden : we zitten hier nog veilig , moesten door het wa - ter de vlucht nemen . Men zag de zieken op brancards naar het ziekenhuis dragen . Op krui - wagens werden ouden van dagen uit hun woning gehaald . En het zal onge - veer 3 uur geweest ziJn , toen twee - derde van Puiflijk onder water stond . Maar de toestand zou nog erger wor - den . Het waterspook ging meer en meer de hoogte in en een paar dagen later stroomde het reeds over de Dorpsstraat . Vele inwoners waren in de openbare school ondergebracht en in de bijzondere meisjesschool . Het Mariagesticht lag stampend vol . Ook de verschillende particulieren hadden vele medebewoners gekregen . Er wa - ren er echter die voor de tweede keer moesten vluchten . Het werd met den dag erger . De kerk kon men alleen bereiken door de pastorie . In de pastorie waren 40 personen ondergebracht . Het steun comité werd in actie gesteld en de oondlijdenden werden zoo goed en kwaad als het ging geholpen . Puiflijk behoorde tot een van die dorpen , welke zoo moeilijk te bereiken waren . Alles moest per boot worden aangebracht . Weldra kwamen er ma - trassen en dekens en zoo kon ieder hier iets van krijgen . Maar de toe - stand was te ondraaglijk en er werd dan ook moeite gedaan om de men - schen naar elders over te brengen . Thans zijn er een kleine honderd naar Nijmegen vertrokken , maar Puiflijk met zijn bijna 1000 inwoners zit er leelijker in dan men denken kan . Vele huizen ziJn ingestort en dagelijks zul - len er volgen . Met groote verontwaardiging werd dan ook hier het bericht gelezen in de couranten van Minister Colijn , als zou dit geen nationale ramp zijn . Het zoo vruchtbare land van Maas en Waal is thans één waterzee , alles met zich meesleepende en de huizen vernielen - de . We zagen bedden drijven , ledikan - ten , deuren enz . Een woord van lof komt toe aan de Eerwaarde Zusters , die hun best ge - daan hebben om zooveel mogelijk den nood te lenigen . Ook heeren raadsle - den hebben hun beSt gedaai ) om een - ieder zooveel mogelijk ter wille te ziJn . Thans is het water vallende en we zitten met verlangen uit te zien om weer naar het oude nestje toe te gaan , tenminste als ' t er nog staat . Laten wij hopen op de goedheid van de be - volking van Nederland , dat ze evenals met de ramp van Borculo en Noord - Brabant de zoo groote nood trachten te lenigen door een milde bijdrage . brein over te brengen . Negen en veertig jaar lang heeft hij zoo gedaan , hij Kumpf . Als hij , dan ook door de straten van Koenigshofen rondwandelde , zijn overjas wijd open - slaande , de zakken volgepropt met boeken en zijn hoogen zijden over zijn ooren , dan lieten de studenten in de kroeg hun glas bier staan en stonden op om hem het militair saluut te bren gen .... aan den beroemden heer doc - tor Kumpf !.... de , glorie van de Iloogeschool ! .... Maar sedert eenigen tijd maakt de waardige mevrouw Kumpf zich onge - rust . — Kumpf . . . . gij werkt te veel ! En ' t is dan ook waar , dat Kumpf met woede studeert . Kumpf die zeker wel de deksel van een zuurkoolton had kunnen diseree - ren , Kumpf heeft maagdduizelingen . Kumpf , die in zijn jeugd alles zou hebben gedaan alleen maar om te kun nen ruiken ■ aan een stukje worst , Kumpf liet nu zijn bord stollen ! Maar stel u dan ook eens voar ! KuiUpf komt nu , op ' t eind van zijn zeer groo te diepte , waarin hij kolossale vraag - stuk d ^ absoluut fundamenteele vraag en die de grondslag is van alles , de vraag waarmede hij misschien had moct_en beginnen : Bestaat er een God . De heele menschheid zelfs .... ja . Maar wacht eens ! Kumpf zegt : neen ! OP DEN UITKIJK . Heel de vorige week heeft gansch Nederland H . M . de Koningin bewon - derd , wanneer zij heentrok naar de ge - teisterde streken en haar meeleven toonde met de groote nationale ramp , welke ons volk getroffen heeft . Het is geen kleinigheid te midden van storm en winterweer met een roei boot op het water te toeven om troost te brengen aan wie in druk en nood zitten . Zooals we Woensdag in dit blad ge - lezen hebben moest zelfs de socialist Kleeiekooper , die gewoon is den spot te drijven met koningen en hun ge - drag , nu ziJn hoed afnemen en toen hij even een tocht van een uur op het water gemaakt had , erkende hij eerlijk respect te hebben voor Hare Majesteit Tot driemaal toe heeft onze Lands - moeder den tocht naar de overstroom - de , verdronken landen ondernomen . En nauwelijks teruggekeerd vaardig - de ze een proclamatie uit , die gewel - dig gesproken heeft tot het hart van Christelijk Nederland . Koningin Wilhelmina heeft de juis te snaar weten , te raken , toen zij in haar persoonlijk woord aanspoorde tot gemeenschappelijk gebed en pp de eer ste plaats dank bracht aan God , voor de redding van zooveel kostbare men - schenlevens . Voor de zooveelste maal heeft H . M . zich weer groote verdiensten verza - meld jegens haar volk en zich nog po - pulairder gemaakt , dan ze reeds was . God spare nog lang onze dierbare Koningin . geteekend in Neerland'e geschiedenis en die melding maken van overstroo - mingen , het verhaal van de ellende , daardoor veroorzaakt , is eentonig als de geschiedenis van de buffels van Saidja in Max Havelaar , maar onein - dig veel droeviger . De jaren 1375 , 14ö4 , 1502 , 1508 . 1509 , 1532 , 1570 , 1572 , 1615 . 1625 . 1638 , 1654 . 1660 , 1661 ., 1665 , 1675 ze staan in de kronieken bekend als rampjaren . Hoe vreeselijk was niet de Allerheiligen - vloed van 1570 , toen in Zeeland alleen ruim 3000 menschen verdronken en ook in Holland ' velen omkwarnen waar het water door de duinen heenstroom - de bij Zijpe , in Scheveningen 128 hui - zen werden vernield , ' t water tot voor de poorten van Groningen kwam en de beide Noordelijke provinciën een tijdlang tot ' n open zee werden ge - maakt , terwijl 20.000 menschen den dood in de golven vonden . Verschrik - kelijk was ook de nood in 1675 , toen bijna heel Noord-Holland overstroomd werd . Niet minder treurig was de toe - stand in Gelderland in 1807 , waar ko - ning Lodewijk Napoleon gelegenheid vond z'n goede hart te topnen tegen - over het volk , waaraan hij als vorst was opgedrongen . Ook de watervloe - den van 1825 in Noord-Holland , die van 1861 in Gelderland en van 1916 in Noord-Holland bewezen , dat , hoe groot ook de inspanninng _ was , die ons volk zich getroostte , hoe heldhaftig en onverdroten ook tegen het water is gestreden , de vijand nog niet voor goed is verslagen . En nu wordt he - laas wederom de noodvlag geheschen . En wederom wordt ' n nieuw hoofd - stuk toegevoegd aan de geschiedenis van den eeuwigen worstelstrijd . Maar ook nu geldt de spreuk van J . P . Koen : ,, Ende desespereert niet !" En hiJ bewijst dat in een ontzaglijk boek , van zeer groote diepte , waarin het kolossale redeneeringen heeft vastgelegd . Men heeft reeds een voorgevoel van ' t effect , dat dat boek zal maken de heele wereld door de rationalistische bladen steunend op die buskruitlading raden alle kerken aan om bijtijds de vlag te strijken als ze niet willen door boord worden als vermolmde gebou - wen . ... En toch , Kumpf is onrustig ! ... . Kumpf ledigt niet mee in één teug ziJn pot bier ! .... Men heeft zelfs een Kumpf , de be - roemde Kumpf , zien zitten achter de jongens toen ze Catechismusles kre - gen .... Kumpf in den Catechismus ! .... De arme kapelaan beeft nog als hü er aan denkt . In ' t kort , Kumpf kan er nog niet toe besluiten om aan zijn ongeduldi - gen uitgever zijn manuscript toe te zen den !.. . . Er is maar één ding , dat Kumpf erg in den weg zit . . . . dat is het bestaan van do wereld ! ...... Dat daargelaten kan hii u bewijzen , helder als de dag , dat God niet be - staat . ... dat het idee van een Opper - wezen een verzinsel is , ontstaan in t zieke brein van een tuberculeuze hys - tericus .