Tekstweergave van DWB_1934-01-06_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
No . 9084 ZA.TERÜiLa 6 JANUARI 1934 S7e Jaargang Verschijnt WOENSDAGS en ZATERDAGS,Abonnementsprijs bij vooruitbetaling per jaar f 4r - ^ Voor ' t buitenland per laar bij vooruitbetaling f 8r - ^ Afzonderlijlte nummers f 9Mt IÏE1JWSBLAB YOBM fill . S^eder - « e Over Betawe , Tielei ?- en Bommeler waaró . waarin is opgenomen „ Ons Weekblad ". ¥ ttfa-?e dsr H . 1 . Drukkerij en loekkamdsl „ St . Mwsrtes " '& aL M^O ., r@r AiivtrtentiiR va » 1 I i«rf«r « regel meer 19^5 iBgezdnde » mededeeifngr A p&r r@g@t f 0.50 I Sg eontract vot?deeliger conditiën . — MODE-MAGAZUiN in BROERSTRAAT 42 - NIJMEGEN HANDSCHOENEN SJAALS KOUSEN ZEER VOOROEELIGE PRIJZEN 125 opcenten . Ook van dit nieuwe opcenten-tarief verwachten wij - eene opbrengst van on - geveer driemaal de opbrengst in hoofd - som , volgens de wettelijke grondslagen . Op grond van een en ander meenen wij er derhalve op te mogen rekenen , dat meergenoemd ontwerp zoowel uwe goedkeuring als die van de Kroon zal - kunnen wegdragen . Wij geven u mitsdien met den mees - ten aandrang in overweging de voorUg - gende verordening vast te stellen . De heer LOOMEIJER dankt B . en W . voor de voortvarendheid , waarmede zij dit nieuwe voorstel bij den Raad hebben ingediend . Het komt wel iets tegemoet aan de gevoelens van de raadsmeerder - heid . Het blijft echter niet te ontkennen , dat de voorgestelde verordening , zy het dan in mindere mate dan de vorige , een verzwaring is van de lasten der minst draagkrachtigen tegenover de andere groepen . Naar ons gevoelen was de be - staande toestand verre te verkiezen bo - ven dit voorstel , dat voor de soc . dem . fractie onaanvaardbaar is . De VOORZITTER . Zooals bekend , is de bestaande verordening slechts voor een jaar goedgekeurd en eischte de mi - nister een verschil tusschen de hoogste en laagste opcenten van niet meer dan lOO . De heer STAM brengt B . en W . even - eens dank voor de vlugheid , waarmede zij . gewerkt hebben en voor het feit , dat zij bij het thans ingediende voorstel hebben rekening gehouden met den raad . Z.i . zijn B . en W . wel eenigszins tegemoet gekomen aan diens bezwaren . De verschillen , welke de voorgestelde verordening meebrengt , zijn niet zoo heel groot ; weliswaar was inderdaad de belasting reeds hoog genoeg , maar nu B . en W . den raad zijn tegemoet geko - men , zal spr ., ter wille van een vlotte afwerking der begrooting , en omdat een hooger college toch nog zijn goedkeu - ring aan - de verordening zal moeten ge - ven , stemmen voor het voorstel van B . en W . De heer L . L . SCHOOTS behoorde ook onder de tegenstemmers van het vorige voorstel van B . en W . Met het - nieuwe voorstel , waarmede B . en W . zijn geko - men , kan hij zich in zekere mate wel vereenigen , ofschoon het hem niet ge - heel en al bevredigt . Immers ook bij dit voorstel zal de laagste huurwaarde een hoogere belasting en de hoogste huur - waarde een lagere belasting moeten op - brengen ; de middenmoot blijft ongeveer gelijk . Spr . kan zich met het voorstel van B . en W . dan ook alleen accoord ver klaren om een behoorlijke afwikkeUng van de toegrooting te bevorderen en om te bereiken , - dat wij hier niet zoolang met een niet-goedgekeurde begrooting blijven zitten . Het voorstel van B . en W . wordt hier - na aangenomen met de stemmen der soc . democraten tegen . Vervolgens wordt de gemeente-begroo ting 1934 z.h . St . aangenomen . doch de enorm uitgestrekte massa zwaar drijfijs bleek niet op vast land te rusten , zoodat Byrd het verwachte land niet heeft gevonden . Van de Noorsche expeditie , waartoe ook Ellsworth en Sir Hubert Wilkins be - hooren , hebben we nog niets naders ver nomen . Ze is eveneens geheel modern uitgerust en heeft ook .. . o speciaal vliegtuig , doch is minder log en in Noor wegen geeft men haar dan ook de beste kans om den wedstrij.d tegen Byrd te winnen . Op den achtergrond van dezen merk - waardigen wedstrijd staat de kwestie van de verdeehng van het Zuidpoolge - Died , welke een bron yan ernstige conflic ten kan worden tusschen de geïnteres - seerde landen , omdat dit tot voor kort als waardeloos beschouwde land te eeni ger tijd groote economische beteekenis kan krijgen . Amerifcaansche vlieger Byrd op 28 No - vember 1929 een groote vlucht over de Zuidpool maakte en daarbij de door hem ontdekte 20.000 K.M.2 land Ameri - kaansch bezit verklaarde en dit „ Little America " noemde . Tenslotte heeft Engeland op 7 Fe - bruari j.l . vrijwel alle gebieden gean - nexeerd , die tot dusver in het Zuidpool - gebied nog Niemandsland waren , n.l . alle gebieden tusschen 45 gr . en 160 gr . O.L . ten Zuiden van den eOen graad Z.B ., met uitzondering van het Fransch Adèle-land . Hierdoor is het Britsche Zuidpoolge - bied ongeveer ' het dubbele in oppervlak te van dat van alle andere gebieden te zamen . Dit grootscheepsche inpalmen heeft den na - ijver gewekt vooral van Amerika en Noorwegen . Het gevolg is geweest , dat er thans in den Zuidpoolzomer een wedstrijd plaats heeft tusschen een Noorschen en een Amerikaansche expeditie , van wie resp.'de vermaarde vliegers Bernt Bal - chen en admiraal Byrd de kopstukken zijn . Beide expedities zijn uit Nieuw-Zee - land naar het Zuidpoolgebied vertrok - ken , resp . op de schepen „ Wyatt Earp " en „ Jacob Ruppert " Beiden willen met toehulp van vlieg tui gen het mysterieuse gebied van sneeuw en ijs nader verkennen , vooral om te on derzoeken of de Rosszee en de Weddell - zee met elkaar in verbinding staan en dus het vasteland van de Zuidpool in twee deelen zou scheiden , Aan heide zij.den hoopt men natuurlijk de eerste te zijn , die aantoonen kan , dat deze veronderstelling al dan niet juist is . De expeditie van Byrd is zeer grootsch opgezet ; ze beschikt over tw ... schepen , .. . 0 groot 3-motorig vhegtuig met spe - ciaal landingsgesteld , 150 honden , een compleet radiostation , alle denkbare hulpmiddelen en gemakken , terwijl ad - miraal Byrd vergezeld wordt door niet minder dan 70 uitgelezen Pool - deskun-digen . Hij wil tw ... jaar weg blijven en In dien tijd trachten iets meer te weten te komen van het geheele Zuidpoolge uit Niumner bestaat uit twee Bladen Eerste Blad . Ons kantoor te Druten Is BEVESTieD \ m fiMflfiiMl G IQ . TELEFOON 34 . BaitemaiLasoli Overziolit . De verdeeling van Jhet Zuidpool gebied . Naijver tusscheu Amerika en Noor wegen . Engeland heeft de meeste gebie den geannexeerd . De vüegers Byrd en Bernt Balchen op nieuwe expeditie . In . het gebied van eeuwige sneeuw en ijs aan de Zuidpool vindt een wedloop plaats om de verdeeling van de laatste resten der onbeiaeerde streken , welige de aarde tot dusver nog be25at . Terwijl de Noordpool in de IJszee ligt , is de Zuidpool vastland , dat wel het 7e continent wordt genoemd en even groot is als de Vereenigde Staten van Noord - Amerika en Mexieo samen . Dit continent itaehoorde tot voor eenige jaren aan niemand toe en lag eenvoudig op verdeeling te wachten . De gegadigden schoten toe op het Zuid poolgebied , toen de aanwezigheid van groote bodemschatten geconstateera werd , n.l . enorme steenkoolmijnen en tal van andere kostbare mineralen , o.a . goud . Men dient n.l . in ' t oog te houden , dat zoowel de Noord - als de Zuidpool oor - spronkelij.k een veel hooger temperatuur hadden dan thans , zoodat er een weelde rige plantengroei moet zijn gev/eest , waaruit de koienlagen zijn ontstaan . De aardkorst heeft n.l . herhaaldelijk veran deringen ondergaan en ook thans nog gaat dit proces voort , zeer langzaam , [; zonder dat we er iets van bemerken , ten zii met fijne instrumenten . Engeland is er het eerst bij geweest om een deel van het Zuidpoolgetaied te annexeeren ; op de Britsche Rijksconfe - rentie van November 1926 werd stilzwij - gend besloten , alle gebieden van . den 60en gi - aad Zuiderbreedte af tot aan de Zuidpool toe , zoowel tusschen 170 Wes - terlengte en 140 graden Oosterlengte als tusschen 30 en 90 graden Wester - I lengte , Britsch gebied te verklaren , bene ivens nog enkele gebieden ten Noorden van den OOen graad Zuiderbreedte , tus - schen 30 en 60 graden W.L ., tot 50 gr . Z.B . toe . Daardoor werd ook beslag ge - legd op gebieden , die Argentinië op goe de gronden als zijn eigendom beschouw de , bijv . de groep der Zuidelijke Orkneij eilanden , hetgeen in Argentinië veei [ kwaad toloed gezet heeft . Toen Engeland zijn slag aldus gesia - [ gen had , nam Noorwegen in Dec . 1927 [ ten behoeve van de walvischvangst het Bouvet-eiland en in Februari 1929 het I Peter I-eiland in de Zuidelijke IJszee in bezit , terwijl de Noren later ook hun vlag plantten bij . Kaap Ann ( op 46 gr . O.L .) en op Raghhild-land ( 24 gr . 15 '— 33 gr . 30 ' O.L .). Frankrijk wilde niet achterblijven en • annexeerde het Adèle-land , terwijl de Chevrolet De oieesi verkochte Aoto H . M . de Koningin en H . K . H . Prinses Juliana vertoeven eenigen tijd te Zwit - serland . Ook de Prins zal na eenige da - gen zich daarheen begeven . Naar uit Zwitserland wordt gemeld , zijn H . M . de Koningin en H . K . H . Prin - ses Juliana Donderdagmiddag na een voorspoedige reis in Unterwasser Wild - haus ( Teggenburg ) aangekomen . De vorstelijke personen hebben aldaar hun intrek genomen in hotel Sternen . Om Pelikaan en Postjager worden fan tastische verhalen geweven . De Pelikaan zou boven den Balkan benauwende bied , m.a.w . trachten om nog onontdekt 1 oogenblikken gehad hebben , door zoo laag over een dennenbosch te vliegen , dat de takken nog aan de machine za - ten . „ Geen woord van waar ", zegt Soer , „ een waiar verzinsel ". En Asjes zou zich minder mooi hebtoen uitgelaten over de prestatie van de Pelikaan . Ook dit be - richt is door Asjes reeds tegengesproken . Eigenlijk moesten ze de makers van zul ke toerichten kunnen opsporen en naar een .... coneentratiekamp brengen .... in Duitschland . Sinds gisteren draait de eerste Neder - landsch-sprekende en in Nederland op - genomen en gefabriceerde film „ Prins Willem van Oranje " in de groote steden . IJsbrekers hebben getracht het IJssel meer open te breken , maar ze zijn on - verrichterzake huiswaarts gekeerd . Het ijs is daar nog ongeveer 30 c.M . dik . Bij de . Levers-Zeep-Maatschappij te Vlaardingen zal de 40-urige werkweek worden ingevoerd , met dien verstande dat de arbeiders ook naar 40 uur v/orden uitbetaald . Negenhonderd jongens zullen bij de Philips-fabrieken worden aangenomen , terwijl daar tegenover een gelijk aantal meisjes zal worden ontslagen . land voor de U . S . A . te annexeeren . Hij wil pro'beeren ver voorbij de Zuidpool te komen , want juist daar beginnen de groote , tot nu toe niet-geëxploreerde ge oieden . Zoolang er zulke groote onbeken de streken toestaan , acht Byrd het noo - dig het ontdekkingswerk voort te zetten . Daartoe zal hij zich in het basiskamp mstalleeren , alsof er voor hem en de zij nen een , nieuwe ijstijd vrare aangebro - ken . Van " dit kamp uit gaat hij het 7e werelddeel onderzoeken en ook al ont - dekt hij geeni nieuw land , dan zal zijn sxpeditie ongetwijfeld voor de weten - schap belangrijken arbeid verrichten . Dat echter de annexatie-begeerte op den voorgrond staat , wordt allereerst toe wezen door de officieele vraag van de xSfoord-Amerikaansche regeering aan den president van Chih of deze naar de Zuidpool gerichte Zuid-Amerikaansche reputoliek eventueel aanspraak zou ma - ken op nieuw te ontdekken land , waarop ChiU antwoordde , dat het hiervoor geen interesse had . Voorts heeft Byrd verleden week van af zijn expeditieschip „ Jacob Ruppert " ( dat op een ijsberg lek sloeg en eenigen tijd stuurloos ronddreef !) een urenlange vliegtocht gemaakt langs den I5üe . graad O.L . tot den 70en graad Z.B . Hij noopte hierbij een voortzetting te vin - den van het Koning Edward VlI-land , Stadsnieuws . — Het R . K . Armtoestuur zal Dinsdag 9 Januari zijn jaarlijksche collecte langs de huizen houden . Een aanbeveling hiervoor is , dunkt ons , niet noodig . Een ieder is overtuigd van de vele behoeften , die door dergelij ke besturen gelenigd kunnen worden , mits zij - over de middelen daartoe be - schikken . Het is een van de gebouwen , die Hilary heeft geteekend . Beneden in de zaal zaten de edelacht bare heeren . Drie ervan waren al op ja - ren , de welgedane aannemer , die voor - zitter is , de dokter en een rentmeester . De miUtaire vertegenwoodiger , de adju - dant , was ongeveer dertig , hetgeen niet verhinderde , dat hij kaal was voor ze - ventig . Hij had een humoristischen glans in zijn oogen en keek net , of hij gere - geld zijn lach inhield . Hij had , niettegen staande iets havikachtigs een knap ge - zicht . Het duurde vrij lang eer wij Hi - lary te zien kregen . Zij hadden hem in de wachtkamer gelaten , waar hij tus - schen een boerenknecht en een toedien - de van een kruidenier zat . Dit gezel - schap had er niet toe medegewerkt zijn woede te toekoelen . Het eerste geval , dat toehandeld werd , was zeer interessant . Het gold iemand , die gewetensbezwaar had om te vech - ten ; een zeer jonge man , die zei , dat hij weigerde zijn evenmensch te dooden , doch dat hij geen lafaard was en zich voor elk ander werk , hoe gevaarlijk ook , gaarne beschikbaar stelde . Hij stelde voor , hem aan te stellen als stoker op een mijnenveger , „ Ja ", zei de gewetensbezwaarde , die tusschen haakjes een knap gezicht had en droomerige oogen . „ Dan zou ik we - ten , dat ik levens redde in plaats van ze te vernietigen ." „ Hoe men ook ovef zijn beginsel mocht Zelfs de „ rakkers " waren er vol van . En direct waren zij er bij om hun ge - volgtrekkingen te maken . „ Verbeeld je , dat mijnheer Sykes Duitschers moet doodschieten !" gilde Cecil , toen ik in de hal kwam . „ Stel je voor ; mijnheer Sy - kes , die met ons niet eens soldaat je wil spelen , dat die naar den oorlog moet . Stel je voor Joey , stel je voor !" „ Wij weten niet , of mijnheer Sykes naar den oorlog gaat ", zei ik . „ Omdat hij voor het gerechtshof is moeten ko - men , bewijst dat nog niet , dat zij hem direct naar het front zullen zenden ." „ Ik hoop , dat zij het maar doen ", riep mijn zus Daisy , die nooit getoond heeft , dat zij bizonder dol op haar aanstaan - den zwager is en die hem nu nog min - der kan lijden nu zij met een mihtair gaat trouwen . „ O , wat zou ik het heerlijk vinden , als zij zijn lange haren mihmeterden ! Ver - beeld je , Hilary , die zoo'n viesneus is op eten , met een homp kommiesbrood voor hem of een bord ratjetoe ! En wat zal hij lekker slapen in de loopgraven ! Hij , die slechts op een speciaal soort matras zijn nachtrust kan genieten ! Verbeeld je , Hi - lary , aardappelen schillen of vaten was - schen ! Schitterend ! Hila —" Hier brak zij plotseling af . Juffrouw Mc Alister stond op den drempel en had elk woord gehoord . Ademloos keek ik naar Daisy , die bloos - de van verlegenheid en schaamte . Om den aftocht van mijn zuster die naar lende stem van Dick hooren . Wat een stem ! Geen kwestie van niet gehoorza - men ! Het kUnkt misschien erg dwaas , als ik het zeg , maar toen ik dien jongen luitenant zijn bevelen hoorde geven en zag , met hoeveel haast en hoe letterUjk zij werden uitgevoerd , vertoonde hij zich voor mij in een geheel ander licht . Hier zag ik ' hem een oogenbhk in volle actie . Stipt , beslist , koel ; ik weet , dat het voor hem hetzelfde zou geweest zijn , of hij tegen een troep Duitschers moest optreden , of tegen een Engelschen schip per , die zich niet aan de voorschriften hield . Ik kon er niets aan doen , doch ik voel de een lichte siddering . „ Zijn naam ! .... Wat ? Wil hij ' m niet opgeven ?" klonk de stem van den brug genbouwer door de lucht „ Laat de wacht aanrukken en leg zijn schuit aan de ket ting !" Toen ik dat hoorde , wachtte ik niet langer om te zien wat er zou gebeuren . Ik dacht , dat de bruggentoouwer Uever had , dat er geen menschen op het ter rein waren . Vlug raapte ik mijn parasol op , deed het hek open en wandelde langzaam door de laan naar huis . Thuis was alles in rep en roer . U moet weten , dat Hilary op weg naar den dokter , bij ons was aangeloopen om te zien , of ik al van het terrein bij de brug terug was . Hij had hun het nieuws verteld . DË BBÜID80UAÏ Eeu vroolijke roman van BERTA RUCK . ■ 17 ) - jaarna hield hij zijn hand boven zijn ,'. en — voor de zon — en riep boos : vjidaar ! Kijk eens ! Opletten !" Ik keek . Behalve een schip met een taankleurig zeil , - zag ik niets , dat de aandacht trok . Het schip voer in de richting van de brug . Waarom zou dat de luitenant van de pontonniers zoo kunnen opwinden ? Ik fewist niet , dat het zeilschip tamelijk iV'vlug voer en de brug groot gevaar liep , ernstig beschadigd te worden . Nader - hand werd mij dat uitgelegd ; op dat oogenbUk echter niet . Op dat moment dacht de bruggenbou - wer natuurlijk noch aan mij , noch aan Daisy of Hilary . Alleen zijn plicht , zijn brug nam al zijn aandacht in beslag . Hij vloog weg en struikelde bijna over mijn parasol . Zonder om te zien , of mij Iets te zeggen , rende hij weg , terwijl hij riep : „ Hallo Smith " — dit was de aan - bidder van mijn zus Daisy , dien hij nooit ■ anders - dan Bill noemt — buiten dienst - tijd natuurlijk . „ Mijnheer Smith , wilt u den naam van dien schipper eens noteeren !" Dui - delijk ]£ on ik in de verte de korte beve - Pijnenbturgi — ^ Wals wisten op de zes - daagsche te Brussel even voor het ein - de een ronde uit te loopen , zoodat de wedstrijd door het Hollandsche koppel gewonnen werd . De omzetbelasting is reeds in werkmg maar er zijn er zeer , zeer velen , die eigenlijk niet eens weten wat er aan de hand is . Op 9 en 10 Januari wordt in het Park hotel te Amsterdam de bibliotheek van Frederik van Eeden verkocht . De heer Westerman heeft tot den mi - nister - president de volgende schriftelij ke vragen gericht : Is de Minister bereid mede te deelen , op welken grond de Sociaal-Democrati - sche Arheiders - Partij , die tot dusver in gebreke is gebleven ' n - duidelijke , allen twijfel uitsluitende , officieele verklaring af te leggen , dat zij op den bodem van het wettig gezag staat en dus iedere re - volutionaire actie verwerpt , op de lijst der voor ambtenaren verboden vereeni - gingen ontbreekt , terwijl andere . poUtie - ke vereenigingen gelijk de Nationale Unie , de Algemeene Nederlandsche Fas - cisten Bond en de Nationaal - SociaUsti-sche Beweging , die zich ten aanzien van deze materie in bevredigenden zin heb - ben uitgesproken , daarop wèl zijn ge - plaatst ? Zou de Minister in verband hiermede tevens - - de vraag willen beantwoorden , welke objectieve maatstaf door hem bij het nemen van besluiten op de bovenbe doelde lijst betrekking hebbende , wordt aangelegd ? RAAD TIEL Donderdagmiddag half twee kwam de Raad onzer Gemeente in vergadering bijeen . Afwezig met kennisgeving de heeren Joustra en CorbeUjn ; de laatste wegens ongesteldheid . Aan de orde is een nieuw voorstel van B . en W . tot regehng van de heffing van opcenten op de Personeele Belasting . Wij hebben - de eer , schrijven B . en W . aan den Raad , u hierbij aan te bieden een nieuw ontwerp-verordening op de heffing van opcenten op de hoofdsom der Personeele Belasting voor deze ge - meente . Volgens dit ontwerp zullen thans 75 - 200 opcenten worden geheven . Vergeleken bij de door u in uw verga - dering van 28 Dec . verworpen verorde - ning , is het minimum aantal opcenten teruggebracht van 90 op 75 , terwijl het maximum dier opcenten eenigszins is verhoogd en wel van 190 tot 200 . Het aantal klassen kon gelijk blijven , omdat de progressie zoodanig is gere - geld dat het aantal opcenten voor iedere klasse telkens met 5 zal stijgen in plaats van met 4 , zooals in de verworpen ver - ordening het geval was . Bij het thans ontworpen opcenten - tarief is voor zooveel mogelijk tegemoet gekomen aan het in uwe bovengenoem - de vergadering naar voren getorachte be zwaar , terwijl anderzijds onzes inziens toch nog in voldoende mate is rekening gehouden met den wensch der Regee - ring , dat het verschil tusschen het mi - nimum en het maximum aantal opcen - ten aanmerkelijk moest worden ver - kleind . Het aanhangige ontwerp toch brengt dit verschil terug van 180 tot boven vloog , te dekken , herhaalde ik : „ Dat hiJ - voor het gerechtshof is moeten komen , bewijst niet , dat zij hem direct naar het front zullen zenden , niet waar juffrouw Mc Alister ? Misschien hoeft hij heelemaal niet naar ' het front ." „ Zeer waarschijnlijk niet ", zei de half zuster van Hilary op hopdrogen toon . „ Wij zullen het toeloop van de beraad - slagingen moeten afwachten . Wacht tot zes uur vanavond , Josephine en ga dan naar het gerechtshof om te zien en te hooren ." XXIV HILARY IN DE KLEM . Wij zijn „ en club " naar het gerechts - hof getogen ; het heele huishouden . Ik ging met juffrouw Mc Alister mee , om - dat zij onmiddellijk wilde weten , hoe het met haar toroer zou af loopen ; de „ rak - kers " gingen mee , omdat wij hen niet alleen thuis konden laten — ' t was Bet - ty haar uitgaansavond ] e — en Daisy ging er heen , omdat Billy Smith gezegd had , dat hij voor de lol ging kijken . Ik geloof , dat Daisy met evenveel ple - zier naar een stierengevecht zou gaan , als naar een „ moedersvergadering ", ais ' hij maar mee ging . Dat noem ik eerst verhefd zijn ! En erg ook ! Wij — toehoorders — zaten op de ga - lerij van de openbare leeszaal , waar el - ken avond het - gerechtshof zitting houdt Dagelijks versch gebrand Java-Koffie Fa.Wed.A.L.Jansea , WATERSTRAAT 32 . TIEL . Telefoon 58 Abonnements-Voorstelling . Als 3e abonnements-voorstelling gaat Woensdag a.s . in het Spaarbankgebouw „ Ex-'Koning Peter ", te geven door het Hofstad-Tooneel . De Msto . schrijft hier - over : De Hongaarsche tooneelschrijvers ver staan over het algemeen de kunst om een geestig en onderhoudend tooneel - stuk te schrijven zonder al te zwaarwich tige tendenzen . Dat heeft Zoltan Har - vath met zijn „ Ex-Koning Peter " weer eens bewezen . Fijn-geestig vaak is de dialoog van deze politieke satire op den republikeinschen regeeringsvorm , waar - in de schrijver in tusschen ook de fouten welke de monarchie aankleven , niet na - laat aan te stippen . De schrijver neemt in dit stuk op gees tige wijze een loopje met de repubUkein sche regeering , die meent , dat het onder haar bestuur het land zooveel beter gaat dan onder het koningschap . De Hofstadtooneehsten hebtoen dat sa tiriéke element kostelijk uitgetouit . Voor al Louis Gimtoerg , die als president Mu - riu , in allerlei kleine details prach - tig ' deed uitkomen , hoe weinig diep de republikeinsche overtuiging in hem wortelt . Annie van Ees gaf niet minder boeiend spel als de bazige particulier secretares se in de werkkamer van den president als later , toen zij als chique dame van de wereld optrad . Oor v . d . Lugt Melsert was de vlotte , charmante ex-koning Pe - ter , die nu eens echt van zijn vrije le - ventje genoot . Zoo jong en kwiek als hij die rol speelde , zou hij nog toest als jeu ne premier kunnen optreden . We kunnen niet alle spelers afzonder lijk noemen , die goed spel te zien gaven , dan zouden we het heele programma wel kunnen overschrijven . Maar we willen toch nog even vermei den de leuke typeeringen , welke Dick van Veen gaf van den ouden graaf Ba - rotianu als monarchistisch samenzweer - der eni Johan Haus van de kamerdienaar Boris . Wat de dames zal interesseeren : er werden elegante toiletten gedragen door Annie van Ees en Mimi Boesnach als de film-actrice Delila Valona , De decors van Brückmann waren in één woord ,, af ". Zoo werkt alles mee tot het succes van dit stuk , dat het Hofstadtooneel reeds bij de eerste opvoering ervan in ruime mate ten deel viel en dat zich toy de ve - le opvoeringen , welke ongetwijfeld nog zullen volgen , wel zal herhalen . Zaterdag j,l . ging van dit tooneelstuk de première in Den Haag . Wel een be - wijs , - - dat Tiel niet altijd oude kost krijgt . denken ", overwoog ik , „ dapper is hij in elk geval ." De dokter vond , dat de jon - ge man in zijn recht was , doch de ad - judant voegde erbij , dat indien alle ge - moedsbezwaarden waren zooals deze jonge man , men niet anders dan eer - bied voor hen moest hebben , maar dat er velen waren , die hun gemoedsbezwaar voorwendden om het bange lijf te ber - gen . De fhnke anti-menschenmoord-man glimlachte eenigszins instemmend tegen den militair , zei „ dank u , heeren " en verwijderde zich om zijn taak op den mijnenveger te gaan verrichten . Ik moest de „ rakkers " met geweld bedwin - gen om niet voor hem te applaudiseeren . Daarna was Hilary aan de beurt . Nooit in mijn leven heb ik mijn ver - loofde zoo woedend zien kijken — en dat zegt iets . HiJ staarde norsch naar den voorzitter , den dokter en den rent - meester . Daarna richtte hij een blik van zoo gloeienden haat op den miUtairen vertegenwoordiger , dat ik bang was , dat deze als een dood blad op zijn stoei mju verschrompelen . Doch daar had hij hee - lemaal geen last van . Zy'n ingehouden glimlach ontplooide zich eenigermate op zijn haviksgelaat ,, toen Sykes de vraag iiterd gesteld , op welke gronden hij vrijstelling eischte van den miUtai - ren dienst , ■ ( Wordt vervolgd .)