Tekstweergave van GRAD_1916-12-29_001
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
4 - 5 * 7 - 10 ets.
Sigaren magazijn
H. J. VAN DIGGELEN,
ZALT-BOMMEL.
"No.^52. Verschijnt iederen Vrijdag. Eerste Jaargang.
1916
GRATIS ADVERTENTIEBLA
voor Zalt-Bomtnel, Gameren, Nieowaal, Brakel,
Zuilichem, Aalst, Pouderoijen, Brncüem,
Kerkwijk, Delwijnen, Well.
Vrijdag 28 December
Nederbemert, Heilouw, Haaften, Tuit,
Waardenburg, Neerijnen, Opijnen, Rossum,
Hurwenen, Kerk-Driet en Heerewaarden.
Wordt te Zilt-Boramel aan huls bezorgd.
Naar de buitengemeenten franco per port.
Berichten en a,dvertentiën>uiterll)k Donder¬
dagavond In te zenden.
ürroevBRi
j. PEKELHARING, ZALT-BOMMEL.
TELEFOONNUMMER 36.
Advertentlën van 1—6 regels 40 cent; ledere
regel meer 5 cent Bij driemaal plaatsing wordt
slechts tweemaal berekend.
Bij abonnement aanzienlijke korting.
Geregelde verspreiding in Ammerzoden en Hedel
De Oorlog.
Vorig maal schreven we, hoe de kans op
spoedigen vrede geenszins hopeloos was. De
gebeurtenissen der laatste week bewezen de
gegrondheid van deze verwachting. President
Wilson nam 't kordate initiatief tot 'n kranigen
zet, die zonder twijfel klaarheid en beslissing
brengen zal in den verwarden stand van zaken.
We waren aangeland op 't kritieke punt, waar
één der strijdende partijen officieel verzoenend
zich uitliet. Men ontving die verklaring aan de
andere zijde met gejoel en geschreeuw, even
zenuwachtig als voorbarig. Geen mensch feitelijk
kon daaruit wijs worden. Toen achtte Amerika,
de machtigste onzijdige staat, z'n tijd gekomen.
Met koel hoofd schoof z'n president zich tus-
schen de woelende menigte en vastberaden heeft
hij 't hun allen toegeroepen: Geen praatjes langer,
maar daden in naam der menschelijkheid. Komt
voor den dag — gij allen — met uw voor¬
stellen en bedoelingen, 't Is de eenige weg tot
oplossing te geraken!
Natuurlijk was 't eerste antwoord 'n nog
grooter geschetter en lawaai. Maar nu kelen
droog en stembanden schor verwerkt zijn, thans
keert bezinning en waardigheid weer.
Duitschland ging vooraan te antwoorden op
dien luiden stem uit 't verre Westen. De regee¬
ring te Berlijn overhandigde den Amerikaanschen
gezant 'n nota, waarin met gretigheid Wilson's
tusschenkomst aangegrepen en voorgesteld wordt
ten spoedigste op onzijdig gebied onderhande¬
lingen te openen. Wat wil men in vredesnaam
meer?
Er is beweerd: De geallieerden zijn krank¬
zinnig vrede te sluiten vóór't Pruisisch régime
verpletterd ligt. We willen niet herhalen wat
we dienaangaande twee weken geleden schreven.
Alleen valt daaraan toe te voegen, dat militairisme
'n geest is, 'n stelsel, iets ontstoffelijks, even¬
min te beteugelen door uiterlijke krachttoeren
als onzedelijkheid door zedelijkheidswetten. En
dan stellen we de vraag of men niet Don
Quicholte, de vermaarde kampvechter tegen
windmolens, door alle eeuwen heen terecht voor
den grootsten gek versleten heeft?
De schoonste aller overwinningen, wars van
modder en bloed, schijnt nabij. Afgevaardigden
zullen samen komen. Wellicht in 's Gravenhage,
waar voor enkele jaren 'n vorstelijk verblijf
voor den vredesengel werd ingewijd. Schorsing
der vijandelijkheden gaat daarmee noodwendig
gepaard. Oneindig veel zal dan moeten gebeuren
alvorens men de oorlogsmachine ten tweede
male aan den gang te brengen zoekt. Neen!
Eenmaal zóó ver, kan men 't werelddrama als
geëindigd beschouwen.
Men dient toch wel alle vertrouwen in de
menschheid prijs te geven, wanneer thans nog
pessimisme de overhand heeft.
Zwitserland heeft Amerika's voorbeeld gevolgd
en 'n nota van gelijkluidenden inhoud aan de
oorlogvoerenden verzonden, 't Verdient nog
aandacht — al spreekt 't vanzelf — dat de
boodschap van Wilson de erkenning van be¬
staansrechten der kleinere onzijdige Staten eischt
als noodzakelijken grondslag tot duurzamen
vrede. „Macht is recht", zij voor eeuwig van
den aardbodem weggevaagd.
Den heeren ter conferentie wacht 'n groot-
sche, doch zware taak. Verbijsterende genialiteit
ontpopte zich in dienst van den oorlogsduivel.
Thans en in den vervolge zij ze gesteld onder
de vanen van welvaart en rust. Milliarden wer¬
den besteed ter vernietiging van menschen en
goed. Voortaan ook die schatten mensen waardi¬
ger belegd, 't Zijn alle waarheden, groot en
oud als de aarde, 'n Gruwbaar gericht was helaas
noodig om de wereld er aan te herinneren.
Van de oorlogsvelden geen berichten- van
overwegend belang.
Ingezonden.
Huisvlijt-Tentoonstelling.
Houtsnijders,
Het bestuur van den Volksbond heeft bemerkt, dat
het hoogst moeilijk is geschikt hout te krijgen. Het
verzoekt U daarom vóór Donderdag 4 Januari aan
den heer F. Van Balkum, Kerkstraat alhier, op te
geven hoeveel gij noodig hebt, waarna deze in overleg
met het bestuur zal trachten al het benoodigde ineens
te koopen. Daarna kan ieder het zijne tegen den
kostenden prijs overnemen.
Namens het bestuur,
SCHAAFSMA.
Verspreid Nieuws.
ZALT-BOMMEL. — Voor het dezer dagen
vanwege de Federatie van Ned. Stenografie-
Leeraren systeem 1. Pitman gehouden examen
slaagde mej. E. Kosters alhier, voor het diploma
machineschrijven en voor het diploma steno¬
grafie A.
De heer W. Kaasjager alhier behaalde op
dit examen het diploma stenografie B, 80 tot
100 woorden per minuut.
— Bevorderd tot opzichter 2e klasse bij de
Rijks-Waterstaat onze oud-stadgenoot, de heer
G. H. P. Metz te Hengelo (O.)
Inwisseling Broodkaarten.
Debroodkaarten voor Januari moeten Zaterdag
30 December a.s. worden ingewisseld, nl. van
2—5 uur en 6—7 uur nam.
— Te Kesteren is de timmerman B, C., met
het hoofd in een ijzerdraad verward geraakt
en gestikt. Hij laat een weduwe met 5 kinde¬
ren na.
— Er is sprake van, dat de Grebbeheuvel
te Rhenen als vrije wandeling wordt gesloten.
Alleen aan houders van kaarten zou toegang
worden verleend. Mocht dit gebeuren, dan zou
het voor Rhenen een niet te overziene schade
meebrengen.
— Naar de Tel. verneemt, worden de onder¬
handelingen met Engeland, over de levering
van grootere hoeveelheden kolen, met veel kans
op succes voortgezet. Verwacht mag worden,
dat binnenkort een grooter aantal schepen voor
den aanvoer van kolen zal worden aangewezen.
— Men schrijft uit Amsterdam aan Het Volk:
Zaterdag troffen we in de tram iemand aan,
die zich ontpopte als groentengrossier. Hij had
het zoo geweldig druk, zei hij, want hij moest
al zijn collega's in den omtrek bezoeken om
ze over te halen tot een maatregel waardoor
de markten in elkaar geduwd worden. Op onze
vraag welke maatregel dat zijn moest, antwoordde
hij: „Kijk es, we overvoeren eenige dagen de
markt en verkoopen desnoods met verlies. Dan
zeggen we tegen den minister dat er blijkbaar
veel te veel groente is en — dan komt er wel
grensopening. We halen er dan ons verlies ruim¬
schoots uit. Vanavond hebben we vergadering
in Hoofddorp. Ook in 't Westland is men druk
met het voorbereiden van deze actie bezig".
— In een groot café-restaurant te Amsterdam
miste Zaterdagavond een Oostenrijker een por¬
tefeuille, inhoudende 9000 kronen, 200 mark,
ƒ 200 en eenige papieren van waarde. De
politie werd gewaarschuwd en onder leiding
van den inspecteur van politie Van Slobbe werd
een onderzoek ingesteld.
Verschillende personen werden gefouilleerd,
doch zonder resultaat. Ten slotte echter vond
de inspecteur in een afvalbak van het restaurant,
staanne in een naburige steeg, de portefeuille
met haar geheelen inhoud.
Een kellner, op wien de verdenking reeds
gevallen was, omdat hij zich plotseling verwij¬
derd had, toen de vermissing werd geconsta¬
teerd, bekende, de portefeuille gevonden en haar
in den afvalbak verborgen te hebben. Hij werd
aangehouden.
— Men schrijft aan het Hbld:
Den laatsten tijd hadden de boeren in en
om het aardige dorpje Heeswijk in Noord-Brabant
ongemakkelijk veel last van roovers, die op
geweldige wijze in de kippenhokken te keer
gingen. En spoedig bleek, dat men met vossen
te doen had. Men had al pogingen gedaan om
Reintje aan het lijf te komen, doch zonder
resultaat. Dat ook de wildstand in het oogloo-
pend gedund werd door de vossenfamillie, is
te begrijpen. Een en ander verdroot mede de
jachtclub „Heeswijk", die in de boschrijke
omgeving haar jachtterreinen heeft en waarvan
de bekende sportsmen, de heeren J. Harff uit
Utrecht, F. de Bruin uit Berlikum en Helder¬
man uit Den Haag, de leiders zijn.
Men besloot tot een formeele vossenjacht en
speciaal werd voor deze gelegenheid uitgenoo-
digd het clublid de heer J. Bach jr. uit Zeist,
niet alleen een goed schutter, maar bovendien
bekend als een geroutineerd vossenjager. Men
trok er op uit en het vertrouwen in des heeren
Bach's onfeilbaar schot werd niet beschaamd.
Hij heeft dien dag terdege opruiming gehou¬
den onder de even slimme als stoute roovers.
Of de ingezetenen van Heeswijk en omstreken
in hun schik waren? Zoodra had de tijding niet
het dorp bereikt, of het Jagerhuis, eigenaar
De Rooi te Dinteren, werd versierd en's avonds
toen het jachtgezelschap terugkeerde, werd den
heer Bach en zijn vrienden een hartelijk feeste¬
lijke ontvangst bereid en toen is tot laat in den
nacht over het welgeslaagd jachtavontuur op
joviale jagersmanier prettig nageboomd.
— In de Geld.-Pruisische grensplaatsen heeft
het de aandacht der kommiezen getrokken dat
zoovele Duitschers tegenwoordig daar ter kerke
komen met de bedoeling gemakkelijker levens¬
middelen te kunnen smokkelen. In de laatste
dagen zijn dan ook velen hunner wegens
smokkelarij aangehouden.
— Door den directeur der directe belastin¬
gen enz. te Arnhem is, naar men aan de Msb.
mededeelt, bepaald, dat geen gelei-biljetten voor
het vervoer van paarden mogen worden afge¬
geven, dan tegen borgstelling van de dubbele
som die in het buitenland betaald wordt.
— Vrijdagmorgen 10 uur werd hevig ge¬
schoten in de bosschen te Susteren, gelegen
achter het station. Kort na dien kwam men gees¬
telijke hulp inroepen. In allerijl spoedde zich
een kapelaan per fiets naar de opgegeven plaats:
helaas, het was te laat! Men vond daar het ont¬
zielde lichaam van een man, die door een kogel
was getroffen in den rug, en spoedig daarop
overleden was. Het lijk lag vlak nabij de schuur
van de pachthoeve IJzerenbosch. Wat verder
voorgevallen was, vertelt de L. K. als volgt:
Vrijdagmorgen keerde een troepje soldaten
van de inspectie terug uit Echt. Op den Sta¬
tionsweg ontmoette zij een troepje dronken
smokkelaars, die, door den drank aangewakkerd,
de soldaten te lijf wilden met open messen.
De soldaten wilden zich, door in de lucht te
schieten, verdedigen, hetwelk ook deels gelukte.
Op het vallen der schoten komt een sergeant
toegesneld, om tusschenbeide te treden. Juist op
dat oogenblik werd weer geschoten, met het
ongelukkig gevolg, dat een kogel den sergeant
in het hoofd trof, en deze dood neerviel, Een
andere soldaat werd door de smokkelaars zoo¬
danig aan het hoofd met een mes doorkerfd,
dat zijn toestand hoogst ernstig is. De mare¬
chaussees hebben de zaak in onderzoek, hetwelk
in vollen gang is.
De sergeant was benoemd tot rijksambtenaar,
welke functie hij na diensttijd zou aanvaarden.
Hij stond bekend als een plichbetrachtend man.
— Te Holten had een jongmensch van 17
jaren met huwelijksplannen in Sept. jl. een adres
aan H. M. de Koningin gericht om dispensatie
van de verbodsbepaling van het Burg. Wetb.,
doch tot op heden geen antwoord ontvangen.
Een tweede adres bracht aan het licht, dat reeds
op 19 Oct. jl. een gunstige beschikking op zijn
eerste verzoek was afgezonden. Door de politie
werden de stukken teruggevonden bij een per¬
soon in deze gemeente van denzelfden naam
en alwaar de brief abusievelijk was bezorgd.
Deze had, na ƒ 0.75 voor zegelrecht betaald
te hebben, de stukken ingezien en ... opge¬
borgen. Zijn naamgenoot heeft voor deze ver¬
regaande onachtzaamheid een paar maanden
met zijn trouwplannen moeten wachten.
— Volgens den Weenschen berichtgever van
de Tijd is het denkbeeld van het voorstel der
Centralen om tot vredesonderhandelingen te
komen, uitgegaan van keizer Karel van Oostenrijk.
— Men meldt uit Heinkenszand:
Toen een tweetal meisjes Woensdag het hof
V
.
p
e
r
r
i
j
w
i
e
l
z
o
u
d
e
n
o
p
r
i
j
d
e
n
,van de wed. V. per rijwiel zouden oprijden,
riep een houthakker haar toe even af te stappen,
omdat een door hem gevelde boom direct zou
vallen. Het eene meisje gaf aan de waarschu¬
wing gevolg, terwijl het andere doorreed. Deze,
de 26-jarige Cornelia O., uit Ovezand, kreeg
den boom op zich en werd daardoor verpletterd.
— De 's Hert. Ct. meldt uit Weert: Ver¬
schillende arrestaties hebben hier plaats gehad
ter zake van een geheimzinnig verdwijnen van
950 schapen van de boerderij Karelke. Al deze
schapen, waarvan diefstal wordt voorgewend,
zijn naar België gesmokkeld.
Zesduizend voet boven de Somme.
In „Ltoyds News" beschrijft een vlieger zijne
gewaarwordingen bij een vlucht over het ge¬
vechtsterrein aan de Somme:
„Zes duizend voet onder mij lag de wilder¬
nis — leelijk, bruin en pokdalig — die de
harmonische afwisseling van groene velden en
veelkleurige oogstvelden en fantastische bos¬
schen schond. Het is de mistroostige strook
die de fronten scheidt.
Nu vlieg ik boven een streek waar groote
daden verricht worden en velen een heldendood
sterven. Rechts van mij vloeit de rivier waar¬
naar een groote slag genoemd wordt; zij stroomt
kronkelend naar het noorden, maakt plotseling
een scherpe bocht naar het westen toe ten zui¬
den van de belangrijke stad „Presquepris". De
vreemde lijnen, die van boven af gezien aan
het kronkelend spoor van een slang doen den¬
ken, zijn de loopgraven — de frontlinie, de
steun- en de communicatielijnen. De kleine uit¬
steeksels zijn de sappen. De sombere strook
Niemandsland met zijn granaattrechters, lijken
en draadversperringen is nauwelijks waarneem¬
baar.
Het oppervlak van de bruine strook is door
ontelbare granaten gescheurd en geteisterd. Aan
den zoom, tusschen struikgewas en heuveltjes,
staan de kanonneu. Er achter, ervoor en erom¬
heen loopen de verbindingsschakels in den oor¬
logsketen, de telegraaf- en telefoondraden.
En door dit alles heen, maar verborgen voor
de oogen van den waarnemer, zwermen de
slaven van het kanon en het geweer.
Deze ruïnes, die op verlaten afvalhoopen ge¬
lijken, waren eens dorpen. De wereld kent hunne
namen uit de officieele verslagen van aanvallen
en tegenaanvallen, van verovering en herovering.
Elk vertelt een verhaal van systematische bom¬
bardementen, van ineengeschoten muren, van
woeste gevechten van man tegen man, van plot¬
selinge ontruiming en bezetting.
De afstand tusschen de puinhoopen aan den
westelijken zoom van de wildernis en die aan
den oostelijken zoom, geeft den omvang van
het in drie maanden veroverd terrein.
Recht voor mij uit liggen vier kleine bosschen.
In elk dier bosschen hebben woeste bommen-
en bajonetgevechten plaats gehad. De wortels
der boomen worden thans door honderden
dooden gevoed.
Ver naar het oosten toe ligt een puinhoop,
die grooter is dan de anderen. Bestudeer de
kaart en ge zult den naam vinden van een
groote vesting. Twee jaren lang heeft de vijand
die stelselmatig versterkt met alle middelen die
de moderne krijgskunst oplevert en vervolgens
werd zij van twee zijden bestormd door de
Franschen en de Engelschen, die elkaar vervol¬
gens in de hoofdstraat ontmoetten.
Een paar minuten vlieg ik in westelijke rich¬
ting en over een aantal waarnemingsballons die
lui in de lucht drijven, naar een tamelijk groote
stad, waar verschillende belangrijke verbindings¬
wegen bijeen komen. Door mijn verrekijker zie
ik een groot monument op het midden van de
marktplaats staan. Het is een standbeeld, dat
eens prachtig en wonderbaarlijk was. Na bom¬
bardementen doorgemaakt te nebben, hevig ge¬
noeg om een kathedraal te vernielen, hangt nu
het vergulde Maria-beeld, verbogen en bescha¬
digd in een rechten hoek van het voetstuk uit¬
stekend, op schijnbaar wonderbaarlijke wijze
nog slechts door drie ijzeren stangen tegenge¬
houden."