Tekstweergave van GRAD_1917-11-09_002

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
— Loop der bevolking dezer gemeente van 2 tot en inet 8 November 1917. Ingekomen. Jantje van Hemert van Kerkwijk naar D 61. Antonia J. Ekelmans van Gameren naar A 44. Adriana H. Gruitroy van Arnliem naar C 117. Maria Gerdina Verdonk van Driel naar C 70. Alida Wa. van Klooster van Baarn naar C 136. Franciscus htenricus Wartenberg van Dongen naar A 32. Hendrik de Looper van Amsterdam naar A 119a. Maria van der Linden van Gameren naar C 35. Vertrokken. Egberdina C. Klop van C 35 naar Zuilichem. Petrus W. C. Kuijsten van A 92 naar 's Hage. Johannes A. Akkermans van D 3 naar Haarlem. Wouterus Stinus Tijssen van D 234e naar Oostzaan. Johanna C. Bekker van B 250 naar Utrecht. Pieter Zuïjdendorp van B 256 naar Amsterdam. J. M. A. Güppcrtz van C 79 naar Heerlen. Johanna Ivens (Merkx) van B 155 naar Heerlen. Klaasje Overheul van D 61 naar Haaften. Burgerlijke Stand. ZALT-BOMMEL. Van 2 tot en met 8 November 1917. ONDERTROUWD: Hernianus Bron, 24 jaar en Gathariiia Johanna Tijssen, 23 jaar. GEBOREN: Hcndrika, dochter van J. Troost en K. Bonnes. OVERLEDEN: Jan Pieter van der Vegte, 46 jaar, geli. met C. A. van Zeijl. Nagekomen Bekendmaking. BETREFFENDE INVRIEZEN VAN WILD. MAXIMUMPRIJS RIJWIELBANDEN. De Burgemeester van Zalt-Bommel; Brengt ter openbare kennis, dat door Zijne Excel¬ lentie den Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel het volgende is bepaald: 1. Het is verboden wild, als bedoeld in artikel 17 der Jachtwet, benevens wilde konijnen ter bevriezing op te slaan of te doen opslaan in vriesinrichtingen of op andere wijze te bevriezen of te doen bevriezen. 2. Voor rijwielbanden (buiten) gemerkt E zal de maxiimi in prijs zijn: Groothandelprijs ƒ 4.—, tusschenhandelprijs/4.05, kleinhandelprljs ƒ 6.15. Zalt-Bornmel, den 9 November 1917. De Burgemeester voornoemd, VAN HASSELT. Verspreid Nieuws. — De officier van justitie te Haarlem looft een belooning van ƒ 500 uit aan hem of haar, die aanwijzigingen geeft, welke leiden tot de ontdekking en de bestraffing van den dader van den moord of doodslag op 22 Augustus j.1. aan het strand te Zandvoort tusschen mijlpalen 69 en 70, gepleegd op W. H. Van Vliet, te Haarlem. '— Een der groote bankinstellingen is Dins¬ dagmorgen voor ƒ 37.000 opgelicht, meldt de Tel. Bij die bankinstelling werd nl. een wissel gepresenteerd, die, nadat hij was uitbetaald, valsch werd bevonden. De oplichter was inmid¬ dels al lang met den buit verdwenen, doch is eenige dagen geleden reeds gepakt. — De gemaskerde inbrekers, die te Zand- hoogte onder Beerta bij den landbouwer Koster inbraken, waren door het dak in de schuur ge¬ komen., Alle deuren naar het voorgebouw waren afgesloten. Met een ponterboom sloegen de ge- maskerden een raam stuk en kwamen in de slaapkamer. Zij trachten den landbouwer K. te dwingen geld te geven. Deze had juist zijn geld bij een kassier te Winschoten gebracht. Nu werd van hem geëischt Dinsdagavond eenige honderden guldens te deponeeren op een aan¬ gewezen plaats en met moord werd hij bedreigd wanneer hij in gebreke bleef. — De gemeentepolitie van Heerlen en Voe- rendaal heeft een dievenbende opgespoord, die vele diefstallen met inbraak heeft gepleegd. Verschillende van diefstal afkomstige voor¬ werpen zijn bij hen in beslag genomen. — Dinsdag heeft zich aan de Nederl. Han¬ del Maatschappij te Amsterdam een Duitscher vervoegd, die een viertal deposito-bewijzen presenteerde ter verzilvering, tezamen een bedrag van ongeveer ƒ 4000. Het kwam den kassier verdacht voor en men verzocht den vreemde¬ ling eenige oogenblikken in de wachtkamer te wachten. Inmiddels werd depolitiegewaarschuwd. Zij vond termen aanwezig den man mede te nemen en weldra bekende hij, dat hij de gelds- waardige stukken in Den Haag gestolen had. Heden is hij op transport naar de residentie gesteld, waar de zaak verder zal behandeld worden. — In den raad van Rolde kwam o.m. aan de orde de salarisverhooging der onderwijzers. Twee onderwijzers uit Assen waren bij den burgemeester geweest en hadden dezen voor¬ gerekend, dat een salaris van ƒ 600 beslist onvoldoende is om rond te komen. B. en W. voelden dan ook wel voor ver¬ hooging, maar uit den raad kwam verzet. De heeren Huizing en Schuring betoogden, lezen we in het Dr. Volksbl., dat ƒ 600 wel hoog genoeg is. Dat de onderwijzersfessen) zooveel kostgeld moeten betalen, is hun eigen schuld, zij stellen ook zulke hooge eisenen. Ten slotte wil niemand ze meer in den kost hebben. Als een staaltje werd o.a. aangehaald dat de on¬ derwijzer in Grollo weigerde om met zijn kost- baas in dezelfde bedstede te slapen. Ten slotte kregen de onderwijzers echter toch hun verhooging. — Een officier, in Den Haag in garnizoen, had aanzegging van verplaatsing naar een kleine gemeente gekregen. Heel veel lust tot verhuizen had hij niet, en dus is het te begrijpen, dat hij alle pogingen aanwendde om het overplaat- singsbesluit ingetrokken te krijgen. Maar dat liep niet voorspoedig en de betrokkene moest wel aanstalten tot verhuizing maken. Hij deed dit met de meest bedachtzame traagheid, zoo¬ dat nog geen enkele afspraak met een verhui¬ zer of een huiseigenaar in de nieuwe garni- zoensplaats was gemaakt, toen het zoo hevig verlangde besluit tot terugplaatsing naar Den Haag afkwam, zoodat er van verhuizen en zich begraven in een plattelandsgarnizoensplaats gelukkig geen sprake behoefde te zijn. Bij wijze van pleister op de wonde decla¬ reerde de verplaatste en teruggeplaatste officier twee rekeningen voor onkosten van verhuizen, elk groot ƒ 350, en die rekening is hem dezer dagen voldaan. — De politie te Arnhem, had reeds eenige tijd het vermoeden, dat vele van de rijwiel- stallen bedreven werden door jongens. Dezer dagen nu kwam een jongen meededen, dat een soldaat hem gevraagd had een rijwiel, dat voor een winkelraam stond, te kapen en het hem in een naburige straat te brengen. De jongen, dit weigerende, begon flink te bellen met de bel van het rijwiel, waarop de eigemar buiten kwam en de soldaat verdween. Twee dagen Tater kwam dezelfde jongen ver¬ tellen, dat htj den bewusten soldaat weer gezien had. De politie ging op zoek en arresteerde den soldaat, die op het bureau bekende den dader te zijn van een aantal diefstallen. Hij was in garnizoen te Ede, kwam meermalen te Arnhem, gaf dan aan jongens een kwartje of sigaretten, en vroeg hun een fiets voor hem te halen, daar ze van zijn broer was. Ook heeft hij gehuurde rijwielen verduisterd en ook zelf wel rijwielen gestolen. — De vervoerders van een ijswagen zijn te Treebeek-Heerlen aangehouden, omdat zij in het binnenste van hun winkeltje op wielen een paar levende varkens verborgen hadden. Alles werd in beslag genomen en proces-verbaal opgemaakt. Te Schinveld (L.) is bij verschillende inwoners huiszoeking gedaan. Op enkele plaatsen werden groote partijen smokkelwaar in beslag genomen en proces-verbaal opgemaakt. De commandant van het veldleger heeft den grooten weg van Brunssum naar Waubach (L.) voor het personenverkeer gesloten, omdat de smokkelarij in manufacturen daar een grooten omvang had aangenomen. Wie nu met kar en paard dien weg wil berijden, moet bij de mare¬ chaussee in Schinveld een pas halen, dan over Heerlen een tweeden pas bij de marechaussee in Nieuwenhagen halen en dan kan hij in Schinveld zijn kar halen. — Men schrijft uit Zuid-Limburg aan De Tijd : Op een terrein der Eerste Nederlandsche Kalk- branderijen zijn dezer dagen belangrijke Romein- sche oudheden gevonden. Bedoeld terrein ligt vlak bij het bekend kasteel Haren, onder de gemeente Voerendaal. Tal van Romeinsche blad¬ fragmenten, stukken klokbrekers, dakpannen, z.g. imprices, kwamen aan 't daglicht. Verreweg 't merkwaardigste echter is de vondst van een Romeinsch vrouwenhoofd in zandsteen gebei¬ teld. Het dateert vermoedelijk uit de 3e eeuw na Chr. en is wondergoed bewaard. Alleen aan het linkerachterhoofd heeft het een weinig ge¬ leden. Tot nog toe werd een dergelijke vondst op den Nederlandschen bodem niet gedaan, 't Materiaal is de z.g. Nivelsteiner zandsteen. De heeren dr. Holwerda, dr.Goossens en dr. Byvanck vertoefden hier om de merkwaardige opgravingen te bestudeeren. In de onmiddellijke nabijheid werd een Romeinsche pottenbakkers¬ oven gevonden, 't Heeft weinig gescheeld, of 't merkwaardige stuk was in de kalkoven ver¬ dwenen, want eerst op 't laatste oogenblik trok het de aandacht. Er zijn maatregelen genomen om het terrein ter plaatse nauwkeurig te onderzoeken. — Een afdoend middel tegen wratten is, gelijk men weet, gewoon wit krijt. De toepassing van dit middel komt meer op geregeld bestrijden der wratten met een stuk wit krijt en na enkele weken zijn deze dan verdwenen. Niet ieder heeft echter geduld om die wrijfkuur zoo lang vol te houden en daarom heeft een practisch aange¬ legd geneesheer een zalf je bedacht, bestaande uit vaseline, waarin geslipt krijt is gemengd, en ook dit moet wonderen uitwerken: na 14 dagenis een flinke wrat, goed in de zalf gezet, spoor¬ loos verdwenen. — Te Utrecht heeft de politie een vrij aan¬ zienlijke partij brandstof, opgeslagen in een cho¬ coladefabriek aan den Jutfaaschen weg, welke wegens de crisisomstandigheden was stopgezet, in beslag genomen. Er was nog 15 ton (15.000 KG.) aan brandstoffen, t. w. zuiggasanthraciet en vlamnootjes over en men liet deze in verschil¬ lende kleine hoeveelheden door den vroegeren meesterknecht aan particulieren verkoopen. De politie kreeg den indruk, dat bedoelde meester¬ knecht te goeder tronw handelde. (U. D.) — Bij gebrek aan munitie oefenen de leden der Schietvereeniging Hoorn zich thans met een windbuks. Er wordt gescholen op 10 M. afstand. De oefeningsdagen kenmerken zich door groote belangstelling. — De bekende physioloog Floureus beweerde, dat ieder mensch een leeftijd van 100 jaar moest bereiken. Hij kwam tot deze bewering door van destelling uit te gaan, dat levensduur en groei zich verhouden als vijf tot een. De kameel bv. is na 8 jaar volgroeid, terwijl hij in normale omstandigheden 40 jaar wordt. De gemiddelde r'cnsch is met 20 jaar volwassen: zijn ouderdom kan dus 100 jaar bedragen. Doordat de mensch van de natuur vervreemd is, wordt die ouderdom 'zelden bereikt. — Een eigenaardig surrogaat voor de in beslag genomen kerkklok heeft men in een gemeente in Thüringcn. Toen de kerkklok niet meer de uren sloeg, verving de handige kerkknecht de ver¬ dwenen klokken door een spoorrail. Deze moet een heel mooien slag geven. — Wat een Blaasham! — Men schrijft uit De Bilt aan het Utr. Dgbld.: Dat er ham bestaat, zelfs rolham en banket¬ ham, is ons bekend, maar „blaasham" — dat gaat onzen bol te boven. Onze Nederlandsche taal, die tocli al zoo rijk is aan schoone woor¬ den, is door het ingevoerde woord blaasham weer een woord rijker geworden. Jammer, dat 't gebruikt wordt voor reuzenknoeierijen. Een op een boerin gelijkende vrouw wist de vorige week een ingezetene aldaar en wel in het nieuwe deel, dat men tegenwoordig Leyenhove noemt, iets te verkoopen, dat zij hem noemde, voor ƒ 1.70 per K.G. Het ding woog 14 pond en het leek eenigszins op ham, althans zeker op een rolham. Om kracht bij te zetten aan haar definitie, in antwoord op een vraag gedaan door mevrouw: „'t Is toch een ham van een varken", plaatste de boerin haar hengelmandje, waarin zij behalve ham ook nog eieren had, op den grond, wees met haar rechterhand op haar rechterzitvlak en zeide: „zeker mevrouw, 't is ham van een achterbout van een varken". De koop werd gesloten en de boerin vertrok. Toen mevrouw echter later de P. S. ham aansneed, bleek deze te bestaan uit een runder- blaas, gevuld met van alles en nog wat, meest zwoerd of de huid van een varken, voor een klein deel opgevuld met vleesch, vermoedelijk afkomstig van een graskalf enz. Zaterdag werd de boerin door de politie aldaar aangehouden. Zij had weder een dergelijke ham bij zich en bood deze eveneens te koop aan. Aanvankelijk verklaarde zij aan een haar onbekenden politie¬ man in burgerkleeding, dat het inderdaad ham was. Doch later verklaarde zij wel te weten dat het een gevulde blaas was, die zij ten verkoop aanbood. Zij verklaarde te Utrecht woonachtig te zijn en aldaar op de markt dat goedje gekocht te hebben aan een kraam, die 's Zaterdagsavonds stond bij het hptel „De Liggende Os" aan het, Vreeburg. Dit bleek waar te zijn. De kraamhouder, uit Rotterdam afkomstig, verklaarde desgevraagd aan de politie: het was blaasham benevens die welke de vrouw ten verkoop droeg, is in beslag genomen en toegezonden aan den keuringsdienst te Utrecht; proces-verbaal is van het geval opgemaakt. Brieven van onder dienst. 31 October 1917. Beste Zus, De eerste week van m'n militair bestaan heb ik nu achter den rug en ik sjouw in m'n werk¬ pak met de kistjes aan de voeten en de kwar¬ tiermuts over mijn borsteligen schedel, alsof ik nooit anders gedaan had. Wanneer Chantecler de zon mooi heeft doen opgaan, wat gelukkig nog al eens gebeurt in den laatsten tijd, dan bespeur ik zoowaar iets van animo bij het excerceeren! Maar laat ik je nu voor alle dingen vertellen, Roe wij den dag doorbrengen. 's Morgens om half zeven: Reveille. Dan schettert het door de kazerne: „Wil je niet opstaan, Blijf je maar liggen, Maar de gevolgen, Zijn dan voor jóü!" Eenige verstokte mafkousen worden wakker gepord en er ontstaat een le¬ vendige conversatie. De lui kleeden zich aan en maken hun „wolletje" op. Dat vouwen van die twee dekens (lakens hebben wij hier niet) geschiedt op een wijze, waarvan iemand alle logica ontgaat en die verscheiden van ons nog steeds niet gesnapt hebben. Een kwartier na de reveille moeten allen volledig gekleed voor hun krib staan, terwijl het befaamde „wolletje" in orde op het kussen moet liggen. En dan eerst mogen we ons gaan wasschen. De kunst is, om of het eerst, of het laatst in de waschlokalen te zijn, want het is daar direkt een drukte van belang. Daar spuiten de kranen overloeden van wafer op de hardsteenen tafels, daar spettert het en dampen de ingezeepte koppen, dat het een lieve lust is. Wanneer we terugkomen, ligt op de stroo- matras onze heerlijke bruine kuch: een verras¬ sing, eiken morgen weer. Half acht schettert het weer door de gangen : „Kok in de keuken, Sectie 3 aan tafel". Borden, messen en kommen worden te voor¬ schijn gehaald, de kuch in tweeën gesneden, want we moeten er 'smiddags ook nog van eten. In lange rijen zitten de groen en grauw ge¬ kielde jongens aan de tafels. „Mutsen af!" „Je muts af, kerel!" „Even stilte!" Er kan gebeden worden. „Ga je gang maar!" Onmiddellijk staan de jongens op en in een lange file trekken ze voorbij de dampende koffieketel, ontvangen op hun kuch een stuk plantenboter, waarbij enkele malen in de week kaas of iets dergelijks gevoegd wordt. Hel duurt niet lang of overal hoor je slurpen en smakken. Tusschen het ontbijten en het ochtend-appèl kunnen we doen wat we willen. Eigenlijk be¬ hoort die tijd besteed te worden aan het in orde brengen van de militaire spulletjes, maar die hebben we nog niet veel. Ongeveer half negen weer een signaal: „'t Is vijf minuten vóór 't appèl, 't is vijf minuten vóór 't appel!". Dan vangt de kouwh'jerij aan. Met pijpen of sigaren in de hoofden, de handen in de zakken lummelen de recruten naar vóór de kazerne en treden daar aan, terwijl de koude wind door de gelederen blaast. „Pijpen en sigaren weg! Let op: Geef.. acht!" „Dat kan veel korter. Op de plaats .. rust!" I "„Opletten nou, hoor! Rechts .... richtenI" Schuifelend verlengt de troep zich naar links. „Sta!" Nadat deze serie commando's eenige malen herhaald is, komt het nummeren, dat nu nog vrijwel iederen keer in de war loopt. En dan weer op tie plaats rust. „Sectie-commandanten rapport!" roept uit de verte een stem. „Geef . . . acht!" De sectie-commandant gaat er van tusschen en de korporaal neemt de kans waar, om te¬ rechtwijzingen te geven als: „Rechtuit kijken, kerel! Stilstaan! Al zat er een olifant op je gezicht, niet verroeren! Jij daar, nommer vijf, achter je voorman ! Rechtuit kijken!" Als de sectie-commandant terug is, en de korporaal zijn heerschzucht en zijn geest ge¬ lucht heeft, trekken we ijskoud naar het excercitie- terrein, waar we ons dan tot twaalf uur, met een pauze omstreeks elf uur, vermaken. Soms hebben we daartusschen nog oefeningen in het richten en theorie over het moordwerktuig. Ik had gehoopt, een geestigen sergeant-in¬ structeur te krijgen, doch het is een zeer ge¬ woon mannetje, wiens hersens niet veel meer hebben kunnen produceeren, dan de geestigheid van den olifant-op-je-gezicht, die de korporaal van hem overgenomen heeft. De sectie-commandant is een ruwe kerel, maar hij kan nog wel eens aardig uit den hoek komen. Je weet, dat het morgen Allerzielen is. Onder de excercitie van middag beval hij: „Alle lui, die morgen Roomsen zijn, de hand in de hoogte 1" Groote hilariteit. Op enkelen na, die van morgen vanwege de Lutherherden- king al vrij gehad hadden, staken ze de handen in de hoogte. Ééntje echter was er, die noch naar de Lutherherdenking gegaan was, noch Allerzielen wilde vieren. „En jij, vriend, ben jij Roomsch?" „Nee sergeant", antwoordde het boertje, „maar ik wil morgen wel vrijhebben!" „Mot je naar (excusez du mot, zus) de meid ?" 't Boertje grinnekte ietwat verlegen. Allen kijken hem met lachende tronies aan. „Is 't een knappe meid?.. . Nou, schaam je maar niet hoor, ze zijn allemaal jaloersch van je!" „Da geleuf ik ook, sergeant, geert een uit¬ gezonderd !" Nog wel aardig gezegd van ons boertje, hè? Revenons a nos moutons. Om twaalf uur is het weer kok in de keuken en wordt de andere helft van de kuch verorbert. Tot ongeveer half twee kunnen we dan verder weer doen wat we willen. „'t Is tien minuten vóór 't appèl, 't is tien minuten vóór 't appèl!" Weer dezelfde grap¬ penmakerij als 's morgens om half negen, 's Mid¬ dags exerceeren, moordtheorie, lichaamsoefenin¬ gen, of sport. Herinner jij je nog zus, hoe we dikwijls voor een kazerne gestaan hebben, om te kijken naar en te lachen om de jongens, die achter het hek allerlei mogelijke en onmogelijke oefe¬ ningen deden? Nou sjouwt je broer zelf er achter en laat zich bekijken, als een wild dier in Art is. Tegen vijven keeren we terug en krijgen we middageten. Het aantal gangen is naar verkie¬ zing, het menu zeer eenvoudig, doch uitstekend. Alleen laat de bediening veel te wenschen over. Als we ons eetgerei omgespoeld hebben in de tobben warm water, en nagespoeld in de waschlokalen, kunnen we de stad in gaan. Om tien uur is het taptoe, dan moeten we „gekleed er voor" staan, of „nakend eronder" liggen. Om half elf gaan de lampen uit en dan duurt het niet lang of 't is even stil in onze loods als in Bommel op een Zondagmiddag, wanneer de „Karel" concert in het plantsoen geeft. Nuf zus, de hartelijke groeten. RODOLPHE.