Tekstweergave van GRAD_1917-12-14_002
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
dit gebouw verlaten, gebruikt worden tot berg¬
plaats voor kermiswagens. Reeds voor eenige
jaren was het gebouw door den Kerkeraad ver¬
kocht onder verschillende bepalingen, doch men
zal er stellig niet aan gedacht hebben, om in het
verkoopcontract van toen, een bepaling om
het hiervoren genoemde te beletten, te doen
opnemen.
— Een niet onaardig geval had dezer dagen
op liet distributiebureau te Wijchen plaats,
waar het 5-jarig dochtertje van den heer C.
Hendriks een aanvullingskaart voor brood kwam
aanvragen, welk brood zij met St. Nicolaasaan
den hit ten geschenke wilde geven. Toen het
kind door juffrouw Koosje werd ingelicht, dat
voor den hit geen aanvullingskaart gegeven
kon woï den, verliet het mistroostig het bureau.
— De diakenen der Herv. Gemeente en der
Geref. Kerk te Zwammerdam besloten over te
gaan tot schoolvoeding. De Herv. Gemeente
zal de kinderen van de openbare school en de
bewaarschool, die daarvoor in aanmerking wen-
schen te komen, voeden, terwijl de Geref. Kerk
die van de Chr. school zal voeden.
— Een landbouwer aan den Spaarnwouder-
' weg te Haarlemmermeer had al meermalen be¬
merkt, dat men 's nachts kippen bij hem stal.
Hij liet een electrisclie geleiding aanleggen van
het kippenhok naar zijn slaapkamer, om bij
onraad tijdig te worden gewaarschuwd.
Zaterdagnacht, ging onverwachts de electrische
schel in de bedstede. De boer eu zijn twee vol¬
wassen zonen sprongen hun bed uit, gewapend
met knuppels en een slaaf ijzer. De dief sprong
plotseling uit het kippenhok en verdween in de
duisternis.
In het hok lagen vier kippen met omgedraai-
den nek.
— In het blad Peel en Maas, dat te Venray
verschijnt, leest men:
Naar wij vernemen is vast een der onder¬
wijzers van de dorpsschool aangeschreven voor
het verrichten van hand- en spandiensten in de
Peel, op drie dagen van de volgende week.
— Men schrijft aan de Ned.:
Het gebeurde dezer dagen op de gemeente¬
secretarie van een plaatsje in den omtiek van
Woerden!
Daar vervoegde zich iemand om beklag te
doen over de samenstelling van het brood, terwijl
hij tevens wees op voorkomende knoeierijen.
Toen de ambtenaar beweerde, dat er van
knoeierijen bij de bakkers geen sprake was,
antwoordde hij, dat hij zeker wist, dat de bakkers
zelfs gestampt zaagsel gebruikten, daar hij juist
vernomen had dat bij een zijner kennissen een
kind was geboren met houten beentjes! De
onnoozele begreep niet dat hij de dupe was
geworden van een grappenmaker.
— Nobel's vredeprijs is aan het hoofdbestuur
van het Roode Kruis te Genève uitgereikt en
niet aan een vredesvereeniging als b.v. de Ne-
derlandsche Anti Oorlogsraad. Dat teekent wel
den toestand. Hel Noorsche Nobel-comité vindt
dus niet de pogingen om vrede te maken in
den laatsten tijd 't belangrijkst, maar het liefde¬
werk van het Roode Kruis, dat tenmnjste ver¬
zoening brengt, de gemoederen zachter stemt.
Wat Zwitserland voor invalide soldaten der oor¬
logvoerende landen heeft gedaan verdient ook
groote waardeering.
— Dinsdagavond 7 uur kwamen zeven werk¬
lieden van de firma Van Capellen te Bolnes
van de motorenfabriek, aan de overzijde der
Maas in den Zaagpolder gelegen, als gewoon¬
lijk na het eindigen van hun werktijd per
ijzeren roeiboot naaf Holnes oversteken. Juist
kwam de Telefoon, een sleepboot te Dordrecht
thuis bchoorend, van Rotterdam gestoomd. Hoe¬
wel ze in de roeiboot met de lantaarns seinden
en naar men zegt geroepen hebben, schijnt de
kapitein ze niet te hebbeu gezien of gehoord.
Toen hij ze opmerkte was het te Iaat en liep
de sleepboot op de roeiboot, met het noodlottig
gevolg dat allen Ie water geraakten. Vijf werden
gered door de bemanning van de Telefoon en
een juist passeerenden schipper, die dadelijk
zijn roeiboot uitzette.
Twee verdronken, nl. de 36-jarige L. v. d.
Berg, van Bolnes, gehuwd en vader van vijf
kinderen, en de 19-jarige L. den Boer, van
Rijsoord. (Rott.)
— De Duitschers zijn reeds over een groo-
ten afstand bezig de doodelijke draden te ver¬
leggen. De nersperring zal op de meeste pnnten
meer dan een kilomeier over Belgisch gebied
gebracht worden.
Plaatselijk Nieuws.
ZALT-BOMMEL, 14 December 1917.
— De Brandstoffen-Commissie te dezer stede
maakt bekend, dat aan houders van brandsfof-
fenkaarten (echter niet aan de leden der spaar-
vereeniging „Eigen Hulp" en het fonds der
V
.
J
.
M
e
i
j
e
r
'
s
S
c
h
e
e
p
s
¬werklieden van de N. V. J. Meijer's Scheeps¬
bouw Mij.) van 15—31 dezer wordt ter be¬
schikking gesteld 'n hoeveelheid van 1| H.L.
gascokes ad ƒ 1.80 per H.L. van 40" K.G.,
afgehaald aan de gasfabriek.
Bestellingen worden door de gasfabriek ook
uitgevoerd aan huis, met 5 cents per H. L. ver¬
hooging.
Voetbal. De wedstrijd H.B.S.—A.M.T. welke
op j.1. Zondag was aangekondigd, had met
goedvinden van beide partijen Zaterdagmiddag
plaats en eindigde met een 9—0 overwinning
voor de H.B.S.
Aangezien we nog steeds wachten op de
„Engelsche Zaterdag", was niet veel publiek
getuige van dezen strijd, maar de uitslag spreekt.
Evenwel, we zijn Zondag ruimschoots scha¬
deloos gesteld. Twee atlracties!
't Begon met een partij „modder-polo" tus-
schen „V.S.C."—„Hercules". Het ging er zeer
forsch toe waardoor des te meer de zwakke
leiding uitkwam. Voor dergelijke ontmoetingen
is het wel een eerste vereischte dat de scheids¬
rechter door zijne flinke correcte leiding de
spelers in bedwang weet te houden. We zagen
nu soms zeer wonderlijke beslissingen.
De uitslag van deze vertooning was 1—0
voor „V.S.C." De sterkste heeft gewonnen,
maar aan „Hercules" als zwakste een compli¬
mentje voor haar taai volhouden.
Toen kregen we als „finale" een bokswedstrijd
tusschen enkele voetballers en een zeker deel
van 't publiek.
Het ligt niet op onzen weg hier de schul¬
dige te zoeken, maar we waren reeds eerder
getuige van een zeer minne houding van dat
publiek, dat er schijnbaar de voetbalmiddagen
voor uitkiest, om hun baldadigheid bot te vieren.
Ook bij.een wedstrijd H.B.S.—I.M.T. onlangs,
hebben velen met mij zich geërgerd om de
hatelijkheden tegen de H.B.S.-doelman, door
o.a. het doel zoowat achter z'n rug aftebreken;
en verscheidene spelers kunnen inlichting gevGn
omtrent de gewaarwording, wanneer een stuk
natte klei in je nek geslingerd wordt.
Daarom geef ik de sportmenschen alhier in
overweging, dergelijke op-relletjes-beluste indi¬
viduen te weren, waardoor 't overige publiek
en spelers gelegenheid krijgt, ongestoord van
hunne voetbal-uurtjes te genieten. (Maar op 't
nieuwe sportterrein zal dat gemakkelijker gaan).
Zondagmiddag 2 uur spelen „V.S.C"—Pon-
tonniers achter Tivoli en I.M.T. — „Hercules"
op de Spekdam.
De stand der plaatselijke competitie is thans:
wedstrijden doelp.
gesp. gew. gel. verl. pnt. v. teg. gem,
H. B. S. 2 2 0 0 4 10 0 2.00
S
.
C
.
2
1
1
0
3
2
1
1
.
5
0V. S. C. 2 110 3 2 1 1.50
Ponlonniers 1 0 1 0 1 0 0 1.00
Hercules 2 0 1110 1 0.50
A. M. T. " 2 0 1 1 1 1 10 0.50
M
.
T
.
1
0
0
1
0
0
1
0
.
0
0I. M. T. 1 0 0 1 0 0 1 0.00
— Veilingsvereeniging „Z. B. & O." Veiling
op 13 December 1917.
Goudreinnetten 12—21 ets., Bellefleur 1 U —
18 ets., IJsbouien 51 —11 ets., Stoofperen 9 ets.,
Wouterlingen 14 ets. per K.G.
— F. C. A. Pantekoek. f Na een langdurige
ongesteldheid, schrijft het Vad., is op 5S-jarigen
leeftijd te Ginneken overleden de em.-predikant
F. C. A. Pantekoek, laatstelijk predikant bij de
Ned. Herv. Gemeente te Zalt-Bommel.
De overledene, zoon van den welbekenden
Ainsterdamschen predikant Pantekoek, was in
1859 geboren. Na te Leiden gestudeerd te heb¬
ben, werd hij in 1889 naar 'sHcerenberg be¬
roepen, welke standplaats hij in 1892 voor
Wolvega verwisselde. Daarna was hij achter¬
eenvolgens predikant te Bovenkarspcl, Tiel,
Bolsward en nogmaals Tiel, totdat hij in 1901
een uitnoodiging ontving om als predikant op
te treden bij de Hollandsclie gemeente te St. Pe¬
tersburg.
Hij gaf daaraan gehoor en gedurende tien
jaren was Pantekoek werkzaam in Ruslands
hoofdstad.
Maar in 1912 legde hij die bediening neder.
Diep getroffen door huiselijk leed —twee zijner
kinderen had hij ten gevolge van de heftige
cholera-epidemie, die Rusland heeft geteisterd,
verloren — en ziek ook van lichaam keerde hij
met zijn echtgenoote en zijn eenigen hem over¬
gebleven zoon naar Nederland terug. Lang
werkeloos kon hij evenwel niet blijven en zoodra
zijn gezondheid het vergunde, liet hij zich weder
beroepen, thans naar Zalt-Bommel. In den afge-
loopen zomer noopte de kwaal, die hem reeds
te voren had gekweld, hem echter zijn emeritaat
aan te vragen en te Ginneken, waar hij zich
kort geleden had gevestigd, is hij thans overleden.
Wie Pantekoek goed gekend hebben, zullen
ongetwijfeld allen met diep leedwezen zijn
doodstijding vernemen, want de overledene was
een der sympathieke figuren in de Nederlandsche
predikantenwereld. Met een ruimen optimisti-
schen kijk op het leven en een warm hart voor
den medemensen heeft hij met volle toewijding
het predikantenambt vervuld. Vlot redenaar, wist
hij op den kansel de aandacht zijner hoorders
te trekken, doch vooral gevoelde Pantekoek 2ich
aangetrokken tot het pastorale werk en wie zich
tot hem wendde om hulp of voorlichting steunde
hij met raad en daad. Een beroep op zijn goede
hart kon hij niet afslaan en menigeen, die tegen¬
over groote moeilijkheden of zorgen stond, heeft
aan den overledene uitkomst te danken.
Pantekoek wijdde zich buiten zijn ambts¬
bezigheden gaarne aan letterkunde, doch bij¬
zonder gevoelde hij zich aangetrokken tot het
geven van voordrachtenavonden, waarop hij
veelal werk van anderen, soms ook van zich¬
zelf voordroeg en zijn herinneringen aan zijn
verblijf in Rusland, die hij o. a. in „Oefening
kweekt Kennis", te^ den Haag, ten beste heeft
gegeven, zijn zeker nog niet vergeten.
Vele belangstellenden waren Maandag te
Ginneken tegenwoordig bij de plechtige begrafe¬
nis van wijlen Ds. F. C. A. Pantekoek.
Namens den Kerkeraad van Zalt-Bommel
herdacht Ds. Knipscheer in gevoelvolle woorden,
hetgeen de overledene voor deze gemeente is
geweest, terwijl Ds. Prins uit Tiel mede namens
den Kerkeraad aldaar een laatsten weemoedigen
groet bracht van de vele vrienden, die Ds.
Pantekoek in Tiel verworven had.
De heer F. de Klerk legde namens de calechi-
santen uit Zalt-Bommel een krans op het graf.
De zoon dankte voor de eer zijn vader bewezen.
Diep onder den indruk van deze eenvoudige,
maar roerende plechtigheid verlieten de aan¬
wezigen den doodenakker.
— Blijkens een advertentie in dit nummer
zal de kerkeraad der Herv. Gemeente, in de
volgende week een collecte houden ten behoeve
der herstelling aan de daken der groote Kerk.
Wij vertrouwen, dat door een aanzienelijke
opbrengst het bewijs geleverd zal worden, dat
het energieke optreden der kerkvoogdij om het
schoone kerkgebouw voor verval te vrijwaren,
door alle gemeenteleden ten zeerste wordt
gewaardeerd.
— Beroepen bij de Herv. Gemeente te Zalt-
Bommel : Ds. D. Binsjr. te Ellewoutsdijk.
— Loop der bevolking dezer gemeente van
7 tot en met 13 December 1917.
Ingekomen.
Adriana de Vries van Lisse naar A 23.
Elisabeth Hendrika Boenen van Hurwenen naar
A 31.
Hermanus Bron van Smallengaland naar D 165.
Arie Gerrit van Hattum van 's Hage naar B 13.
Hendrika Wijgerse van Maassluis naar B 52.
Arie Antonie Kwekel van Utrecht naar E 13d.
Vertrokken.
Eliza Jacoba Henriëtte Boon van C 47 naar
Utrecht.
Gerrit van Horssen van B 149 naar Nijmegen.
Arie van Nes van A -88 naar Boskoop.
Maria Cornelia Schaaij van B 147a naar Bussum.
Jan Beckering Vinckers van D 57 naar 's Hage.
WilhelminaGerardaJohanna Vromans van C 126
naar Schoten.
Burgerlijke Stand.
ZALT-BOMMEL.
Van 7 tot en met 13 December 1917.
GEBOREN: Clazinus, zoon van W. van Tuljl en
M. Bergakker. — Wilhelmus Wouter, zoon vanA.J.
van Kaiwljk en W. H. de Ruiter. — Evert, zoon van
J. de Ruiter en D. A. van Harm.
OVERLEDEN: Geertrulj Teuwissen, 82 jaar, wed.
van R. van Hemert.
AFGELUISTERD
[op den hoek bij den kruidenier].
Eerste Dienstmeisje: Dag Lena!
Tweede Dienstmeisje: Dag Marie!
Marie: Zeg Lena, wat beleven we
toch een ellendigen tijd. Ik
krijg door die distributie
niet half genoeg koflie voor
ons huishouden.
Lena: Niet half genoeg koffie?
Maar meisjelief waarom ge¬
bruik je dan geen KOFFEX,
dan heb je ALTIJD genoeg
koffie.
Marie: Koffex ... ? ?
Una: Je weet niet wat KOFFEX is?
KOFFEX is een extract tot
koffiebesparing. Als je dat
gebruikt, dan kom je met
de HELFT van je gewone
koffie uit en je krijgt maar
wat een lekkere kop. De
gebruiksaanwijzing staat op
elke flesch.
Marie: Zoo? en waar haal je die
KOFFEX?
Lena: Wel hier bij M. van Maaren.
Marie: Nou Lena, ik dank je wel
hoor! Ik ga direct een flesch
halen! Daag.
KOFFEX
uit de beste grondstoffen bereid.
Prijs per flacon inh. 3i dL. 55 cent.
>, » „ „ 8" „ 95 „
Beleefd aanbevelend,
M. VAN MAAREN,
Boschstraat Zalt-Bommel.
Brieven van onder dienst.
12 December 1917.
Beste Zus,
Zooeven ben ik met zeer gemengde gevoe¬
lens van mijn verlof hier teruggekeerd. Toch
valt m'n humeur me nog redelijk mee en ik
had niet gedacht, dat het, na die dagen van
schromelijke verwenning thuis, me „in de rot¬
zooi" niet méér tegenviel.
Verlof is een heerlijkheid! Als een oudere
soldaat dit leest, dan zal hij het misschien als
een gemeenplaats opvatten: natuurlijk, verlof,
dat is alles, daar leef je op, daarmee wor-je
door je superieuren in bedwang gehouden.
Maar voor mij was hel zoo nieuw en zoo
schoon!
Vierentwintig uren van te voren al begon ik
merkwaardig in m'n humeur te komen. Telkens
weer dacht ik aan wat morgen, wat's avonds,
dan, wat zoo-dadelijk zou zijn: ten slotte gaat
geen moment voorbij, dat je niet de blijde ver¬
heugenis in je hoofd hebt, van wat haast zeker
komen zal. Je bent extra secuur, je werpt een
extra-blik op den strooizak, of die wel zonder
rimpels is, je kort den riem van het geweer
op het geweerrek in, dat er in godsnaam niets
tusschen beide zal komen, 's Middags kleed je
je om in het veldgrijs, waarover de werkklee-
ding gaal, zoodat je vanavond slechts luttele
oogenblikken noodig zult hebben om je reisvaar¬
dig te maken; je bergt alles, wat gestolen kan wor¬
den, zooveel mogelijk in je kistje op; je smeert
een extra dosis vet op je geweer.... totdat de
vurig verbeide verlofpassen komen. Met dat
papiertje, waarop vermeld staat dat de milicien
Krekel, R., van hier via Schiermonnikoog naar
Zalt-Bommel mag reizen, op den (8) acht Dec.
1917 in de 3e klasse, met dat papiertje, onder¬
teekend door den compiescommandant, in je
zak ben je al zoo goed als op reis.
Dan komt het oogenblik, dat je meteen pakje
onder den arm en een verlofglans over je facie,
den schildwacht aan het hek passeert, dien
kerel in een vlaag van medelijden een sigaar
geeft, waarna je, al maar glunderend, naar het
station kuiert.
Dat alles heb ik gedaan met de meeste toe¬
wijding.
In den,trein natuurlijk veel confraters, die,
zoodra ze wisten, dat ik eerst anderhalve maand
onder dienst was, zoowat lachten en bromden
van vier jaar en drie jaar, later probeerden me
in de maling te nemen en eindigden met een
zeer sentimenteel lied, dat ze zongen met lange
uithalen en fraaie draai-ommetjes.
Doch ten slotte stond ik aan het Bommelsche
station bij Kareltje voor op onze genoeglijke
paardentram, de postzakken werden opgeladen,
en rammelend sukkelde ons trammetje den wegaf.
't Was avond en maar moeilijk kon ik den
Sint-Maarten uit de verte onderscheiden. Des
te scherper was de hernieuwde kennismaking
met Bommels grachtgeuren.
Door de Zaterdagavonddrukte in de Bosch-
slraal hobbelden wij en Karellje belde en m'n
gemoed was aangedaan vanwege het lang ver¬
beide terugzien, dat nu gekomen was.
Dan de thuiskomst! Na van alle kanten be¬
keken te zijn, werd ik in een gemakkelijken
stoel gepoot, sigaren, thee en koekjes werden
me voorgeschoven, een oogenblik daarna zat ik
achter een overvloedig maal en blonk me de
vergeten weelde van een wit tafcllaken en servet
tegen.
Je weet, hoe ik me verder uitgesloofd heb
jullie te vertellen van onder dienst, hoe het
eten was, en hoe het kader, hoe de ligging en
hoe de verlofregeling.
De volgende dagen al malle ontmoetingen
mei kennissen, die niet weten, of ze je kennen,
en dan op je af komen met toegestoken hand
en een: „Hé, ben jij ook onder dienst?"
En waar je komt, overal een belangstellend
informeeren: hoe het me bevalt? Een vraag, die
lastig te beantwoorden is, want meestal bevalt
het me alles behalve onder dienst, maar 't ge¬
beurt dikwijls genoeg, dat het me toch weer
best bevalt. Je zult zeggen, dat ik eenigszins
aan het zeuren ben: je hebt gelijk.
Laat ik je dan nog schrijven over het afscheid,
het weemoedige afscheid van Bommel, toen ik
wéér op de tram stond en de Bommelsche klei
onder mij weggleed. Toen ik weer in den trein
zat met oude soldaten, die ook weer trachtten,
me beet te nemen, wat hun, dank zij mijn arge¬
loosheid, natuurlijk lukte.
Met een veel te zwaar koffertje sjouwde ik
(en slotte naar onze kazerne, waar ik moe en
hongerig aankwam.
Als surprise wachtte me daar de mededeeling,
dat ik naar een andere garnizoenplaats gede¬
tacheerd zou worden, en dat wel overmorgen.
Zooiets valt wel eigenaardig. Nu weer naar
een heel andere plaats, met ander kader, andere
hgging, alles anders. Morgen gaan we pakken
en traktement beuren, dan krijgen we onze
zakboekjes, dan moeten we onze kistjes naar
het station brengen en afscheid nemen van de
kennissen, die we hier in dezen korten tijd ge¬
maakt hebben.
En overmorgen eten we onze galgenkug, we
wenschen Beukenblad en de jongens het beste,
en gaan, onder geleide van een sergeant de
onbekende toekomst tegemoet.
Zwaar gepakt trekken we weer naar den treinen
„Dat al tot heil van 't lieve vaderland"
zooals de jongens hier zingen.
Zoo is ons leven vol verrassingen, en we
kunnen niet veel anders doen, dan ze ons laten
welgevallen.
Een volgende maal over m'n nieuwe omgeving.
't Ga je bijzonder! RODOLPHE.