Tekstweergave van JDBR_1811-12-27_003
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
officier répondit dan? Ia première minute flti parlemen¬
taire espignol, que (e général pouvait s'nvancer s'il
avait envie de voir ses geus, qu'JI y anrait d'autant
plus de gloire pour ses ^0,0 Suisses , s'üs repoussaient
une armee aussi consWrable.
., La garnison nYtait en efFet que de 300 Suisses
?ui avnienc élé tirés du regiment de Royal-Etranger
our foruicr un regiment suisse particulier, et qui
étaient des restes des anciens régimens Suisses au ser¬
vice d'Espagnc. Le général lilake attendït jusqu'a
minuit; une demi-heure après, il fit canonner vive-
ment la ville pendant une heure et demie; lorque le
feu eut cessé, il fir avancer vers la porte principale
sou infanterie qui, après une aciion très-vive, fut
t' >r;ee de se retirer. L*ennc-mi planta des echelles
c"i_n autre cóté puur escalader la ville, inais cetie
attaque éehoua éhcorè. Il a perdu beaucoup de mon¬
de de van t Niebla; on lui fit 200 prisonniers; 300 Es-
pagnols furent btes'sés, et 60 deserièrenr. Lee Suis¬
ses Hè perdirent personne."
(1'euillcpoUtiqtte du département du Zuiderzee.')
H O N G R l E.
Seml'n, le aö NovembrS'
Le grand viür est toujours a Rudfchuck, et se
trouve fort incomraodé d'une garnison trop nombreu-
se; on porte i 25,000 hommes les troupes qui se sont
jetees dan cette forteresse. Le général Langer dn ob-
ïerve tous les mouvemens de la place et les deux gran-
des routes qui conduisent a constaminople. Le gé-
riéral en chef Kutusow a fait construire deux pontssur
]e Daiuibe; 1'uu au-dessus, 1'autre au-dessous de Slo-
bodse.
On asfure que Czerni George a forcé les Turcs ,
qui se troivoient en face de lui, a se jecer dansNisfa;
IIestnnis cette nouvelle a besoïn de confirmation. II est
constaié auïourd'hui que les corps du pacha de Bosnië
et d'iamaïI-Bey, qui composoient la principale force
des Turcs sont aussi ceux qui ont le plus souftertdans
le cours de la campagne.
XE.S A X E.
Dresdb, le 4 Decembre.
Le retour du roi de Saxe dans cette capitale n'est
pas aussi pfochaio qu'on Ie croyoit. S. M. se pro¬
pos d'Ö'üvrir en personne la diéte de Varsovie, qui
doit se reunir Ie o de ce mois , et qui aura pour prin¬
cipe objet de regier les fioances du duché. Le séjour
de S. M. a Varsovie pourro'u bieu se prolonger jus-
qu'au mois de févrïcr prochaiu.
(Journal du dép art, des Souches de la Meute»')
AGRICULTURE.
La comuiission d'ngriculture du departement de
1'IsseI supérieur, qui tient ses séances ordinai-
res d'aittomne duns Ia ville d'Arnhem, convain-
cu de Pintérét qu'il y a a encourager la culture des
betieraves, tarlt pour tout 1'Ëmpire, que pour ce dé-
pirtement en particulier, a nommé une commission,
Comp'ös'éè de MM. van Lynden van Hemmen t van Heec-
keren van Mohuèate, van Pa/landt van fralfort ei du
secrétdiré O/j ten. Nwt% afin d*inspccter la fabrique
de sucre de betteraves, située a Oosterbeek; laquelle
commisMon a fait le 16 novembre dernier le rapport
güivant-, que nous communiquons ici a nos lectenrs.
,, La commission, noinmée ce matiti a inspecteHa
fabrique d'Oosterbeek, a l'honneur de rapponer; qnV
pfès Paccneil tres-poli de la part de Mr. Bakker, un
des'associés de ladite fabrique, ils avaient vu avec le
plus grand plaisir ('industrie des intéresses, les soins
ex peines qu'ils se donnent a faire 1'essai dans notre
patric et dans ce département de tirer du sucre d'une
produciion ïndigène , afin de pouvoir se passer ainsi
de< Tndes .i eet égard.
Non-sëulémërit 1'extérieur d'un batiment fort et bien
bati, très-propre a la fabrique, frappa leurs yeux,
ma-s aussi Hnterieur, comme les moulins è raper, les
chaudrons, etc, mérita leur attention particuliere,
C'est ici, oü dans l'anntfe courante Hnepróvisïond'un
niillinn et Jcmie de Mvres de better^.vesaété faite, que
tous les jours 30,000 livres de beneraves sont rappees,
dnnt, si les presses fussent en cette perfection que 1'e.x-
périence a prouvé aux fabriquans qu'clles n'orit pas
encorc, on po'tirralc faire du sirop, lequel criscallisé
ensuic, fbrruerait Ie sucre, Le meilleurordre, Ia plus
JuitetianMvOlonel Friichherz^ van Schweitz, kommandeerdé te
Niiible: deze dappere otlicier antwoordde dadelijk aan den
fpaanfehen parlementair, dat de generaal zïcli voorwaarts kon
begeven, indien hij begeerig was z\)u volk te zien, dat het
des te roeuiruclitiger voor zijne 300 Zwitzers zijn kon, indien
zij een zoo talrijk leger terug drongen."
„ De bezetting beUond in der daad uit niet meer dan 300
Zwitfers, die uit bet regement Koynl-E-tranger waren geno¬
men, ooi een bijzonder zwitférsêb regement te vormen, en
welke het overfebot was der voormalige zwitferfche regeraen-
ten in dienst van Spanje. De generaal lllake wachtte tot
middernacht; een halr uur daarna deed hij de Itad, gedurende
anderhalf uur, heitiglijk befchieten; toen bet vuur ophield,
deed hij zijn voetvolk tegen de voornaamfte poort aanrukken,
maar oa een hevig geveebt, wrdr hij genoodzaakt terug te
trekken. De vijand plaatrte aan een anderen kant ladders oru
de fhd te beklimmen, doch deze aanval mislukte nogmaals
volkomen. Hij heeft veel vollt voor Nièbla verloren; men
maakte 200 gevangenen, 300 Spanjaarden werden gekwetsten
60 deferteerden. Da Zwitfers verloren geen man.
{Staatkundig 'dagblad van het departement der Zuiderzee.}
H O N G A R Ij E.
Sewlin, den 26 November.
De grote vizier is (leeds te Rudfchuck, en wordt zeer ge¬
hinderd door eene tatrij';e bezetting; men rekent op 25000
man de troepen die zicb in deze vesting geworpen hebben,
de generaal Langer on obfervent alle de bewegingen van de
plaats en de twee groote wegen die naar Konftantinopolen
leiden. De opperbevelhebber Kutufow heeft twee bruggen op
den Donou doen zamenftellen, de eene boven de anderen be¬
neden Slobodfe.
Men verzekert dat Czeeni-Georges de Turken, die zich
tegeu over hem bevonden, geuoodzaakt heeft zich in Rnd-
fchuk te werpen; doch deze tijding vereischt bevestiging.
Het is thans bewezen, dat de korplen van den pai ha van
Bosnië en van ismaïl Bey, die de voornaamiïe krijgsoiagt
der Turken uitmaken, ook die zijn , welke in den loop va»
den veidtogt het meest geleden hebben.
SAXEN.
Dresden, den a December.
De terugkomst des Konings van Saxen in deze ho
is niet zoo nabij als men geloofde. Z. M, is voornemens in
perloon óeu landdag van VVarfchauw , die den 9 dezer maand
bijeen moet komen, te openen: dezelve zal zich voorname¬
lijk bezig houden met het regeien van de tinancie des hertog¬
doms. lUt verblijf van Z. M. te Warfeluuw zou zich wei
tot de aanïr.aam!c maand februari} kunnen uit (trek ken,
{Dagblad van het Depar . der manden van de Maat)
L A N D 11 O U W.
De Commisfie van Landbouw, van het departement van den
Boven (Jsfel welke hare gewone najaars zittingen houdt te Arnhem
overtuigd van het groote belang, dat er gelegen is zoo voor
het geheele Rijk, als voor dat departement in het aanmoedi¬
gen van aanbouw der mangelwortelon, beeft eene com¬
misfie uit haar midden benoemd , beftaande uit de heeren van
Lijnden van Hemmen, van Heeckeren van Molencats^ van
Pailiindt van Walford en den secretaris Op ten Noort, ten
eicde de hier nabij gelegen fuikerfabrijk van mangelworteien ,
ie Oosterbeek, te inspecteren; welke commissie op di-n ió
november 11. het navolgend rapport, over dit onderwerp,
heeft gedaan, het welk wij hieraan onze lezers mededelen:
„ De Commissie, welke heden morgen was benoemd, tot
het infpecteren van de fabrijk Oosterbeek, heeft de eer, aan
de vergadering te rapporteren, dat zij na eene zeerheusche re¬
ceptie van den heer Bakker, een der deelgenomen van ge¬
melde fabrijk, met het uitfterst genoegen hadden gezien, de
industrie van deelhebbers, de zorgen moeite, welke dezelve
op zich namen en aan den dag legden, om in ons vaderland
en in dit departement eene proeve re nemen, ten einde een in-
landsch produkt tot suiker te maken, en zoo doende, de In¬
dien, in dit opzigt, te kunnen ontberen.
Het was niet alleen, dat een zeer fierk en wel betimmerd
huis, voor de fabrijk geschikt, hun oog tot zich trok, maar
ook het inwendige van hetzelve, de raspmolens, de ketels»
enz,, verdiende hunne opmerking. Hier is het, dat 111 die
jaar, een-cn-een-half millioen ponden mangelwortelen zijn ge¬
raapt, welke, indien de persen die volkomenheid hadden, die
de ondervinding aan de fabrijkanteu geleerd heeft , dat aan
dezelve nog ontbreekt, ook tot siroop konden worden g;-<
stookt, om dan vervolgens te laten kriftaliseren en dan toe
suiker ie formeren. Hier heersch de beste orde, zindelijk