Tekstweergave van KRON_1945-05-09_001
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
PRIJS 10 CENT.
9 MEI 1945
I.No. I.
Hoofdredacteur:
A. F. VAN GOELST MEIJER
Mederedacteur:
C. A. 'T HART
Plv. Chef Staf B.S.
Verantwoordelijk voor de
advertenties: H. KAASJAGER
DE KRONIEK
Officieel blad voor
de
Bommelerwaard
Uitgegeven door de
gemeente
Zaltbommel
Verschijnt iedere Woensdag
en Zaterdag.
Copiën tijdig in te zenden aan
DRUKKERIJ KAASJAGER
Boschstraat 24, Zaltbommel.
Advertenties 15 cent per m.m.
zoover de plaatsruimte toelaat.
Nederland is herrezen!
Gode zy dank, het Koninklijk woord:
„Nederland zal herrijzen" is in vervulling
gegaan. Wij zijn weer een vrij volk.
Gedaan is het met de tirannie, de onder¬
drukking en de willekeur. Duitschland heeft
gecapituleerd.
Wij hebben doorgevochten, vijf jaar lang,
met het wapen, dat ons nog restte: het
lijdelijk verzet. Zeer velen hebben dit met
hun leven moeten betalen. Naast dank aan
de soldaten van ons leger in 1940 brengen
wij een eerbiedig saluut aan de gevallenen
in den ondergrondschen strijd. Dat hun
werk en hun offer niet vergeten worde!
Onze blijdschap wordt helaas nog ge¬
temperd door de gedachte, dat ons prach¬
tige overzeesche gebied, ons Indië, nog
smachtend uitziet naar de bevrijding.
Houdt stand, Indië!
Nu wij zelf vrij zijn, snelt ons volk U
te hulp. .Het daghet (ook) in het Oosten".
Wij gaan een nieuw tijdperk in onze
geschiedenis tegemoet. Een tijdperk van
hervorming. De opbouw betreft niet alleen
huizen, bruggen enz. die zijn vernield, doch
evenzeer een geestelijke en moreele weder¬
opbouw van onszelf. En deze laatste zal de
moeilijkste zijn. Zeer velen in ons volk zijn
geestelijk tekort geschoten. Zij, die faalden,
zullen worden gestraft of verwijderd.
- Maar in ons volk, dat een Nederlandsch
Imperium wist te stichten, dat de Zuiderzee
wist droog te leggen, en dat tot een geestelijk
verzet in staat bleek, als in deze wereld¬
oorlog geboden is, schuilen groote krachten.
En daarom aangepakt. Wij slaan de han¬
den ineen, en gaan, onder leiding van onze
geliefde Vorstin, aan het werk.
Als ieder meewerkt en zijn best doet,
zal God's zegen op ons werk rusten.
Leve de Koningin! Leve het Vaderland!
v.G.M.
1
Na 5 jaren ballingschap, weer
gelukkig in ons eigen land !
Ten geleide.
De behoefte doet zich gevoelen, terstond
te beschikken over een officieel orgaan.
De gemeente Zaltbommel zal zich met het
uitgeven daarvan belasten, totdat in het
bevrijde Nederland een beslissing zal zijn
genomen over het herleven van de voor
den oorlog bestaan hebbende dag-, week-
en maandbladen.
Het blad zal worden ingericht als een
normale courant, en voorloopig twee maal
per week verschijnen. Advertenties en
familieberichten worden gaarne ingewacht,
en behooren rechtstreeks te worden ge¬
zonden aan Drukkerij Kaasjager, Bosch¬
straat 24 te Zaltbommel.
Ook alle copie behoort aan dat adres te
worden toegezonden. Met de wensch, dat
het blad aan de verwachtingen zal beant¬
woorden, gaat dit eerste nummer ter perse.
De Hoofdredactie.
*
* *
In aansluiting op bovenstaande deelen
wij mede, dat dit nieuwe blad vanaf heden
iederen Woensdag en Zaterdag
verschijnt, en te Zaltbommel verkrijgbaar
is a 10 cent bij de boekhandelaren van
Buren, Kaasjager, Lenshoek en Pekelha¬
ringen verder in de geheele Bommelerwaard
aan de adressen die ter plaatse zijn be¬
kend gemaakt.
Een abonnement hierop is nog niet
mogelijk, met 't oog op het tijdelijk karak¬
ter van dit blad.
Alle officieele mededeelingen, verorde¬
ningen enz. van de overheid zullen door
middel van dit blad worden bekend ge¬
maakt, terwijl een klein deel beschikbaar
zal zijn voor advertenties.
Dit blad staat geheel ten dienste der
nieuwe overheid en hoopt als bron van
inlichtingen op alle gebied den volke goede
diensten te bewijzen.
Om steeds met de bekendmakingen enz.
„bij" te zijn, laten wij dit blad tweemaal
per week verschijnen; in verband met
gebrek aan electriciteit enz. echter voor¬
loopig nog op het halve formaat.
Drukkerij Kaasjager.
VEIJ!!!
Zonder sentimenteel te zijn, kunnen we
toch zeggen dat 't niet meevalt, iets te
schrijven en vooral iets nuchters en zake-
lijks te schrijven, over dat eene kleine,
maar voor ons toch zoo belangrijke en zoo
veel omvattende woordje „Vrij!".
Het is geen woordje dat we zoo als vroe¬
ger maar gewoon zeggen, er trilt nu iets
in ons als wij deze paar letters uitspreken,
ja, we zouden het willen uitschreeuwen,
al is 't dan ook met een van ontroering
gebarsten stem.
Reeds Vrijdagavond was er zooiets aan
enkele ingewijden bekend en Zaterdag¬
morgen ging de blijde mare van mond tot
mond, van huis tot huis: „de oorlog is ten
einde, wij zijn weer vrij!".
En als bij tooverslag verschenen de bur¬
gers op straat, getooid mét 't geliefde Oranje,
vlaggen gingen uit, eerst nog wat schuch¬
ter, maar later huis-aan-huis, en 't jonge
geslacht bleek het formeeren van Oranje¬
optochten nog niet verleerd. Onafgebroken
klonk het „Oranje boven, leve Willemien"
uit duizenden jonge kelen, waarbij er zelfs
heel wat waren, die deze hymne voor den
allereersten maal in hun leven zongen.
Vele ouderen, gedachtig aan 't oud-vader-
landsche spreekwoord van ,niet over een
nacht ijs te gaan", bleven nog eenigszins
gereserveerd, al werd natuurlijk 't zuinig
bewaarde Oranje-knopje of strikje op de
rever gestoken en werden handen gedrukt,
steviger dan in gewone omstandigheden,
en men zag elkaar in de oogen met een
blik die ontroerd en verheugd dat eene
woordje „vrij" beteekende. Totdat Maandag
morgen reeds heel vroeg in de ochtend
uitlekte en snel bekend werd, dat de bin-
nenlandsche strijdkrachten voor de oplossing
hadden gezorgd, en de uitstekend voor¬
bereidde en in alle rust uitgevoerde evolutie
een feit was geworden.
En een verheugend feit als nooit tevoren!
Elementen onder onze bevolking die door
hun optreden of houding in de oorlogsjaren
daartoe aanleiding gaven, worden zonder
geweld, maar met rustige zekerheid op¬
geborgen, anderen kregen huisarrest, en
'. toen onze goede stad ontwaakte, brachten
[ de Oranje-proclamaties de mededeeling, dat
thans de stad in andere handen was over¬
gegaan en Zaltbommel en de Bommeler¬
waard door de Binnenlandsche Strijdkaeh-
ten waren overgenomen.
Met de Duitsche Weermachts-instanties
was deze zaak volkomen geregeld, waar¬
door ook van dien kant niets in den weg
werd gelegd, en zij eigenlijk slechts als
toeschouwers een matige belangstelling
toonden.
Maar toen eerst waren ook de ouderen,
de voorzichtigen onder onze bevolking ge¬
rust gesteld, en wisten zij met volle zeker¬
heid dat eindelijk de jarenlang verbeide
vrijheid gekomen was.
Natuurlijk kan alles niet onbeteugeld en
ongebreideld maar verder gaan; tientallen
maatregelen moeten genomen worden, en
evenzoovele verordeningen zullen orde en
veiligheid moeten brengen en waarborgen
aan de burgers van deze streek, maar dat
is bij de nieuwe autoriteiten in vertrouwde
en goede handen, zoodat wij rustig de
komende dagen kunnen afwachten.
Rustig.... dat beteekent niet kuierend
en wandelend en misschien kritiseerend,
al of niet voorbarig, neen, rustig arbeidend
aan het gewone werk, bouwend en herstel¬
lend, daar waar dit noodig en mogelijk is,
en boven alles, eensgezind en vol vertrou¬
wen zich scharend achter hen, die thans
bezig zijn de komende tijd voor ons allen
gemakkelijker en dragender te maken.
Zy verdienen voor dit goed-voorbereidde
en keurig uitgevoerde groote werk voor de
toekomst aller medewerking en voor het
heden den allergrootsten dank voor de wijze
waarop zij hun moeilijke taak hebben
volbracht. K.
Bekendmaking No. 1.
Plaatselijk Bestnur.
Door den waarnemend Commissaris der
Koningin in dat deel der provincie Gelder¬
land, dat op 1 Maart 1945 door de duit-
schers bezet was, den Heer G. W. J. van
Koeverden, is, met ingang van heden, be¬
last met de tijdelijke waarneming van het
burgemeestersambt in de gemeenten Ros-
sum, Bedel en Kerkwijk, de Heer A. P.
van Goelst Meyer.
Laatstgenoemde is tevens belast met de
werkzaamheden van de burgemeesters van
Zaltbommel, Heerewaarden, Hurwenen en
Driel zoolang deze nog niet in hun stand¬
plaats zijn teruggekeerd.
De wnd. Burgemeester
van Zaltbommel enz.
A. F. VAN GOELST MEIJER.
Bekendmaking No. 2.
Organisatie.
Hierbij heb ik de eer het volgende ter
Uwer kennis te brengen:
1. Tu8schen 22 uur en 5 uur mag niemand
zich buiten zijn woning in de openlucht
ophouden.
2. Alle café's zijn tot nader order gesloten.
3. Alle orders en bepalingen, tydens de
bezetting door de Duitschers en door
de Nederlandsche autoriteiten uitgevaar¬
digd, blijven tot nader bericht gehand¬
haafd, met uitzondering van die, be¬
treffende het inleveren van radiotoestel¬
len, het luisteren naar radiouitzendin¬
gen, en die, betreffende de Joden.
De voorschriften betreffende de distri¬
butie en de voedselvoorziening zullen
met de grootste gestrengheid worden
gecontroleerd.
4. Tot nader order mag niemand de Bom¬
melerwaard binnenkomen of verlaten.
Een regeling over het verkrijgen van
vergunningen zal later worden bekend
gemaakt.
5. Samenscholingen zijn verboden.
6. Niemand mag eenig geschrift door mid¬
del van drukpers of op andere wijze
openbaar maken zonder voorafgaande
vergunning van den Districtscomman¬
dant der B.S.
7. Het houden van vergaderingen en bij¬
eenkomsten is tot nader order verboden.
8. Het terugkeeren van evacué's, die thans
buiten hun woonplaats vertoeven is,
totdat een regeling dienaangaande be¬
kend gemaakt is, ten strengste verboden.
9. Ieder, die weet waar zich mijnenvelden
bevinden, onontplofte granaten e.d. dient
terstond den Plaatselijk Commandant
B.S. hiervan in kennis te stellen.
Zaltbommel, 6 Mei 1945.
De wnd. Burgemeester van Zaltbommel,
Hurwenen, Rossum, Heerewaarden, Driel,
Hedel en Kerkwijk,
A. F. VAN GOELST MEIJER.
Distr. Commandant Binnenlandsche
Strijdkrachten in de Bommelerwaard,
D. W. VAN DAM VAN BRAKEL.
W Door de invallende feest¬
dag en in verband met meerdere
moeilijkheden, verschijnt ons vol¬
gend nummer niet a.s. Zaterdag
doch begin volgende week.
Bekendmaking No. 3.
Organisatie.
Hierbij hebben wij de eer het navolgende
te Uwer kennis te brengen:
Het burgerlijk bestuur wordt uitgeoefend
door de Burgemeester.
Orde en veiligheid worden gehandhaafd
door de Binnenlandsche Strijdkrachten met
medewerking van de politie.
In het overgangsstadium, waarin de nor¬
male leiding in de Rijksinstellingen en de
Rijksdiensten ontbreekt, wordt deze, op
verzoek van den wnd. Commissaris der
Koningin in het op 1 Maart 1945 bezette
deel der provincie Gelderland, gegeven
door den Heer A. F. van Goelst Meijer.
Tot nader order ressorteert de Mare¬
chaussee onder den Districtscommandant
der Binnenlandsche Strijdkrachten.
Zaltbommel, 6 Mei 1945.
De wnd. Burgemeester van
Zaltbommel enz.
A. F. VAN GOELST MEIJER.
De Districtscommandant
Binnenlandsche Strijdkrachten,
D. W. VAN DAM VAN BRAKEL.
Bekendmaking No. 4.
Opgave vervoermiddelen.
Ten spoedigste, doch uiterlijk 10 Mei 1945,
moet ten gemeentehuize aangifte worden
gedaan van alle in de gemeente aanwezige
personenauto's, vrachtauto's, motorrflwie-
len, vrachtwagens op lnchtbanden, boeren-
wagens met paarden en vaartuigen.
Dit geldt voor defecte en niet-defecte
vervoermiddelen.
Niet opgegeven behoeven te worden
handkarren en pleiziervaartuigen.
Aangevers moeten zorgen bij zich te
hebben alle gegevens betreffende hunne
auto's en vaartuigen, als: merk, jaar van
aanmaak, het aanwezig zy'n van banden,
chassisnummer enz.
Aangifte moet worden gedaan ten ge¬
meentehuize in de verblijfplaats van den
aangever tusschen 9 en 12 uur of tusschen
14 en 16 uur.
Nalatigheid of onj uiste opgave zal streng
worden gestraft.
Zaltbommel, 6 Mei 1945.
De wnd. Burgemeester van
Zaltbommel enz.
A. F. VAN GOELST MEIJER.
Bekendmaking No. 5.
Klachten betreffende het gedrag van
personen, die, tijdens de bezetting van
Nederland, in de Bommelerwaard bij
voortduring of tijdelijk verblijf hielden.
Nu de bevrijding gekomen is, zal moeten
worden begonnen met het straffen van al
diegenen, die zich tijdens de bezetting mis¬
dragen hebben.
Deze personen kunnen worden verdeeld
in verschillende groepen, van welke er
hier enkele worden genoemd.
Zij, die tijdens de evacuatie zich aan
plundering van de woning van hun mede¬
burgers hebben schuldig gemaakt.
Zij, die medeburgers hebben verraden.
Zij, die met hulp van duitschers op roof
uitgingen of aan duitsche soldaten goede¬
ren aanwezen, opdat die geroofd konden
worden.
Zij, die op ongeoorloofde wijze samen¬
werkten met duitschers (collaborateurs).
Zij, die vrijwillig werkten voor de duit¬
sche weermacht.
Vrouwen die zich afgaven met duitschers.
Zij, die zwarte handel dreven, zoodanig,
dat zij hun medeburgers uitplunderden, of
woekerprijzen berekenden.
Zij, die onderdak verleenden aan duit¬
sche deserteurs of onderduikers.
Zij, die N.S.B.ers, W.A.ers, Ned. S. S.-
mannen of landwachters enz. enz. gelegen¬
heid geven onder te duiken.
Ieder die ervan kennis draagt, dat
iemand zich misdragen heeft, is ver¬
plicht hiervan schriftelijk aangifte
te doen bij den Plaatselijk Commandant
zijner verblijfplaats, onder zoo nauwkeurig
mogelijke vermelding der feiten, datum
waarop het feit zou zijn gepleegd, plaats
waar het zou zijn gepleegd, en mogelijke
getuigen, die kunnen worden gehoord.
Deze klacht moet door den aangever
worden onderteekend, terwijl zijn adres
tevens moet zijn vermeld.
Van anonieme brieven wordt geen nota
genomen.
Zaltbommel, 6 Mei 1945.
De wnd. Burgemeester van
Zaltbommel, Rossum, Hedel, Kerkwijk,
Hurwenen en Driel,
A. F. v. GOELST MEIJER.
De Districtscommandant voor de
Bommelerwaard van de Binnenlandsche
Strijdkrachten,
res. ritm. D. W. VAN DAM VAN BRAKEL.