Tekstweergave van KRON_1945-05-09_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
PRIJS 10 CENT. 9 MEI 1945 I.No. I. Hoofdredacteur: A. F. VAN GOELST MEIJER Mederedacteur: C. A. 'T HART Plv. Chef Staf B.S. Verantwoordelijk voor de advertenties: H. KAASJAGER DE KRONIEK Officieel blad voor de Bommelerwaard Uitgegeven door de gemeente Zaltbommel Verschijnt iedere Woensdag en Zaterdag. Copiën tijdig in te zenden aan DRUKKERIJ KAASJAGER Boschstraat 24, Zaltbommel. Advertenties 15 cent per m.m. zoover de plaatsruimte toelaat. Nederland is herrezen! Gode zy dank, het Koninklijk woord: „Nederland zal herrijzen" is in vervulling gegaan. Wij zijn weer een vrij volk. Gedaan is het met de tirannie, de onder¬ drukking en de willekeur. Duitschland heeft gecapituleerd. Wij hebben doorgevochten, vijf jaar lang, met het wapen, dat ons nog restte: het lijdelijk verzet. Zeer velen hebben dit met hun leven moeten betalen. Naast dank aan de soldaten van ons leger in 1940 brengen wij een eerbiedig saluut aan de gevallenen in den ondergrondschen strijd. Dat hun werk en hun offer niet vergeten worde! Onze blijdschap wordt helaas nog ge¬ temperd door de gedachte, dat ons prach¬ tige overzeesche gebied, ons Indië, nog smachtend uitziet naar de bevrijding. Houdt stand, Indië! Nu wij zelf vrij zijn, snelt ons volk U te hulp. .Het daghet (ook) in het Oosten". Wij gaan een nieuw tijdperk in onze geschiedenis tegemoet. Een tijdperk van hervorming. De opbouw betreft niet alleen huizen, bruggen enz. die zijn vernield, doch evenzeer een geestelijke en moreele weder¬ opbouw van onszelf. En deze laatste zal de moeilijkste zijn. Zeer velen in ons volk zijn geestelijk tekort geschoten. Zij, die faalden, zullen worden gestraft of verwijderd. - Maar in ons volk, dat een Nederlandsch Imperium wist te stichten, dat de Zuiderzee wist droog te leggen, en dat tot een geestelijk verzet in staat bleek, als in deze wereld¬ oorlog geboden is, schuilen groote krachten. En daarom aangepakt. Wij slaan de han¬ den ineen, en gaan, onder leiding van onze geliefde Vorstin, aan het werk. Als ieder meewerkt en zijn best doet, zal God's zegen op ons werk rusten. Leve de Koningin! Leve het Vaderland! v.G.M. 1 Na 5 jaren ballingschap, weer gelukkig in ons eigen land ! Ten geleide. De behoefte doet zich gevoelen, terstond te beschikken over een officieel orgaan. De gemeente Zaltbommel zal zich met het uitgeven daarvan belasten, totdat in het bevrijde Nederland een beslissing zal zijn genomen over het herleven van de voor den oorlog bestaan hebbende dag-, week- en maandbladen. Het blad zal worden ingericht als een normale courant, en voorloopig twee maal per week verschijnen. Advertenties en familieberichten worden gaarne ingewacht, en behooren rechtstreeks te worden ge¬ zonden aan Drukkerij Kaasjager, Bosch¬ straat 24 te Zaltbommel. Ook alle copie behoort aan dat adres te worden toegezonden. Met de wensch, dat het blad aan de verwachtingen zal beant¬ woorden, gaat dit eerste nummer ter perse. De Hoofdredactie. * * * In aansluiting op bovenstaande deelen wij mede, dat dit nieuwe blad vanaf heden iederen Woensdag en Zaterdag verschijnt, en te Zaltbommel verkrijgbaar is a 10 cent bij de boekhandelaren van Buren, Kaasjager, Lenshoek en Pekelha¬ ringen verder in de geheele Bommelerwaard aan de adressen die ter plaatse zijn be¬ kend gemaakt. Een abonnement hierop is nog niet mogelijk, met 't oog op het tijdelijk karak¬ ter van dit blad. Alle officieele mededeelingen, verorde¬ ningen enz. van de overheid zullen door middel van dit blad worden bekend ge¬ maakt, terwijl een klein deel beschikbaar zal zijn voor advertenties. Dit blad staat geheel ten dienste der nieuwe overheid en hoopt als bron van inlichtingen op alle gebied den volke goede diensten te bewijzen. Om steeds met de bekendmakingen enz. „bij" te zijn, laten wij dit blad tweemaal per week verschijnen; in verband met gebrek aan electriciteit enz. echter voor¬ loopig nog op het halve formaat. Drukkerij Kaasjager. VEIJ!!! Zonder sentimenteel te zijn, kunnen we toch zeggen dat 't niet meevalt, iets te schrijven en vooral iets nuchters en zake- lijks te schrijven, over dat eene kleine, maar voor ons toch zoo belangrijke en zoo veel omvattende woordje „Vrij!". Het is geen woordje dat we zoo als vroe¬ ger maar gewoon zeggen, er trilt nu iets in ons als wij deze paar letters uitspreken, ja, we zouden het willen uitschreeuwen, al is 't dan ook met een van ontroering gebarsten stem. Reeds Vrijdagavond was er zooiets aan enkele ingewijden bekend en Zaterdag¬ morgen ging de blijde mare van mond tot mond, van huis tot huis: „de oorlog is ten einde, wij zijn weer vrij!". En als bij tooverslag verschenen de bur¬ gers op straat, getooid mét 't geliefde Oranje, vlaggen gingen uit, eerst nog wat schuch¬ ter, maar later huis-aan-huis, en 't jonge geslacht bleek het formeeren van Oranje¬ optochten nog niet verleerd. Onafgebroken klonk het „Oranje boven, leve Willemien" uit duizenden jonge kelen, waarbij er zelfs heel wat waren, die deze hymne voor den allereersten maal in hun leven zongen. Vele ouderen, gedachtig aan 't oud-vader- landsche spreekwoord van ,niet over een nacht ijs te gaan", bleven nog eenigszins gereserveerd, al werd natuurlijk 't zuinig bewaarde Oranje-knopje of strikje op de rever gestoken en werden handen gedrukt, steviger dan in gewone omstandigheden, en men zag elkaar in de oogen met een blik die ontroerd en verheugd dat eene woordje „vrij" beteekende. Totdat Maandag morgen reeds heel vroeg in de ochtend uitlekte en snel bekend werd, dat de bin- nenlandsche strijdkrachten voor de oplossing hadden gezorgd, en de uitstekend voor¬ bereidde en in alle rust uitgevoerde evolutie een feit was geworden. En een verheugend feit als nooit tevoren! Elementen onder onze bevolking die door hun optreden of houding in de oorlogsjaren daartoe aanleiding gaven, worden zonder geweld, maar met rustige zekerheid op¬ geborgen, anderen kregen huisarrest, en '. toen onze goede stad ontwaakte, brachten [ de Oranje-proclamaties de mededeeling, dat thans de stad in andere handen was over¬ gegaan en Zaltbommel en de Bommeler¬ waard door de Binnenlandsche Strijdkaeh- ten waren overgenomen. Met de Duitsche Weermachts-instanties was deze zaak volkomen geregeld, waar¬ door ook van dien kant niets in den weg werd gelegd, en zij eigenlijk slechts als toeschouwers een matige belangstelling toonden. Maar toen eerst waren ook de ouderen, de voorzichtigen onder onze bevolking ge¬ rust gesteld, en wisten zij met volle zeker¬ heid dat eindelijk de jarenlang verbeide vrijheid gekomen was. Natuurlijk kan alles niet onbeteugeld en ongebreideld maar verder gaan; tientallen maatregelen moeten genomen worden, en evenzoovele verordeningen zullen orde en veiligheid moeten brengen en waarborgen aan de burgers van deze streek, maar dat is bij de nieuwe autoriteiten in vertrouwde en goede handen, zoodat wij rustig de komende dagen kunnen afwachten. Rustig.... dat beteekent niet kuierend en wandelend en misschien kritiseerend, al of niet voorbarig, neen, rustig arbeidend aan het gewone werk, bouwend en herstel¬ lend, daar waar dit noodig en mogelijk is, en boven alles, eensgezind en vol vertrou¬ wen zich scharend achter hen, die thans bezig zijn de komende tijd voor ons allen gemakkelijker en dragender te maken. Zy verdienen voor dit goed-voorbereidde en keurig uitgevoerde groote werk voor de toekomst aller medewerking en voor het heden den allergrootsten dank voor de wijze waarop zij hun moeilijke taak hebben volbracht. K. Bekendmaking No. 1. Plaatselijk Bestnur. Door den waarnemend Commissaris der Koningin in dat deel der provincie Gelder¬ land, dat op 1 Maart 1945 door de duit- schers bezet was, den Heer G. W. J. van Koeverden, is, met ingang van heden, be¬ last met de tijdelijke waarneming van het burgemeestersambt in de gemeenten Ros- sum, Bedel en Kerkwijk, de Heer A. P. van Goelst Meyer. Laatstgenoemde is tevens belast met de werkzaamheden van de burgemeesters van Zaltbommel, Heerewaarden, Hurwenen en Driel zoolang deze nog niet in hun stand¬ plaats zijn teruggekeerd. De wnd. Burgemeester van Zaltbommel enz. A. F. VAN GOELST MEIJER. Bekendmaking No. 2. Organisatie. Hierbij heb ik de eer het volgende ter Uwer kennis te brengen: 1. Tu8schen 22 uur en 5 uur mag niemand zich buiten zijn woning in de openlucht ophouden. 2. Alle café's zijn tot nader order gesloten. 3. Alle orders en bepalingen, tydens de bezetting door de Duitschers en door de Nederlandsche autoriteiten uitgevaar¬ digd, blijven tot nader bericht gehand¬ haafd, met uitzondering van die, be¬ treffende het inleveren van radiotoestel¬ len, het luisteren naar radiouitzendin¬ gen, en die, betreffende de Joden. De voorschriften betreffende de distri¬ butie en de voedselvoorziening zullen met de grootste gestrengheid worden gecontroleerd. 4. Tot nader order mag niemand de Bom¬ melerwaard binnenkomen of verlaten. Een regeling over het verkrijgen van vergunningen zal later worden bekend gemaakt. 5. Samenscholingen zijn verboden. 6. Niemand mag eenig geschrift door mid¬ del van drukpers of op andere wijze openbaar maken zonder voorafgaande vergunning van den Districtscomman¬ dant der B.S. 7. Het houden van vergaderingen en bij¬ eenkomsten is tot nader order verboden. 8. Het terugkeeren van evacué's, die thans buiten hun woonplaats vertoeven is, totdat een regeling dienaangaande be¬ kend gemaakt is, ten strengste verboden. 9. Ieder, die weet waar zich mijnenvelden bevinden, onontplofte granaten e.d. dient terstond den Plaatselijk Commandant B.S. hiervan in kennis te stellen. Zaltbommel, 6 Mei 1945. De wnd. Burgemeester van Zaltbommel, Hurwenen, Rossum, Heerewaarden, Driel, Hedel en Kerkwijk, A. F. VAN GOELST MEIJER. Distr. Commandant Binnenlandsche Strijdkrachten in de Bommelerwaard, D. W. VAN DAM VAN BRAKEL. W Door de invallende feest¬ dag en in verband met meerdere moeilijkheden, verschijnt ons vol¬ gend nummer niet a.s. Zaterdag doch begin volgende week. Bekendmaking No. 3. Organisatie. Hierbij hebben wij de eer het navolgende te Uwer kennis te brengen: Het burgerlijk bestuur wordt uitgeoefend door de Burgemeester. Orde en veiligheid worden gehandhaafd door de Binnenlandsche Strijdkrachten met medewerking van de politie. In het overgangsstadium, waarin de nor¬ male leiding in de Rijksinstellingen en de Rijksdiensten ontbreekt, wordt deze, op verzoek van den wnd. Commissaris der Koningin in het op 1 Maart 1945 bezette deel der provincie Gelderland, gegeven door den Heer A. F. van Goelst Meijer. Tot nader order ressorteert de Mare¬ chaussee onder den Districtscommandant der Binnenlandsche Strijdkrachten. Zaltbommel, 6 Mei 1945. De wnd. Burgemeester van Zaltbommel enz. A. F. VAN GOELST MEIJER. De Districtscommandant Binnenlandsche Strijdkrachten, D. W. VAN DAM VAN BRAKEL. Bekendmaking No. 4. Opgave vervoermiddelen. Ten spoedigste, doch uiterlijk 10 Mei 1945, moet ten gemeentehuize aangifte worden gedaan van alle in de gemeente aanwezige personenauto's, vrachtauto's, motorrflwie- len, vrachtwagens op lnchtbanden, boeren- wagens met paarden en vaartuigen. Dit geldt voor defecte en niet-defecte vervoermiddelen. Niet opgegeven behoeven te worden handkarren en pleiziervaartuigen. Aangevers moeten zorgen bij zich te hebben alle gegevens betreffende hunne auto's en vaartuigen, als: merk, jaar van aanmaak, het aanwezig zy'n van banden, chassisnummer enz. Aangifte moet worden gedaan ten ge¬ meentehuize in de verblijfplaats van den aangever tusschen 9 en 12 uur of tusschen 14 en 16 uur. Nalatigheid of onj uiste opgave zal streng worden gestraft. Zaltbommel, 6 Mei 1945. De wnd. Burgemeester van Zaltbommel enz. A. F. VAN GOELST MEIJER. Bekendmaking No. 5. Klachten betreffende het gedrag van personen, die, tijdens de bezetting van Nederland, in de Bommelerwaard bij voortduring of tijdelijk verblijf hielden. Nu de bevrijding gekomen is, zal moeten worden begonnen met het straffen van al diegenen, die zich tijdens de bezetting mis¬ dragen hebben. Deze personen kunnen worden verdeeld in verschillende groepen, van welke er hier enkele worden genoemd. Zij, die tijdens de evacuatie zich aan plundering van de woning van hun mede¬ burgers hebben schuldig gemaakt. Zij, die medeburgers hebben verraden. Zij, die met hulp van duitschers op roof uitgingen of aan duitsche soldaten goede¬ ren aanwezen, opdat die geroofd konden worden. Zij, die op ongeoorloofde wijze samen¬ werkten met duitschers (collaborateurs). Zij, die vrijwillig werkten voor de duit¬ sche weermacht. Vrouwen die zich afgaven met duitschers. Zij, die zwarte handel dreven, zoodanig, dat zij hun medeburgers uitplunderden, of woekerprijzen berekenden. Zij, die onderdak verleenden aan duit¬ sche deserteurs of onderduikers. Zij, die N.S.B.ers, W.A.ers, Ned. S. S.- mannen of landwachters enz. enz. gelegen¬ heid geven onder te duiken. Ieder die ervan kennis draagt, dat iemand zich misdragen heeft, is ver¬ plicht hiervan schriftelijk aangifte te doen bij den Plaatselijk Commandant zijner verblijfplaats, onder zoo nauwkeurig mogelijke vermelding der feiten, datum waarop het feit zou zijn gepleegd, plaats waar het zou zijn gepleegd, en mogelijke getuigen, die kunnen worden gehoord. Deze klacht moet door den aangever worden onderteekend, terwijl zijn adres tevens moet zijn vermeld. Van anonieme brieven wordt geen nota genomen. Zaltbommel, 6 Mei 1945. De wnd. Burgemeester van Zaltbommel, Rossum, Hedel, Kerkwijk, Hurwenen en Driel, A. F. v. GOELST MEIJER. De Districtscommandant voor de Bommelerwaard van de Binnenlandsche Strijdkrachten, res. ritm. D. W. VAN DAM VAN BRAKEL.