Tekstweergave van NABL_1936-06-05_001
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
EERSTE JAARGANG
5 Juni 1956
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
VOOR ZALTBOMMEL EN OMSTREKEN
Dit blad verschijnt iederen Vrijdag te Zaltbommel,
Brucnem, Delwijnen, Est, Gameren, Haatten, Heere¬
waarden, Heilouw, Hurwenen, Kerkwijk, Neerijnen,
Nieuwaal, Opijnen, Rossum, Tuil, Waardenburg en
Zuilichom
BOEK-, COURANT- EN HANDELSDRUKKERIJ
J. ELSERMAN
Gelderschesir. 77 - Geldermalsen • Tel. 109
Advertentiën 8 cent per regel. Bij contract
aanzienlijke korting. Berichten en adver¬
tentiën in te zenden Donderdags voor 12 uur
bij H. E. Elserman, Steigerstr. 24, Zaltbommel
Land- en Tuinbouw
De wijze van uitgifte der
Zuiderzeegronden
door
DR. H. MOLHUYZEN
Over dit onderwerp hoort men
de laatste jaren weinig meer spreken.
Voor de Wieringermeer medio 1930
droogviel, was het een punt van vaak
levendige landbouwgedachtenwisse¬
ling op congressen, algemeene ver¬
gaderingen van organisaties, van de
broederschap van notarissen e.d. De
inzichten hepen daarbij zoo sterk
uiteen, dat eens de opmerking werd
gemaakt, dat de uitgifte der nieuwe
gronden nog meer moeite zou kosten
dan de poldering. Het blijkt intus-
schen nogal te zijn meegevallen,
want hoewel de Wieringermeer nu
al bijna zes jaar droog is en hoe¬
wel de vraag naar de definitieve be¬
stemming der gronden meer en meer
actueel is geworden, schijnt het on¬
derwerp uit de publieke belangstel¬
ling te zijn verdwenen. Wat overi¬
gens, bij de benarde economische
omstandigheden en den gespannen
toestand op internationaal terrein,
niet behoeft te verwonderen.
Intusschen vordert het in cultuur
brengen van den Wieringermeer-
polder gestadig. Volgens het laatste
halfjaarlijksche verslag, verschenen
in Januari 1936, is thans bij de cul-
tuurmaatschappij ± 3900 H.A. bouw¬
land in exploitatie, terwijl reeds 113
boerderijen en 21 perceelen land ter
grootte van + 4750 H.A. in pacht
zijn uitgegeven, waarbij de pachtsom
T
G
E
P
r
N
1
M
N
s
N
S
1
I
I
c
S
N
0
H
S
D
F
0
C
II
F
E
H
L
E
N
0
E
L
E
E
N
S
N
N
V
.
V
.
Z
.
?Wat is V. V. Z.?
vanal 49 et. 39 et. 25 et. 25 et.
H. WOLF, MARKT 23
op basis van z g.n. mobiele pacht
wordt bepaald. Ruim 5200 h.a. land
is gedraineerd. Allengs is derhalve
de helft van den polder in exploita¬
tie genomen en binnen afzienbaren
tijd mag worden verwacht, dat de
regeering eerlang zal beslissen, hoe
met de geheele voor cultuur gereed
zijnde gronden zal worden gehandeld
Of is de beslissing al genomen?
Wrij zouden het soms haast ge-
looven. Want zonder dat de regee¬
ring zich uitspreekt, schijnt de Wie-
ringermeerpolder tot domeingrond
te worden gepromoveerd, bestemd
om ten eeuwige dagen te worden
verpacht.
Een dergelijke gang van zaken
zou echter indruischen tegen het
advies van de Commissie inzake het
bestudeeren van de uitgifte der
Zuiderzeegronden, neergelegd in
1930 verschenen rapport. Deze geeft
op bladzijden 42 en 43 als haar
oordeel dat de nadeelen van uitgifte
der gronden in tijdpacht grooter
zijn dan de voordeelen. Alleen in
den overgangstijd naar de erfpacht,
welke deze commissie als den besten
vorm van uitgifte beschouwt, is uit¬
giften in tijdpacht aan te bevelen.
Ook als aanvulling van erfpacht
wordt tijdpacht aanbevelenswaard
geacht. Het tegenwoordig stelsel van
de pacht vertoont, volgens de com¬
missie, gebreken en daarom heeft zij
zich zelfs beraden op verbetering.
De regeering is natuurlijk vrij de
adviezen der commissie al of niet
op te volgen, doch het moet in
ieder geval wenschelijk worden ge¬
acht, dat zij zich uitspreekt. Anders
worden zij, die zich hier tot mede-
oordeelen geroepen gevoelen, over¬
rompeld, hetgeen nu niet bepaald
aangenaam is.
Bovenstaande ontboezeming vindt
haar aanleiding in het aan de re¬
geering toegeschreven voornemen,
uitvoering te geven aan het advies
der genoemde Commissie-Vissering,
om een proef te nemen met exploi¬
tatie der Zuiderzeegronden door de
overheid.
De Centrale Landbouworganisa¬
ties hebben hiervan tijdig kennis
gekregen en deze hebben ge¬
meend van haar afwijkende meening
te moeten doen blijken. Dit neemt
echter niet weg, dat belangrijke zaken
als deze o.i. beter in het openbaar
kunnen worden behandeld, bijv. in
dien zin dat de regeering het advies
der landbouworganisaties zou inwin¬
nen. Teneinde onze lezers in deze
materie wat meer wegwijs te maken
zullen wij een en ander uiteenzetten
aan de hand van
het rapport der Commissie Vissering
Deze commissie heeft de navol¬
gende wijze van uitgifte der Zuider-
zeegrouden voor definitieve exploi¬
tatie in Overweging genomen: ver¬
koop, staatsexploitatie, uitgifte in
tijdpacht, uitgifte in erfpacht.
Verkoop der Gronden
Ten gunste daarvan werd o.m.
aangevoerd, dat de staat niet meer
grond in eigendom hehoort te heb¬
ben dan noodig is voor de uitoefe¬
ning van zijn staatsrechtelijke functies
en dus zeker geen privaat bezit met
daaraan verbonden kansen van voor-
en nadeel. Voorts achtte de com¬
missie den staat niet ingericht op
een economisch beheer der Zuider-
zeepolders; slechts particulieren ex¬
ploitatie biedt waarborg voor een
goed beheer der landbouwbedrijven.
Inzonderheid voor den tuinbouw
werd verkoop beter geacht dan
verpachting. Bij gebruik van den
grond door den eigenaar bestaat
meer kans op het vestigen van een
economisch krachtigen boerenstand,
wat niet alleen voor den midden¬
stand, maar tevens voor de gemeen¬
ten van groote beteekenis is. En
tenslotte zou door verkoop van de
gronden de schuldenlast van den
Staat aanmerkelijk kunnen worden
verlicht.
De groote meerderheid der com¬
missie was? evenwel van andere
meening en wees verkoop van de
hand.
Het argument, dat de Staat niet
meer onroerende goederen in eigen¬
dom moet hebben, dan strikt noodig
is voor zijn staatsrechtelijke functies,
moet als verouderd worden be¬
schouwd sedert er groote staatsbe¬
drijven en bezittingen als het staats-
mijnbedrijf en dat der posterijen
bestaan. De uitkomsten dezer be¬
drijven doen zien, dat goed over-
heidsbeheer en economisch beleid
vereenigbaar zijn.
En al is het juist, dat de Staat
niet meer schulden mag maken dan
noodig is, toch moet hij geen ob¬
jecten uit handen geven, die later
wel eens meer waard zouden kun¬
nen worden, hetgeen ten nadeele
van de belastingplichtigen zou zijn.
Voorts bestaat bij verkoop kans,
dat niet de landgebruiker, tenslotte
het eigendomsrecht verkrijgt, maar
de geldbelegger.
In het algemeen is het een onge-
wenschte toestand, dat eigenaar en
gebruiker verschillende personen
zijn. Om dit te verhinderen dient
liet gebruiksrecht niet al te vast te
zijn. Verkoop aan pachters geeft
geen enkelen waarborg, dat de
grond later toch niet tot beleggings¬
object zal worden.
Op deze gronden sprak de com¬
missie zich in meerderheid uit tegen
verkoop der Zuiderzeegronden.
Het stelsel, waarvoor tenslotte de
Commissie het meest bleek te ge¬
voelen was uitgifte-in erfpacht met
veranderlijken canon.
Gelijk reeds is opgemerkt is nog
steeds niet bekend, welke de defini¬
tieve vorm van uitgifte zal zijn.
Intusschen schijnt de regeering
voornemens te zijn in zooverre ge¬
volg te geven aan het advies der
Commissie Vissering, dat zij een be¬
langrijk deel der Wieringermeer-
gronden door de overheid bij wijze
van proef wil doen exploiteeren.
Daarbij schijnt te worden overwogen
één staatsbedrijf te creeëren van 2
a 3000 ha. in den trant der Ameri-
kaansch en Russische grootbedrijven
Wellicht, dat de Wieringermeer-
directie ten deze over cijfers be¬
schikt. Een grootbedrijf van 2 a
3000 ha. lijkt ons echter veel te uit¬
gestrekt. Nadruk verboden.
Plaatselijk nieuws
MUZIEKCONCOURS
Tweede Pinksterdag werd het mu¬
ziekconcours, georganiseerd door de
Harmoniekapel „Generaal Karel van
der Heijden" voortgezet. Deze dag
namen drie vereenigingen deel aan
de marschwedstrijd en veertien aan
de concertwedstrijd.
Om kwart voor twaalf werden de
vereenigingen op het Stadhuis ont¬
vangen. De buigemeester van Zalt¬
bommel de heer N. F. Cambier van
Nooten riep allen een hartelijk wel¬
kom toe in het oude Zaltbommel.
Het verheugde hem dat de gemeente¬
besturen zich nog steeds op het ge¬
bied van kunst vrij kunnen bewegen
en speciaal de muziek hier te Zalt¬
bommel flink beoefend wordt. Spr.
wenschte allen veel succes toe en
hoopte dat het weer zal medewerken
tot een goede afloop van dit concours-
De heer Breddels, voorzitter van
de „Karel'' dankte de Burgemeester
voor de vriendelijke woorden en de
ontvangst. Hij dankte ook speciaal
den heer J. van Haaften voor zijn
groote steun die hij bij dit concours
weer aan de „Kare!" gegeven heeft.
De heer Hermans, directeur der
„Karel", dankte den Burgemeester
voor zijn hartelijke woorden, speci¬
aal tot hem gericht. Daarna werd de
eerewijn aangeboden.
Vervolgens had de marschwedstrijd
plaats. De uitslagen waren als volgt:
„Jeugdfanfare" Nieuwendam 96 p ,
Ie prijs; Chr. Fanfare „Patrimonium"
Amsterdam, 89 p., 2e prijs; Posthar-
monie 's Hertogenbosch, 100 p., Ie pr.
De uitslagen van de concertwed¬
strijd waren als volgt:
Derde afd. Fanfare: „Jeugdfanfare"
Nieuwendam, 281 p., 3e pr.
Derde afd. Harmonie: „De Post-
harmonie" 's Hertogenbosch, 303 p.,
2e pr.
Eerste afd. Fanfare: Fanfare „St.
Martinus", Urmond (L.) 340 p., Ie pr.
Afd. Uitmuntendheid Harmonie:
Harmonie „St. Joseph", Grubbenvorst
357 p., Ie pr.
Afd. Uitmuntendheid Fanfare:
Fanfare „Wilhelmina", Numansdorp,
305 p., 2e pr.
Eere-afd. Harmonie: Harmonie
„Oefening baart Kunst", Ravenstein
338 p., Ie pr.
Aalmeer's Harmonie, Aalsmeer,
343 p., Ie pr.
Eere-afd. Fanfare: Fanfare „Door
Eensgezindheid", Heukelum, 211 p,
2e pr.; Fanfare „Zuiderwoude", Zui-
derwoude, 216 p., 2e pr.
Superieure afd. Fanfare: Fanfare
„Harmonie Oud-Beijerland", 331 p.,
2e pr.; Fanfare „Concordia", Helden-
Panningen, 372 p., Ie pr.; Chr. Fan¬
fare „Patrimonium", Amsterdam, 291
p., 3e pr.; Fanfarecorps „Concordia",
Oostzaan, 399 p., Ie pr. met lof;
Kon. Edam's Fanfarecorps, Edam,
377 p., Ie pr. met lof.
De eerewedstrijd over het geheele
concours had het volgende resultaat.
lste eereprijs Fanfarecorps „Con¬
cordia" Oostzaan, tevens hoogste aan¬
tal punten van het geheele concours.
2de eereprijs Harmonie „St Joseph"
Grubbenvorst; 3e eereprijs Kon.
Edam's Fanfarecorps, Edam.
"Er werd zeer goede muziek ge¬
maakt, vooral in de hoogste afd.
De jury bestond uit de heeren
Max. Guillaume, Roermond; J. J. Her¬
mans, ,s Hertogenbosch en W. A. C.
van Opstal, Dordrecht.
Stand der werkloosheid
Zaterdag stonden bij den agent
der arbeidsbemiddeling alhier inge¬
schreven: 41 ijzerwerkers, 1 schoen¬
maker, 8 zandvormers, 2 grondwer¬
kers, 27 timmerlieden, 12 transport¬
arbeiders, 1 apothekersknecht, 2 lood¬
gieter, 2 kapiteins, 4 schilders, 2
constructieschilders, 3 metselaars, 2
fabrieksarbeiders, 1 electricien, 12
landarbeiders, 8 schippers, 2 ponsers,
2 tuinders, 10 losarbeiders, 8 typo-
grafen, 6 klinkers, 4 dienstboden, 6
machinisten, 2 aanhouders, 3 chauf¬
feurs, 1 lasschers, 2 stokers, 5 bank-
werkers,2bramers, 1 magazijnmeester,
4 opperlieden, 1 smeden, 1 nagel-
jongen, 1 bakkersknecht, 2 kleerma¬
kers, 1 huisknecht, 1 kernmaker, 2
rijwielhersteller, 1 forceur, 1 boorder,
3 sigarenmaker, 1 koker en 1 model¬
maker.
In totaal 202 personen.