Tekstweergave van NABL_1936-06-05_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
EERSTE JAARGANG 5 Juni 1956 NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZALTBOMMEL EN OMSTREKEN Dit blad verschijnt iederen Vrijdag te Zaltbommel, Brucnem, Delwijnen, Est, Gameren, Haatten, Heere¬ waarden, Heilouw, Hurwenen, Kerkwijk, Neerijnen, Nieuwaal, Opijnen, Rossum, Tuil, Waardenburg en Zuilichom BOEK-, COURANT- EN HANDELSDRUKKERIJ J. ELSERMAN Gelderschesir. 77 - Geldermalsen • Tel. 109 Advertentiën 8 cent per regel. Bij contract aanzienlijke korting. Berichten en adver¬ tentiën in te zenden Donderdags voor 12 uur bij H. E. Elserman, Steigerstr. 24, Zaltbommel Land- en Tuinbouw De wijze van uitgifte der Zuiderzeegronden door DR. H. MOLHUYZEN Over dit onderwerp hoort men de laatste jaren weinig meer spreken. Voor de Wieringermeer medio 1930 droogviel, was het een punt van vaak levendige landbouwgedachtenwisse¬ ling op congressen, algemeene ver¬ gaderingen van organisaties, van de broederschap van notarissen e.d. De inzichten hepen daarbij zoo sterk uiteen, dat eens de opmerking werd gemaakt, dat de uitgifte der nieuwe gronden nog meer moeite zou kosten dan de poldering. Het blijkt intus- schen nogal te zijn meegevallen, want hoewel de Wieringermeer nu al bijna zes jaar droog is en hoe¬ wel de vraag naar de definitieve be¬ stemming der gronden meer en meer actueel is geworden, schijnt het on¬ derwerp uit de publieke belangstel¬ ling te zijn verdwenen. Wat overi¬ gens, bij de benarde economische omstandigheden en den gespannen toestand op internationaal terrein, niet behoeft te verwonderen. Intusschen vordert het in cultuur brengen van den Wieringermeer- polder gestadig. Volgens het laatste halfjaarlijksche verslag, verschenen in Januari 1936, is thans bij de cul- tuurmaatschappij ± 3900 H.A. bouw¬ land in exploitatie, terwijl reeds 113 boerderijen en 21 perceelen land ter grootte van + 4750 H.A. in pacht zijn uitgegeven, waarbij de pachtsom T G E P r N 1 M N s N S 1 I I c S N 0 H S D F 0 C II F E H L E N 0 E L E E N S N N V . V . Z . ?Wat is V. V. Z.? vanal 49 et. 39 et. 25 et. 25 et. H. WOLF, MARKT 23 op basis van z g.n. mobiele pacht wordt bepaald. Ruim 5200 h.a. land is gedraineerd. Allengs is derhalve de helft van den polder in exploita¬ tie genomen en binnen afzienbaren tijd mag worden verwacht, dat de regeering eerlang zal beslissen, hoe met de geheele voor cultuur gereed zijnde gronden zal worden gehandeld Of is de beslissing al genomen? Wrij zouden het soms haast ge- looven. Want zonder dat de regee¬ ring zich uitspreekt, schijnt de Wie- ringermeerpolder tot domeingrond te worden gepromoveerd, bestemd om ten eeuwige dagen te worden verpacht. Een dergelijke gang van zaken zou echter indruischen tegen het advies van de Commissie inzake het bestudeeren van de uitgifte der Zuiderzeegronden, neergelegd in 1930 verschenen rapport. Deze geeft op bladzijden 42 en 43 als haar oordeel dat de nadeelen van uitgifte der gronden in tijdpacht grooter zijn dan de voordeelen. Alleen in den overgangstijd naar de erfpacht, welke deze commissie als den besten vorm van uitgifte beschouwt, is uit¬ giften in tijdpacht aan te bevelen. Ook als aanvulling van erfpacht wordt tijdpacht aanbevelenswaard geacht. Het tegenwoordig stelsel van de pacht vertoont, volgens de com¬ missie, gebreken en daarom heeft zij zich zelfs beraden op verbetering. De regeering is natuurlijk vrij de adviezen der commissie al of niet op te volgen, doch het moet in ieder geval wenschelijk worden ge¬ acht, dat zij zich uitspreekt. Anders worden zij, die zich hier tot mede- oordeelen geroepen gevoelen, over¬ rompeld, hetgeen nu niet bepaald aangenaam is. Bovenstaande ontboezeming vindt haar aanleiding in het aan de re¬ geering toegeschreven voornemen, uitvoering te geven aan het advies der genoemde Commissie-Vissering, om een proef te nemen met exploi¬ tatie der Zuiderzeegronden door de overheid. De Centrale Landbouworganisa¬ ties hebben hiervan tijdig kennis gekregen en deze hebben ge¬ meend van haar afwijkende meening te moeten doen blijken. Dit neemt echter niet weg, dat belangrijke zaken als deze o.i. beter in het openbaar kunnen worden behandeld, bijv. in dien zin dat de regeering het advies der landbouworganisaties zou inwin¬ nen. Teneinde onze lezers in deze materie wat meer wegwijs te maken zullen wij een en ander uiteenzetten aan de hand van het rapport der Commissie Vissering Deze commissie heeft de navol¬ gende wijze van uitgifte der Zuider- zeegrouden voor definitieve exploi¬ tatie in Overweging genomen: ver¬ koop, staatsexploitatie, uitgifte in tijdpacht, uitgifte in erfpacht. Verkoop der Gronden Ten gunste daarvan werd o.m. aangevoerd, dat de staat niet meer grond in eigendom hehoort te heb¬ ben dan noodig is voor de uitoefe¬ ning van zijn staatsrechtelijke functies en dus zeker geen privaat bezit met daaraan verbonden kansen van voor- en nadeel. Voorts achtte de com¬ missie den staat niet ingericht op een economisch beheer der Zuider- zeepolders; slechts particulieren ex¬ ploitatie biedt waarborg voor een goed beheer der landbouwbedrijven. Inzonderheid voor den tuinbouw werd verkoop beter geacht dan verpachting. Bij gebruik van den grond door den eigenaar bestaat meer kans op het vestigen van een economisch krachtigen boerenstand, wat niet alleen voor den midden¬ stand, maar tevens voor de gemeen¬ ten van groote beteekenis is. En tenslotte zou door verkoop van de gronden de schuldenlast van den Staat aanmerkelijk kunnen worden verlicht. De groote meerderheid der com¬ missie was? evenwel van andere meening en wees verkoop van de hand. Het argument, dat de Staat niet meer onroerende goederen in eigen¬ dom moet hebben, dan strikt noodig is voor zijn staatsrechtelijke functies, moet als verouderd worden be¬ schouwd sedert er groote staatsbe¬ drijven en bezittingen als het staats- mijnbedrijf en dat der posterijen bestaan. De uitkomsten dezer be¬ drijven doen zien, dat goed over- heidsbeheer en economisch beleid vereenigbaar zijn. En al is het juist, dat de Staat niet meer schulden mag maken dan noodig is, toch moet hij geen ob¬ jecten uit handen geven, die later wel eens meer waard zouden kun¬ nen worden, hetgeen ten nadeele van de belastingplichtigen zou zijn. Voorts bestaat bij verkoop kans, dat niet de landgebruiker, tenslotte het eigendomsrecht verkrijgt, maar de geldbelegger. In het algemeen is het een onge- wenschte toestand, dat eigenaar en gebruiker verschillende personen zijn. Om dit te verhinderen dient liet gebruiksrecht niet al te vast te zijn. Verkoop aan pachters geeft geen enkelen waarborg, dat de grond later toch niet tot beleggings¬ object zal worden. Op deze gronden sprak de com¬ missie zich in meerderheid uit tegen verkoop der Zuiderzeegronden. Het stelsel, waarvoor tenslotte de Commissie het meest bleek te ge¬ voelen was uitgifte-in erfpacht met veranderlijken canon. Gelijk reeds is opgemerkt is nog steeds niet bekend, welke de defini¬ tieve vorm van uitgifte zal zijn. Intusschen schijnt de regeering voornemens te zijn in zooverre ge¬ volg te geven aan het advies der Commissie Vissering, dat zij een be¬ langrijk deel der Wieringermeer- gronden door de overheid bij wijze van proef wil doen exploiteeren. Daarbij schijnt te worden overwogen één staatsbedrijf te creeëren van 2 a 3000 ha. in den trant der Ameri- kaansch en Russische grootbedrijven Wellicht, dat de Wieringermeer- directie ten deze over cijfers be¬ schikt. Een grootbedrijf van 2 a 3000 ha. lijkt ons echter veel te uit¬ gestrekt. Nadruk verboden. Plaatselijk nieuws MUZIEKCONCOURS Tweede Pinksterdag werd het mu¬ ziekconcours, georganiseerd door de Harmoniekapel „Generaal Karel van der Heijden" voortgezet. Deze dag namen drie vereenigingen deel aan de marschwedstrijd en veertien aan de concertwedstrijd. Om kwart voor twaalf werden de vereenigingen op het Stadhuis ont¬ vangen. De buigemeester van Zalt¬ bommel de heer N. F. Cambier van Nooten riep allen een hartelijk wel¬ kom toe in het oude Zaltbommel. Het verheugde hem dat de gemeente¬ besturen zich nog steeds op het ge¬ bied van kunst vrij kunnen bewegen en speciaal de muziek hier te Zalt¬ bommel flink beoefend wordt. Spr. wenschte allen veel succes toe en hoopte dat het weer zal medewerken tot een goede afloop van dit concours- De heer Breddels, voorzitter van de „Karel'' dankte de Burgemeester voor de vriendelijke woorden en de ontvangst. Hij dankte ook speciaal den heer J. van Haaften voor zijn groote steun die hij bij dit concours weer aan de „Kare!" gegeven heeft. De heer Hermans, directeur der „Karel", dankte den Burgemeester voor zijn hartelijke woorden, speci¬ aal tot hem gericht. Daarna werd de eerewijn aangeboden. Vervolgens had de marschwedstrijd plaats. De uitslagen waren als volgt: „Jeugdfanfare" Nieuwendam 96 p , Ie prijs; Chr. Fanfare „Patrimonium" Amsterdam, 89 p., 2e prijs; Posthar- monie 's Hertogenbosch, 100 p., Ie pr. De uitslagen van de concertwed¬ strijd waren als volgt: Derde afd. Fanfare: „Jeugdfanfare" Nieuwendam, 281 p., 3e pr. Derde afd. Harmonie: „De Post- harmonie" 's Hertogenbosch, 303 p., 2e pr. Eerste afd. Fanfare: Fanfare „St. Martinus", Urmond (L.) 340 p., Ie pr. Afd. Uitmuntendheid Harmonie: Harmonie „St. Joseph", Grubbenvorst 357 p., Ie pr. Afd. Uitmuntendheid Fanfare: Fanfare „Wilhelmina", Numansdorp, 305 p., 2e pr. Eere-afd. Harmonie: Harmonie „Oefening baart Kunst", Ravenstein 338 p., Ie pr. Aalmeer's Harmonie, Aalsmeer, 343 p., Ie pr. Eere-afd. Fanfare: Fanfare „Door Eensgezindheid", Heukelum, 211 p, 2e pr.; Fanfare „Zuiderwoude", Zui- derwoude, 216 p., 2e pr. Superieure afd. Fanfare: Fanfare „Harmonie Oud-Beijerland", 331 p., 2e pr.; Fanfare „Concordia", Helden- Panningen, 372 p., Ie pr.; Chr. Fan¬ fare „Patrimonium", Amsterdam, 291 p., 3e pr.; Fanfarecorps „Concordia", Oostzaan, 399 p., Ie pr. met lof; Kon. Edam's Fanfarecorps, Edam, 377 p., Ie pr. met lof. De eerewedstrijd over het geheele concours had het volgende resultaat. lste eereprijs Fanfarecorps „Con¬ cordia" Oostzaan, tevens hoogste aan¬ tal punten van het geheele concours. 2de eereprijs Harmonie „St Joseph" Grubbenvorst; 3e eereprijs Kon. Edam's Fanfarecorps, Edam. "Er werd zeer goede muziek ge¬ maakt, vooral in de hoogste afd. De jury bestond uit de heeren Max. Guillaume, Roermond; J. J. Her¬ mans, ,s Hertogenbosch en W. A. C. van Opstal, Dordrecht. Stand der werkloosheid Zaterdag stonden bij den agent der arbeidsbemiddeling alhier inge¬ schreven: 41 ijzerwerkers, 1 schoen¬ maker, 8 zandvormers, 2 grondwer¬ kers, 27 timmerlieden, 12 transport¬ arbeiders, 1 apothekersknecht, 2 lood¬ gieter, 2 kapiteins, 4 schilders, 2 constructieschilders, 3 metselaars, 2 fabrieksarbeiders, 1 electricien, 12 landarbeiders, 8 schippers, 2 ponsers, 2 tuinders, 10 losarbeiders, 8 typo- grafen, 6 klinkers, 4 dienstboden, 6 machinisten, 2 aanhouders, 3 chauf¬ feurs, 1 lasschers, 2 stokers, 5 bank- werkers,2bramers, 1 magazijnmeester, 4 opperlieden, 1 smeden, 1 nagel- jongen, 1 bakkersknecht, 2 kleerma¬ kers, 1 huisknecht, 1 kernmaker, 2 rijwielhersteller, 1 forceur, 1 boorder, 3 sigarenmaker, 1 koker en 1 model¬ maker. In totaal 202 personen.