Tekstweergave van nieuwe_tielsche_courant-18530107-001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
1853. TIENDE JAARGANG. Eided), Statos- WEER- /ï TE v ACONMEMENTS-PRIJS: "" Per jaar . . f 2.60. Franco per post - 3.00. ADVERTENTIES : Van één tot zes regels 60 cents. Voor eiken regel meer 10 cents. Zegelregt voor iedere plaatsing 35 cents. VRIJDAG 7 JANUARIJ. DE UITGAVE : geschiedt eiken Vrijdag morgen. VERKRIJGBAAR : Bij den Uitgever j bij alle Boekhan 172 delaren en Postkantoren in dit Rijk. JP UmiCATMI?' Burgemeester en Wethouders van Tiel brengen bij deze ter kennis van de ingezetenen dezer gemeente , dat de Heer Staatsraad L. G. A. Graaf van Limburg Stirum, ten gevolge van liet besluit des Ko- nings van den 29 November 1852 , op den 1 Januarij 1853 , de betrekking van Commissaris des Konings in de Provincie Gelderland aanvaard heeft. TIEL den 4 Januarij 1853. Burgemeester en Wethouders van Tiel, (geteekend) C. C, YAN LIDTU DE JEUDE. Dc Secretaris , (getéekend) J. RINK. ^tnfltftunbiBc ^evtöuiien. {Staatkundige Partijen. IV. (Zie Nos, 461 , 463 , 465 en 46S.) Wij hebben onder de staatkundige partijen in Ne- derland, in de derde plaats, genoemd de liberale. Wanneer wij spreken van eene liberale partij ^ dan nemen wij het woord liberaal niet in zijn edel 172 ste beteekenis; want in die heleekenis zijn er zoo weinig liberalen , dat zij niet kunnen gezegd worden eene parfyj'le vormen. Wij brengen tot de liberale partij niet alleen hen, die, uit zuivere liefde voor het vaderland en hunne medeburgers, met opge- klaarden geest, toegerust met uitgebreide kennis, vrij van vooroordeelen en hartstogten, onafhanke 172 lijk en uit overtuiging, zonder bijoogmerken, met verstand en bezadigdheid, naar de verbetering streven onzer staatsinstellingen, naar de ontwikkeling der natie , ook door de ontwikkeling der individus ; die begrijpen dat stilstand , achteruitgang is, en dat gee- ne verbetering kan plaats hebben zonder verandering enz. Maar, wij brengen tot die partij ook allen die de 172 zelfde hoofdrigting aan den dag leggen , al zij het dan met minder oordeel en verstand, met legeringen of verkeerden ijver, met overdrijving , hartstogt of bij 172 oogmerken , enz. En , in dien zin , is die partij vrij aanzienlijk. De besten, zoowel als de slechtsten in den lande belmoren daartoe. — Wij bedoelen echter de liberale partij, als zoodanig. Want, onder de andere partijen vindt men er ook genoeg, die aan de voormelde omschrijving beantwoorden; doch, die overeenstemming is slechts tijdelijk of toevallig, en ondergeschikt aan het beginsel en de rigling hunner eigene partij. Zoo zijn onder de Protestantsche partij wel eenigen , die kunnen gezegd worden liberaal te zijn, omdat %ij het liberalisme niet strijdig achten met de tegenwoordige belangen der Protestantsche partij, doch zoodra veranderde omstandigheden of gebeur 172 tenissen hun daarin strijd deden zien, zouden zij het liberalisme vaarwel zeggen. Zoo zijn, daarentegen , bijna alle die tot de Catholieke partij behoorcn, thans liberaal; doch alleen, voor zoover en omdat die rigling hun thans voorkomt te strooken met die hun 172 ner partij. Het geval is denkbaar — en niet moei- jelijk op te helderen met voorbeelden uit de geschie 172 denis, — dat de geheele Protestantsche partij libe 172 raal, en de Catholieke anti.liberaal, en behoudend was. Wij bedoelen dus die liberalen, bij wie de Godsdienstige geloofsbelijdenis geen politieke leus is- Die liberale partij is thans groolendeels ministeri 172 eel. Zij vormt met de Catholieke partij, en de libe 172 ralen onder de Protestantsche partij , de meerder- . iieid , zoowel in, als buiten de vertegen woordiging. Er was een tijd , — en die tijd kan wederkeeren —• dat de liberale partij , meestal vereenigd met de Catholieke — anti-ministerieel was, de oppostitie, ook de ultra en quand-mème voerde; en, men moet erkennen dat men aan haar veel goeds te danken heeft. Mogt die tijd wederkeeren, dan zou men ditmaal waarschijnlijk het omgekeerde van vroeger zien gebeuren, dat, namelijk, de Catholieke partij haar ontviel, doch de Protestantsche zich aan hare zijde schaarde. Reeds nu, moet men de oppositie, zoover die bestaat, niet slechts bij de Protestantsche, maar ook bij de liberale partij zoeken. Wenschelijk ware het dat deze partij meer en meer gezuiverd werd. Wat zij dan verloor in om 172 vang , zou zij dubbeld winnen in kracht, en daar 172 door langzamerhand haren omvang niet slechts' her 172 winnen, maar meer en meer uitbreiden. Dan zouden de staatkundige partijen, wier diepste beginsel de Gods 172 dienstige geloofsbelijdenis is , meer en meer verdwij 172 nen , om plaats te maken voor de ware liberalen, onverschillig of zij miiiistereel of anti-ministerieel zijn. Daarom ook schijnt ons de verdeeling der partijen in ministerieele en anti-ministerieelen niet juist toe. Al, of niet toegedaan Ie zijn aan de Regering is slechts een voorbijgaand verschijnsel, eene ondergeschikte eigenschap der partijen. Maar het beginsel zelf der partijen zit dieper. Het heeft zijn grond in hetgeen men aanneemt alsAe# hoogste belang van den Staat. Daarom zou men bij ons de partijen in twee soorten kunnen verdoelen; namelijk, de swfuer-slaatkundige, dat is de liberale, en de -staalkundige, waartoe dan de drie andere opgenoemden gebragt moeten worden. Elke partij is dus ministerieel, of anti-ministerieel, naar dat het ministerie al of niet haar eigen beginsel aan den dag legt.