Tekstweergave van nieuwe_tielsche_courant-18690811-001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
HE B, derd. . BE WAAL ©Effi, op Tiel rijdt. dnen. 8. 3.50. 4.50, 7.18, 50, 1.40, S.33. SO, 8.30, 10.40. 3.38, 4.29, 7.14, i, 12.13, 2.20, 5.10, , H.10, 2,35, 4.33, , 12 - o 5, 2,40 5.40. s, 1.17. 1.37, 4.13, 0, 5.23, 3.40, 7.55. 44, 6.10, 8.4, 9,40, 0, 4.36, 9.13. , 4.36. 2.16, 3.46, 8,-. , 6.40, 8,40. 0, 1.23, 3.30. 4.43, 12.23, 1.20, 3.23, tx. 54. BZ. doen: wiib. Pools. lel: Galatz f 217, •3, Petersb. f 215, i gew. cosd.: Ga- op levering hooger ill, Maart f 202, ke Fransche f 200 jer mud ; op 9 vat 'ing vast; op 6/w. Dec. f 39 a 39-, >t; op 6/w. f 35|, 34 a 344; Maart, 2 a ] j. 27. r. Champagne per Jenaver f 18,50. : Raapolie , vlieg, erijven iets vaster, weit iels lager af- sit en droogte na- iet ter veil. Voer- iboonen stil. Van markt, De handel ip het laatst lager f party f 37’; lijn- volgt: late soort 60 ; 4de soort niet 5 aanvoer van vlas igen lagere prijzen ; per 4 laatste Lijnolie 31; dito i 32.6 a 3.20. 1 dito en 1 Rogge- >crd : 855 itunde- 15 Varkens. De eren 5.2, Schapen Sept.~Oet. 54 j , orloop Aug, ÏB' ; 64, per Augustus ' t . Rogge in loco Raapolie in loco , per MOV. 6 2 Ij, ov. 5.I84, Maart 13*, Mei 13%,. Ie Waal. en te Tiel, le Scheepvaart, tnat het water: s v. 11 a. I > 4 r. 0 rl. I S t hoven nul ; was A, van Loon. 1869. Zes Twintigste Jaargang. mi. NIEUWE TOMB COURANT VOOR DE STAD EN Abonnements-prljs t Per jaar . . ƒ 2,60, Franco per post - 3,50. Advertcntiën : Van een tot zes regels 60 Cents. Voor eiken regel meer 10 Cents. HET ARRONDISSEMENT. De Uitgave : geschiedt eiken Dingsdag- en Vrijdag-Avond. Woensdag 11 Augustus. Verkrijgbaar bij den Uitgever; bij alle Boekhandelaren en Postkantoren in dit Eijk. Staatkundige V ertoogen,_ Bene hoogere Burgerschool te Tiel. (Ingezonden.) Vervolg en Slot van Mo. 1337. Hebben we, in een vorig nommer, trachten aan te toonen, dat ook in deze gemeente behoefte aan middelbaar onderwijs bestaat, we wenschen nu aan te wijzen , hoe ’t best aan deze behoefte zou kunnen worden voldaan. De wet van 2 Mei 1863 kent twee soorten van scholen, nh: burgerscholen en hoogere burgerscholen, de laatste soort, nog onderscheiden in die met 3- en met Sjarigen cursus, De eerste soort der burgerscholen, is die tot oprichting waarvan gemeenten, ingevolge art. 14 der wet, verplicht kunnen worden. Aan deze scho 172 len wordt onderwijs gegeven in de beginselen der wis- en natuurkundige wetenschappen, aardrijks 172 kunde , geschiedenis , nederl, taal, staathuishoud 172 kunde en teekenen ; zij zijn voornamelijk bestemd voor hen die van den arbeid hunner handen zullen moeten leven, en die, na lager onderwijs genoten te hebben, nog slechts korten tiid aan schoolbezoek kunnen wijden. De hoogere burgerscholen, daarentegen , hebben ten doei algemeene beschaving van de burgerij welke meer vrijheid bezit om denken en kennis te ontwikkelen, dan doorgaans bij ambachtslieden het geval is. Het onderwijs aan die schoten strekt zich in de vakken der burgerscholen verder uit, terwijl nog eenige andere vakken, als de fransche, engelsche en hoogduitsche taal en letterkunde daar onderwezen worden. Beide scholen hebben dus eene geheel verschil 172 lende beteekeuis en bestemming, zoodat, wanneer niet beiden, èn burger- en hoogere burgerschool opgerickt worden , slechts een gedeelte der bur 172 gerij gebaat wordt. Wil men dus allen in de zege 172 ningen van het middelbaar onderwijs doen deelen , dan behoort de oprichting van eene hoogere bur- school steeds vergezeld te gaan van die van eene burgerschool. En hier treffen we een zeer gunstige omstandigheid aan, deze nl. : dat wanneer eene hoogere burgerschool bestaat, met betrekkelijk zeer geringe vermeerdering van kosten eene burgerschool in 'lieven geroepen kan worden. Want, zooals in vele gemeenten gebeurt, de leeraren der H. B. S. kunnen dan onderwijs geven aan de burgerschool, en genieten daarvoor eene toelage van f 200 a f 400 bij hun tractement. Is het dus allezins wenschelijk , dat de ge 172 meente Tiel, zorgende voor de ontwikkeling van alle ingezetenen, èn burgerschool en hoogere bur 172 gerschool oprichte, dan blijft nu de vraag over, zal deze laatste cene school met drie- of met vijf 172 jarigen Cursus zijn ? Zonder twijfel, is het voort 172 durend bezoeken van een school met vijfjarigen Cursus, voor allen , die een diploma van voldoend afgelegd eindexamen verlangen, verkiezelijk boven het eerst doorloopen van een school met Sjarigen Cursus, om daarna een paar jaren in de hoogste klasse van een ojarigen school door te gaan bren- gen.^ En omdat nu de overgroote meerderheid der leerlingen zoodanig diploma verlangt, meenen we dat een school met Sjarigen Cursus betrekkelijk veel meer leerlingen zal bezitten, dan een zooda 172 nige met Sjarigen Cursus, De kosten, evenwel, dier beide scholen verschil 172 len echter f 4000 a, f 5000. Wellicht is het aan 172 bevelenswaardig, gelijk verschillende gemeenten ge 172 daan hebben , te beginnen met de oprichting van een school met Bjarigen Cursus , om later, wanneer het blykt dat de school goed opneemt, die in eene met Sjarigen Cursus te veranderen. Gaan we nu over tot eene ruwe schatting der kosten, (waarbij we steeds aan de ruime zijde zullen blijven) in de onderstelling dat de gemeente Tiel opricht eene Hoogere Burgerschool met drie 172 jarigen Cursus, daaraan verbindende eene burger 172 school (avondschool) en daarbij eene Bijkssubsidie van f 7000 geniet. In de eerste plaats de kosten van oprichting, waaronder we rekenen: die van het gebouw, het ameublement, de inrichting van chemische en phy- siscke laboratoria enz. gebouw f 25,000 ameublement enz. u 5,000 Totaal f 30,000 Deze kosten zouden gevonden moeten worden uit eene leening, b. v. h 4°/ 0 , met jaarlijksche aflossing van f 1000 , waarvoor eene som van f 2200 op de begroeting gebracht zou moeten worden. Tot de blijvende kosten behooren die van per 172 sonen en van materieel. Kosten van personeel: 2 leeraren voor natmirk. wetensch, a f 1800 f 3600 2 a n letterk, « « a 1600 »3200 1 lee raar v staatswetensch. v 600 1 v teekenen » 800 \ « n gymnastic « 600 Toelage voor 1 der leeraren, als Directeur » 600 f 9400 Kosten van materieel: Onderhoud van gebouwen en meubelen, aankoop van instrumenten enz. f 3500, Zoodat onder de uitgaven jaarlijks op de be 172 groeting voor de H. B. 8. zou voorkomen : Eenten en aflossing van 4°/o leening f 2200 Kosten van personeel n 9400 Kosten van materieel » 2500 f 14100 Werd aan deze hoogere burgerschool, eene bur 172 gerschool verbonden, dan zou daarvoor nog moeten uitgegeven worden : Toelagen voor 4 leeraren der H. B. S. a f 300 f 1200 1 Leeraar voor teekenen n 800 Directeurs-toelage « 400 f 2400 Kosten van Middelb. Onderwijs: Hoogere Burgerschool f 14100 Burgerschool n 2400 Totaal der uitgaven f 16500 Gaan we nu de directe, zoowel als de indirecte inkomsten na: l Bijkssubsidie f 7000 Directe inkomsten J 30 Schoolg. a f 60 « 1800 I 40 » a v 10 » 400 Totaal der directe inkomsten f 9200 De opheffing van de school van den heer Wijn- hoff zou een gevolg zijn van de oprichting van de H. B. S., evenzeer de intrekking der gemeente- subsidicn aan de Bouwk. Teekenschool en aan de Gymnastie-School, Breugen we dit onder do in 172 directe inkomsten samen: Indirecte inkomsten: Subsidie school van den heer Wijnhof! f 800 Huur van het huis bewoond door gen. heer « 600 Subsidie bouwk. teekenschool r 200 Subsidie gymnastieschool 100 Totaal der indirecte inkomsten f 1700 Onder de indirecte inkomsten brengen we niet in rekening het deel dat de nieuwe huisgezinnen in den hoofdelijken omslag betalen , noch het 4/5 van dat, wat zij in de Rijks personele belasting opbrengen, hetgeen echter ook geheel ten bate der gemeente komt. Wij hebben alzoo: Inkomsten. Directe I 9200. Indirecte f 1700. Uitgaven. Totaal f 10.500. Zoodat het zuivere bedrag der uitgaven Totaal f 10900, neerkomt op . f 5600. Door eene jaarlijksche uitgave van nRauwelijks f 6000 zou deze gemeente in ’t bezit kunnen komen van eene inrichting, waarvan de heilzame invloed op alle klassen der burgerij niet achter zou blijven. Nemen we eindelijk in aanmerking dat sommige posten onzergemeente-begrooting zeergeschikt eene vermindering zouden kunnen ondergaan, zonder dat daaruit eenige belemmering van den dienst zou voortkomen (de post van aanleg en verbetering van riolen, goten en straten met f 6000, zou gemak 172 kelijk tot f 4000 teruggebracht kunnen worden) dan meenen we voldoende aangetoond te hebben dat eene oprichting van hoogere burgerschool en bur 172 gerschool voor Tiel iinantieel zeer wel mogelijk is. Tot staving onzer cijfers, besluiten we met de volgende aanhaling uit het meervermelde overzicht van Dr. Steijn Parvc : De onderstaande gemeenten betaalden in 1866 het bijgeschreven bedrag als zuivere uitgaven voor eene hoogere burgerschool met vijfjarigen cursus en eene burgerschool. Nijmegen f 7163.36 Zutphen » 7902.59 Delft » 9405.47 Haarlem « 9606.50 5 Sneek « 8047.35 5 Goes « 3380.47 Het is er verre van af, dat we zouden meenen hiermede eene volledige begrooting van kosten te hebben geleverd: we wenschen alleen door dit schrijven de aandacht van het gemeentebestuur op deze voor Tiel zoo gewichtige zaak gevestigd en aan velen het onbestemde denkbeeld ontnomen te hebben dat de kosten van het Middelbaar Onder 172 wijs zoo bijzonder hoog zijn. R. Algemeens Nieuwstijdingen, ENGELAND. De 4 Julij, de dag der onalhan- kelijkheidsverklaring der Vereenigde Staten, is,zoo als bekend is, de groote nationale feestdag in de Noord-Amerikaansche republiek. Reeds eenige we 172 ken van te voren kan men bemerken, dat de groote dag nadert. Eiken avond van 6 uur tot midder 172 nacht hoort men onophoudelijk geknetter van vuur 172 werk. Dit wordt hoe langer hoe erger tot op den avond van den 3 Julij,wanneer het bijna onverdragelijk is. Zelfs 2 en 3-jarige kinderen steken dan vuurwerk af, In den vroegen morgen van den 4 beginnen de kanonnen der batterijen van Nieuw-York en der omliggende forten hunne stemmen aan het gelui der klokken te paren, terwijl schepen en huizen kwistig met de sterrenvlag zijn getooid. De geboorte 172 dag der groote republiek is aan gebroken. Te 7 ure begint de groote parade . waaraan dit jaar 32 reg. inf., 4 reg. cavalierie en 5 batterijen artillerie der nationale garde deelnamen. Na de parade hielden de te Nieuw-York gevestigde Cubaansche patriotten (republikeinen) een feestelijken optogt van ongeveer 2000 personen, voorafgegaan door een reusachtige banier van de nieuwe republiek. Over 172 al , waar deze optogt voorbij kwam, werd hij met de grootste geestdrift begroet , en Grant wegens zijn onzijdige politiek luide gelaakt. Vele inwoners gaan naar buiten, ten einde het waarlijk helsche leven , dat op dezen dag gemaakt wordt, te oni- vlugtcn , des avonds wordt er van wege de stad vuurwerk afgestoken, waarvoor 50,000 dollars be 172 schikbaar gesteld was. Hel laatste stuk stelde dit jaar Washington voor, te paard gezeten, met de constitutie iu de eene en het sterrenvaandel in de andere hand. Op dit ge-