Tekstweergave van nieuwe_tielsche_courant-18700129-001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
f 11.50 ' 8,75 '—,— ' 7,25 » 6,50 • 4,50 ' 8,75 ' 7,75 y S, *12,— * 11,— '15,— foren. 10 cent Haver Erwien en bij f 325 , Galatz zonder s flaau» oC 71. 'illiger; i a 41; 32%; ; Sept., a 15, 1 31. e Eun- 240 a , a32 ; Ver* Gerst. , f 158 Amst. 1870. Zeven en Twintigste Jaargang. 1390. NIEUWE TIELSCHE C0DR1NT VOOR DE STAD ES Abonnements-prijs : Per jaar . - . ƒ 2,60. Franco per post - 3,50. Aclverteniiën; Van één tot zes regels 60 Cents. Voor eiken regel meer 10 Cents. HET ARRONDISSEMENT. Be Uitgave : geschiedt eiken Dings dag 172 en Vrijdag-Avond. Zatimlag 29 January. Verkrijgbaar: bij den Uitgever; bij alle Boekhandelaren en Postkantoren in dit Kijk. ‘ë Openbare Vergatleriu van den liaad der Gemeente Tiel, op Zaturda, den 29 Jannarij 1870 , des namiddags ten 1 5 uur. A F K « N 19 I I % Ci. De Bargemeester der Gemeente Tiel; Gelet op het bepaalde bij art. 7 der Wet van 4 Julij 1850 (Staatsblad No. 37) regelende het Kiesregt, enz. Noodigt de inwoners dezer Gemeente uit, om, zoo zij elders in de directe belastingen zijn aan 172 geslagen , daarvan vóór 15 February aanstaande te doen blijken , zullende dagelijks (uitgezonderd des Zondags) van des voormiddags 10 tot des namid 172 dags 1 uur, ter Plaatselijke Secretarie daartoe gelegenheid bestaan, En is hiervan afkondiging geschied waar het behoort. Tiel, den 22 Januarij 1870. De Burgemeester voornoemd, (Get.) W. F. C. VAN LIDTH DE JEUDE, L. B. Staalkundige Vertoogen. Is een Schoolverbond alleen tegen schoolverzuim voldoende ? III. Heeft de Heer Verhagen zich, wat het vraagstuk der schoolplichtigheid betreft, als een man van vaste beginselen gedragen — toch mogen wij hem niet geheel van zekere hartstochtelijkheid vrijpleiten, die de goede zaak, die hij voorstaat, meer schaden dan be- vooideelen zal. Deze straalt voofal door in zijne aangehaalde brochure en heeft hem ver 172 leid tot onbillijke beschuldigingen en onver 172 diende aanvallen. Onder deze rangschikken wij die gericht tot de 17 onderteekenaars van het zoo bekrompen programma van 13 October 1869. Niet zij hebben zich van het terrein meester gemaakt, maar 't is hun afgestaan door de Heeren Harting zelven. Dit geschiedde //om in de behoefte aan een programma voor de werkzaamheid der vergadering te voorzien, zoo 172 wel als om zich van eene hulp te verzekeren , die zij van den aanvang af gevoeld hadden voor het welgelukken hunner pogingen, onmogelijk te kunnen ontberen, dat zij zich in betrekking stelden tot eenige mannen te Utrecht, of elders woonachtig, wier karakter zoo wel als be 172 proefde kennis en ervaring, gepaard aan den stand in de maatschappij door hen bekleed, en de richting die zij geacht konden worden te vertegenwoordigen, tot waarborg strekten, dat zij hen .een arbeid, die voor hunne krachten alleen te zwaar was, tot een goed einde zouden helpen brengen.” (De Oprichting enz. bl. 15), Al ware het beter geweest, dat men in die vergadering zelve rekenschap gegeven en goed 172 keuring had gevraagd, waarom men zich bepaald had tot de keuze van de 17 heeren en waarom men de primitieve grondslagen, door de Heeren Harting ontvangen, zoo belangrijk gewijzigd had, uit dat stilzwijgen is nog niet het gevolg te trekken, dat de heer V. er in meent te vinden*, //dat men soms vreesde”, dat iemand den moed zoude hebben om, met inachtneming van den vereischteu eerbied voor de gevoelens van ande 172 ren , er op te wijzen, dat het te betreuren was, dat aan erkende tegenstanders van de staats 172 school aan de groene tafel eene plaats inge 172 ruimd was, waardoor men van zelf belet werd , aan het op te richten schoolverbond eene rich 172 ting te geven, door welke het in de éérste en voornaamste plaats een bolwerk kon worden tegen de bestaande coalitie, om de neutrale school te ondermijne».” Zijn vermoeden, dat zóó zou zijn gehandeld, niet ten gevolge van, maar overeenkomstig de raadgeving van het Dagblad komt ons geheel onbewezen en ongegrond voor. Het meerendeel der onderteekenaars van de cir 172 culaire van 13 Oct. 1869 zijn ervaren en zelf 172 standige mannen, die waarlijk hun gedragslijn niet behoeven te regelen naar een dagbladarti 172 kel. — Intusschen bestaan er voor de heftig 172 heid, die het geschrift van den Heer V. ken 172 merkt , verschoonende omstandigheden; wij vin 172 den die in de weifelende houding der Heeren Harting die hem, man van beginselen , moest hinderen: in het qualiflceeren van zijn voorstel door den Heer P. Harting als neen tivistappel in de vergadering geworpen" (eene uitdrukking die in zijn mond het allerminst voegde); in de kwet 172 sende aanvallen van de Bazuin, die den Heer V. als een democraat, moedermoorder , wegbereider der roode republiek enz. uitkreet; van het Dag 172 blad die, terwijl het de Heeren H. als een nedel broederpaar" begroette, hem als een Radicale vrijheidsbelager betitelde. Dit alles moest den Heer V. die voor een groot beginsel strijdt, grieven en heeft hem op zijne beurt bits en scherp gestemd. Niet tevreden met den gang der zaken on 172 derwerpt hij thans in zijn geschrift //aan het oordeel van alle belangstellenden in het open 172 baar lager onderwijs zijne denkbeelden over het 172 geen in zijn oog de strekking van het Neder- landsch Schoolverbond — wellicht doelmatiger Schoolwet-verlond — zal moeten uitmaken.” Zie hier zijn programma : DOEL. 1. Bescherming en handhaving der openbare (neutrale) school tegen hare openbare en geheime vijanden. 2. Bestrijding van het schoolverzuim door het zooveel mogelijk bevorderen van schoolbe 172 zoek , zonder onderscheid te maken tusschen openbare of niet gemengde, bijzondere scholen. 3. Grondig onderzoek naar ; a. de bezwaren tegen eene tusschenkomst van den wetgever, ter algemeene ver 172 spreiding van het lager onderwijs in alle klassen der maatschappij , b, de gevolgen van verpmgt en kosteloos ouderwijs hier te lande. 4. Ernstig streven naar verbetering van het volksonderwijs , onder meer door : a- verheffing van de onderwijzers tot rijks 172 ambtenaren, met een vaste jaarwedde ten laste van het rijk en toelagen der ge 172 meentebesturen ; beroepbaarstelling enz.; b. meer practische methode in het onder 172 wijs van sommige leervakken; c. verbetering van het schooltoezigt enz, enz. MIDDELEN. 1. 2. 3. Het uitgeven van een eigen orgaan (maand- of tijdschrift). Het belooncn of lekroonen van verdien 172 stelijke geschriften, ter bevordering van het doel der vereeniging. Het stichten van afdeelingen, waarvan ieder in haar eigen kring zelfstandig werkzaam zal zijn , om het schoolverzuim te bestrijden en verder in overleg met een Hoofdbestuur alle verdere strekking der vereeniging te bevorderen. Op dit programma merken wij aan , dat het eene te wijde strekking heeft en niet geheel beantwoordt aan zijn naam Schoolwet-verbond. Een verbond tot bescherming en handhaving der openbare school.tegen hare openbare en geheime vijanden , is geheel doelloos: steunt die school op degelijke grondslagen, dan heeft zij geen verbond tot instandhouding noodig: bovendien zij wordt nu voldoende gesteund door Ministe 172 rie en liberalen, kortom door de meerderheid der natie: haar dreigt op ’t oogenblik geen gevaar. Wat den 4en grondslag betreft, wordt deze aangenomen, dan zou men eene geheele hervorming van het volksonderwijs beoogen en daarvoor bestaat de wet van 1S57 nog te kort om er nu reeds naar te streven. Gaat men eens aan ’t veranderen dezer wet, dan begeeft men zich op eene glibberige baan, waaruit wellicht eer na- dan voordeel voor 't onderwijs kan voort 172 vloeien. Daarentegen komen ons de 2e en 3e grondslagen allezins aannemelijk voor en het is te hopen, dat althans de 3e door de aanstaande Algemeene Vergadering onder de middelen van werkzaamheid in het definitief te maken Regle 172 ment wordt opgenomen. Dan voorzeker is een Schoolwet- verbond, zoo als de Heer V. voorstelt, onnoodig en samensmelting mogelijk. Inderdaad wij zouden dit verschijnsel zeer gelukkig achten; al moge het Verbond, bij aanneming van school 172 plichtigheid als middel, ook eenige leden verlie 172 zen, het zal aan den anderen kant krachtige en ijverige voorstanders winnen en het zal daardoor in aanzien stijgen , want, het hooge woord moet er uit, al vindt het Verbond bijval, al hoort men dagelijks van het oprichten van nieuwe afdeelingen, tot nu toe ziet het publiek in het Schoolverbond slechts eene demonstratie tegen het schoolverzuim en zoo de afdeelingen vermeerderen, ’t eigenlijk geschiedt, om toch niet achter te blijven. Hoevelen toch hoort men niet zeggen 't geeft toch niets ! die pessimistische opi 172 nie zon ophouden als het Schoolverbond in zijn vaandel het woord Schoolplichtigheid schreef. Er zijn er die het Verbond als de brug beschouwen, die er toe leiden kan, wel nu, heeft men die hoop, waarom dan niet flink den weg in geslagen, die er regelregt toe leiden zal/ Men bedenke het wel, niet directe invoering van, maar slechts grondig onderzoek naar de bezwaren tegen school- pligtigheid wordt verlangd en welke bedenkingen kunnen nu tegen zulk een wensch geopperd wor 172 den ? Schoolplichtigheid wordt een drang des tijds; niet slechts dat zij in vele landen b. v. in Noord-Üuitschtand reeds is ingevoerd, ook in andere rijken zoo als in Frankrijk en Engeland streeft men er naar. Men noemt het een heroiek middel, doch is de kwaal, het schoolverzuim, werkelijk groot, dan móet men tot zulk een wel zijn toevlucht nemen : ’t geldt hier toch a de grands maux de grands remèdes! Ten slotte deelen wij eenige woorden , uit 172 gesproken in de jaarlijksche vergadering der vereeniging tot het verstrekken van onderwijs aan haveloze kinderen te Edinburgh door den President Dr. Guthrie ter overweging, wat be 172 treft de leerplichtigheid , mede: //Vóór twin 172 tig jaren werd iemand, die het waagde in het openbaar de school- of leerplichtigheid aan te bevelen, voor gek uitgekreten. Dit is nu ge 172 lukkig anders geworden. Wel zegt men nog : ik houd van geen gedwongen onderwijs, omdat ik een tegenstander ben van allen dwang. Dit laatste kan men niet meer zijn dan ik — altoos indien ik dwang kan ontberen. Maar gij nood 172 zaakt een man, zijn kind voedsel voor het ligchaam te verschaffen; — waarom niet ook voeding voor den geest? Gij dwingt de kin 172 deren in de gevangenis, onderwijs te ontvan-