Tekstweergave van nieuwe_tielsche_courant-18750102-003

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
volwassen ; maar sommigehelaas ! waren echtge- nooten. en moeders Dan ’t gezigt onder den chignon en den hoed P Soms is ’t mooi of aardig; maar hoe zelden schoon ! ■— ’t Zijn ook , zonderling genoeg, geen weldoorvoede trekken. Handenvol geld wordt aan fraaije kleeren verkwist, ’t Ware beter, naar de gelaatskleuren te oordeelen , dat een gedeelte van dat geld besteed ware voor degelijke, gezonde spijs.” Met het nieuwe jaar gaat Duitschland eene nieuwe schrede voorwaarts om eimff te worden en zich van vreemde overheersching vrij te maken! Door een nieuw reglement op de posterijen toch, dat met den Isten Januari] in werking treedt, zullen de Duitsehers op hunne brieven niet meer Poste restante maar Postlagernd, niet meer Kecommandirt maar Eingeschrieben moeten schrijven, In plaats van briefcouvert behoort men in het vervolg Briefumschlag te gebruiken, terwijl een Passagiersbillet niet meer te verkrijgen zal zijn , doch men zich in een Fahr- schein zal verheugen. Mengelingen, KEKSGBBKCIHBM. II. De Dertien nachten. — Kerskocken. — De Schimmelruiter. — Dirk met don Beer. — II. KerBblok. — Een liereliedje. — De Twaalf Nachten. Het Joelfeest der oude Duitsehers, Ihans vervangen door het Kersfeest, wss een winterfeest, een van die natunrfeesten, als onze heidensche voorvaders er vele hadden. Het werd ge. vierd eis de zon , tot haar winter zomoes landpunt gekomen , haar laagsten stond aan den hemel had bereikt, wat men meende dat omstreeks den 25ei) December het geval was. Het begon met den nacht , die den 25en December vooraf 172 ging, oudtijds Madvenath, Madranight, llotdernachl geheetec, omdat dan de zon zich ais verjongde en een nieuw joar werd geboren , en duurde tot 6 Jamtarlj, dos in de rij der christe 172 lijke feestdagen van Kersmis tot Drie-Koningen. Daar name 172 lijk volgens de overlevering ook de geboorte van Christus omstreeks dezen tijd inviel, zoo koos de Kerk, bij de uit 172 breiding van het Christendom , bet Joelfeest, om daarvan een Christelijk feest te maken, en aan zijn plechtigheden ecne christelijke heteekenis te geven. Genoemd feest was zeer heilig en wordt nog bij de Duitschers , IFeihnachten of ook wel Brcisehnnachte, bij ons vroeger Dertiennachtcn, ook wel Tioaalfnachien geheelen. De oude Germanen rekenden niet hy dagen, maar bij nachten; de laatste dag van 't feest, thans Drie ^Koningendag genoemd , heet nog in 't Midden- nederlandech Dertieniach, in Priealand nog in de IGe eeuw twaalfdag. Dan, meenden zy , daalden enkele góden op aarde neder, trokken overal rond, ontvingen hunne offergaven, en verspreidden zegen en heil. Dan rustte de ar. beid , want de tegenwoordigheid der góden durfde door geen geruisch gestoord te worden. Het volk verzamelde zich op ge 172 wijde plaatsen ten feest, ieder bracht zijn offer mede; de offerdieren werden geslacht, ter eere van Wodan een raaf, van Thor een bok, van Freijr een ever; op heuvels en hoogten brandden dan groote vuren ter hunner eere , ter 172 wijl feestliederen werden aangeheven. Na afloop daarvan werden maaltijden gehouden, waarop het vleesch der offerdie 172 ren en koeken, die de vormen hadden dezer dieren of van een rad, als spijzen werden opgedischt. 't Gebruik dier koeken op Kersmis is in Duitschland alge 172 meen , waar ze dan ook Kerskotken heeteu ; bij ons worden ze meer op Nieuwjaarsdag of op St. Nicolaaefeest, eenvoor- looper van 't feest der Dertiennachten , genuttigd. One SU Nicolaasgebak wordt ook — zooals men weet — vervaar 172 digd in de gedaanten van menechen , dieren en een rad. De herinneriag van den intocht van Wodan of Odin, die, op z(jn wit paard gezeten, de velden en het gezaaide zegent, is in Dni lach land nog in den Sehimmehuiter , in Nederland in St. Niklaas die op zijn wit paard rondrijdt, bewaard ge 172 bleven , en terwijl daar nog de eage aan hel Wooteeheir, het wilde Heir, de wilde Jacht voortleeft, zoo vaart hier, ia het Graafschap Zutfen in den Kersnacht „Derk met den Beer” om d. I. een spook op een zwijn rijdende; en de land 172 man bergt zorgvuldig zijn akkergereedschap weg, want als het zwyn er op trapt is ’t bedorven. Dat spook is de oude Fro, wien ’tzwijn gewijd was, (Ier Gouw.) Het wiudgelcei van den God kondigt geluk en zegen aan , en nog heden beuracht in Dnitschland onder de landlieden het bijgeloof, dat veel wind in de derden nachten veel ooft en een rijken oogst geeft. Sprookjes van die door de lucht rijdende wagens schijnen nog te beslaan io Groningen en Drenthe. De herinnering aan de vreugde- en offervuren van het joelfeest ia nog bijgebleven in Zweden , Noorwegen en Ijs 172 land i daar worden op de Kersdagen op de bergen en heu 172 vels vuren ontstoken. In Engeland en ook nog bij ons be 172 stond nog lang het Kersblok, dat op Kersfeest aan den haard gelegd werd. Zoo ook bleef in Vlaanderen , tot nu een halve eeuw geleden , T gebruik in zwang dat de school 172 jongens den meester «kersavondblokken" mefi brachten. Vol 172 gens Reinsberg-Duringsfeld zou het daar nog bestaan en worden daartoe de wortelen van een pijn- of beukenboom gebezigd. Do Kersliederen hebben meest alle eene christelijke be- tcekenia. Zie hier een van een ander allooi Keraavondjen , kersavondjen , Mijn moeder kookt kernemelksbrij, Mijn vader slacht een haring, Do kop die is voor mij. Daar nu haring en haver, waaruit oorspronkelijk de brij gemankt werd, lievelingsspijzcn van Thor waren , en by de otfermalen in de Dertiennachlcn gegeten werden, duidt het mogelijk op het aloude gebruik dier spijzen, dat nog in Thuringen en Saksen wordt in achtgenomen. De oud- heilige Weihnachten werden in Dnïtschland ook genoemd die Zwötf Nach/e, die Rauhnüchte of Losztage; welke laatste naam , loidagen, men ze gaf, omdat men dan op verschillende manieren hel lot of de toekomst voor T vol 172 gend jaar voorspelde. Bjj ons werden de der Hen nachten ook twaalf nachten genoemd. De Heer Buma heeft, in de Vrije Fries de aandacht vestigende op de uitdrukking: de sfi/i ’s Bofs van Utrecht, de gissing geopperd, dat die stijl hierin zou hebben beslaan , dat men het jaar begon met eersten kersdag , van welke wijze van tijdrekening in de 16e eeuw in Friesland vele sporen voorkomen en waarmede in verband staal de benaming van driekoningendag als twaalfiag en de aanduiding van hel tijdperk tuseehen eersten kersdag en driekoningendag door den naam van de twaalf nachten. Die opmerking is juist; het oude Kerkelijk en Kalender jaar begon na de Ie eeuw, toen het feest van Christus geboorte op Wijnnehten werd ingesteld op 26 December; Pans Gre 172 gorius Kill liet echter het burgerlijk jaar op den door Ju 172 lius Ceear vsstgestelden 1 Januari beginnen , doch eerst in de 14e eeuw werd die bepaling in Duitschland en bij ons eerst in de 15e eeuw algemeen aangenomen. In Gelderland hebben gerechtshoven en rechtbanken, zoo wel vroeger als thans, zich verplicht gezien in hunne von 172 nissen de zoogenaamde twaalf nachten als lijdhepeling op te nemen in hunne beslissingen. Er bestond namelijk meer dan eens verschil over de vraag, of de bijen geimd moe-. ten worden ter plaatse, waar zij geimd of in het gras ge» legd worden, of waar zij te hnis hehooren. Het ocde Hof van Gelderland besliste o. a. in da zaak ran «den momber otra den Graaf van Waldeck , Pyrmont en Cnlemborg, ambtman en ridderschap en de tiendheeren in Nederbelnwe , Tieler- en Bommelerwaarden op 22 Jnnij 1654 dat de smalle tiend van bijen of zwermen zal worden betaald , getogen en ge 172 noten ter plaalse, waar de bijen en de bijenman te huis beknoren en in de twaalf nachten na kersmis kannen kost gehad en geslaan hebben De rechtbanken van Arnhem en Tic! beslisten voor eenige jaren 't zelfde omtrent de lam 172 meren. Zie ook Schrassert Tractalns de Jure deeïmandi Gelrico Cap. VI g 9, RIvler-Berigten. Keulen, 30 Deo. 1.79 meter. Was 0.19 in. Een zestiende gedeelte der rivier met drijfij's. Lobith, 30 Dec. 10.16 meter. Was 0,17 m, De rivier over drie vijide met groot drijfijs. Nijmegen, 30 Dec. 7 70 meter. Was 0.13 m. De rivier bijna vol drijfijs. St rfndries, 30 Dec. (Waal). 3.25 meter. Was 0.14 m. Drie vierde der rivier met drijfijs. Bommel, 30 Dec. 3,47 meter. Was 0.05 m. De helft der rivier met drijfijs, Overtogt in roeiboot. Arnhem, 30 Dec. 8.15 m Was 0.20 m. Een derde der rivier met drijfijs. Overtogt in roeiboot. Kuilenburg, 30 Dcc, 3 55 meter. Was 0.06m. De rivier voor drie vierde met drijfijs. Overtogt met pijper, Westervoort, 30 Dec. 8.63 meter. Was 0.56 m. Boven spoorwegbrug tot separatiepunt ijs vast, Zutphen, 30 Dec. 3.85 meter. Was 0.35 m. Rivier gesloten. IJs dik 3 c.M. &t, Andries, 30 Dec, (Maas). 3.54 meter. Was 0.13 m. IJs vast. PER TESaSGR A AF. AMSTERDAM, 31 Dec, 1874. Prijzen der onderstaande Effecten. Kedcrland, Gert. Werk, Schuld 4 pCt. 967b Aaudeelen Exploitatie Maatsch. ... 110 Spanje. Oblig. Buitenl. 2 3 /t thans . , 3 ff 18 6 /, ff Binnenl. f 6250 . , , 3 w 14 Fortngal. Oblig. 1856/63 3 ff 46'/* Rusland. Oblig. a 1000 1864 .... 5 ff f 101% Aand, Groote Spoorw,-Maats. . 5 n // 247 Aand, Kiew Brest,-Spoorw n n Baltisehe u . £ 182 Polen. Aand, Warschau Weener Spoorw, . , n Oostenrijk. Oblig. in Zilver (Jan.—Julij) . 5 n 65% ff Papier (Mei—Nov.) . , 5 61'/* Loten fl 500 1860 5 // 686 Aand. Theia. Spoorweg . . . 5 // 1997, Vnrkye. Oblig. Algem. Schuld 1865 . . 5 n 417, W oord-Amerika. Oblig. Ver. St. 1882 . . . . 6 // 96% // St. Paul en Pac. Spw. 1869 7 n 14% Certif. Chicago. N. W. Spoorweg, . . 83'/, Erie Spoorweg Aandeelen 23% Union Pacific Aandeelen ..... 30% Oblig. Vincent en Brainard Spoorw, 7 ff 8 1 /, y/ Central Pacific n 6 // 80 // Missouri Kansas Texas // 7 n 40% 7 ff Chicago South Western 386stc STAATS LOTERIJ. Prijzen van I 1000 en daarboven, Trekking der fie klasse. 6e Lijst. No. 3169 f 2000, No. 12803, 16359 en 19011 ieder f 1000. 7e Lijst. No. 16566 f 6000. No. 2493, 10687, 13211, 14261, 15526 en 18231 ieder f 1000, Advertentiën, *** Bevallen van een Zoon L. EVERDINGEN—van dsh Teen. Huize Scheering. Tiel, 31 December 1874. J. J. VAN * # * Tot onze innige droefheid overleed heden ons geliefd dochtertje WILHELMINA CORNELIA, in den ouderdom van 7 maanden. Dïieümel, 27 December 1874. A. NUMANS. W. NUMANS, geboren Kbouwel, Heden overleed, na een langdurig doch geduldig lijden, zacht en kalm, mijn geliefde Dochter CATHA- RINA HENDRIK A, in den ouderdom van ruim 34 en een half jaar, diep betreurd door mij , mijne kinderen, behuwd- en kleinkinderen, Lienden , 29 December 1874. L. VER WEU, De BURGEMEESTER der Ge? %%%&&& meente IFADENOJJEN maakt, be 172 kend , dat de n-yzlglng in de opgave, bedoeld in het le lid van art. 17 der wet van 22 Julij 1873 (Stbld. No. 116) van de Kadastrale Gemeente Drumpt, van af 2 January 1876 , gedurende dertig dagen t op de Secretarie der Gemeente, ter inzage voor een ieder is gelegd. Binnen dien tijd kan door ieder belanghebbende of zijn gemagtigde een aan de Commissie van her 172 ziening gerigt bezwaarschrift, tegen ontvangst-be* wijs, ingediend worden bij den Ontvanger der Directe Belastingen te Zoelen, Deumpt , den 31 December 1874. De Burgemeester van Wadenoijen, P. C. VAM DER WILLIGEN. V ERKOOPING VAN BOOMER, Beiikeiiheisters en Hakhout. Op Donderdag 7 January 1875, voori middags II ure, zullen bij J. KRONEN- ■össÜb*. BURG te Langbroek, publiek worden v erkocht: 240 Eiken- en ruim lOO Wilgenboomcu; SOO zware Keukenbel sters, geschikt om te verpooten , en lö Hectaren Eiken-, Esschen- en Blzen- liakhont, onder Amerongen, nabij de Veertig Garden en Langbroek. Breeder bij billetten. Nadere informatiën Mj den Rentmeester E. Kro 172 nenburg ti.z. te Langbroek, ViiR@0>g | 6®® a Deurwaarder VAN ERKEL te Ti el , zal voor den Heer JERPHAAS BOR te Ockten, publiek VERKOOPEN t Ongeveer 60 percelen zware PEPPELEBBOOMEN, staande aan den Zandweg iu de Ochtensche steeg onder Ockten. Op Donderdag den 7 January 1875 , des voormiddags ten tien ure, inzet bij de BOOMEN, daarna toeslag ten huize van den Heer J, W. STAM te Och ten. Buitengewone Voorstelling IN HET CIRCUS BLANUS, buiten de BURENSGHE POORT alhier, op Zalurdag 2 Jauuarij 1875 , IN DE Hoog ere Rijkunst, Gym 172 nastiek , enz. enz. De voorstelling zal worden besloten met een ge 172 heel nieuw Ballet, Het circus Is goed verwarmd. Prijzen der Plaatsen le Rang ?6 Cents, 2de Bang 30 Cents. AANVANG g UUR. Van onds gevestigde Fabrieken ST- PAULIES, WERKLUST EN DE CONCURRENT TE DE1LIGERLEE, Frov. Groningen, A- H- VAM BBRGÊM, Specialiteit In Metalen Toren klok ken, Toren uurwerken, Brandspui 172 ten , zwaar Gietwerk, Koper-en Metaalcompositlën, Machines, en Grofsmederij, echt Mennip 172 pen en Gom Elastieken Brand spultslangen en Emmers, enz, enz. Bekroond op de Wereld-Tentoonstelling te Wee 172 nen , alsook te Arnhem, Amsterdam, ’* IIage Groningen , .Znidliorn , Assen (Congres), Ye.endam ’ Wildervank, Beerta, Bedum, Ihquerl, Appinge- dam , Iloogezand, Blyham etc. ^ Aan de Steen-, Dakpannen- en Draineerbuizen- Fabrieken, door stoom gedreven, uitmuntende quali. teit Dakpannen en machinaal gevormde Draal neerhalzen, Straat- en Metselsteenen al 172 lerlei soorten in voorraad. A. H- VAM BERGEN. CS cd •e—B 50 O • 1—1 vW e cd cd V UITSLUITEND BIJ J NATHANS EN Co. Magazijn van Tapisseriën en Broderiën. VERKRIJGBAAR, TOT DE LAAGSTE PRIJZEN • MiEftlKMNSCHE NAAIMACHINES, bekroond met de Gouden Medaille der WEENER TENTOONSTELLING 1873. Wij hebben voortdurenden voor raad der beste Machine Naalden, Z(]dc, Garens Olie enz. NB. MACHINES worden voortdurend bij ons hersteld.