Tekstweergave van nieuwe_tielsche_courant-18851212-001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.

‘oote Bering 1ES, IÖLES, ken, ren igen JM, EMAKEB. f 8,— » 7,50 » 7,50 » 7,50 n O,— , 5,— , 4,75 B 4,— 8,50 , O,— 1,40 0 „ 7,70 “ o I?,-- "■ Jl - » ” 7» ” 7) >~ - • —r " » 0 „ ir voor de mzijnde als eittis; aan, - meer dan 3. Erwten elen weinig en aanvoer 1 iets hoo- i f3.25 a 14. Tarwe in nveranderd, , comptant 3rd , Maart veranderd, .886 f 131 , op levering in de stad t.-Dec. 1886 g iets lager, 1886 f 23, .iDec. 1886 loco vaat, l*/i E., Jan. I. In eons. evoerd waren: s., 3de f 24 a 40. 6 per stat. CG. immer Jum- 1.80 a 1.90, wsche spui- , dito Poo- ie f 1.80 a . 0.90, dito che Blauwe rgers f2.30, en. Handel is. Op het geweest en n’ige prijzen veer 39,000 die greoten- ocht werden, vijn f 7.50, 14.25. emarkt zijn Schapen en Varkens — pon en Lam- 4,9, Varkens 1, Gerst en stiller. an de kust Le Waal. ren te Tiel. Scheepvaart, nd het water 119 v. 0 d.r 17» 0 , 6.06 H. 6.39 » 6.35 » 6.13 „ Val 0.12 M. m, 1885. Twee en Veertigste Jaargang. 3(M2. I TIME VOOR DE STAD EN Abonnetuenfs-prys: Per jaar f 2.60. Franco per post .... - 3.—. Advcrtenliën : Van één tot zes regels 60 Cents. Voor eiken regel moor 10 Cents. HET ARRONDISSEMENT. De Uitgave: geschiedt eiken Dinsdag 172 en Vrijdag-Avcmd, Zaterdag 12 December. Verltrygbaar: bij den Uitgever; bij alle Boekhandelaren en Postkantoren in dit Rijk. Buslichtmgen aan het Postkantoor te Tiel. De laatste lichting der bus zal plaats hebben voor de correspondentie met de Spoortreinen: Richting Arnhem en Nijmegen 8.18 en 10.54 m., 2.31, 6.1, 7.47 en 9.35 av. (deze laatste uitsluitend voor Arnhem.) Rotterdam 7.24 en 10.17 m., 1.47, 5.47, 8.30 en 8.59 av. Lichtingen der Bijbitssen. 6 m., 1 av., 5 av. en 8 av. SPOORWEGEN. Winterdienst, 1 October 1885. Vertrek van Tiel naar Vertrek vara Gelelermalsen naar v. Crorlnelicm Aankomst te Tiel van t Nijmegen en Arnhem. Via Geldermalsen en Gorinchem naar Rotterdam. 's Bosch. Utrecht. Gorinchem. naar Tiet. Arnhem en Nijmegen. Utrecht—Geldermalsen. s Bosch—Geldermalsen 6.48 31.84 * 3.1 5.19 6,31 * 8.19 10.5 * 8.32 8.63 * 11.12 3.46 4.56 * stopt alleen te Bommel. 6.43 * 9.54 7.25 alleen Zaterd, 8.31 9.9 1].8 * stopt Knilenh. 2.40 5.10 6.43 * 8.2 9.50 * 8.23 9.4 * 11.10 * 2 43 6.46 9.63 * 10.6 Do me 7.35 10.35 * 1.55 4.7 5.44 * 7.31 9.11 * t een * geteeken 7.54 8,49 * 10.47 * 2.17 6.17 9. 9.29 * de zijn sneltreinen 8.48 11.24 * 3 1 5.19 6.31 * 8.19 10.5 * of treinen die niet o 8.48 11.24 * 3.1 6.31 * 8.19 10.5 * veral stoppen 7.54 8.49 * stopt niette Wadenoijen. 10.47 * stopt niette Wadenoijen. 2 17 6.17 9. — 9.29 * atopt niet te Wadenoijen. Uit liet laml der Hidalgo’s. Opgaau, blinken, Eb verzinken , Ia het lot vau ietótii Staat. Deze regelen van onzen Polderdijk kwa 172 men ons voor den geest, nu er ten ge 172 volge van het onverwacht overlijden van Koning Alphonsus XII, weder dagelijks in de dagbladen gewag gemaakt wordt van Spanje. Spanje! — welk een onder 172 scheid is er tussehen dat land vier eeuwen geleden en thans! Toen was het de machtigste mogendheid van geheel Europa : het strekte zijn reuzenarmen uit over alle werelddeelen; het was eene wereld- monarehie, waarover de zon niet onder 172 ging. Mild door de natuur gezegend , borg het schatten van zeldzame verschei 172 denheid in zyn echoot, was het onmetelijk rijk, had het ontzaggelijke vloten, fiere, moedige soldaten, bekwame, dappere legerhoofden, eens de schrik der natiën, terwijl het land zich tevens kon beroe 172 men'op zijne dichters, een Cervantes, een Dopes de Vega , een Calderon , die aan hunne melodieuse taal tonen wisten te ontlokken, in staat om de fijnste sna 172 ren van het gemoed in beweging te bren 172 gen. En thans ? — thans is dat eens zoo machtige Spanje arm, uitgeput, aan ge- wetenlooze avonturiers ten prooi, dan eens geschokt door natuurrampen, dan weder door burgeroorlogen, die nog kort vóór de komst van Koning Alphonsus op den troon niet opgehouden hebben dit onge 172 lukkig land te verscheuren en te teisteren. Hoe is dat gekomen? Dekeurigebiographist, de Heer N. C. Balsem, gaf in 1875 een zeer juist antwoord op die vraag. „Ook de volken hebben ' "—■ zoo merkte hij op — hunne „Nemesis.” „De Spaansclie geest, die het volk groot en machtig gemaakt heeft in de midden 172 eeuwen , heeft Spanje te gronde gericht , toen de middeneeuwen voorbij waren. Te trotseh op zijne tradities, om de bakens te verzetten, toen het getij verloopen was, heeft het zijne kracht uitgeput in een hopeloozen strijd tegen de moderne wereld, en zijne overmacht op de Euro- peesche beschaving nog pogen te hand 172 haven , toen de menschheid behoeften ge 172 voelde , die in de middeleeuwsche kathe 172 dralen niet bevredigd konden worden. De Spaansche geest, dat is wat men heden ten dage noemt de solidariteit van troon en altaar in den geest van den Syllabus, dat is priesterheerschappij en vorstelijk absolutisme. De omstandigheden hebben de ontwik 172 keling van dien geest in de hand ge 172 werkt. Spanje heeft het ongeluk gehad, dat bijna al de oorlogen , die het voor de onafhankelijkheid van het vaderland ge 172 voerd heeft, tevens godsdienstoorlogen geweest zijn.” Die oorlogen , waarop de schrijver doelt, het is misschien onnoodig het te herinneren, waren de verdrijving der Mooren, de verbanning der Joden uit Spanje en de oorlogen, die Karel V en zijn zoon Philips hebben gevoerd tot ver 172 delging der ketters. Feuilleton. Een Kind der Bergen. Novelle naar het Duitsch van SCBMIDT-WEISZENFELS. VIII. 17) Anna , Cilli’s dienstmeisje , moest al 172 les voor het vertrek gereed maken. De zangeres en Karei uit de Drie Sterren leg 172 den des namiddags een bezoek af bij profes 172 sor Steindel, waar zij zich , stralend van geluk, als bruid en bruidegom voorstelden, Steindel viel als uit do wolken, zijne vrouw was stom van verbazing, maar, zooals vau zelt spreekt, de professor en zijne vrouw wenschton het paar geluk, nadat zij om 172 trent de hun meegedeelde daadzaak in geen twijtel meer konden verkeeren. Maar het kwam den leermeester en raadsman van Cilli, vooral na het gebeurde met den graaf, zoo wonderbaarlijk voor, dat, bij daarvan geen geheim maakte. De lui zouden de handen van verbazing ineenslaan, de couranten het als eene afgrijselijkheid verkondigen. Ook als een onbegrijpelijk besluit zou het schijnen, dat Cilli, nog in het schoonste, volle bezit harer stem , Snog wel in ’t begin harer loopbaan, aftrad. Het was werkelijk zonde , dat zij zulk een schat niet verder zich ten nutte maakte, die met onbetwistbare zekerheid nog lang rijke winst moest opleveren. Dat was eene romaneske gril, van welke hij zich niets goeds voor de toekomst voorspelde. Zoo werd hij ten slotte een boetprediker, voor wien Karei zweetdruppels op 't voor 172 hoofd parelden en Cilli hare verlegenheid Het ongeluk van Spanje is , dat het, in het tegenwoordig weerwil dat liet on 172 land arm is, niet meer geteld wordt der de groote mogendheden , geen invloed meer heeft op de buitenlandsche staat 172 kunde , het echter rijk is aan trotsehe Hidalgo's en moderne Don Qnichotten, die het volk belachelijk maken, den Spaan. nauwelijks achter een glimlachje verbergen kon. De professor hield zich zelfs voor bevoegd, beiden den iaad te geven, de zaak beter en kalmer te overleggen, en eene overhaasting en eene dwaasheid weder goed te maken , voordat het te Iaat was. Het einde dezer eerste voorstelling van het bruidspaar was dan ook zoo onverkwik 172 kelijk als mogelijk was. De professor toonde zich bijna boos, zijne vrouw koel, terughou 172 dend. Karei was blij, toen hij de deur in de hand nemen kon, en Cilli nam afscheid met een stillen wrevel in haar hart tegen haren anders zoo hoog geachten vriend en weldoener. Buiten keek Karei zijne bruid, nadat hij met haar plaats in het rijtuig genomen had, waarin zij erheen gereden waren, heel ver 172 stoord aan en zei: „nu heb ge ’t gehoord , Cilli. Mij is 't als had ik een godsjammer- lijk pak ransel gekregen, ’t Is mij ook aan mijn hart gegaan, en ik bid je waarlijk, bedenk je nog eens goed, opdat je er geen berouw van hebt. Dat heb ik immers ge 172 voeld, dat gij je vernederen zult, als je mijn vrouw wordt, en dat gij zulk een groot offer brengt, wat ik, in spijt van al mijne liefde, geen recht heb te begeereu. En gezegd heb ik je bet ook.” „En geantwoord heb ik, dunkt mij, je ook daarop,” gaf zij hem tot bescheid. „Den professor mogen wij ook zijne redenceringen niet kwalijk nemen, die heeft uit mij eene kunstenares gemaakt en het zou zijn trots geweest zijn dat ik het bleef. Hij is eer 172 zuchtig voor mij , zooals hij het altoos geweest en tot heden toe gebleven is. Dat is zoo aan het tooneet, Karei allen die daarbij of daarom zich bewegen, zooals ook Steindel, gelooven alleen in glans, in voor 172 naamheid , in schitterenden schijn, in be- schen naam in minachting brengen en het wantrouwen tegen de Spanjaarden , waar 172 onder velen de rol van gelukzoekers spe 172 len , vermeerdert. Een staaltje daarvan leverde de bekende quaestie betreffende de Carolina-eilanden op, die thans geschikt is. Welk eene opgewondenheid heerschte er toen te Madrid en in bijna alle hoofdsteden van Spanje; hoe zwaaiden toen de fiere Hidalgo’s, de dappere generaals en offi 172 cieren met hun degens! Bpanjes vlag , zoo heette het, was beleedigd, zijn natio 172 nale eer gekrenkt, dat kon de volkstrots niet dulden ; er moest wraak genomen , de oorlog verklaard worden aan het over 172 moedige Duitschland , dat het gewaagd had Spanje’s rechten aan te randen. Maai 172 de ijzeren Kanselier bleef kalm onder al dat getier, en ook Europa zag die volks 172 beweging onverschillig aan. Men begreep al zeer spoedig dat het slechts schijnver- tooning, slechts wind was; dat het uit 172 geputte Spanje, dat'noch crediet, noch eene oorlogsvloot bezat, niets vermocht tegen het machtige Duitschland. De op 172 gewondenheid kwam dan ook al spoedig tot bedaren ; het geschil is met een sisser afgeloopen. Wanneer Spanje op dit oogenblik we 172 der de aandacht van hen , die belangstel 172 len dit land, (en onder dezen nemen de fond 172 senhouders vermoedelijk eene voorname plaats in) tot zich trekt, dan is dit meer uit oprecht leedgevoel, dat de jonge Ko 172 ning , die slechts 28 jaren oud was en gedurende zijn elfjarige regeering met zooveel moeielijkheden te kampen had, thans aan dit land ontvallen is. Zyn be 172 wind , dit moet ter zijner eere erkend worden, was een tijdperk van orde, rust vredigde eerzucht eu in gedruischmakendon bijval het geluk huns levens te vinden. Ik heb mij daarvoor bewaard en red mij , om 172 dat het mij toch ook te sterk zou kunnen verzoeken, liever uit deze wereld naar onze prozaïsche , die mij alleen waar en schoon toeschijnt.” Den anderen dag begaven beiden zich met den spoortrein op reis en reden van het station met een daar gehuurd rijtuig naar hun dorp. Bij het logement „In do Drie Sterren” hield het rijtuig stil en op het gedruisch kwam de huisknecht aangcloopen. Hij ver 172 wonderde zich iu 't geheel niet, dat hij zijn heer voor zich zag en evenmin, dat eene dame mot bediende bij hem was. De tijd voor de aankomst vau zomergasten van het familiepension was immers daar en er waren reeds verscheidene toeristen in het hotel. Karei vroeg naar zijne moeder. Die zat in hare kamer on leed weder aan jichtpij 172 nen. Hij ging zonder omwegen naar haar heen , en , zooals op reis afgesproken was , ging Cilli met hem mede. Vrouw Monika was verbaasd over dit bezoek en herkende Cilli in ’t eerste oogen 172 blik niet, omdat deze sedert jaar op jaar uit bare herinnering was uitgewischt. Haar zoon noemde den naam van haar, die hem vergezelde en deze zelve reikte met onge 172 kunstelde hartelijkheid der oude vrouw de hand. Toen stond zij van haren stoel op, half verlegen, half verrast, omdat zij ver 172 moedde , dat hare voormalige, nu zoo wel 172 varende en tot den rang eener kunstenares opgeklommen, dienstmeid baar een bezoek kwam brengen. Maar om haar deze dwaling voor goed te ontnemen , zei Karei: „Ik heb je beloofd , moeder, na mijne terugkomst u te zullen en gematigde vrijheid. Men beweert, dat zijn droom was, als veldheer op het oor 172 logste oneel te schitteren; is dit zoo, dan is dit te vergeven en te verklaren in een jongen vorst, wien Spaansch bloed door de aderen vloeide, en die zich mis 172 schien vleide, zyn rijk weder op te beuren; maar toch heeft hij nooit getracht dien eerzuchtigen droom te verwezenlijken — hij heeft naar heerlijk er roem gestreefd en zich onvergankelijke lauweren geplukt op het gebied der humaniteit. Hij heeft op treffende wijze getoond, voor de rampen die zijn land troffen en voor het lijden van zijn volk en medegevoel te hebben en van daar de groote populariteit die hij zich in, en de sympatieën die hij zich buiten Spanje heeft verworven. De dood van den jongen Koning mag onder de omstandigheden , waaronder die plaats had, voor dit land eene ware ramp heeten. Het heeft er vee! van , of de oude overlevering, die aan Europa's lust 172 hof voor altoos het gemis eener goede regeering heeft voorspeld , zal bewaarheid worden. De schrijver der Brieven uit de hofstad in de Arnhemsche Courant her 172 innert aan die sage, die ook door den Hoogleeraar Dozy in een zijner werken over Spanje wordt medegedeeld eu die aldus luidt: „Bij de schepping der wereld, zoo vertellen de trots che Hidalgo's, die ook beweren dat de oudste nevelatie op wet 172 gevend gebied , de tien geboden aan Mozes op Sinaï, werden voorgezegd in de Spaan 172 sche taal —■ toen ieder aardbewoner voor het land zijner keuze de eigenschappen vragen kon, die hem het begeerlijkst toe 172 schenen , vroegen de Spanjaarden het schoonste klimaat. Het werd hun toege- Toen vroegen zij de schoonste meedeelen , wie ik trouwen wil. Daar ziet ge nu mijne aanstaande, ik heb baar uit Weenen gehaaid , van het tooneel af. Maar er bestaat eene liefde tussehen ons al zeven jaren lang, en daar zij gemeend was, hebben wij elkaar nu gevonden , om met uwe toestem 172 ming zoo spoedig mogelijk man en vrouw te worden.” De oude was als verstomd. Zij kon, wat zij vernam, niet goed vatten. „Gij wilt zeker een grapje met mij heb 172 ben P” kwam er eindelij K bij haar uit. „Waarachtig niet, moeder I” hernam hij , in opgewonden gemoedsstemming. „Ik kan wel begrijpen , dat gij bijna verwonderd zijl;, wat voor een prachtige vrouw ik je in huis breng. Maar zij zal voor u eene goede dochter zijn, mijne Cilli, ik zweer het u bij mijne zaligheid I” „Ja, moeder Monika 1” vleide Cilli bij de waardin, „neem mij vriéndelijk aan als je schoondochter! God weet, ik zal u tot vreugde in uwen ouderdom zijn I” De oude vrouw zag nu wel in , dat het ernst bij beiden was. In de verwarring harer gewaarwordingen gaf zij, terwijl zij haren zoon met groote oogen aankeek , met woorden de gedachte te kennen, die haar het sterkst vervulde. „Mijne schoondochter ! Eene van het tooneel ? Karei zijt gij gek ? Mijne achting voor ... voor de jonge dame, zeer zeker. Maar voor logementhoudster zal zij nooit geschikt zijn.” „Keken mij daartoe niet zoo rondweg ongeschikt, moeder Monikazei Cilli tot haar en men merkte aan haar dat zij zich op zulke bedenkingen voorbereid had en zij vertrouwde deze te zullen over winnen. „Gij moet niet vergeten, dat ik een kind der bergen ben, dat ik bij u in dienst geweest nen, en het vooroordeel moet gij niet koes 172 vrouwen , en ook dit werd hun geschon 172 ken. Maar toen zij nu ook de beate re- géering en binnenlandsche vrede vroegen, toen begreep de Schepper dat indien ook deze wensch vervuld werd , alle menachen- kinderen naar Spanje zouden trekken en de andere deelen der aarde ledig zouden staan. Een mooi land en mooie vrouwen was genoeg; de beste regeering en in 172 wendige vrede — daarop zou Spanje al 172 toos te vergeefs wachten.” Vraagt men, welke zal Spanje’s toekomst zijn ? dan komt het ons voor, dat de kans voor de vijfjarige dochter van Koning Alphonsus, om ooit den Spaanschen troon te beklimmen , al zeer gering is en ge 172 schiedt dit ooit, dan zal in dien tusschen- tijd meer dan eens orde en rust verstoord worden. Spanje deelt met Frankrijk het treurig lot door partijschappen verscheurd en tot verval gedoemd te zijn. Beide landen hebben hun rol op het wereld- tooneel afgespeeld en niet aan de Ro- maansche maar aan de Crermaansche volks 172 stammen behoort de toekomst. Buitenland, Oosteia.x’i.j lx. Graaf Klievenküller is vau Ween en naar Belgrado teruggekeerd.' Hij was naar Wee 172 nco geroepen om deu keizer en den minister vau buitenlandsche zaken nadere inlichtingen over den stand van zaken in Servië en Bulgarije te geven. Tijdens zijne aanwezig 172 heid heerschte er aau het ministerie van buitenlandsche zaken groote drukte, want de eene conferentie volgde op de andere, en de ambassadeurs van Duitschland on Turkije brachteu uren in het hotel door. Zelfs Tisza was uit Pest gekomen om zich over den toestand van het Oosten persoonlijk op de hoogte te stellen. De nieuwe instruc- teren, dat ik aan het tooneel van aard ver 172 anderd ben. Ware dat zoo, dan zou ik mij door Karei niet als zijne verloofde hier laten terugbrengen. Ik wil u geheel openhartig bekennen, dat ik uwen zoon reeds als uwe dienstmeid van harte lief heb gehad, omdat hij — nu, omdat hij mij ook Hef had. Maar geweten heeft hij het van mij niet, ik heb mij als nog kinderachtig en doodarm ding wel gewacht, hem iets vau mijn gevoel te laten merken en heb het ook zelve niet be 172 grepen en ernstig opgenomen. Als ik toen het geluk heb gehad, voorde opera bekwaam gemaakt te worden, en bij mijn laatste ver 172 blijf voor vijf jaren met den professor mij overtuigde, dat Karei mij nog altoos lief bad en dat ik ook hem met volle bewust 172 zijn van harte geuegen was , toen heb ik tot mij zei vo gezegd : Als mijne verwach 172 tingen, wat het tooneel betreft, vervuld wor 172 den , dan verdien ik geld , zooveel, dat ik een aanzienlijke huwelijksgift bezit. En is uw zoon tot daartoe, zonder dat hij van mijn voornemen iets afweet, mij nog trouw, en is het in mijn eigen hart ook niet anders geworden jegens hem — nu, dan zal het mijn hoogste wensch zijn, zijne vrouw te worden, en ik mag dan met mijn verwor 172 ven geld en goed zonder eenige schaamte de schoondochter mijner vroegere meesteres worden," Voor zulk eene taal van het dappere meisje hielden de begrijpelijke vooroordeelen van moeder Monika geen stand. Zij wist geene gronden meer tot tegenspraak te vinden en gaf daarom Cilli de hand en zei: „Dan wil ik gaarne hopen, dat het u ten goede zij en u als de verloofde van mijn zoon beschouwen. (Slot volgt.)