Tekstweergave van OW_1919-09-13_005

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
j^o . 601 . Zaterda .»- 13 SSeptetnber 1910 , 18e oTaars-a.iig '. ONS " WEEKBLAD . K . ORGAAN VOOR TIEL EN OMSTREKEN . Wanneer iemand de invalidlteitsrente trekt , mag hij die niet aan een ander overdoen ; hij mag ze ook niet verpan - den of beleenen . Evenmin raag een schuldeischer van den rentetrekker op de rente beslag leggen en bij faillissement blijft de rente daarbuiten . De wet heeft gewild dat de rente uitsluitend en ten allen tijde aan de rentetrekker ten goede komt . Ten goede ! want als de rente - trekker zijn rente verkeerd gebruikt ( b.v . door het misbruik maken van sterken drank ) dan kan de R . v . A . in plaats van geld levensmiddelen verstrekken of de renta uitkeeren aan derdan , zoodat de rechthebbende zelf er niet aan kan komen . Met het bovenstaande is natuurlijk geen volledige beschrijving van de wet ge - geven . Slechts door verloop van tijd en door haar werking in de praktijk zal deze sociale wet volledige bekendheid krijgen . De bedoeling was slechts om in groote trekken een overzicht van de wet te geven en daardoor bij te dragen tot het besef dat ieder , die onder die wet valt , in zijn eigen belang verplicht is zich aan te melden bij den Raad van Arbeid . Om dit laatste te vergemakkelijken zal in iedere gemeente iemand zijn , die bereid is om alle mogelijke hulp en voorlichting bij het invullen der formulieren te geven . De namen dezer personen zullen binnen enkele dagen per advertentie worden be - kendgemaakt , en ieder kan zich in zijn gemeente tot dien persoon wenden . Laat niemand daarmee wachten en niemand achterblijven , dan helpt ieder mee tot bereiking van het eerste doel van den Raad van Arbeid , n.l . inschrijving van alle verzekerden voor 3 December 1919 . S . R . waarschijnlijk in October plaats hebben . Mijn oprechten dank breng ik op de eerste plaats aan de Redactie van Ons Weekblad , die onze verhalen wei in het Tielsche R . K . Orgaan heelt willen publi - ceeren , en op de tweede plaats aan de lezers en vrienden van Ons Weekblad , die ook mijne vrienden geworden zijn . Aan allen roep ik bij deze een welgemeend en hartelijk vaarwel toe en verzoek hun gebed voor een voorspoedige reis en behouden overtocht . Pater J . VAN BAARS . Apost . iV\iss . Mijn eerste standplaats . Toen onze schoenerbrik , de Qouvcrneuf de Rouville , de haven van Curasao bin - nenliep , was het reisgezelschap vol be - wondering over het schoone panorama , dat zich voor hunne oogen ontvouwde . De haven ligt midden in de stad en geef t aan boord van de schepen , die binnen komen , een aangenaam en afwisselend gezicht . De reizigers zien aan beide zijde rijen van prachtige gebouwen , blinkend van Hollandsche zindelijkheid , groote magazijnen , waarin de grootste verschei - denheid van binnen - en buitenlandsche waren en goederen , niet uitgestald wegens het felle zonlicht ch de hitte van hot tropisch klimaat , maar in verborgen kasten opgestapeld ligt en door de nijvere win - kelbedienden aan den man wordt gebracht . Op de kade al leven en bedrijvigheid , door het lossen en laden van stoombooten en zeilschepen veroorzaakt . Wendt men zijn blik van de stad af en beschouwt men do haven in zijn lengte en breedte , dan vertoont zich eea nog levendiger tafereel . Stoombooten en zeilschepen van verschillenden vorm en grootte liggen in groot aantal aan weerszijde van de haven aan de kade vastgemeerd . Hier bewegen zich de zeelieden , kapiteins en matrozen , die de goederen van elders aangebracht , ontschepen ; honderden pon - ten en vrachtschuitjes , die de aangevoerde kisten , manden en zakken naar de plaats van besteraming voeren ; tal van pontjes , die gondclsgewijze het publiek van den eenen kant van de haven naar den anderen overbrengen;daartusschendoor de levens - lustige zwarte jeugd , die zwemt en duikt als de bruinvisch in de volle zee . Dit geheele bedrijvend en afwisselend toonecl wordt ingesloten en beschermd door drie reuzenforten : het waterfort en het riffort aan den ingang van de havtn , en het fort Nassau daartegenover opcenhoogen berg gelegen , wiens kanonnen de geheele stad en de haven bestrijken . Dit schoone en machtige geheel , dit indrukwekkend tafereel , ontplooide zich aan ons oog bij het binnen loopen in de haven , waarvan de geschiedschrijvers zeggen , dat het de schoonste haven van ZuidAmerika is . Geen wonder , dat ons reisgezelschap telkens uitriep : hé , wat is dat mooi , wat is dat prachtig ! Zoo iets had ik mij van Curasao niet voorgesteld ! Nauwelijks lag ons vaartuig ten anker , of de in de stad aanwezige geestelijkheid kwam ons hartelijk welkom heeten en feliciteeren met onze behouden overtocht . Tweede Blad . van Arl)eid te Tiel . N.V . Drukkerij en Boekhandel „ ST . umm " voorheen fl . J . IZAKS Gasthuisstraat D 47 Advertentie-Bureau Binderij VOORHANDEN : Chautard Het inwendige Leven De Marees van Svïrinderen De Arbeidsv^ret 9e Jaarverslag v . d . ITed . R . K . Vakbeweging Schoolschriften m een Toen ik mijne herinneringen uit het dagboek begon , wist ik nog niet , of ik in Holland blijven , ofwel naar de Cura - ( jaosche missie terugkeeren zou . Thans is dit laatste door mijne Overheid over - eenkomstig mijn eigen wensch beslist . Mijn terugreis naar Curasao zal hoogst - de eerste machiniat , en de tweede nam gewillig zijn wacht over . Kapitein Mortenaen vond het goed . „ De arme jongen verlangt zóó v naar zijn thuis , dat hij er ziek van worden . Laat hem maar gaan 1 " Dikke rookwolken stegen uit den schoor - steen van de „ Nora " op en duidden er op dat het « chip reeds onder atoom lag . „ Is Röstadt al terug , Holmberg ," informeerde de kapitein om zeven uur . „ Nog niet , kapitein , maar hij zal wel gauw komen '" Een uur later liep de eerste staurman onruatig op het dek . „ Ia Röstadt nog niet terug ?» Meer dan twee uur waren reeds ver - loopen en de heele bemanning staarde over de reeling , of Röstadt nog niet kwam . Weer verliep een uur , ' t was tijd om ta vertrekken en de matrozen sjorden de luiken dicht . „ Röstadt ," schreeuwde de machinist , toen een man de loopplank over holde , Aage zag er bleek en slaperig uit , zijn oogranden waren rood en z'n zwarte haren hingen verward in zijn gezicht . „ Holmberg , ik kan niet aan boord blijven ," stiet hij uit , toen hij,voor den eersten stuurman itond . „ Je bent gek ; denk je dan op ' t laatste oogenblik nog vrij te krijgen ?" „ Onmogelijk ," mengde de eerate ma - chinist lich er tusschen . „ Hoe ging het met ja vrouw ," vroeg de eerste stuurman , die vermoedde dat het plan van Aage om aan land te blijven daarmee in verband stond . „ Dood ", schreeuwde Aage het uit en verborg in bittere smart het hoofd in de handen . Een pijnlijke stilte trad in . Beiden voelden zich onmogelijk in staat han ongelnkkigen kameraad eeu woord van troost te zeggen ; ze waren een ruwe omgeving gewend , waarin teare woordjes hun vreemd waren geworden . De eerste machinist beet verlegen op zijn pijp . Dood I Dat antwoord had hij niet ver - wacht . „ En hoe is dat zoo plotseling geko - men ," vroeg de eerste machinist mede - lijdend . De jonge machinist hief zijn gezicht op . „ Neen , ze werd ziek , steeds erger — de verpleegster stuurde brieven naar Malta , Nu kwam ik thuis zonder iets te weten —- en ik vond haar niet meer ." Meer kon hij aiet zeggen . „ Nou jongan , dan mo«t je maar bij Aage Röatadt toonde zich een zeer soiled man en was om zijn goede natuur bij allen zeer gezien . Eer zij toen ter tijde van Chrietiania vertrokken , had hij zijn jonge vrouw gezegd dat zij haar brieven naar Malta moest aturen en dat hij van Malta naar Newport - News ging . Door een wijüsiging in de route deden zïj echter Malta niet aan , maar ver - trokken van Gibraltar naar No rd - Amerika . Na aankomst in Newport-News waa Röstadt's eerste gang naar het postkan - toor , maar gaen brief was er voor hem aangekomen . In bittere ontgoocheling kwam hij aan boord terug . De eerste stuurman troostte hem , dat géén tijding beter was dan een slechte en spoedig stelde Röatadt zioh geruat met de gedaehte , dat zija vrouw wel - licht een grooten brief naar Malta had gezonden . ^ Toen zij veertien dagen later de haven van Chriatiania binnenvielen , ^ wachtte Aage Röatadt een nieuwe teleurstelling . Ha ^ schip moest weer naar Singapore en in den korten tijd dat het voor anker lag , moest Rëstadt nog een paar uur wacht houden . „ Röstadt moat naar huis ," mesnde riysLLif ken zij dus zelf , betalen doet toch de werkgever . V/anneer een verzekerde onder dewa penen komt en hij dus geen werkgever heeft gedurende den tijd dat hij in dienst is , dan blijft de verzekering toch door - loopen , maar betaalt het Rijk in dien tijd de premie . Keert hij « it dienst terug en gaat hij weer in loondienst werken , dan betaalt zijn werkgever weer de premie . Wanneer een verzekerde ophoudt arbei - der te zijn in den zin der wet — b.v . een dienstbgde die gaat trouwen , of een timmermansknecht , die een eigen zaak gaat beginnen — dan kan hij na 6 maanden de verzekering doen vervallen verklaren ; als dat gebeurt zijn de betaalde premies niet verloren , maar wordt dat bedrag voor hem bewaard en krijgt hij de daaruit voortvloeiende rente toch als hij invalide wordt of den leeftijd van 65 jaar bereikt . Het is echter niet noodig om de verzekering te doen vervallen ; het is zelfs beter om dat niet te doen want dan blijft de verzekering bestaan en herleeft weer als de verzekerde weer arbeider wordt . De timmermansknecht dus , die b.v . vanaf zijn 18e jaar tot zijn 30e jaar verzekerd is geweest en dan zelf - standig wordt , kan b.v . na 5 jaar zijn zaak weer moeten opdoeken en weer arbeider worden . Als hij dan niet verval - len - verklaring van de verzekering heeft gevraagd , herleeft de vroegere verzekering weer en wordt weer gewoon doorgegaan met het betalen van premie . Behalve de verplichte verzekering kent de I.W . ook nog een vrijwillige verze - ring , de z.g.n . v r ij e . verzekering , d.w.z . dat iemand , die verplicht verzekerd is , tegelijk verzekerd kan zijn voor een vrije invaliditeits - of ouderdomsrente , waarvoor hij zelf premie betaalt , zoo dikwijls en wanneer hij zelf wil . Wanneer dus een arbeider in staat is om van zijn loon wat over te houden dan kan hij dat gebruiken voor een vrije verzekering enj alle premies , die hij dan betaalt , verhoogen natuurlijk de rente , welke hij krijgt bij invaliditeit of wanneer hij 65 jaar is geworden . Deze premie bedraagt f2 .— per week , maar kan ook betaald worden met zegels van een kwartje ; telkens wanneer dan 8 kwartjes betaald zijn , geldt dat als een premie . Van verschillende zijden werd gevraagd of de arbeider tegelijk onder de Onge - vallenwet en onder de l.-W . kan vallen en tegelijk krachtens beide wetten rente kan trekken . Zeer zeker kan dat . Het is duidelijk dat de Ongevallenwet naast de l. - W . moet blijven bestaan , wat lang niet ieder ongeval heeft invaliditeit tengevolge . Men is pas invalide als men 2/3 van zijn arbeidsvermogen heeft verloren ; alle onge vallen dus , waar4por minder dan 2/3 van het arbeidsvermogen wordt verloren , heb - ben de uitkecring van de Ongevallenwet ten gevolge ( indien althans het bedrijf verzekeringsplichtig was ). Treft iemand een ongeval in een verzekeringsplichtig bedrijf , waardoor hij tevens invalide wordt , dan krijgt hij zoowel de ongeval - len - rente als de invaliditeits rente . III . Het schijnt gewenscht om , alvorens de uiteenzetting over de I.W , voort te zetten , enkele opmerkingen te maken over de wijze v/aarop de aanmeldings iormulieren ingevuld moeten worden . De nraktiik leert namelijk , dat die invulling nog al eens foutief geschiedt . Dit zou voorkomen woken in de meeste gevallen , jls de verschillende inlichtingen , op de vierde bladzijde xan het formulier gedrukt , werden gelezei;i voor dat men aan de invulling begot Laat men dus de vierde bladziide van het formulier mit al de gewenschte inlich - tingen lezen vooi of gedurende de invul - ling . En ais lèn dan bovendien de vragen nauwkeu^g leest , dan zullen de antwoorden ook ^ el goed uitvallen . Ten overvloede volget\hier nog eenige aan - wijzingen . '• Vraag 3a wordt Vraag 4c bedoelt teVragen : in welke Gemeente verrich gij uw arbeid . De Raad van Arbeid mc^t dit weten omdat die gemeenten de biroegdheid van den Raad bepaalt . Vraag id krijgt gewoonlijk wel hetzelfde antwool als 4c , maar men kan zich oek ' t ge^l denken , dat de onderneming in een akiere plaats is ge - vestigd dan waar ma gewoon is de arbeid te verrichten . Vraag 5a en b . Dze worden alléén beantwoord als er v a ? t loon verdiend wordt , b.v . kantoorbecenden , die f5 ,— per week , f 75 ,— per ïaandof f 1200 ,— per jaar verdienen . Hefft men bovendien nog ander loon hetzi in geld ( b.v . de kermis - en nieuwjaartoeagen bij de dienst - boden ) hetzij in nat|ra ( b.v . kost en inwoning , vrije wonii ?, zooveel roeden aardappelland enz .; d|n vult men de vragen 5c en d in . ^ Maar als men niet ^ an te voren kan bepalen hoeveel men ' verdient ( b.v . bij stukwerk , werk in uuloon enz .) dan moet vraag 5e beantvoord worden en wel met het zetten var ' t woordje „ ja " in het vakje 1 , 2 of 3 , al naarmate men zijn loon begroot op meer of minder dauf 1 200 ,—. Voorts bedenke men , dat het zetten van een streep in het vakje , bestemd voor het antwoord , beschouwd wordt een ontkennend antwoord te zijn , dus een streep = neen . Als er niets is inge - vuld wordt de vraag beschouwd onbe - antwoord te zijn gebleven en moet die vraag opnieuw gedaan v/orden bij afzon - derlijk schrijven . Dat geeft allemaal weer extra werk , dat voorkomen kan worden als men deze krant goed leest . Thans komende aan de vraag , waar - mede het vorige artikel eindigde , wordt in herinnering gebracht dat ieder , die als verzekeringsplichtig ingeschreven is , een rentekaart ontvangt als bewijs dier inschrijving . Die rentekaart vermeldt naam en adres van den verzekerde en het num - mer , waaronder hij in de registers van den Raad is geboekt . De werkgever moet nu de premie betalen door het plakken \ Mn een zegel op die rentekaart , welke daarvoor aan de binnenzijde is verdeeld in 52 vakjes van dezelfde grootte als het zegel . Daar de premie eens per week verschuldigd is , duurt de rentekaart dus ( in normale gevallen ) één jaar . Die zegels komen overeen met de premie , verschul - digd in de verschillende loonklassen ; er zullen dus zegels zijn van 25 , 30 , 40 , 50 en 60 cent en voor een arbeider die b.v . in de Ve loonklasse werkt , omdat zijn loon meer dan f 900 .-- bedraagt , moet iedere week bij de uitbetaling van loon een zegel van 60 cent worden ge - plakt . De arbeider overhandigt daartoe zijn rentekaart aan zijn werkgever en ziet zelf toe dat het goede zegel wordt ge - plakt . Bovendien moet het zegel met inkt gedagteekend worden en ook daarop moet de arbeider goed toe zien , want ongedateerde zegels zijn ongeldig . De arbeider mag zijn rentekaart ook aan den werkgever in bewaring geven ; hij is daartoe echter niet verplicht . Heeft een werkgever meer dan 25 arbeiders , die allen hun rentekaarten in bewaring heb - ben gegeven dan behoeft deze niet iedere week te plakken , maar kan hij dat doen aan ' t eind van de geldigheidsduur der kaart voor alle verloopen weken tegelijk en dan behoeft alleen maar het laatste zegel gedagteekend te zijn . Dat in bewa - ring geven zal natuurlijk alleen mogelijk zijn bij vasten loondienst . Iemand die nu hier , dan daar werkt , draagt zijn rente - kaart bij zich en laat zijn werkgever bij de betaling van het loon plakken . l V/anneer nu de rentekaart zoo goed als volgeplakt is , gaat de verzekerde naar den Raad van Arbeid en vraagt een nieuwe rentekaart . De oude wordt dan ingetrok - ken nadat eerst de totale waarde van de daarop geplakte zegels is geboekt ten name van den verzekerde . Zoo gaat het jaar in jaar uit en het is duidelijk dat op deze manier de Raad van Arbeid ten allen tijde van lederen verzekerde weet hoe de stand van zaken is . Komt nu een verzekerde zich aanmelden voor de inva - liditeitsrente , dan wordt het op zijn naam geboekt bedrag opgezocht en daarbij ge - teld de premies van de loopende rente - kaart , die de verzekerde dan moet over - leggen , en dan weet de R . v . A . de grondslag voor de berekening ^ van de rente , zooals dat in een vorig artikel is uiteengezet . Het plakken van het zegel moet door den werkgever geschieden . Dat mag de arbeider dus niet doen . Er is maar één greep van arbeiders , die zelf moeten plakken en dat zijn de zg.n . huisarbeiders , d.w.z . de arbaders , die niet in de werk plaats of onder toezicht van den patroon werken ( b.v . tabakstrippers of huiswer - kende kleermakers ) Deze huisarbeiders krijgen van hun patroon een wettelijk geregelden toeslag op hun loon om de premiezegels te kunnen koopen ; al plak - „ M'n vrouw , kapitein ," klonk ' t met een tikje trota in zijn stem . DE BABY YAU HET SCHIP Kapitein Mortenaen zat in de warme kajuit van de „ Nora ', die gereed voor nit te varea in de haven van Christiana lag . In zijn rechterhand hield hij een linnen buidel en met ds andere telde hij de goudstukken op tafel uit . „ Honderd , tweehonderd , driehonderd kronen ... nietwaar Röatadt ? Wil je de rekening voldoen 1 ' Stuk voor stuk YaM.e hij de geldstukken op en telde halfluid na . Dan wierp hij een vluchtigen blik op de rekening en zette zijn naam er onder . Hij aarzelde een oogenblik , alsof hij ' t met zichzelf niet eens was . „ We gaan toch van nacht al in zee , nietwaar ? Wilt ü mij dan een plezier doen en mij de helft van de wacht vrij geven ?" „ Zeker , Röatadt , waar moet je naar toe ?" „' k Zal u ' t adrea geven , kapitein ... juffrouw Hedda Röatadt , Drammen , Ro - sengarde 7 ." „ Zeker je moeder ," vroeg de kapitein vriendelijk en zag dea jongen man wel - willend aan . Een oogenblik keek de oude hem me - delijdönd aan . „ Goed , goed , ga dan maar den heelen nacht , je hebt vrij !" Den velgenden dag wist de geheele bemanning : Aage Röatadt , de derde machinist , was gehuwd . Met geheel verschillende gevoelt na vernamen zijn makkers het nieuwtje . De eerste machinist was van meening dat oen jorge getrouwde man , die bijna nooit thuis is , een domkop is . De eerste atunrman , die zijn vrouw vele jaren geleden gemist had , was van een geheel andere meening . „ Had ik mijn lieve vrouw nog maar ," meende hij . „ Zoo'n jonge kerel wordt door den huiselijken kring aangetrokken en spaart inplaats dat hij z'n geld ver - patat 1 " De tweede machinist , die meer speciaal vriendechap met Röatadt had gesloten , waa ZBer verheugd . Getrouwde menschen boezemden ham eerbied in . Kapitein Morteaaen hield zich passief . Nalatige machinisten en dronken stuur - lieden waraa hem een gruwel ; maar wanneer iemand z'n plicht deed , kon ' t hem verder niets schelen . j ^ èfs&mm M