Tekstweergave van SCHW_1956-01-24_002
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
zal gehouden woren op 14 Februari in het
Nut. Hier zal Ds. K. O. Finkensieper. pre¬
sident-directeur van de Heldring-Stichtin¬
gen te Zetten u iets vertellen over het werk
wat in Zetten gebeurt. U weet, dat tiental¬
len ontspoorde meisjes hier een kans krijgen
om, na een tijd van heropvoeding, weer als
volwaardige mensen in de maatschappij te¬
rug te keren. Hoe men dit tracht ie ver¬
wezenlijken, welke moderne methodes hier¬
voor worden gebruikt, dit alles zal Ds.
Finkensieper op beslist zeer boeiende wijze
duidelijk maken.
Ik maak degenen die de eerste avond niet
konden komen erop attent dat de toegangs¬
prijs voor de beide lezingen is vastgesteld
op ƒ1,50.
Tenslotte deel ik u nog mee, dat de derde
a\ond is vastgesteld op H Maart. Spreker
is dan de heer C. Rümke, psychiater in
Groningen. De juiste titel van zijn lezing
staat nog niet vast. deze zal u t.z.t. nog wor¬
den bekend gemaakt. H. H. van S.
„In Holland staat een huis"
„In Holland staat een huis" — een huis in
de Bommelerwaard —
,,en in dat huis daar woont een heer", een
heer die zich eenzaam voelt en dus...
,,die heer die ,.kiest" een vrouw".
En die vrouw, die vrouw krijgt, zolang
haar het leven en gezondheid geschonken
is, te maken met die heer. En met dat huis.
Dat is een taak voor het leven en dat is .liet
weinig. Want ze weet opperbest dat het
,,thuis" een plaats moet zijn waar ze zoveel
aandacht aan moet geven dat haar man en
gezin er graag zijn. Ze weet dat ze het daar¬
om gezellig moet inrichten. Dat ze het goed
moet onderhouden en tegelijk zó moet on¬
derhouden dat het nooit haar levensdoel
mag worden.
Die arme hollandse vrouw: dat huis wil
al haar kracht en tijd opeisen voor hét on¬
derhoud, En dat mag niet want ze is in dat
huis om haar gezin mee voor te gaan naar
belangrijker dingen. Wat moet ze doen?
Natuurlijk: het huis zo practisch mogelijk
inrichten zodat ze energie en tijd kan be¬
waren voor meer dan de stofdoek en de af-
waskwast. Dat betekent dus dat ze zich op
de hoogte blijft stellen van wat haar in haar
arbeid ten goede kan komen. Daarom kwam
ze op' de woninginrichtingscursus welke in
November j.1. in de meeste dorpen van de
Bommelerwaard door de Protestantse Con-
tactraad voor Maatschappelijk Werk werd
gegeven. Ze liep pardoes een tentoonstel¬
ling van allerlei materialen voor vloerbedek¬
king, gordijn- en meubelsloffen binnen, zag
massa's foto's van stoelen, tafels, interieurs,
lampen en serviesgoed in allerlei stijl. En
mocht met dit alles een hollands huis inrich¬
ten. Samen met haar collega's: huisvrouwen
en toekomstige huisvrouwen. Zoveel men¬
sen, zoveel smaken. Dat betekende dus: van
mening met elkander wisselen, elkander cor¬
rigeren en in ervaringen aanvullen. En ver¬
der kennisnemen van goede kleuren. Want
dat kleuren belangrijk zijn leert de rijkdom
van kleuren in de natuur ons wel. Alleen is
het moeilijke, dat ze in de natuur vrijwel al-
111 d harmoniëren, en dat ze als ze door de
mens in huis worden aangebracht, gevaar
lopen met elkander ruzie te krijgen en daar¬
door de gezelligheid bederven. Terwijl die
huisvrouw het immers zo graag gezellig wil
maken m haar huis voor man en kinderen.
Een Omgeving werkt op een mens in, dat
weet iedereen. Daarom: laat de omgeving
goed van kleur en vorm zijn en vooral: laat
Uw hollandse huis practisch zijn. Dat be¬
tekent niet ,,alles" maar wel veel voor Uw
leven, want nogmaals: Uw dagelijkse om¬
geving geeft mede vorm aan Uw leven.
De woningmrichtingscursus bracht vrij¬
wel overal een geanimeerd samen-zijn en
samen-doen van de groepen. Zelfs waren er
al heren die begrepen hadden dat de vrouw
hunner keuze het op prijs stelt dat ze mee¬
kwamen naar deze cursusavond. Beter kan
het niet. Misschien, heel misschien heeft
zo'n avond een beetje meegewerkt aan in¬
zicht, smaakvorming en dus: levensvorming.
P.
De vraagiekens?
Het vraagteken op de voorpagina van
„De Bommelerwaard", het U bekende, min
of meer vertrouwde blad. heeft U die voor¬
pagina doen omslaan vol verwachting.
En... Uw verwachting werd beloond!
Een extra blad er in!
U bent gaan lezen en U hebt zich met ons
verheugd dat zo iets mogelijk was.
Wij bedoelen die samenwerking tussen
al die verschillende organisaties, waardoor
nu maandelijks huis aan huis in de Bomme¬
lerwaard bekendheid kan gegeven worden
aan het werk dat op velerlei gebied in onze
Bommelerwaard gebeurt.
Elders in dit blad vindt U meer over deze
organisaties en die samenwerking.
Hier willen wij U in de eerste plaats wij¬
zen op die vraagtekens, d:e U behalve op
de voorpagina ook in de kop van dit blad
aantreft. Die vraagtekens die moeten weg.
Wij willen het U verklappen: de afgevaar¬
digden der deelnemende organisaties, de be¬
stuurders der Welvaart^tichting, zij wilden
samenwerking, zij wilden een eigen krant.
zij waren het hier allemaal met elkaar over
eens, maar wat zij niet wisten... een naam
voor dat blad te bedenken.
Wat kon de redactie anders doen dan
vraagtekens te laten plaatsen op de plaats
waar op dit eerste nummer fier een naam
diende te staan?
Kom Bommelerwaarders help ons gauw
uit deze nood. U behoeft voor dit blad geen
abonnementsgeld te betalen, we sturen het
U maandelijks voor niets en niemendal in
de bus. Geeft U als tegenprestatie ons nu zo
mogelijk omgaande even per briefkaart of
brief op welke naam volgens U dit blad
moet dragen.
De volgende keer dus beslist geen vraag¬
tekens meer maar de naam die U een van
allen bedacht heeft.
U vraagt naar de beloning voor diegene
wiens ingezonden naam door ons wordt
verkozen?
Wel wij zullen trachten tot stand te bren¬
gen dat deze naam bij alle Bommelerwaar¬
ders een tastbaar begrip wordt, waar ze
maandelijks weer met stijgende belangstel¬
ling naar zullen grijpen.
Stuur dus Uw idee voor 1 Februari a.s.
aan ons adres: Welvaartstichting Bomme¬
lerwaard, de Virieusmgel 10, Zaïtbommel.
Coöperatieve Landbouwers Aankoopvereniging
„DE ONDERNEMING" W.A. NEDERHEMERT
Maandelijks zult U ook van ons in dit Streekblad
een artikel kunnen vinden waarmede boer en tuinder
hun voordeel kunnen doen.
Allereerst willen we enkele punten memoreren uit
de openingsrede tot de Algemene Vergadering van
het Centraal Bureau, gehouden in December j.1. te
Amsterdam, waarin de Voorzitter de Heer H. D.
Louwes o.m. sprak:
Maar, ook al mochten onze land- en tuinbouw
zwaarder tijden wachten, dan is het Centraal Bureau
daarin allerminst een onaandoenlijk profiteur, die zijn
kansen grijpt, doch wil het zijn en kan het zijn een
helper in nood zonder voorbehoud. Want als moei¬
lijker tijden een nog grotere inspanning zouden mede¬
brengen om de kostprijzen te verlagen met daarnaast
een weer meer ingrijpend landbouwbeleid met een
grotere bemoeiing met productie, prijzen etc. dan ral
ook ons Centraal Bureau onder die omstandigheden
een sterke constructieve hulp voor onze boerenstand
kunnen en willen zijn.
Wij beschikken immers over de apparatuur om
voor boer en tuinder een doelmatige aankoop en afzet
te waarborgen, om in veel aangelegenheden raad te
geven aan landbouworganisaties, productschappen en
aan de Regering. En wij zullen dan evenmin als wij
het ooit deden, een ei|en op direct enger zakenbe-
lang ingesteld beleid voeren, maar ons zonder voor¬
behoud scharen achter dat landbouwbeleid, dat boer
en tuinder in hun daartoe aangewezen organisaties,
de drie Centrale Landbouworganisaties en het Land¬
bouwschap, zullen ontwerpen en uitdragen.
In het voorjaar van 1955 hebben zich moeilijkheden
Voorgedaan met betrekking tot de verkoopvoorwaar¬
den bij de voorbereiding van de kali-afzet voor dit
seizoen. Dat deze moeilijkheden in bevredigende zin
konden worden opgelost is vooral te danken aan de
sterke positie die de coöperaties (Centraal Bureau en
C.I.V.) gezamenlijk innemen bij de binnenlandse af¬
zet van kali. Intussen kunnen wij onze vrienden van
de Franse en West-Duitse kalimijnen erkentelijk zijn
voor het juiste begrip, dat zij nog te rechter tijd om¬
trent de afzet en prijsvorming op onze markt hebben
getoond. Zonder onze krachtige positie zouden de
prijzen voor onze boeren van de kalimeststoffen wel
een?, minder aantrekkelijk geweest kunnen zijn.
Dit vooral moge nog eens duidelijk aantonen, dat
in onze huidige verhoudingen de boer en tuinder al¬
leen het volle profijt van htin coöperaties kunnen
hebben als zij verenigd zijn. Alleen een sterke positie
in de markt bij aankoop en afzet waarborgt de boe¬
ren en tuinders de mogelijkheid eigen, vnje wegen te
banen en open te houden naar producenten en con¬
sumenten.
Naast de voldoening is er ook bezorgdheid. Men
spreekt over een werkweek van vijf dagen De ar¬
beidsproductiviteit stijgt, dank zij de techniek en de
efficiency zo snel. dat verkorting van de arbeidstijd
mogelijk wordt.
Maar denken wij nu eens aan een vechoudersgezin
met een bedrijf, waar een of twee arbeiders zouden
moeten zijn, die naar de industrie gingen en niet te
vervangen blijken Hier wordt de afhankelijkheid van
het bedrijf steeds groter, met een werkweek van meer
dan /O uren in zeven dagen, van 's morgens vroeg
tot 's avonds laat met veel nachtwerk in de kalver-
tijd. Hier dus een omgekeerde ontwikkeling, waarbij
de welvaart van de boer in het gedrang komt als¬
mede zijn maatschappelijk aanzien.
Voor de maand Januari volgen hier enkele raad¬
gevingen:
Onkruidbestrijding in granen kan bij vorstvrij weer
plaats hebben als het gewas ca. 10 cm, hoog is en de
onkruiden 4—6 blaadjes hebben. Met D.N.C, liefst
in Januari. Met kalksükstof einde Januari/begin Fe¬
bruari.
Voor een ieder, die met bestrijdingsmiddelen om¬
gaat geldt deze regel: .,Wees uitermate voorzichtig".
Dus geen leeg verpakkingsmateriaal laten liggen doch
vernietigen: zware vergiften op afgesloten plaatsen
bewaren: bij gebruik de nodige voorzorgsmaatregelen
nemen: restanten, waar U toch niets meer aan heeft
kunt U beter begraven.
Het is niet wenselijk om bij vriezend weer stalmest
of gier op het land aan te wenden, daar er dan veel
van verloren gaat.
Voor aanwending van kali en fosforzuur op gras¬
land is Januari een geschikte tijd behalve voor zeer
lichte gronden waar het nog wat vroeg is.
Als voor drachtige zeugen tijdens vorst en sneeuw
geen weidegang mogelijk is, kan het wenselijk zijn
om in zo'n tijd wat levertraan of een ander vita¬
minen-preparaat te verstrekken. Ook door wat rode
wortelen bij te geven kan men in de behoefte aan
carotine voorzien.
Vooral drachtige merries vragen een oordeelkun¬
dige voeding Klachten (ook over de vruchtbaarheid)
hoort men vooral daar, waar de voeding te wensen
overlaat. (Mineralen, vitaminen, eiwit). Als kracht¬
voer is een goed mengsel beter dan uitsluitend haver.
Waierschapsnieuws
Wegens te overvloedige copie geniet net
W atersenopsnieuws voor ditmaal gastvrijheid
in de kolommen van „De Bommelerwaard '.
Soc. Char. Centrum
Interparochieel Sociaal Charitatief
Centrum in de Bommelerwaard
Naast de vele andere organisaties en in¬
stellingen, een steeds grotere ontwikkeling
der Bommelerwaard nastrevend, heeft ook
het Interparochieel Sociaal Charitatief
Centrum gaarne hare medewerking ver¬
leend, om het periodiek verschijnen van dit
mededelingenblad mogelijk te maken.
Het Centrum, dat de sociaal charitatieve
zorg onder de Katholieken in al zijn aspec¬
ten leidt en stimuleert, acht het haar taak,
dit gezamenlijk streven te steunen.
Niet alleen zal hieruit kunnen voort¬
vloeien, dat elke organisatie en instelling
haar taak en werk dichter brengt bij de
direkt betrokkenen, doch tevens zal een
beter begrip worden gekweekt voor ieders
streven.
En voor een goede verstandhouding èn
samenwerking, is dit begrip onontbeerlijk.
Moge dit blad. in al zijn eenvoud, het
gestelde doel bereiken!
Mr H. J. van Heijningen.
Voorzitter Interparochieel Sociaal
Charitatief Centrum in de
Bommelerwaard,
Boerenleenbank-berichten
Het getuigt van een gezonde ontwikkeling, dat de
verschillende publieke en private lichamen in de
Bommelerwaard door de gezamenlijke exploitatie van
dit blad, de voorlichting aan de inwoners van deze
streek gaan verzorgen.
Voor iedere organisatie ligt een taak op eigen
terrein. Zo zal de taak der Boerenleenbanken be¬
staan uit voorlichting op fmantieel gebied Het be¬
heer van een bedrijf vereist niet alleen vakbekwaam¬
heid en zakelijk inzicht, doch zeer zeker ook parate
kennis van geldzaken. Het is verheugend, dat de
noodzakelijkheid hiervan meer en meer wordt aan¬
gevoeld: daarvan getuigt ook de geweldige groei
der Boerenleenbanken sedert de laatste wereldoorlog.
In vele plaatsen is de Bank een druk bezocht kan¬
toor, waar men voor alle voorkomende geldzaken
terecht kan.
Wij rullen in dit blad bij al deze mogelijkheden
stil staan om U aan te tonen, waarom de Boeren¬
leenbank-organisatie de grootste spaar- en krediet¬
instelling van Nederland is geworden.
De geschiedenis der Boerenleenbank is ten nauw¬
ste verweven met de economische toestand van de
landbouw van ons land aan het einde van de vorige
eeuw.
Door de ontwikkeing van de moderne transport¬
mogelijkheden, kwamen de Amerikaanse landbouw-
voorraden tegen zeer lage prijs op de Nederlandse
markt. De landbouw in ons land, welke in die tijd
op verouderde methoden berustte, ontving hiervan
een ernstige terugslag, spoedig leidende tot een
agrarische depressie. Deze moeilijkheden konden
alleen overwonnen worden door verbetering van de
produktie-methode en aanschaffing van moderne be¬
drijfsmiddelen. De hiervoor noodzakelijke kredieten
konden slechts sporadisch worden verkregen en dan
nog tegen voorwaarden, welke onmogelijk zwaar
drukten op de bedrijven. Men kwam toen tot de
logische oplossing van dit probleem namelijk door
onderlinge samenwerking.
Het is de grote verdienste van Friednch Wilhelm
Raiffeisen, burgemeester van het dorpje Weijerbusch
in Westfalcn, dat hij de stoot heeft gegeven tot de
oprichting van de eerste Boerenleenbanken in Duits¬
land, de zogenaamde Raiffeisenbanken. De grote
propagandiste in Nederland was de Nederlandse
Christel. Boerenbond. Door haar streven werd in
1S97 de eerste Boerenleenbank in Nederland gesticht
in Meijel (L.). terwijl in datzelfde jaar Giesbeek
(Gld) volgde. Sedert dien zijn bijna 60 jaren voor¬
bijgegaan en het aantal banken is uitgegroeid tot
1323, waarvan 730 banken bij de Coöp. Centrale
Raiffeisenbank te Utrecht en 593 bij de Coöp. Cen¬
trale Boerenleenbank te Eindhoven zijn aangesloten.
Deze groei was mogelijk door de grote behoefte,
waarin zij hebben voorzien, het onbeperkte vertrou¬
wen, dat in haar werd gesteld, de hoogst mogelijke
rente-vergoeding voor de toevertrouwde spaargelden
en de billijke voorwaarden, waarop bednjfskredieten
werden verstrekt.
De grote omvang blijkt overduidelijk uit het ge¬
zamenlijke spaarkapitaal der banken, dat momenteel
ca 2150 miljoen gulden bedraagt.
Wij hebben de geschiedenis van het Boercnleen-
bankwezen in het kort geschetst en zullen in vol¬
gende berichten in onderdelen het algemeen karakter
der banken belichten, waarna het de lezer duidelijk
zal worden dat zij een belangrijke sociaal-economi¬
sche taak vervullen, doch waarbij toch steeds de
grondgedachte, de krediet-verlening aan de land¬
bouw, voorop blijft staan. Doch daarover later.
DE DEELNEMENDE
BOERENLEENBANKEN.
V.T.B.V.V.T.B.
Wanneer de lezer kennis neemt van de
inhoud van dit eerste blad dan is dit het
resultaat van een streven dat al geruime tijd
bestond.
Of de gedachte van de initiatiefnemers
juist was zal in de toekomst moeten blijken,
doch gezien de grote behoefte die in onze
streek bestaat aan voorlichting op ieder ter¬
rein, mag een gezonde belangstelling wor¬
den verwacht.
Waar de opzet is, dat iedere deelnemer
zich beperkt tot het eigen arbeidsterrein,
ligt het voor de hand dat wij in de toekomst
ons speciaal bezig zullen houden met de
tuinbouw in de Bommelerwaard.
Het is niet de bedoeling technische pro¬
blemen aan de orde te stellen, hiervoor leze
de tuinder zijn diverse vakbladen.
Daarnaast zijn er echter nog talrijke an¬
dere problemen die als gevolg van de vrij
snelle agrarische ontwikkeling om een op¬
lossing vragen, zodat wij zullen trachten
van tijd tot tijd hiervoor uw aandacht te
wekken.
Alvorens dan met een algemeen artikeltje
te beginnen mogen wij de lezer bij voorbaat
om clementie verzoeken, aangezien dit
schrijven niet ons dagwerk, en het maken
van fouten van welke aard ook, ons even¬
min vreemd is.
Over de inhoud van deze artikelen is
kritiek mogelijk, doch men houde rekening
met het bovenstaande.
En nu onze tuinbouw!
Deze tak van het agrarisch bedrijfsleven
in de Bommelerwaard dateert van de laatste
eeuwwisseling, al zal er in het klein natuur¬
lijk ook voor die tijd wel tuinbouw zijn ge¬
weest.
Algemeen is bekend dat Zaïtbommel de
bakermat van de tuinbouw in onze streek is
geweest, van waaruit de verdere tuinbouw
zich heeft ontwikkeld.
In die tijd leefde de tuinder noodgedwon¬
gen als een streng individualist, varend op
eigen kompas, zonder voorlichting van w-el¬
ke zijde ook.
Dat er toen in tegenstelling met nu veel
van het lichaam, doch minder van de geest
van deze pioniers werd gevraagd, is duide¬
lijk als men weet dat zij niet alleen produ¬
ceerden, doch ook de afzet zelf verzorgden.
Het was deze kleine groep die tenslotte
tot een belangengemeenschap kwam, waar¬
uit zich dan weer later de Veiling in de
Bommelerwaard heeft ontwikkeld.
In deze tijd. rijk aan interessante perio¬
den voor de geschiedschrijver, doch arm
aan materiële welvaart, beleefde de tuin¬
bouw enkele opflikkeringen in en na de
oorlog 1914—1918. doch bleef zowel kwan¬
titatief als kwalitatief beperkt.
Vanaf 1920 zien wij dan een vrij sterke
uitbreiding van de tuinbouw al betekende
dit uitsluitend, dat men meer aardbeien ging
verbouwen.
Het is zeker geen toeval als men officieel
de Bommelerwaard de streek van het kleine
boerenbedrijf noemde w'aar men aardbeien
teelde. Zo was het in die tijd, ten dele is het
nog zo, maar langzamerhand komt er nu
wat tekening in en loopt deze vorm van het
gemengde bedrijf onherroepelijk naar zijn
einde.
Gelijk met deze omvorming, sanering of
hoe men dit ook wil noemen, zal ook het
streng individualistisch karakter verdwijnen,
want gewild of ongewild vormen zich in
onze hedendaagse maatschappij steeds gro¬
ter wordende gemeenschappen.
Dit tijdsverschijnsel, waaraan ook de
tuinder zich niet zal kunnen onttrekken, zal
steeds hogere eisen stellen aan de onder¬
nemer en het zal van zijn kennis en inzicht,
van zijn energie en bereidheid tot samen¬
werking afhangen of hij zijn plaats als on¬
dernemer zal behouden.
Gaarne zullen wij in een volgend artikeltje
op deze categorie nog eens terugkomen.
N. G. d. D.
Copie voor het volgend num¬
mer gelieve men In te zenden
vóór 15 februari a.s. Red.