Tekstweergave van SCHW_1958-01-01_002
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
kalkfosfaat, dat in water oplosbaar is. Super
= beter; het fosfaat is nu beter of super
en vandaar de naam superfosfaat. Het ge¬
halte aan fosforzuur in water oplosbaar ligt
op 17, 18 of 20 %. Als voornaamste neven-
bestanddeel bevat het gips. In poedervorm
is het zeer stuiverig doch in korrelvorm
slechts matig. De invloed op de pH is neu¬
traal.
Superfosfaat is een snelwerkende algemeen
toepasbare meststof vooral op kalkrijke
gronden. Het gekorreld produkt laat zich
goed met de hand strooien, doch machinaal
strooien verdient natuurlijk de voorkeur,
vooral in verband met een goede verdeling.
Voor een normale fosforzuurbemesting
strooie men in het voorjaar op: zomergranen
300—400 kg, peulvruchten 400—500 kg,
consumptie-aardappelen 400—600 kg, poot-
aardappelen 600—800 kg, voeder- en suiker¬
bieten 400—600 kg en grasland 300—500
kg, alles per ha.
Het verbruik in Nederland neemt de laatste
jaren niet toe als gevolg van de hogere prijs
per % fosforzuur ten opzichte van thomas-
meel en mede als gevolg van het toenemend
gebruik van fosfaatammonsalpeter.
Deze laatste meststof, alsmede de overige
gemengde meststoffen en meststoffen, welke
niet of heel weinig in onze streek gebruikt
worden, behandelen we in een volgend
artikel.
Nu binnenkort het drukke voorjaarsseizoen
weer begint, verzoeken wij onze leden-af-
nemers dringend hun bestellingen tijdig te
willen opgeven. Als u weet, dat in een tijds¬
bestek van enkele weken duizenden tonnen
kunstmest verpakt en afgeleverd moeten
worden, zult u kunnen begrijpen, dat ■— om
een vlotte aflevering te bevorderen — enige
dagen speling wel nodig is. Geeft uw be¬
stelling dus tijdig op en wij zorgen, dat u
uw bestelde kunstmest tijdig zult ontvangen.
Protestantse Contactraad
voor Maatschappelijk werk in de Bommelerwaard
„Herinnert u zich nog
7"
„Herinnert u zich nog die laatste oorlogs¬
winter, toen u. door de oorlogshandelingen
gedwongen, de Bommelerwaard moest ver¬
laten?" Ik weet niet waar u toen geweest
bent. dicht bij huis of ver af. of u het goed
gehad hebt of minder goed. Maar één ding
weet ik wel: dat u zich verdreven voelde van
huis en haard, van uw eigen stukje grond,
dat u zich een zwerver wist, een vluchte¬
ling.
,.Herinnert u zich nog, dat u weer terug¬
kwam hier?" Misschien was er van uw huis
niet veel meer over en hebt u zich lang moe¬
ten behelpen met een noodwoning, met wat
gekregen meubilair en potten en pannen.
Maar u was weer thuis, in uw dorp, in uw
streek, u was vluchteling at.
..Herinnert u zich nog de Hongaarse op¬
stand van 1956, toen vele duizenden
Hongaren, gedwongen door de nood¬
toestand in hun eigen land, de grenzen over
trokken en van dat moment af vluchteling
waren7" Niet alleen verdreven van hun
huis en haard, maar uit hun land, misschien
wel voor goed.
En u weet ongetwijfeld, dat er in de hele
wereld nog onnoemelijk veel andere vluchte¬
lingen zijn, verdreven uit hun land door de
politieke toestand, die zij niet kunnen en
willen accepteren. Voor hen is geen terug¬
keer meer mogelijk, zij raken nooit meer
vluchteling af.
Om hun leed iets te verzachten trachten
andere volkeren, andere landen hen op te
nemen om hen dit gemis aan een vaderland
wat te vergoeden en hen misschien in de
toekomst een ander vaderland te geven.
Ook Nederland helpt hieraan mee. u weet
dat verleden jaar enkele duizenden Honga¬
ren in ons land zijn opgenomen. Maar wij
kijken ook graag nog verder dan alleen naar
de Hongaren en willen ook andere ver¬
drevenen helpen. Maar dit kost geld, veel
geld. En daarom doen wij een beroep op u.
Nu de feestdagen voorbij zijn, die u
zo gezellig in uw eigen huis gevierd hebt.
Op 1 februari zal er in de hele Bommeler¬
waard en Heerewaarden een collecte wor¬
den gehouden voor dit vluchtelingenwerk.
U weet, dat er hier een Stichting Vluchte¬
lingenhulp Bommelerwaard is opgericht,
verleden jaar, die de zorg op zich heeft ge¬
nomen voor enkele Hongaren en dit straks
ook nog zal doen voor andere vluchtelin¬
gen. Mensen, die in de Bommelerwaard
komen wonen en waar wij in de Bommeler¬
waard voor moeten zorgen. Uw geld gaat
naar deze Stichting en blijft dus in zijn
geheel in de Bommelerwaard, voor „onze
eigen vluchtelingen" of, mag ik zeggen:
voor onze eigen mensen?
Daarom doen wij een dringend beroep op
u om met gulle hand te geven.
„Herinnert u zich nog, dat u in de laatste
oorlogswinter vluchteling werd, maar herin¬
nert u zich vooral nog uw vreugde toen u
weer thuis kwam?"
B.O.G. ring Bommelerwaard
Aalst en Brakel vieren hnn zilveren juhil
Ditmaal gaan we weer eens op bezoek bij
Wim van den Heuvel in Brakel. Uit die
westhoek hoor je vaak een hele tijd niets,
waardoor je soms de indruk zou krijgen, dat
het B.O.G.-werk daar niet zoveel om het
lijf heeft. Niets is echter minder waar. Over
de Aalster afdeling is me niet zoveel bekend,
maar van die uit Brakel weet ik. dat deze
nu al meer dan een kwart eeuw een zeer
belangrijke plaats in de dorpssamenleving
inneemt.
Ja, dat las u-zo juist goed: een kwart eeuw.
Vorig jaar 15 maart was het 25 jaar gele¬
den, dat te Brakel de plaatselijke afdeling
van de Bond van Oudleerlingen van land¬
en tuinbouwonderwijs in Gelderland werd
opgericht met leden uit Aalst, Brakel, Ne-
derhemert en Zuilichem.
Net zoals sommige echtparen hun zilveren
jubileum trachten te verdoezelen wilden dit
ook de B.O.G.-ers in Aalst en Brakel.
Het stichten van 'n diepvrieskluis vond men
daar veel belangrijker. In feite is dit natuur¬
lijk ook zo, maar toch kwamen de besturen
van de beide afdelingen alsnog tot de con¬
clusie, dat men dit heuglijk gebeuren moet
herdenken.
Begin februari zal door de jubilarissen Aalst
en Brakel in „het Werkliedengebouw" te
Brakel een gezamenlijke feestavond belegd
worden.
In het volgend nummer hopen we u te ver¬
tellen hoe dit festijn dan verlopen is.
Toen ik de vorige keer voor de B.O.G.-ru¬
briek naar Brakel toerde, was dit voor de
grote W.E.B.O.-tentoonstelling daar. Het
zomerde lekker en het zonnetje blikkerde ge¬
zellig op de kabbelende Waalgolfjes. De
tuintjes voor de dijkwoningen boden een lief¬
lijke aanblik, terwijl de mensen met opge¬
stroopte mouwen over de dijk, die telkens
weer een ander en mooier uitzicht bood,
fietsten.
Deze week was het heel anders. Het water
van „onze rivier" was met tevreden met de
zomerbedding en „bezette" de uiterwaarden
van dijk tot dijk. Een gure zuid-wester joeg
„venijnd" tussen de huizen door en de
schaarse fietser tornde van bocht tot bocht,
dan eens een eindje gekromd over het stuur
en stampend op de trappers, dan, na een
scherpe draai, onverwacht met grote snel¬
heid voortgeblazen door de wind, maar
steeds het stuur stevig in handen om te voor¬
komen, dat men door zon onverwachte
stoot, tussen de huizen door. naar beneden
geveegd werd. Nee, lieflijk was het nu hele¬
maal niet. Wel boeiend. Het water, waar
anders zo'n rust vanuit kan gaan, sloeg nu
schuimend omhoog tegen de asfaltschoeiing
en maakte een overweldigende indruk op
ons. Desondanks waren we eerlijk gezegd,
blij, dat we „het dorp aan de rivier" be¬
reikten en binnenstapten in de gastvrije wo¬
ning van de reeds genoemde promotor der
Brakelse B.O.G. We kwamen niet voor
niets. Behalve dat Wim's vrouw voor een
pittige kop koffie zorgde, bood hij ons zelf
een hele reeks van gegevens aan over de
25 jaren van bestaan der Brakelse B.O.G.
We vinden het wel een beetje jammer dat
we zoiets ook niet hebben van Aalst, maar
daar is nu eenmaal niets aan te doen.
Hieronder zullen wij trachten u enkele
hoogtepunten uit deze periode voor te scho¬
telen.
1932. Bij gebrek aan land- en tuinbouw¬
scholen werden overal in de Bommelerwaard
avondcursussen voor de leergierige jonge
boeren en tuinders georganiseerd, zo ook in
Brakel. Hier was het meester Rüger, die er
bij het lesgeven steeds op aandrong, dat de
jongeren zich moesten organiseren, wilde
men wat bereiken in de wereld. Op 15 maart
van dit jaar kwam de toenmalige secretaris
van het hoofdbestuur der B.O.G.. de heer
Evertse en de afdeling, waar we het in het
begin al even over hadden, was gesticht.
1933. De Nederlandse landbouw verkeerde
in een diepe depressie. Ook hier was de
nood. door de alles vermoordende crisis,
zeer groot. Slechts met de grootste moeite
kon men zich staande houden. De kleine boe¬
ren konden zelfs de kunstmest en het zaai¬
en pootgoed niet betalen, laat staan hun be¬
drijfjes moderniseren of wat sparen. Geluk¬
kig kreeg het bestuur het voor elkaar, dat
de B.O.G.-ers — op krediet — alle nodige
spullen van de coöperatie uit Nederheraert
konden betrekken. Na 8 a 10 maanden werd
dan via de afdeling betaald. De ouderen zijn
er nog steeds dankbaar voor, dat zij zo¬
doende toch verzekerd waren van goede
kwaliteit tegen billijke prijzen.
1934. In dit jaar werden voor het eerst
bloemstekken aan de schoolkinderen uitge¬
reikt. In september werden de bloemen bij
elkaar gebracht, ze werden gekeurd en er
werden prijzen uitgereikt, 's Avonds werden
de ouders en andere belangstellenden in de
gelegenheid gesteld het geheel te komen be¬
zichtigen.
1935. Voor het eerst trokken de B.O.G.-ers
er gezamenlijk op uit. Deze traditie is tot
op de dag van vandaag gehandhaafd. De
bussen toerden o.m. naar Limburg met zijn
donkere mijnen, België met zijn andere land¬
bouwmethoden, naar diverse grote veilingen
en vele bekende tentoonstellingen.
1936. De nog jonge vereniging hield in
Nederhemert haar eerste tentoonstelling met
hoofdzakelijk inzendingen uit eigen streek,
omvattende groente en fruit. Dat het geheel
goed slaagde was voor een groot gedeelte
te danken aan mevr. Roseboom, die de „or¬
ganisatoren" met raad en daad bijstond. In
samenwerking met de burgemeester werd een
excursie georganiseerd naar Bennekom met
als gevolg, dat hetzelfde jaar de eerste poot-
aardappelbewaarplaats in de Bommeler¬
waard te Brakel tot stand kwam.
1937. Om de algemene ontwikkeling op ho¬
ger peil te brengen werd gestart met het
vertonen van films en het beleggen van ver¬
gaderingen, waarbij „goede" sprekers het
woord voerden.
1938. Daar de bijeenkomsten vooral in de
wintermaanden belegd werden en deze
steeds in Brakel plaats vonden, was het
voor de leden uit Aalst vanwege de slechte
weersomstandigheden e.d. uitermate moeilijk
steeds aanwezig te zijn. Daar het ledental
steeds groter werd, was het nu mogelijk de
zaak te splitsen in twee afdelingen: Brakel
en Aalst. Dit bleek later een wijze zet ge¬
weest te zijn, want het had tengevolge, dat
de band tussen de leden in een plaatselijke
afdeling sterker werd.
1939. Om de tuinen bij de bedrijven een
wat fleuriger aanzien te geven en om ver¬
sieringsmateriaal te hebben voor de bloemen-
tentoonstelling werden in het groot dahlia¬
knollen aangekocht, welke voor de kostprijs
ter beschikking van de leden kwamen.
Ook liet de kas het toe materialen aan te
kopen, welke te duur waren voor êên bedrijf.
Deze werden gratis ter beschikking van de
leden gesteld.
1940. Zoals Deventer bekend is door zijn
koek is Brakel dit door de knollen. De meest
gevreesde ziekten in dit gewas zijn knolvoet
en bruin. Daar hierdoor de kwaliteit slechter
wordt en de prijzen lager worden, lag het
voor de hand hiertegen middelen te zoeken.
Hiervoor werd een koolraapveld aangelegd.
1941. Op de jaarbeurs te Utrecht werden
nieuwe materialen aangekocht. De praktijk
had bewezen, dat de werktuigenvereniging
in een grote behoefte voorzag. De appara¬
ten, die varieerden van een nevelspuit tot 'n
greppelsnijder, van een aardappelton tot een
veescheerapparaat waren tot dusver steeds
bij de bestuursleden ondergebracht. Nu ech¬
ter kreeg men de beschikking over een
schuurtje, waar alles in opgeslagen werd,
hetgeen het onderhoud en de controle zeer
ten goede kwamen.
1942. Tengevolge van de oorlog liep het
animo voor de vereniging terug. Bovendien
was het uiterst moeilijk nog avonden te be¬
leggen, omdat men bij allerlei instanties aan¬
kloppen moest voor extra stroomverbruik.
1943. Liquidatie op last van de bezetter.
1944. Geen aktiviteiten.
1945. Het jaar der bevrijding. Bezield door
de B.O.G.-gedachte nodigden enkele enthou¬
siastelingen, de heer Roseboom als spreker
uit op de eerste na-oorlogse vergadering,
met als doel de leden wegwijs te maken in
de veranderende wereld.
Ook in vroegere jaren ondervond de afde¬
ling veel steun van de „grote man" uit het
„Sterrebos". Dat was o.m. toen er indertijd
een geitenfokvereniging door de B.O.G. ge¬
sticht was. Toen alles in kannen en kruiken
was, kwam men tot de ontdekking, dat voor
de groei en bloei van een dergelijke vereni¬
ging een bok nu eenmaal onontbeerlijk was.
Het was de heer Roseboom, die redding
bracht, dat wil zeggen, hij financierde de
aanschaf van een raszuivere stamvader.
1946. Nieuwe leden stroomden in grote ge¬
tale toe, terwijl het verenigingswerk als zo¬
danig steeds „lekkerder ging draaien".
In de zomer trokken velen naar de streek-
wedstrijden in Opijnen en naar de fokvee-
dag, die zijn intrede in de Bommelerwaard
deed.
1947. In de dorpen langs de Maas werden
overal werktuigenverenigingen opgericht.
Daar deze goed bleken te voldoen werd een
deskundige uit deze streek, dhr. Stuvers
uitgenodigd om uiteen te zetten, hoe een en
ander in Hedel werkte en hoe men hiervoor
gebruik kon maken van de geblokkeerde
gelden. Na enkele dagen was de stichting
van de Brakelse werktuigenvereniging een
feit.
1948. De Floralia-tentoonstelling werd op¬
nieuw en grootser dan voorheen opgezet.
Verschillende scholen uit de omgeving
trachtten elkaar de loef af te steken met de
mooist-gekweekte plant.
1949. Van het B.O.G.-bibliotheekje werd
dankbaar gebruik gemaakt. De lectuur was
hoofdzakelijk vak-technisch. Des winters
werd in samenwerking met de R.L.V.D. ge¬
start met de stalwedstrijden,
1950. Voor het eerst werden de huisvrou¬
wen bij de bloemententoonstelling betrokken.
Over de lezing, die Ir. Cleveringa, 's winters
hield over sporenelementen, aardstralen,
aardappelmoeheid e.d. wordt nu — in 1958
— nog gesproken.
1951. Bepaald „schokkende" gebeurtenis¬
sen vonden niet plaats. Wel werd, waar no¬
dig, hetzij plaatselijk hetzij landelijk, hulp
verleend, maar daar praten ze in Brakel niet
graag over. Men voelt dat aan als een plicht
zonder meer.
V.V.T.B,werdeengroot1952. Van de V.V.T.B, werd een groot
aantal aardbeiplanten tegelijk ingekocht voor
de leden, opdat men zeker zou zijn van
eerste-klas materiaal.
1953. In samenwerking met de afdeling'
IgeorganiseerdopdeAalst werd de WEBO I georganiseerd op de
Heerlijkheid te Brakel. Ruim 3000 bezoekers
kochten een kaartje met als resultaat een
flink ..batig saldo".
1954. In samenwerking met de plaatselijke
rij vereniging werd een ontspanningsavond
belegd. Deze viel zo in de smaak, dat dit
nu een traditie schijnt te worden.
Door bemiddeling van de heer Jansma wer¬
den de kalveropfokclubs in de Bommeler¬
waard opgericht.
1955. De heer Wisselink, het aktieve hoofd
van de landbouwschool te Bruchem, bracht
het voor elkaar, dat de Bommelerwaard 7
afdelingen telt, met als gevolg de vorming
van een eigen ring en dus een afgevaardig¬
de uit onze streek m het hoofdbestuur.
1956. De Stichting ter Bevordering van de
Welvaart in de Bommelerwaard zag wel
wat in de B.O.G.-ers en nodigde een afge¬
vaardigde uit zitting te nemen in het alge¬
meen bestuur.
Ook kregen we een plaatsje in „De Schijn¬
werper".
1957. Jubileumjaar.
Met B.O.G.-groeten,
V.GERRIT V.
Van de redactie.
Met graagte hebben wij in dit nummer niet
weinig ruimte afgestaan voor aankondiging
en aanbeveling van de omstreeks 1 februari
a.s. m onze streek te houden collecte voor
vluchtelingenhulp.
Door middel van deze collecte zullen wij in
de gelegenheid worden gesteld tot daad¬
werkelijke naastenliefde „tot ver buiten on¬
ze landsgrenzen" (al schijnen de begrippen
„naaste" en „afstand" elkaar uit te sluiten).
Nu de krachten van de onmenselijkheid be¬
schikken over wapens „voor grote afstand",
troost het een beetje, dat de menseli]kheid
ook wat verder van huis gaat.
Met graagte zullen wij in een volgende
..Schijnwerper" enige plaats inruimen voor
mededeling van de opbrengst van de dan
gehouden geldinzameling.
Misschien zullen zij, die de gelden besteden,
er te gelegener tijd behoefte aan hebben
daarvan enige rekenschap af te leggen
tegenover het publiek.
Misschien zullen zij, die de gelden gaven,
zodoende van enige tegenzin in collecten in
het algemeen genezen worden.
Bovendien hebben zij er ook een beetje
recht op te weten waar hun geld gebleven
is. omdat ,,de klok der barmhartigheid met
hun klepel werd geluid".