Tekstweergave van SCHW_1959-04-01_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
DE SCHIJNWERPER O 11 c h 11 n a ter» Devondenino Verschijnt de laatste dinsdag van iedere maand huis-aan-huis in de Bommelerwaard en Heerewaarden. BIJLAGE VAN „DE BOMMELERWAARD" 4e JAARGANG Nr. 4 APRIL 1959 Redactie: M. VV. Aars: Redaclic Zallbom G. Reijnen ei- de Virlensingel 10. . telefoon 04 180-W uitgegeven door een commissie van de Stichting Ier bevordering van de Welvaart in de Bommelerwaard, bestaande uit vertegenwoordigers van: Poldcrdi.irict Bommelcrwoard boven de Meiduk Slickling ter Bevordering vun de Welvaart in de Bomo.ele waard Co„p. Veiling Zellbommcl en OnMrekcn Coop Landbouwer* Annkoopvcrcniging „De Ondernemi ,«" Nederben Coop. Telenvereniging ..De Bommelerwnord' Kerkwijk Vereniging tol Bevordering en Verbetering van de Tuinbouv . i/d Bo.omele Slieliling Kraamcenlrum van bet Groene Km,. Ie Zoltbc mmel ProteatanLc Contaclroad voor Maatschappelijk Werk lil de BommelcrwE Inlerparocbieel Sociaal Charitatief Cenlrnm in da Bomnielcrwaard De afdelingen van de NWdbrabnnlseChri.lelijke Boerenbond i/d Bommelerv. De ofdebngen van de Chrl.lcliikc Boeren en Tuindersbond i/d Bo.nmelerv De afdalingen van de Gelder.e Moalscbapplj van Landbouw i/d Bommelcrv. Veeteelt Commluie B O.G ring Bommelern Sliebltng Bockboudbureau en Accounlanl.dienst v.d. OMvL blik. Z.llboi Bo, Coop Coup. Coup. Bo. Fabriek va Coop Zn K.I.. enbonk Ie Aromen enl.cnbank Ie Hed.l enlaenb.nk la R0..U01 enleenbank te Zaltbom Melkproducten ..De B elfabriek ..Op Hoop vi liging ..Weit Betuwe" Zegen' Ger »De Schijnwerper« Met „De Schijnwerper" gaat het helemaal niet goed. Hoe zou 't ook kunnen? Een blaadje, dat een paar jaar geleden 20 maar door enkele idea¬ listen zonder abonnementsgeld werd opgezet en huis aan huis bezorgd, het zou wel iets bijzon¬ ders zijn — zelfs in de Bommelerwaard — als dat zo gauw goed zou lopen. Alles heeft zijn tijd nodig om op gang te komen, ook „De Schijnwerper". Het met betalen van abonnements¬ geld wil niet zeggen, dat het niets kostte, de drukker en de uitgever moeten ook leven en kunnen het niet voor niets doen. Welnu, de kos¬ ten werden gedragen door de deelnemers, waar¬ van men de namen vindt op de voorpagina van het blaadje. Dat de bezorging weinig kosten met zich bracht ('maar zij is er dan ook naar, want nog altijd zijn er velen, die het blaadje niet ontvangen, blijkbaar zijn er bezorgen, die het met bun plichten zo nauw niet nemen) komt, doordat zij gecombineerd wordt met de huis- aan-huis-verspreiding van het advertentieblad „De Bommelerwaard". Het gaat dus in één moeite door- De laatste tijd begonnen zich financiële moeilijk¬ heden voor te doen, enkele deelnemers bedank¬ ten Bovendien vinden velen de verschijning eenmaal per maand te weinig. Een onderhoud van de redactie met het bestuur van de midden¬ standsvereniging te Zaltbommcl en de uitgever deed het plan rijpen tot de uitgave van een ge¬ zamenlijk blad te komen en dan tweemaal per maand Dit plan wordt nu uitgewerkt en zal in een in mei te houden deelnemersvergadering worden voorgelegd Er zit perspectief in. Protestantse Contactraad ,.Op de ouders rnst de taak van de opvoeding Dit is een meer dan eenmaal herhaalde stelling uit het laatste raadsvcrslag van de gemeente Kerkwijk. Niemand zal deze stelling willen aan¬ vallen of bestrijden. Wij zouden echter willen trachten een andere stelling daarnaast te plaatsen en te vragen deze in dit blaadje — indien men het er niet mee eens is — wel aan te vallen De stelling n.1.; „Niet op de ouden alleen rust de taak van de opvoeding'. Wij hebben ons met deze vraag bezig gehouden, omdat indien deze stelling onjuist zou zijn en het op de ouders alleen zou neerkomen, het jeugd- en vormings¬ werk, zoals dat door de contactraad werd opgezet, voor een deel overbodig zou zijn. De bouw van dorpshuizen en gymnastieklokalen, alsmede de aanleg van sportvelden, zwembaden en speelwei¬ den zou eveneens nagelaten kunnen worden. Er zou dan veel geld bespaard kunnen worden. Maar zo is het niet. Integendeel, het is noodzakelijk, dat zowel van de kant van particuliere instellin¬ gen als van die van de overheid, hulp wordt geboden. De ouders, die de gehele of vrijwel de gehele dag nodig hebben voor hun werk, kunnen niet voortdurend met die opvoeding bezig zi|n, dwz niet elke dag en niet elk uur. Veel tijd loopt de jeugd onbeschermd en ongecontroleerd rond en welke kinderen zullen zo braaf zijn, aangenomen dat de ouders hen altijd weer opnieuw het goede voorhouden, hieraan xfilledig gevolg geven? Wij weten wel beter. Daarom is het van het grootste belang, dat daar waar het de ouders niet meer mogelijk is hun kinderen te volgen, ande¬ ren bijspringen. „Ledigheid is des dnivels oorknssen" Het op een nuttige wijze opvullen van de tijd, welke de jeugd niet gebruikt voor werk of stu¬ die, is één van de grootste problemen van onze tijd. Welke ouders, behoudens heel enkele uit¬ zonderingen, zien er kans toe dit probleem tot een goede oplossing te brengen? Men stelle zich deze vraag eens duidelijk voor de geest en dan niet alleen voor het eigen gezin, maar ook voor de vele anderen, voor de gemeenschap. Dan zal men toe moeten geven, dat deze oplossing voor de ouders alleen met mogelijk is, al is het enkel maar omdat de jeugd op haar beurt voor vraag¬ stukken wordt geplaatst welke de ouders niet of nauwelijks kennen en waarmee ze de jeugd niet kunnen helpen. Men kan dan wel trachten zich er af te maken met dooddoeners als. „Dat is nooit geweest, dat is nu ook niet nodig" of „Al dat nieuwe is nergens goed voor, laten wij maar bij het oude blijven" of „Excessen zijn er altijd geweest, die zullen er wel blijven", doch daarmee komt men er niet en daarmee is men beslist niet verantwoord. Op dit punt is: „Gods water over Gods akker laten lopen" misdadig. Het zou ons te ver voeren vele van deze vraag¬ stukken te noemen en te bespreken, wij volstaan daarom met een enkele, n.1. de kwestie, die in de Kerkwijkse raad door een der leden genoemd werd: „Wat in het verleden in Gameren gebeurd is'. Iedereen weet langzamerhand wel wat hier¬ mee bedoeld wordt. Welnu, een open vraag met een dringend verzoek daarop een open antwoord te geven. Men zou met dat te doen de gemeenschap — dat zijn onze naasten — een bijzonder grote dienst bewijzen. zedenvtnUner.de,diephldekinderzielDeze zedenvtnUner.de, diep hl de kinderziel ingevreten nooit meer goed te maken kwestie, weten alle ouders daar raad mee? Vooruitlopend op anderer antwoord zeggen wij nu reeds: „Nee". Voor een gemotiveerd: ,,faf} van anderen stellen wij deze kolommen gaarne wijd open Dit .Ja'' zou ons voor een deel kunnen doen begrijpen de negatieve houding ten opzichte van de ƒ250,— voor het jeugdwerk in Gameren, doch kan of durft men dit ,.Ja' niet uit te spre¬ ken, dan houden wij de stelling staande: „Niet op de ouders alleen rust de taak van de opvoe- ding". Later hopen wij iets te kunnen en mogen schrij¬ ven over hoe en welke anderen mogen en kun¬ nen helpen. R. De Welvaartstichting Als dit nummer verschijnt zal, behoudens on¬ voorziene omstandigheden, de nieuwe secretaris, de heer J. de Boer uit Stompetoren (N.H.) reeds met zijn werk zijn begonnen. Wij zijn verheugd, dat het ten slotte gelukt is weer een — naar wij hopen — „juiste man op de juiste plaats" te vin¬ den. Dhr Boer, die een o.i. goede scholing voor de onderhavige functie heeft genoten en in zijn vrije tijd nog met zijn studie door wil gaan, heeft o.a. enige jaren de leiding gehad van een fruit- teeltbedrijf. Hij is van huis uit een agrariër, studeerde en studeert nog maatschappelijke pe¬ dagogie en heeft grote belangstelling voor de verschillende vormen van st reekontwikkeling. Hij past dus geheel in het ontwikkelingswerk zoals zich dat in de Bommelerwaard voordoet. Wij hopen, dat na enige kennismaking met de streek, hij in staat zal zijn de vele problemen, \eranderendetijdindedie zich in onze sterk \eranderende tijd in de \oordoen,terhandtenemenenBommelerwaard \oordoen, ter hand te nemen en mede tot 'n oplossing te brengen. Wellicht zal hij ook aan „De Schijnwerper", die waarschijnlijk binnenkort een grote verandering zal ondergaan, met gunstig gevolg zijn zorgen kunnen besteden. Het secretariaat werd — gelijk bekend —■ de laatste maanden waargenomen door de heer Lin- denbergh, secretaris van de Gelderse Komgron- dencommissie en mevrouw Hovens Greve. Voor deze hulp past ons een woord van hartgrondige dank. Beiden bhj\en overigens volledig inge¬ schakeld, de eerste vanwege de intensieve con¬ Komgronden.com-tacten, die tussen de Gelderse Komgronden.com- missie en de Welvaartstichting de laatste tijd gegroeid zijn, de tweede ter assistentie van het secretariaat. Alle voortekenen wijzen er op, dat in de komende tijd de Wehaartstichting wederom ten volle haar plaats zal kunnen innemen, gelijk zij dit in het verleden altijd zo gaarne, en wij mogen wel zeg¬ gen met succes, heeft gedaan. Deze goede berichten zouden onvolledig zijn, indien wij geen gewag maakten van de bijzon¬ dere belangstelling en bijgevolg niet genoeg te waarderen financiële hulp van het Provinciaal bestuur. Bleken de laatste jaren alle gemeenten in de Bommelcrwaard bereid hun bijdrage van 20 pet. per inwoner te leveren, tot en met 1958 lijk Werk wil subsidiëren. vulde de provincie slechts aan met 50 pet. van Alles bijeengenomen ziet het er dus naar uit, dat wat de streek zelf deed. Vanaf begin 1959 echter de werkzaamheden van de Stichting intensiever heeft het Provinciaal bestuur een subsidie toege- dan ooit zullen kunnen worden aangepakt, Aan zegd van 100 pet Bovendien is de kans niet goede voornemens ontbreekt het bij het bestuur uitgesloten, dat het ministerie van Maatschappe- en de nieuwe secretaris stellig niet. Giel en 1 kki 't Is lente ! As tè zo is, dan ister mirstal ok een nijt geluid, hier hedd't dan: „De Schijnwerper" wor misschien een ander krantje-, 't wor nou zogezecd van apart inwonend, opgenomen in 't huiselik verkeer. 't Wor nou veul béter te lêzc, de stukskes worre veul korter, mar ze komme nou om de virtien daog, dè is toch ene goeie voruitgang, wor? Giel vond 't ok hèndigr „Dan schrijfde mar in tille- gramstijl", zcetie. Dè gao dan zo: Giestere waster Veilmgvergaodering in 't Nut, der waore behalve t bestuur 40 mmse. De volgende keer is 't in de ketine! Der wiere 2 nije bestuurs- leje benoemd, ene uit Dncl en ene- uit Poejeroye. Die uit Poejeroye het de vergaodering nie bedankt, want die waster nie, mar uit Driel wèl (dè deej Giele goed, hur!). Der waore nog veul meer ver- V.V.T.B,waordec^efgaoderinge, eentje van de V.V.T.B, waor de c^ef weg was gegaon van de proeftuin en waor ene gloednieuwe wier benoemd. Den ouwe kreeg mooi spul aon 't end en den nije mot 't nog mar af- wachte! Bij de stichting is ok wir ene secretaoris benoemd, die mot nou de welvaort opvoere, 't ister eentje uit honderd, dus nie den eerste den beste. Zo ziedc overal wir nije gezichte, mar mee 't kabbenet wil 't nog nie zo best.. Nou nog gaouw effe wa recht zette; vruger dochte we allemaol, dat de stadslui niks mee de boere ophaddc, mar nou hadd't toch mar wènig geschild of der was een boerepartij in de Kaomer gekomme, gekoze dur de stadslui. Van zoveul simpetie, daor kikte toch ene keer van op! As te redaksie 't nou nog te lang veindt, dan mot ze 't mar zegge, want Giel en ikke kunne 't nóg korter, hur! Nijverheidsonderwijs voor meisjes De meeste meisjes in de 6e klas van de lagere school hebben nog wel een paar jaar leerplicht te goed, maar in dit schooljaar wordt, althans gedeel¬ telijk, toch al over de toekomst be¬ slist — de naaste toekomst en de latere toekomst. HOE GING DAT VROEGER? Vroeger was het in het algemeen voldoende als het meisje de lagere school van a tot z meemaakte. De ouders interesseerden het weinig wat ze er leerde; als ze maar goed onderwezen werd in naaien en breien. Zo gauw ze mocht, kwam ze van school af om moeder een handje te helpen en soms wrcrd er al gauw een betrekking gezocht. De nodige vakkennis deed het meisje op bij moeder thuis of in haar betrekking. EN NU? Nu alle kinderen ten minste tot zo ongeveer het einde van hun 14de jaar op school moeten blij¬ ven is het meer en meer een goed gebruik gewor¬ den ook de meisjes na de 6de klas van de lagere school naar een school voor voortgezet onderwijs te zenden. De studiehoofden zullen naar een middelbare school of ulo gaan. Later kan zon meisje dan toch nog wel bij het nijverheidsonderwijs terecht komen. Doch ook voor de meisjes, die niet zozeer een studiehoofd hebben, valt nog heel veel te Ieren, ze móéten ook nog heel wat leren, want de eisen, die de huidige maatschappij stelt aan het meisje, dat van school af komt — de jonge vrouw van straks — zijn anders dan in het verleden, zelfs al wordt dat meisje „maar gewoon huisvrouw". Ook zo maar gewoon huisvrouw zijn is een vak — en zelfs een moeilijk vak — en belangrijk! Huisvrouwen voeden voor een groot deel de kin¬ deren op; ze vormen door het verzorgen van voeding, woning enz. een grote steun voor de volksgezondheid; ze beheren gezamenlijk min¬ stens 3/4 van het volks inkomen. En zou hiervoor een goede vakkennis niet belang¬ rijk zijn? Daarom zal een meisje na de 6de klas lagere school verstandig doen naar de huishoudschool te gaan Ze komt dan in de z.g. PRIMAIRE OPLEIDING Deze opleiding duurt 2 jaren. Het meisje heeft 33 lessen van 50 minuten per week, De ouders behoeven nog geen schoolgeld te betalen. De leerlingen krijgen onderwijs, dat we als volgt kunnen omschrijven: zorg voor de voeding; voor kleding en huishoudgoed; voor de woning en de gezellige sfeer in huis; het maken en verstellen van eenvoudige kleding; zorg voor de kinderen; \ormendonderwijs(_ditomvato.a.algemeen \ormend onderwijs (_dit omvat o.a. nederlandse taal, rekenen, lezen, aardrijkskunde en geschiedenis); lichamelijke oefening en bij het landbouw huishoudnnderwijs zorg voor de tuin. Het lijkt de meisjes meestal wat fijn in zo'n mooie leskeuken mét alle klasgenootjes te mogen koken. Alle leerlingen hebben op hun eigen plaats als het ware een eigen keukentje met van alles er in, wat nodig is om een maaltijd te be¬ reiden. Natuurlijk wordt dat in het begin een eenvoudig maal — later leren ze pas wat moei¬ lijker gerechten klaar te maken. En dan eten ze gezellig samen in de eetkamer. Ook wassen en strijken is een kunst, die geleerd moet worden en het schoonhouden en gezellig maken van de woning. In de naailes Ieren ze eigen kleding naaien, on¬ dergoed of een pyama, een rokje, blouse of jurk. Maar... kleren slijten en dan moeten ze worden versteld. Ook dat krijgt aandacht. Kindc-rverzorging krijgen de leerlingen in de 2de klas en bij algemeen vormend onderwijs horen ze nog van alles, dat interessant en nuttig is. Een heerlijke afwisseling tussen de andere lessen vormen zingen en gymnastiek. En in de tuin Ieren ze niet alleen het kwreken van groenten — die later in de kookles weer klaar¬ gemaakt worden — maar ook van bloemen, die ze gezellig mogen schikken in vazen en bakjes. EN WAT NA DEZE 2 JAAR? Deze 2 jaren vormen een ondergrond, maar uit- geleeid zijn de meisjes nog niet. Er kunnen omstandigheden zijn die de ouders noodzaken hun meisje vroegtijdig thuis te halen of in een betrekking te doen, omdat er met on¬ geduld wordt gewacht op de eerste verdiensten van de nog zo jonge handen. Maar gelukkig zijn zij, die nog een verdere op¬ leiding mogen volgen, hoewel de ouders zich daarvoor soms enige opofferingen moeten ge¬ troosten. Voor deze meisjes zijn er de vakopleidingen en cursussen ASSISTENTE IN DE HUISHOUDING. Op vele huishoudscholen volgt op de primaire