Tekstweergave van SCHW_1959-05-01_001
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
DE SCHIJNWERPER
ülichiinq ter* Devond
Verschijnt de laatste dinsdag van
iedere maand huis-aan-nuis in de
Bommelerwaord en Heerewaarden
BIJLAGE VAN „DE BOMMELERWAARD"
4e JAARGANG Nr. 5
MEI 1959
Redactie: M. W. Aarssen
en
G. Reijnen
Ko.lactlc-adrea Je Vlrleuslngel 10.
Zallbommel. telefoon 0-I1S0-.167
Uitgegeven door een commissie van de Stichting ter bevordering van de Welvaart in de Bommelerwaard, bestaande uit vertegenwoordigers van
d
PoUerdi.tnct Bommelcrwaar.l bev en de Mcidijls
terBevorderingvandeWelvaartIndoBummeleStt0l.li.n3 ter Bevordering van de Welvaart In do Bummele
Coöp Veiling Znltbommel en Omatreken
Co»p UncHiouwcn Aa n koop v* realen- ..De Ondernemi
Coóp. Telersuereniging .,De Bommelerwaord' Kerkwljt
Vereniging lot Bevordering on Verbetering van de Tuïniou'
Stichting Kraamcentrum van het Groene Kruli te Zullb
t" Nederbem
i/d Bommelei
Prolestuntic Conlactroad voor Maatschappelijk Werk in de Bon
[i.lerpaiocbiee! Sociaal Charitatief Centrum in de Bommelerwaar
De afdwingen van de Noordbratantse ChrUtehjkc Boerenbond ,/J Bo
De afdelingen van de CbrUtell|ke Boeren er. Tuinder.sbond l/d Bo
De afdelingen van de Geldene Maatschappij van Landbouw l/d Bo
Veeteelt Commissie B.O.G. ring Bo
Slichtte Bc-elthoiidbureau en Accountantsdienst v.d. GMvL bl)k. ZollL
Coöp. Boerenleenbank Ie AmmerzocUn
Coöp. B#erenleenb»nl Ie He,lel
J
CoSp. Boerenleenbank Ie Rmium
,1
Boerer.IeenL.nlteZeltfcomtnelCndp. Boerer.IeenL.nl te Zeltfcomtnel
.!
Fobrlet v>n Melkproducten ..De Bommcler,vr,r.rd
a
Coop. Zuivelfabriek ,.Op Hoop ven Zeprn" Ge
el
K...-vereniging ..West-Betuwe"
Van de redactie
„DE SCHIJNWERPER" WORDT ACTUELER!
In vorige nummers hebt u kunnen lezen, dat er
wat zou gaan gebeuren met ons „lijforgaan". Wat
het precies zou worden, wisten we zelf nog niet,
maar nu kunnen we de lezers hierover inlichten.
Tot dusver was het zo, dat „De Schijnwerper"
slechts een keer in de maand zijn licht kon laten
schijnen op het hef en leed van ons gebied. Met
ingang van juni zal dit anders worden. Dan
komen we voortaan om de veertien dagen bij alle
gezinnen in de Bommelerwaard over de vloer.
Na uitvoerige besprekingen zijn wc het met da
heer Kaasjager eens geworden, dat iedere twee
weken een pagina aan de binnenzijde van „De
Bommelcrwaard' voor ons gereserveerd wordt.
Wrij, als redactieleden, zijn hiermee natuurlijk best
in onze nopjes omdat het nieuws er natuurlijk veel
actueler door kan zijn.
We zijn ervan overtuigd, dat onze lezers deze
verbetering op prijs stellen. Wij van onze kant
zullen trachten „De Schijnwerper", die ondanks
alle moeilijkheden een plaats in gaat nemen in
onze gemeenschap, zo leesbaar mogelijk te maken.
dukt geoogst, dat wellicht als het in Zaltbommel
geveild was, nog een hoger financiële uitkomst
had gegeven.
Ons heeft het in ieder geval verrast en sportief
hebben we dan ook, zowel de voorlichtingsman
ais de kwekers, met dit resultaat gefeliciteerd!
Het is zeer moeilijk, zo niet ondoenlijk, iets te
voorspellen van de voor de deur staande aard¬
bei encarnpagne. Algemeen kan de stand van het
gewas uitnemend worden genoemd en wanneer
in de komende 14 dagen nog wat regen zal val¬
len, dan kan een goede oogst worden verwacht.
Of ook de prijs van de aardbeien goed zal zijn,
De Welvaartstichting
Zo is dan na enige maanden van wat minder
activiteiten thans weer de mogelijkheid van een
hernieuwde aanpak en — naar wij hopen —
betere taakvervulling aangebroken. De nieuwe
secretaris, de heer De Boer, is met zijn werk be¬
gonnen, heeft reeds hier en daar kennis gemaakt
en begint zich al wat thuis te voelen Hij valt in
zoverre met zijn neus in de boter, dat hij al onmid¬
dellijk zijn diensten kan aanwenden bij de zich nu
snel ontwikkelende veranderingen van het „Schijn-
werper"kleed Voorts zijn er de jaarverslagen over
1958 van de Welvaartstichting en „Schijnwerper",
die hun zorgen met zich brengen. Gaarne willen
wij bij deze de hartgrondige hoop uitspreken, dat
de nieuwe periode, welke de Stichting thans is
ingegaan, er een zal zijn van forse opbloei, opdat
de vraagstukken, waarvoor wij ons in deze tijd
geplaatst zien, op eenzelfde succesvolle wijze zullen
worden opgelost en aangepakt als in het verleden.
„De Schijnwerper"
Dezer dagen schreef een bekend iandbouwjourna-
list in zijn blad: „Schrijven is een moeilijke kunst."
Iedereen, die van tijd tot tijd de pen ter hand moet
nemen, kent uit eigen ervaring de moeilijkheden
om duideli|k en beknopt op papier te zetten wat
hij te zeggen heeft. Het is een ervaring, die voor¬
lichters in de breedste zin van het woord aan den
lijve meemaken; slechts enkelen hebben van nature
die gave. Maar ook voor hen doen zich moeilijk¬
heden voor als zij hun geschriften welverzorgd en
fraai maar toch goedkoop in druk willen laten
verschijnen De ervaring met het schrijven immers
is weer anders dan met het drukken en een vlotte
pen geeft nog geen zekerheid, dat het geschrift,
na het drukken, die aangename vorm zal hebben,
die dwingend tot lezen uitnodigt.
Nu „De Schijnwerper" in zijn huidige vorm gaat
verdwijnen (dit is het laatste nummer), komen
bovenstaande waarheden naar ons toe. Het is ons
bekend, dat „De Schijnwerper" werd opgericht
door enkele idealisten, die van mening waren, dat
de Bommelerwaardse activiteiten van de laatste
jaren begeleid dienden te worden door een behoor¬
lijk streekblad. Dit ontbrak op dat moment en het
ontbreekt op heden nog. Gelukkig begint thans de
middenstand in de BommeL-rwaard los te breken,
wat o.a. tot gevolg kan hebben, dat er ook een
ondernemende uitgever losbreekt, die het aandurft
een dergelijk blad te gaan opzetten. Daar moet een
mogelijkheid inzitten.
Inmiddels hebben de deelnemers van „De Schijn¬
werper" besloten het -blaadje op te lossen in een
combinatie „Schijnwerper'-advertentieblad. Het
nieuwe orgaan zal vanaf begin juni niet éénmaal
in de maand verschijnen zoals totnogtoe, maar
tweemaal. Een niet onbelangrijke verbetering, die
ongetwijfeld t.a.v. bekendmakingen e.d. meer
mogelijkheden schept. Wie weet: een verdere stap
naar het ideale streekblad. „De Schijnwerper"
kreeg niet al te veel waardering, ook niet-veel
kritiek, men nam niet eens de moeite deze te uiten.
Lauwheid is nog altijd een eigenschap, waarnaar
men in de Bommelerwaard niet helemaal tevergeefs
behoeft te zoeken. Hier ligt nog een belangrijk
werkterrein open. Voordat het oude blad verdwijnt,
is het ons een behoefte de enkelingen, die het
gedurende een drietal jaren voortdurend met hun
pennevruchten hebben gevuld, daarvoor dank te
brengen. Voor de kopie is nooit een cent uitge¬
geven. Het is ons bekend, dat enkele medewerkers
in andere bladen gaarne hun kopie betaald konden
krijgen, destemeer vraagt het onze erkentelijkheid,
dat zij hun gaven van hart, hoofd en hand gratis
gaven voor hun medemensen in de Bommeler¬
waard,
Moge het nieuwe kleed, waarin straks „De Schijn¬
werper" zal woiden gestoken, een dusdanige aan¬
trekkelijkheid voor de lezers hebben, dat zij er
meer interesse voor krijgen en dientengevolge van¬
zelf meer waardering en meer kritiek. Met onge¬
duld wachten wij op het eerste nieuwe nummer.
Protestantse Contactraad
„Op de ouders rust de taak van de opvoeding",
aldus luidde de in het vorige nummer gewraakte
uitlating uit de Kerkwijkse gemeenteraad.
Een daarnaast in hetzelfde blad geponeerde stel¬
ling: „Niet op de ouders alleen rust de taak van
de opvoeding", waarop dringend verzocht werd
van repliek te dienen, mocht helaas geen enkele
aanhanger van de eerstgenoemde theorie de moed
en de durf doen bijeenvergaren zijn standpunt op
een behoorlijke manier te verdedigen. Maar dan
heeft zo'n bewering ook niet de minste waarde.
Kom, laat men dat nu zomaar op zich zitten? De
kolommen staan nog open, de zaak is zeer belang¬
rijk!
V.T.B.V.V.T.B.
Op het ogenblik, dat we dit artikel schrijven, is
het half mei en zelden was het om deze tijd al
zo warm en droog!
Hoe gaarne men in het algemeen ook de zon
en de warmte waardeert, de kweker van glas-
aardbeien zou het wel iets af willen remmen.
Overigens bevindt hij zich dit seizoen tussen
twee vuren, het platglasseizoen begint Iaat. menen
wij, terwijl het volle-grondprodukt, profiterend
van de hoge temperaturen der laatste maand, snel
nadert.
Ook de aardbeien uit de kassen hebben een be¬
trekkelijk korte oogsttijd, ook hier is het de laat¬
ste week tè hard gegaan.
Mogen de verwarmde kassen en warenhuizen zich
nog verheugen in behoorlijke oogsten en vrij
goede prijzen, de koud e-kas-teler krijgt zijn ge¬
hele oogst in recordtijd en bij tè lage prijzen.
Wie zich verdiept in de aardbeienteelt langs
kunstmatige weg moet toch wel tot de slotsom
komen, dat de onberekenbare factoren ontelbaar
zijn en dat hij, die financieel goed uit de bus
komt, het goed heeft geraden.
Wel ligt o.i. de kracht van de teler nog altijd in
de spreiding en deze is dan het grootste als men
vroeg begint te oogsten.
Hoe vroeg dit kan zijn, werd ons nog eens ge¬
toond in Winssen bij Nijmegen, waar men in
goedkope warenhuizen de kistjesteelt beoefent.
Vanaf half april heeft men hier een prima pro-
is nog een vraag, van bepaalde zijde wijst men
er op, dat „Brabant" een zeer slechte stand heeft.
Toch zal niet vergeten mogen worden, dat er in
1958 veel nieuwe percelen werden aangelegd,
zodat, wat de fabrieksaardbei betreft, het nog
niet vaststaat, dat er een tekort zal zijn.
Voor de verse consumptie lijkt het ons, dat er wel
een markt is in eigen land, zeker indien de prijs
binnen het bereik der massa komt te liggen.
Met hoop en met spanning maakt ieder zich weer
klaar voor de aardbeihoogtijd 1959, welke ons,
naar wij hopen, een lonende arbeid zal bezorgen
Giel en Ikke
Neje, 't is geducht jammer, mar Giel is 't nie
geworre, hij vein't zellef netuurlik ok nie leuk,
mar jao, ge kunter weinig aon doen. Hij ha nog
gauw tillefoon aon laote legge vur 't geval dattie
schielik naor den Haog moes komme, mar 't is
toch nog een ander geworre!
Aon den andere kant mag ie blij zijn, want nou
't er zoveul gras groeit zijde ok me gelukkig as
menister van landbouw...
Ik ha Giele al gezeed, dattie as menister gin rus¬
tig ogenblik meer zou hebbe en dagge gewoon
slaof bin. Vandaog motte erges een nijt gebouw
opene, merrege motte oewe Amerikaonse colle-
gao ontvange en wa motte nou teuge zunne mins
zegge as ge gin Amerikaons kunt?
Mar dè von Giel nie zo slim, want dieje mins
zit mee dezelfde kwaol, die kan mijn ok me ver-
staon, zee Giel...!
Effijn, dè is wir vurbij en Giel kan veul beter in
't hooi zitte as in dè nij kabbinet!
Wa zitter toch overal groei in den Bommeler-
wèèrd, wor, overal wor gebouwd op de durpe,
mar in Bommel zellef zie de ok allekeer nije
huize en febrieke.
Vur de buiteminse is 't ok geducht hendig darter
een flink belasttngketoor komt. Dè wor een mooi
ding mee goei kelders deronder: as 't nou 's
begint te brande in dieje Balkan, dan hoef gin
mins z'n eige blij te maoke!
't Stao percies op de plek van de schutskooi;
vrugcr konne de boere daor der vee trug haole
as ze wa kwijt waore en dè noemde ze dan „uit-
schutte", zee Giel.
'IopMar dè zal toch wel totvailig zijn, dat 'I op
dezelfde plek staot, hur!
Huishoudelijke voorlichting
Nu de vruchtbomen en planten weer volop hebben
gebloeid, zal over enige tijd de oogstperiode weer
aanbreken. Hetzelfde kan ook van de groenten
worden gezegd.
Bij het zaaien van de groenten wordt er gelijk
rekening mee gehouden, dat een gedeelte niet
dadelijk behoeft te worden opgegeten, maar voor
de komende winter kan worden bewaard.
Eé-n van de bewaarmethoden van groenten, vruch¬
ten en vlees is diepvriezen. De levensmiddelen
kunnen vlug en gemakkelijk voor het bewaren
worden klaargemaakt. De produktcn behoeven,
indien ze een tijd in een diepvric-skluis worden
bewaard, weinig in kwaliteit en voedingswaarde
achteruit te gaan.
In dat geval moet u wel goed op de volgende
punten letten:
1. Zorg, dat de produkten van goede kwaliteit
zijn.
2. Verwerk de produkten in verse toestand.
3- Verwerk de produkten in kleine hoeveelheden
en verpak ze in dagporties.
4. Zorg, dat de groenten 3 a 5 minuten in ruim
kokend water w-orden verhit en daarna vlug
in koud water worden afgekoeld.
5. Vruchten worden in suiker (kristalsuikcr)
of een suikeroplossing bewaard.
6. Verpak het produkt zo, dat het goed van de
lucht is afgesloten.
7. Maak de pakjes zoveel mogelijk rechthoekig,
opdat ze zich goed in de kluis laten stapelen.
(U kunt hiervoor een kartonnen doosje om
het plasticzakje doen, dat na het bevriezen
eraf gehaald kan worden )
8. Bescherm het cellofaanpapier of polyaethyleen-
zakje door stochinette of pakpapier.
9. Gebruik cellofaanpapier niet voor een tweede
keer, omdat het poreus wordt, nadat het één
keer gebruikt is.
10. Voor vlees en gevogelte mogen geen poly-
aethylcenzakjes worden gebruikt, maar alleen
cellofaanpapier. (Sluit beter luchtdicht af.)
Heeft men toch vlees of gevogeltje in poly-
aethyleenzakjes verpakt, dan kan dit zakje
niet voor een tweede keer worden gebruikt
(bacteriën).
G. A. MUNTINGA.
Van hei waterschap
1. „Gedeputeerde Staten Lebben gelijk
. tot l januari 19641"
De eerste helft van deze uitspraak zal op verzet
stuiten. Bij de mensen, die luidkeels anderen of
binnensmonds zichzelf bepraten, dat het dagelijks
bestuur van de provincie geen gelijk kan hebben.
Zij zien voor hun geestesoog de enkele leden van
Gedeputeerde Staten schuilgaan achter de vele
ambtenaren van de provinciale griffie en de pro¬
vinciale waterstaat.
Zijn de bestuurders van de provincie misschien
nog bekwaam en goedwillend, hun naar verhou¬
ding kleine hoeveelheid van die eigenschappen
kan in de verste verte niet opwegen tegen het
zware gewicht aan onbekwaamheid en slechtwil-
lendheid van de gezamenlijke ambtenaren,
Waarom zou een ambtenaar eigenlijk onbekwaam
en niet van goede wil zijn? Met zijn school- en
vakopleiding is het meestal wel in orde en van
zijn verstand kun je dikwijls ook niet zeggen,
dat het tweede soort is. Het moet dus aan zijn
karakter liggen Waarschijnlijk zit hij teveel bin¬
nen en voelt dat onbewust als onvrijheid. Van
de weeromstuit tracht hij de vrijheid van anderen
ook aan banden te leggen.
Ambtenaren, die weinig tussen de muren zitten,
maken vaak gebruik van een auto. Elke be¬
bouwde kom beperkt hun snelheid en matigt hun
vrijheid. Het ligt voor de hand, dat zij het zijn,
die ons land bebouwen met de kommen van hun
heilige huisjes, waar de vrijheid van boeren en
burgers niet meer kan tieren.
Waarom een ambtenaar slechter dan een ander?
Daarom!
Is de eerste helft van de uitspraak: „Gedepu¬
teerde Staten hebben gelijk" op verzet van zekere
mensen gestuit, de tweede helft, dat hun gelijk
slechts zal duren tot 1 januari 1964, zal diezelfde
mensen — gelukkig — doen meesmuilcn. Het
provinciaal bestuur heeft gelijk, dat het weet, dat
het gelijk heeft. De bestuurde Gelderlanders ma¬
tigen zich wel het recht aan hun bestuurders
voor ogen te houden: „tot 1 januari 1964", als
een aanwijzing, dat het gelijk zich niet werktui-