Tekstweergave van TC_1853-02-23_001
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
No
.
8
.
M^k
iM^^J^MM
TIELSCSE
COURA
10
.
Jaargang
.
VAN
Dit
Wad
wordt
eiken
Woensdag
morgen
bij
de
Stads-Drukkers
Geeks
.
campagne
,
te
Tiel
,
uitgegeven
.
De
prijs
van
hetzelTO
is
voor
drie
maanden
tinnen
de
stad
ƒ
0,50
en
ƒ
Ü,6ü
franco
door
het
gelieele
Kijk
.
Men
alionnecrt
zicli
te
Wageningen
bij
W
J
.
Tibout
;
te
Zalt-Bommel
bij
K
.
van
dek
Poll
,
alsmede
elders
by
de
Postdirect
.
en
Boekh
.
WOENSDAG
.
23
February
.
Deprijs
der
AD
VERTEN
TIE
Nis
vaa
EEN
tot
ZES
Regels
fiO
Cents
,
en
voor
iederen
Regel
daarboven
10
Cents
;
het
zegel
-
regt
van
35
Cents
voor
iedere
plaatsing
,
ia
niet
daaronder
begre
-
pen
.
Srieven
franco
.
/
Tan
den
Gemeente-Raad
dezer
Stad
,
heden
Namid
-
dag
ten
12
^
ure
.
Bewijs
voor
ecsi
houiogeea
imissistcrle
.
Toen
in
het
afgeloopen
jaar
het
voormalige
heerlijke
jagtregt
van
prins
Willem
den
Vijfden
door
het
do
-
raeiubestuur
werd
verpacht
,
hebben
zij
,
die
de
waarde
der
zoogenaamde
liberale
beginselen
en
liberale
man
-
nen
kennen
,
niet
weinig
gespot
met
het
verschijnsel
dat
juist
onder
eene
grondwet
,
die
de
afschaffing
der
heerlijke
regten
beoogt
,
en
een
ministerie
,
dat
gezegd
wordt
die
nieuwe
vrijzinnige
beginselen
zoo
goed
te
vertegenwoordigen
,
de
Staat
zich
heerlijke
regten
aan
-
matigt
,
die
vroegere
,
zoo
streng
beoordeelde
regerin
-
gen
,
zonder
veronachtzaming
van
constitutionele
be
-
ginselen
,
hadden
kunnen
doen
gelden
,
maar
waarop
zij
gedurende
ruim
acht
en
dertig
jaren
geene
aan
-
spraak
hadden
gemaakt
,
en
die
,
al
ware
het
om
deze
reden
alleen
,
geacht
moesten
worden
niet
meer
te
bestaan
.
Was
de
daad
der
verpachting
van
die
heerlijke
regten
reeds
eene
aardige
bijdrage
ter
beoordeeling
van
het
Staaisbestuur
,
de
gevolgen
zouden
nog
meer
bewijzen
hoezeer
de
tegenwoordige
regering
van
de
thans
gehuldigde
beginsslea
is
doordrongen
.
Ilrt
was
te
verwachten
dat
de
eigenaren
der
lan
-
derijen
,
waarvan
de
Staat
het
jagtregt
verpacht
had
,
zich
niet
zouden
onthouden
om
zei
ven
dat
rcgt
te
blijven
uitoefenen
en
dat
de
pachters
dit
evenmin
zouden
doen
;
waarvan
bekeuringen
van
beide
partijen
het
gevolg
moesten
zijn
.
Da
strafbaarheid
van
deze
handelingen
hangt
af
van
de
beantwoording
der
vraag
:
of
de
Staat
,
of
de
landeigenaar
het
jagtregt
bezil
;
zoodat
men
overtuigd
meende
te
mogen
zijn
dat
het
domeinbestuur
,
ter
be
-
ëindiging
der
bestaande
verwarring
,
zijne
regten
voor
den
bevoegden
regter
zoude
hebben
doen
erkennen
,
of
dat
de
Staat
de
landeigenaren
voor
den
strafregter
zonden
hebben
vervolgd
om
hen
zoodoende
,
te
trachten
te
noodzaken
om
het
geschil
te
brengen
voor
den
burgerlijken
regter
;
maar
nimmer
hadden
de
pachters
kunnen
vreezen
dat
de
Slaat
hen
zoude
hebben
be
-
moeijelijkt
wegens
de
uitoefening
van
regten
,
waarvan
de
Slaat
hun
het
genot
tegen
de
betaling
vanden
be
-
dongen
prijs
had
verzekerd
.
En
toch
geschiedt
het
laatste
.
T)e
pachters
worden
door
den
Staat
in
opvolgende
instantien
voor
den
strafregter
geroepen
,
omdat
de
Staat
beweert
dat
zij
onregtmatige
,
strafbare
daden
plegen
,
wanneer
zij
gebruik
maken
van
het
van
den
Staat
gepachte
en
aan
den
Staat
betaalde
jagtregt
.
Hoe
moet
men
zulk
eene
handelwijze
noemen
?
Wel
is
waar
vraagt
de
Staat
de
schorsching
van
de
strafvervolging
,
maar
slechls
voor
bepaalden
tijd
,
zoodat
wanneer
de
pachter
binnen
dien
tijd
de
bur
-
gerlijke
regisvordering
niet
heeft
aangevangen
,
de
straf
op
hem
zal
moeten
worden
toegepast
;
hetgeen
met
dadelijk
straffen
gelijk
staat
,
omdat
de
pachters
geene
regtsvordering
kunnen
instellen
,
niet
kunnen
bewijzen
dat
de
Slaat
rcgt
heeft
.
De
regtstrijd
moet
gevoerd
worden
tnsschen
den
Staat
en
de
landeigenaren
.
de
pachters
zijn
daaraan
geheel
vreemd
;
hij
betreft
zakelijke
regten
,
die
de
pachters
niet
bezitten
en
die
zij
niet
kunnen
doen
gelden
;
de
pachters
hebben
geene
bevoegdheid
om
zich
tegen
zulk
een
inbreuk
op
de
hun
verpachte
regten
te
verdedigen
,
daar
eene
beslissing
door
hen
verkregen
,
tegen
den
verpachter
niet
zoude
kunnen
gelden
,
en
dus
zonder
eenige
uitwerking
zoude
zijn
.
De
verpachter
,
die
alleen
in
staat
is
om
zijne
regten
te
verdedigen
,
moet
daarom
den
pachter
vrijwaren
tegen
stoornis
in
zijn
genot
door
hen
,
die
regten
op
het
verhuurde
beweren
te
hebben
.
Hier
wil
echter
de
Staat
,
als
verhuurder
,
dezen
regel
omkeeren
,
en
van
zijnen
huurder
het
oumoge
lijke
vorderende
,
hem
doen
straffen
,
omdat
hij
dat
-
gene
doet
,
waartoe
hij
van
den
Staat
het
regt
heeft
verkregen
;
waar
de
Staat
zich
onttrekt
aan
het
bewijs
,
dat
hij
bevoegd
was
over
dit
regt
te
beschikken
.
Waarom
den
landeigenaar
niet
vervolgd
,
aan
wien
de
wet
de
bevoegdheid
toekent
om
het
geschil
door
den
burgerlijken
regter
te
doen
beslissen
?
Wie
zal
deze
vraag
beantwoorden
?
Misschien
vreest
de
Staat
in
een
regtsgeding
te
worden
betrokken
,
omdat
hij
niet
overtuigd
is
van
de
houdbaarheid
van
zijn
stelsel
.
Misschien
ook
is
de
Staat
beducht
,
dat
de
met
uitstekende
voorzigtig
-
heid
gestelde
voorwaarden
der
verhuring
van
hunne
kyacht
zuilen
verliezen
,
als
de
Staat
de
landeigenaren
deed
vervolgen
.
Onder
het
verpachte
jagtregt
zijn
toch
niet
be
-
grepen
die
landerijen
,
welke
met
dat
regt
niet
zijn
belast
,
en
in
eene
strafvervolging
tegen
den
landei
-
genaar
,
zoude
de
pachter
later
mogelijk
het
bewijs
kunnen
vinden
,
dat
de
Staat
van
meening
is
geweest
,
dat
de
eigendommen
van
dien
grondeigenaar
mede
onder
het
verhuurde
regt
waren
begrepen
,
en
dat
de
verpachter
dus
verpligt
is
het
rustig
genot
daarvan
te
waarborgen
.
Doch
wat
hiervan
ook
zijn
moge
,
het
is
een
be
-
droevend
verschijnsel
dat
,
in
dezen
tijd
,
in
onzen
staat
,
namens
den
Minister
van
Financien
regten
worden
verhuurd
,
en
dat
eenvoudig
het
genieten
daarvan
de
huurders
blootstelt
aan
strafvervolgingen
van
wege
het
Ministerie
van
Justitie
.
En
toch
verbeelden
zich
nog
eenige
eenvoudigemenscheii
dat
Kederland
tegenwoordig
heeft
een
ho
-
mogeen
Ministerie
.
L
.
STADS
-
E
^
ARRONDISSBMENTS-IEUWS
,
El
.
TIEL
,
23
Februari
]
1853
.
In
de
vergadering
van
het
Tielsch
Departementder
Maatschappij
tot
Nut
van
'
t
Algemeen
van
eergis
-
teren
,
las
Ds
.
J
.
II
.
W
.
Buckmann
eene
verhandeling
:
over
den
loeldadigen
invloed
van
het
godsdienstig
ge
-
voel
op
onze
beschomoing
der
Natuur
,
vooral
met
be
-
trekking
tot
onze
Godskennis
.
Als
bijdrage
reciteerdede
lieer
ILvan
Kuijk
een
keurig
onuitgegeven
dicht
-
stuk
van
een
ongenoemde
,
get
.
Petrus
en
Cornelius
.
De
te
^
Op-llemert
beroepen
candidoat
tot
de
II
.
D
.
,
de
Heer
Sternberg
,
heeft
voor
de
beroeping
be
-
dankt
,
als
hebbende
het
beroep
naar
Renswoudeaangenomen
.
Z
.
M
.
heeft
benoemd
tot
surnumerair
bij
deDirect
.
Belaslingen
,
in
en
uitg
.
regten
en
accijnsen
,
den
Heer
R
.
G
.
Engelen
te
IJzendoorn
.
*
j4ppeltern
,
21
Februarij
.
In
het
laatstvoorgaande
nummer
van
de
Tielsche
Courant
is
vermeld
,
op
welk
eene
gewelddadige
wijze
men
zich
in
het
bezit
heeft
gesteld
van
het
der
Hervormde
gemeente
toebehoorende
schooUocaal
,
Algemeen
vvas
het
gerucht
verbreid
,
ja
openlijk
werd
het
verkondigd
,
dat
men
door
den
sterken
arm
zich
ook
van
het
huis
,
dat
door
den
koster
van
de
Hervormde
gemeente
bewoond
wordt
,
zoude
meester
maken
.
Zeker
zoude
zulks
Maandag
,
den
7
Februarij
geschied
zijn
,
zoo
niet
in
tijds
door
den
E
.
A
.
H
.
Burgemeester
een
paar
marechaussee's
uit
het
naburige
liegen
gerequireerd
waren
,
tot
voor
-
koming
van
bedenkelijke
tooneelen
,
die
bij
de
hooge
opgewondenheid
der
gemoederen
zoo
ligt
hadden
kun
-
nen
plaats
hebben
.
Even
als
bij
de
inneming
van
het
schoollocaal
toch
,
bevond
zich
toen
eene
menigte
nienschen
,
ook
uit
naburige
gemeenten
,
in
de
nabijheid
van
het
zoo
evengenoemde
gebouw
;
men
schaarde
zich
in
groepen
bij
elkander
,
die
,
toen
er
vernomen
werd
,
dat
er
zich
marechaussee's
in
het
kostershuis
bevonden
,
mompelend
uiteengingen
.
Vrijdag
,
den
11
Februarij
ontving
zeker
persoon
,
die
zich
bij
den
E
.
A
.
II
.
Burgemeester
vervoegd
en
Z
.
E
.
A
.
gevraagd
had
,
»
bij
wien
hij
het
maken
van
een
graf
voor
een
lijk
moest
bestellen
,"
ten
ant
-
woord
:
))
wel
bij
den
koster
der
Hervormde
gemeente
,
die
tevens
doodgraver
is
."
Den
volgenden
dag
begaf
zich
de
nieuwe
meester
naar
den
E
.
A
.
H
.
Burge
-
meester
,
en
gaf
Z
.
E
.
A
.
te
kennen
,
dat
hij
,
en
niet
de
koster
der
Hervormde
gemeente
den
post
van
doodgraver
meende
te
bekleeden
,
aangezien
hij
be
-
roepen
was
op
al
die
tractementen
en
emolumenten
,
die
vroeger
aan
den
onderwijzerspost
verbonden
wa
-
ren
.
De
E
.
A
.
II
.
Burgemeester
toonde
hem
het
in
-
consequente
hiervan
aan
,
door
hem
opmerkzaam
te
maken
,
dat
hij
dan
ook
koster
en
voorzanger
der
Hervormde
gemeente
moest
zijn
;
en
gaf
hem
verder
te
kennen
,
dat
in
de
oproeping
van
sollicitanten
,
ge
-
plaatst
in
de
Bijdragen
,
volstrekt
van
den
post
van
doodgraver
geene
melding
was
gemaakt
;
dat
er
door
den
gemeenteraad
ook
geen
ander
benoemd
was
,
weshalve
niemand
anders
,
dan
de
koster
met
dien
post
konde
belast
zijn
.
Nadat
er
dus
,
hoewel
te
ver
-
geefs
,
beproefd
was
,
iemand
anders
dan
den
wettigen
doodgraver
aks
zoodanig
te
laten
fungeren
,
kwam
des
namiddags
omstreeks
half
vier
uren
iemand
bij
den
koster
,
zeggende
:
bij
abuis
is
den
nieuwen
meester
verzocht
een
graf
te
maken
;
wilt
gij
het
nog
doen
?
De
koster
antwoordde
hiertoe
,
hoewel
het
vrij
laat
was
,
daar
de
ter
aarde
bestelling
anderhalf
uur
later
bepaald
was
,
bereid
te
zijn
;
doch
gaf
te
kennen
van
het
collegia
van
Kerkvoogd
en
Notabelen
in
last
te
hebben
,
om
vooraf
de
daaraan
verbondene
kosten
te
ver
-
zoeken
.
(
Genoemd
collegie
heeft
tot
die
bepaling
moe
-
ten
overgaan
,
daar
sedert
twee
jaren
de
Rooraschen
,
niet
meer
zoo
als
vroeger
geschiedde
,
hunne
lijken
met
de
klok
van
de
Protestantsche
,
maar
met
die
van
de
Rgomschq
kerk
latqn
oyerlui,den
,
waardoor
den
koster
I
van
zijn
inkomen
als
doodgraver
onttrokken
is
ge
-
worden
,
tervpijl
het
Hervormd
kerkbestuur
nooit
voor
het
begraven
van
lijken
op
hun
kerkhof
eenige
zooge
-
naamde
kerkelijke
regten
verlangd
heeft
.)
De
dood
-
graver
ontving
hierop
ten
antwoord
:
»
het
zijn
arme
menschen
;
die
kunnen
niets
betalen
."
«
Dan
ben
ik
,"
hervatte
de
koster
,
»
tevreden
,
zoo
mij
,
gelijk
altijd
heeft
plaats
gehad
,
van
wege
den
arraraeester
de
ver
-
zekering
gegeven
wordt
,
dat
het
daarvoor
verschul
-
digde
mij
zal
voldaan
worden
."
«
Daar
hebben
wij
niets
mede
te
maken
,
dat
kan
ons
niet
schelen
;
wij
gaan
het
lijk
halen
,"
werd
den
koster
toegevoegd
.
Om
5
uren
,
dus
N.B
.
slechts
anderhalf
uur
nadat
het
maken
van
het
graf
verzocht
was
,
plaatste
men
het
lijk
voor
het
kerkhof
hek
,
dat
zeker
,
zoowel
als
de
toren
der
Hervormde
kerk
zoude
opengebroken
zijn
,
zoo
niet
de
K
.
A
.
H
,
Burgemeester
onder
adsistentie
van
zijnen
veldwachter
en
twee
marechaussee's
zich
voor
hetzelve
geplaatst
had
,
tot
voorkoming
van
stoornis
der
open
-
bare
orde
,
en
alzoo
gewelddadigheden
,
ja
misschien
een
bloedbad
van
eene
ten
hoogst
gespannene
menigte
,
die
voor
het
kerkhof
verzameld
was
,
verijdeld
heeft
,
nllogen
wij
niet
binnen
komen
,"
riep
men
den
E
.
A.H
;
Curgemeester
toe
;
deze
antwoordde
hierop
bedaard
:
)>
de
toegang
wordt
u
geenszins
geweigerd
,
mits
den
doodgraver
slechts
van
wege
den
armmeester
de
ver
-
zekering
wordt
gegeven
,
dat
hem
voldaan
zal
worden
;
doch
alle
gewelddadige
handelingen
zullen
met
kracht
door
mij
tegengegaan
worden
."
«
Daar
hebben
wij
niets
mede
nöodig
,
riep
men
:
u
wordt
het
lijk
thans
over
-
gegeven
."
Onder
honend
gelach
liepen
de
dragers
nu
weg
,
en
lieten
het
lijk
voor
het
hek
staan
,
na
vooraf
het
lijkkleed
van
de
kist
gerukt
te
hebben
.
Opdat
het
lijk
daar
niet
langer
zoude
blijven
staan
,
had
de
kerk
-
voogd
de
goedheid
zich
in
persoon
naar
den
arinmoester
te
begeven
,
die
nadat
hierop
krachtig
was
aangedrongen
,
eindelijk
na
lang
geaarzeld
te
hebben
,
onder
getuigen
verklaarde
,
de
kosten
te
zullen
voldoen
.
Het
hek
werd
nu
,
nadat
die
naakte
kist
daar
een
uur
gestaan
had
,
geopend
en
het
lijk
ter
aarde
besteld
.
iQgezondeH
stukken
.
»
c
oppositlc-partiJ
in
den
BoKamelerwaar«3
inogt
zich
beroemen
eene
overwinning
te
hebbon
be
-
haald
met
de
keuze
van
een
lid
der
Tweede
Kamer
.
Zij
onderging
eene
nederlaag
met
de
keuze
voor
een
lid
der
Provinciale
Staten
.
De
eerste
reis
trotsch
op
hare
overwinning,heeft
haar
de
daaropvolgende
nederlaag
des
te
meer
gegriefd
.
Maar
nu
ook
ontwikkelt
zij
al
hare
krachten
en
tracht
zich
a
tout
prix
te
doen
gelden
.
Dat
er
eene
opposilie-partij
bestaat
mogen
wij
niet
afkeuren
,
—
met
bezadigdheid
te
werk
gaande
kan
zulks
veel
nut
stichten
,
maar
zij
moet
niet
als
fractie
optreden
,
zij
moet
strijden
voor
beginselen
maar
niet
voor
personen
—
zij
moet
ook
niet
de
vruchten
van
eenen
boom
veroordeelen
omdat
zij
den
planter
niet
mag
lijden
—
zij
moet
niet
vooraf
den
dood
wensohen
van
een
ligchaam
waarvan
zij
zoo
gaarne
een
bestanddeel
zoude
uitmaken
—
zij
moet
niet
trachten
door
meer
-
derheid
van
stemmen
een
gevestigd
gezag
te
ondermijnen
oin
zelve
de
teugels
van
het
beheer
in
handen
te
krijgen
;
zij
moet
heden
niet
tegenwerken
en
trachten
af
te
breken
wat
zij
voor
acht
dagen
hielp
opbouwen
.
Zie
daar
eenige
bijzonderheden
waardoor
de
oppositie
-
partij
zich
het
goede
ontzegt
wat
zij
konde
stichten
—
wij
zeggen
het
nogmaals
.
Zij
trede
niet
zoo
incon
-
sequent
te
voorschijn
—
zij
handele
niet
zoo
onverstan
-
dig
,
want
eene
partij
op
zulke
bestanddeelen
gebouwd
bewerkt
iramer
haren
eigen
ondergang
.
Wij
zullen
trachten
eenige
daadzaken
mede
te
deelcn
en
men
oordcele
!
De
oppositie-partij
heeft
zich
bj
adros
gewend
tot
de
Prov
.
Staten
na
eenige
ligtgeloovigc
en
meest
on
-
kundige
Grondeigenaren
tot
onderfeekening
te
hebben
overgehaald
om
wijziging
te
erlangen
in
het
kiesstelsel
bij
het
benoemen
van
Hoofdingelanden
.
Ware
zj
hierbij
gebleven
,
dan
ware
hiervan
iets
goeds
te
wachten
,
wij
geloóven
ook
,
dat
het
konde
verbeterd
worden
,
maar
zij
gaat
verder
,
zij
beschouwt
het
collegie
als
ongrond'wettig
!
—
bleef
het
slechts
ook
nog
hierbij
,
—
(
dwalen
is
menschelijk
)
;
juist
in
die
dagen
komt
er
eene
plaats
open
in
het
Gecombineerd
Collegie
,
als
Hoofdingeland
,
en
nu
ijvert
de
oppositie-partij
oill
die
plaats
aan
te
vullen
door
ecu
barer
ijveraars
daai
'.
in
te
piaatsen
.
Is
dat
consequent
gehandeld
?
Is
dat
verstandig
?
Te
meer
springt
hunne
handelwijze
in
het
oog
dat
zij
als
fractie
optreedt
;
wijl
art
.
13
van
het
Geldersche
Po'lderreglement
voorschrijft
:
dat
—
»
de
leden
van
het
Gecombineerd
Collegie
zullen
,
zoo
veel
mogelijk
,
in
de
verschillende
deelen
van
het
district
moeten
wonen
,"
de
candidaat
hunner
partij
zoude
wan
-