Tekstweergave van TC_1853-02-23_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
No . 8 . M^k iM^^J^MM TIELSCSE COURA 10 . Jaargang . VAN Dit Wad wordt eiken Woensdag morgen bij de Stads-Drukkers Geeks . campagne , te Tiel , uitgegeven . De prijs van hetzelTO is voor drie maanden tinnen de stad ƒ 0,50 en ƒ Ü,6ü franco door het gelieele Kijk . Men alionnecrt zicli te Wageningen bij W J . Tibout ; te Zalt-Bommel bij K . van dek Poll , alsmede elders by de Postdirect . en Boekh . WOENSDAG . 23 February . Deprijs der AD VERTEN TIE Nis vaa EEN tot ZES Regels fiO Cents , en voor iederen Regel daarboven 10 Cents ; het zegel - regt van 35 Cents voor iedere plaatsing , ia niet daaronder begre - pen . Srieven franco . / Tan den Gemeente-Raad dezer Stad , heden Namid - dag ten 12 ^ ure . Bewijs voor ecsi houiogeea imissistcrle . Toen in het afgeloopen jaar het voormalige heerlijke jagtregt van prins Willem den Vijfden door het do - raeiubestuur werd verpacht , hebben zij , die de waarde der zoogenaamde liberale beginselen en liberale man - nen kennen , niet weinig gespot met het verschijnsel dat juist onder eene grondwet , die de afschaffing der heerlijke regten beoogt , en een ministerie , dat gezegd wordt die nieuwe vrijzinnige beginselen zoo goed te vertegenwoordigen , de Staat zich heerlijke regten aan - matigt , die vroegere , zoo streng beoordeelde regerin - gen , zonder veronachtzaming van constitutionele be - ginselen , hadden kunnen doen gelden , maar waarop zij gedurende ruim acht en dertig jaren geene aan - spraak hadden gemaakt , en die , al ware het om deze reden alleen , geacht moesten worden niet meer te bestaan . Was de daad der verpachting van die heerlijke regten reeds eene aardige bijdrage ter beoordeeling van het Staaisbestuur , de gevolgen zouden nog meer bewijzen hoezeer de tegenwoordige regering van de thans gehuldigde beginsslea is doordrongen . Ilrt was te verwachten dat de eigenaren der lan - derijen , waarvan de Staat het jagtregt verpacht had , zich niet zouden onthouden om zei ven dat rcgt te blijven uitoefenen en dat de pachters dit evenmin zouden doen ; waarvan bekeuringen van beide partijen het gevolg moesten zijn . Da strafbaarheid van deze handelingen hangt af van de beantwoording der vraag : of de Staat , of de landeigenaar het jagtregt bezil ; zoodat men overtuigd meende te mogen zijn dat het domeinbestuur , ter be - ëindiging der bestaande verwarring , zijne regten voor den bevoegden regter zoude hebben doen erkennen , of dat de Staat de landeigenaren voor den strafregter zonden hebben vervolgd om hen zoodoende , te trachten te noodzaken om het geschil te brengen voor den burgerlijken regter ; maar nimmer hadden de pachters kunnen vreezen dat de Slaat hen zoude hebben be - moeijelijkt wegens de uitoefening van regten , waarvan de Slaat hun het genot tegen de betaling vanden be - dongen prijs had verzekerd . En toch geschiedt het laatste . T)e pachters worden door den Staat in opvolgende instantien voor den strafregter geroepen , omdat de Staat beweert dat zij onregtmatige , strafbare daden plegen , wanneer zij gebruik maken van het van den Staat gepachte en aan den Staat betaalde jagtregt . Hoe moet men zulk eene handelwijze noemen ? Wel is waar vraagt de Staat de schorsching van de strafvervolging , maar slechls voor bepaalden tijd , zoodat wanneer de pachter binnen dien tijd de bur - gerlijke regisvordering niet heeft aangevangen , de straf op hem zal moeten worden toegepast ; hetgeen met dadelijk straffen gelijk staat , omdat de pachters geene regtsvordering kunnen instellen , niet kunnen bewijzen dat de Slaat rcgt heeft . De regtstrijd moet gevoerd worden tnsschen den Staat en de landeigenaren . de pachters zijn daaraan geheel vreemd ; hij betreft zakelijke regten , die de pachters niet bezitten en die zij niet kunnen doen gelden ; de pachters hebben geene bevoegdheid om zich tegen zulk een inbreuk op de hun verpachte regten te verdedigen , daar eene beslissing door hen verkregen , tegen den verpachter niet zoude kunnen gelden , en dus zonder eenige uitwerking zoude zijn . De verpachter , die alleen in staat is om zijne regten te verdedigen , moet daarom den pachter vrijwaren tegen stoornis in zijn genot door hen , die regten op het verhuurde beweren te hebben . Hier wil echter de Staat , als verhuurder , dezen regel omkeeren , en van zijnen huurder het oumoge lijke vorderende , hem doen straffen , omdat hij dat - gene doet , waartoe hij van den Staat het regt heeft verkregen ; waar de Staat zich onttrekt aan het bewijs , dat hij bevoegd was over dit regt te beschikken . Waarom den landeigenaar niet vervolgd , aan wien de wet de bevoegdheid toekent om het geschil door den burgerlijken regter te doen beslissen ? Wie zal deze vraag beantwoorden ? Misschien vreest de Staat in een regtsgeding te worden betrokken , omdat hij niet overtuigd is van de houdbaarheid van zijn stelsel . Misschien ook is de Staat beducht , dat de met uitstekende voorzigtig - heid gestelde voorwaarden der verhuring van hunne kyacht zuilen verliezen , als de Staat de landeigenaren deed vervolgen . Onder het verpachte jagtregt zijn toch niet be - grepen die landerijen , welke met dat regt niet zijn belast , en in eene strafvervolging tegen den landei - genaar , zoude de pachter later mogelijk het bewijs kunnen vinden , dat de Staat van meening is geweest , dat de eigendommen van dien grondeigenaar mede onder het verhuurde regt waren begrepen , en dat de verpachter dus verpligt is het rustig genot daarvan te waarborgen . Doch wat hiervan ook zijn moge , het is een be - droevend verschijnsel dat , in dezen tijd , in onzen staat , namens den Minister van Financien regten worden verhuurd , en dat eenvoudig het genieten daarvan de huurders blootstelt aan strafvervolgingen van wege het Ministerie van Justitie . En toch verbeelden zich nog eenige eenvoudigemenscheii dat Kederland tegenwoordig heeft een ho - mogeen Ministerie . L . STADS - E ^ ARRONDISSBMENTS-IEUWS , El . TIEL , 23 Februari ] 1853 . In de vergadering van het Tielsch Departementder Maatschappij tot Nut van ' t Algemeen van eergis - teren , las Ds . J . II . W . Buckmann eene verhandeling : over den loeldadigen invloed van het godsdienstig ge - voel op onze beschomoing der Natuur , vooral met be - trekking tot onze Godskennis . Als bijdrage reciteerdede lieer ILvan Kuijk een keurig onuitgegeven dicht - stuk van een ongenoemde , get . Petrus en Cornelius . De te ^ Op-llemert beroepen candidoat tot de II . D . , de Heer Sternberg , heeft voor de beroeping be - dankt , als hebbende het beroep naar Renswoudeaangenomen . Z . M . heeft benoemd tot surnumerair bij deDirect . Belaslingen , in en uitg . regten en accijnsen , den Heer R . G . Engelen te IJzendoorn . * j4ppeltern , 21 Februarij . In het laatstvoorgaande nummer van de Tielsche Courant is vermeld , op welk eene gewelddadige wijze men zich in het bezit heeft gesteld van het der Hervormde gemeente toebehoorende schooUocaal , Algemeen vvas het gerucht verbreid , ja openlijk werd het verkondigd , dat men door den sterken arm zich ook van het huis , dat door den koster van de Hervormde gemeente bewoond wordt , zoude meester maken . Zeker zoude zulks Maandag , den 7 Februarij geschied zijn , zoo niet in tijds door den E . A . H . Burgemeester een paar marechaussee's uit het naburige liegen gerequireerd waren , tot voor - koming van bedenkelijke tooneelen , die bij de hooge opgewondenheid der gemoederen zoo ligt hadden kun - nen plaats hebben . Even als bij de inneming van het schoollocaal toch , bevond zich toen eene menigte nienschen , ook uit naburige gemeenten , in de nabijheid van het zoo evengenoemde gebouw ; men schaarde zich in groepen bij elkander , die , toen er vernomen werd , dat er zich marechaussee's in het kostershuis bevonden , mompelend uiteengingen . Vrijdag , den 11 Februarij ontving zeker persoon , die zich bij den E . A . II . Burgemeester vervoegd en Z . E . A . gevraagd had , » bij wien hij het maken van een graf voor een lijk moest bestellen ," ten ant - woord : )) wel bij den koster der Hervormde gemeente , die tevens doodgraver is ." Den volgenden dag begaf zich de nieuwe meester naar den E . A . H . Burge - meester , en gaf Z . E . A . te kennen , dat hij , en niet de koster der Hervormde gemeente den post van doodgraver meende te bekleeden , aangezien hij be - roepen was op al die tractementen en emolumenten , die vroeger aan den onderwijzerspost verbonden wa - ren . De E . A . II . Burgemeester toonde hem het in - consequente hiervan aan , door hem opmerkzaam te maken , dat hij dan ook koster en voorzanger der Hervormde gemeente moest zijn ; en gaf hem verder te kennen , dat in de oproeping van sollicitanten , ge - plaatst in de Bijdragen , volstrekt van den post van doodgraver geene melding was gemaakt ; dat er door den gemeenteraad ook geen ander benoemd was , weshalve niemand anders , dan de koster met dien post konde belast zijn . Nadat er dus , hoewel te ver - geefs , beproefd was , iemand anders dan den wettigen doodgraver aks zoodanig te laten fungeren , kwam des namiddags omstreeks half vier uren iemand bij den koster , zeggende : bij abuis is den nieuwen meester verzocht een graf te maken ; wilt gij het nog doen ? De koster antwoordde hiertoe , hoewel het vrij laat was , daar de ter aarde bestelling anderhalf uur later bepaald was , bereid te zijn ; doch gaf te kennen van het collegia van Kerkvoogd en Notabelen in last te hebben , om vooraf de daaraan verbondene kosten te ver - zoeken . ( Genoemd collegie heeft tot die bepaling moe - ten overgaan , daar sedert twee jaren de Rooraschen , niet meer zoo als vroeger geschiedde , hunne lijken met de klok van de Protestantsche , maar met die van de Rgomschq kerk latqn oyerlui,den , waardoor den koster I van zijn inkomen als doodgraver onttrokken is ge - worden , tervpijl het Hervormd kerkbestuur nooit voor het begraven van lijken op hun kerkhof eenige zooge - naamde kerkelijke regten verlangd heeft .) De dood - graver ontving hierop ten antwoord : » het zijn arme menschen ; die kunnen niets betalen ." « Dan ben ik ," hervatte de koster , » tevreden , zoo mij , gelijk altijd heeft plaats gehad , van wege den arraraeester de ver - zekering gegeven wordt , dat het daarvoor verschul - digde mij zal voldaan worden ." « Daar hebben wij niets mede te maken , dat kan ons niet schelen ; wij gaan het lijk halen ," werd den koster toegevoegd . Om 5 uren , dus N.B . slechts anderhalf uur nadat het maken van het graf verzocht was , plaatste men het lijk voor het kerkhof hek , dat zeker , zoowel als de toren der Hervormde kerk zoude opengebroken zijn , zoo niet de K . A . H , Burgemeester onder adsistentie van zijnen veldwachter en twee marechaussee's zich voor hetzelve geplaatst had , tot voorkoming van stoornis der open - bare orde , en alzoo gewelddadigheden , ja misschien een bloedbad van eene ten hoogst gespannene menigte , die voor het kerkhof verzameld was , verijdeld heeft , nllogen wij niet binnen komen ," riep men den E . A.H ; Curgemeester toe ; deze antwoordde hierop bedaard : )> de toegang wordt u geenszins geweigerd , mits den doodgraver slechts van wege den armmeester de ver - zekering wordt gegeven , dat hem voldaan zal worden ; doch alle gewelddadige handelingen zullen met kracht door mij tegengegaan worden ." « Daar hebben wij niets mede nöodig , riep men : u wordt het lijk thans over - gegeven ." Onder honend gelach liepen de dragers nu weg , en lieten het lijk voor het hek staan , na vooraf het lijkkleed van de kist gerukt te hebben . Opdat het lijk daar niet langer zoude blijven staan , had de kerk - voogd de goedheid zich in persoon naar den arinmoester te begeven , die nadat hierop krachtig was aangedrongen , eindelijk na lang geaarzeld te hebben , onder getuigen verklaarde , de kosten te zullen voldoen . Het hek werd nu , nadat die naakte kist daar een uur gestaan had , geopend en het lijk ter aarde besteld . iQgezondeH stukken . » c oppositlc-partiJ in den BoKamelerwaar«3 inogt zich beroemen eene overwinning te hebbon be - haald met de keuze van een lid der Tweede Kamer . Zij onderging eene nederlaag met de keuze voor een lid der Provinciale Staten . De eerste reis trotsch op hare overwinning,heeft haar de daaropvolgende nederlaag des te meer gegriefd . Maar nu ook ontwikkelt zij al hare krachten en tracht zich a tout prix te doen gelden . Dat er eene opposilie-partij bestaat mogen wij niet afkeuren , met bezadigdheid te werk gaande kan zulks veel nut stichten , maar zij moet niet als fractie optreden , zij moet strijden voor beginselen maar niet voor personen zij moet ook niet de vruchten van eenen boom veroordeelen omdat zij den planter niet mag lijden zij moet niet vooraf den dood wensohen van een ligchaam waarvan zij zoo gaarne een bestanddeel zoude uitmaken zij moet niet trachten door meer - derheid van stemmen een gevestigd gezag te ondermijnen oin zelve de teugels van het beheer in handen te krijgen ; zij moet heden niet tegenwerken en trachten af te breken wat zij voor acht dagen hielp opbouwen . Zie daar eenige bijzonderheden waardoor de oppositie - partij zich het goede ontzegt wat zij konde stichten wij zeggen het nogmaals . Zij trede niet zoo incon - sequent te voorschijn zij handele niet zoo onverstan - dig , want eene partij op zulke bestanddeelen gebouwd bewerkt iramer haren eigen ondergang . Wij zullen trachten eenige daadzaken mede te deelcn en men oordcele ! De oppositie-partij heeft zich bj adros gewend tot de Prov . Staten na eenige ligtgeloovigc en meest on - kundige Grondeigenaren tot onderfeekening te hebben overgehaald om wijziging te erlangen in het kiesstelsel bij het benoemen van Hoofdingelanden . Ware zj hierbij gebleven , dan ware hiervan iets goeds te wachten , wij geloóven ook , dat het konde verbeterd worden , maar zij gaat verder , zij beschouwt het collegie als ongrond'wettig ! bleef het slechts ook nog hierbij , ( dwalen is menschelijk ) ; juist in die dagen komt er eene plaats open in het Gecombineerd Collegie , als Hoofdingeland , en nu ijvert de oppositie-partij oill die plaats aan te vullen door ecu barer ijveraars daai '. in te piaatsen . Is dat consequent gehandeld ? Is dat verstandig ? Te meer springt hunne handelwijze in het oog dat zij als fractie optreedt ; wijl art . 13 van het Geldersche Po'lderreglement voorschrijft : dat » de leden van het Gecombineerd Collegie zullen , zoo veel mogelijk , in de verschillende deelen van het district moeten wonen ," de candidaat hunner partij zoude wan -