Tekstweergave van TC_1863-01-04_003

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
" het \ deze alleen de feil kan doen verontschuldigen , die het hoofd van het Bewind dadelijk bij zijn optreden tegen de hoogste Staatswet beging . Daar zag men weldra de zwakheid van hel krachtige JMinisterie in haar ware gedaante . Er was één hoofd en geen zellslan - dig werkende leden . Slechts één Minister ( van Oorlog ), die later bleek het beginsel voor ie staan door de overigen en hunne partij sedert een reeks van jaren mei den banvloek bedreigd , en dal thans als het eenig mogelijke , als het eenig nationale , als heteenig overeenkomstige met de belangen van Nederland door de Vertegenwoordiging werd goedgekeurd . Overigens de leiding van onze builenlandsche aangelegenheden in handen van een jeugdigen en onhekwamen man , door de weigering van vele anderen op hel kussen verheven ; de banden met onze bevriende naburen verzwakt ; beginselen , waarop de zelfstandigheid van Liraburg kan steunen , verzaakt ; groote handelsbelan - gen op het spel gezel ; de diplomatieke betrekkingen uit haar verband gerukt , en daar bij alle regelen van welvoegelijkheid en staatkunde voorbijgezien . In hel reglsbeleid een diepe doodslaap — de slaap van de Alpen - marmot gedurende een langen wmler . Bij de marine volslagen stelsellooslieid , aarzehng , weileling . _- II Wat men dronTcen doet , moet men nucMe - ien vergelden , omdat dronkenschap meestal een toestand is , waarin men zich vrijwillig begeeft :' Deze zoo natuurlijke stelregel werd allezins be - waarheid in de zitting vaa het Provinciaal Geregts - hof in Zuidholland van eergisteren , waar eene vrouw van 56 jaren teregt stond , genaamd de weduwe Kraaijenvelt , van beroep naaister en die ^ bereids driemalen zoo wegens diefstal als anderzins ver - oordeeld is geweest . — Deze vrouw had het grootste gedeelte van den nacht tusschen 6 en 1 " October jl . doorgebragt in eene herberg te Leer - dam , alwaar alstoen de kermis gevierd werd . Zij had hoogstwaarschijnlijk meer dan het noodige gebruikt , van daar dat zij , toen zij in den vroe - gen morgen ten half vijf ure de herberg verliet , op de straat gekomen door twee veldwachters werd betrapt dat zij het likeurglaasje , waaruit zij in de herberg had gedronken , had medegenomen , hetwelk dan ook in haar zak is gevonden . ^ Als verontschuldiging gaf zij voor , dat zij bij _ zich te huis geen glaasje bezat , weshalve zij in de noodzakelijkheid was om , wanneer zij daar drank gebruiken wilde , zulks alsdan uit een kopje te moeten doen . Het Hof heeft haar schuldig ver - klaard aan diefstal bij nacht , in een herberg , waarin zij was ontvangen , doch aannemende de ■ geringe waarde van het geslolene glaasje ( een paar centen ) , daarvoor verzachtende omstandig - heden toegepast en haar veroordeeld tot eene . correctionele gevangenisstraf van drie maanden . ■(' — Woensdag avond tegen 6 ure had te Utrecht aan de stedelijke gasfabriek eene ontplofiingplaats .] Door te sterken aandrang in de zuiverkisten was er door de waterranden gas ontsnapt , dat zich in de bovenverdieping van het zuiverhuis verza - nielde . Zoodra men dit bemerkte werden de ran - den met water aangevuld ; terwijl eenige werklie - den , onder leiding van den directeur en baas daarmede bezig waren , kwam het ontsnapte gas , ' dat verder doordrong , met de gasvlam der ma - chinekamer in aanraking en deed eene belangrijke ontploffing ontstaan . Er waren 10 personen in het zuiverhuis , toen zij zieh plotseling door den vuurgloed zagen omsingeld : in ' t grootste ge - vaar verkeerende , wilde iedereen zich bergen , maar de naastbijzijnde deur was door den schok digtgeworpen en onderscheiden personen dron - gen zich tegen den muur of de deur ; dit was dan ook hun geluk , want de ontploffing had ' "' geheele dak van ' t gebouw en de bo - , sledebaan bestond en dat ten gevolge daarvan de toevoer van levensmiddelen uitbleef . Verscheidenheden . De geschiedsclirijver , die Nederlands lolgevallen in hel afgestorven jaar zou willen schetsen , zou ót een ^ eer gemakkelijke óf een drukkende taak ie vervullen hebben . Gemakkelijk voorwaar , indien hij het schrij - ven der geschiedenis beschouwde als de aaneenrijging van groote feilen , die het lol en hel wezen van een volk wijzigen — maar hoogst drukkend indien hij uit den gang der politieke handelingen van hel Bewind eene voorspelling zou wenschen te doen voor de toe - koins t . rondlaslen in den hlmde , zonder overtuigmg , zonder beginsel . Kerk en Staal in naam gescheiden , terwi e van den schijn , maar vereonigd als vroeger Ier wille van kansberekening zonder de vroegere grondwettige waarborgen legen misbruik . Een stelsel van hnantiele hervormingen voorgespiegeld , steunende op de nood - lottige theorie van de losmaking van de belangen van Indie en die van Nederland : oen stelsel , begroet met den algemeenen weerzin en door de Volksvertegen - woordiging reeds thans zonder genaile lol den dood veroordeeld . De binnenlandsche aangelegenheden be - stuurd door een hoogst kuudigen theorist , bezield met den ijzeren wd , om die tlieonën , in strijd met den geest en ^ den wil van de overgroole meerderheid in den lande , door te drijven . Van daar miskenning van onze nijverheid , miskenning onzer kunst , miskenning van de bepalingen van ge - meente - en militiewet . Maar bovenal een bekwame , maar verderfelijke lakliek . Even als die krijgslieden die zich vermomden als soldalen der vijanden en zich mengden in de rijen der tegenstanders en dan Ie midden van het gevecht de wapenen keerden legen de gelederen in wier midden zij zich bevonden -— even zoo vermomt die krijgsman - theorist als de strijd verloren schijnt zich met het beginsel der tegenstan - ders , om te ' trachten zich op die wijze de overwin - niu '^ Ie verzekeren . Die plooibaarheid van beginselen moge dan ook hier en daar een kleinen Iriumf ten ■ evolge hebben gehad , daar waar hel brandpunt van den strijd was . bleek zij vruchteloos te zijn . Op koloniaal gebied ontwikkelde zich de kamp in alle heftigheid . De toekomst van het Vorstenhuis , de toe - komst van Nederland was in dien strijd gemoeid . Laat ons den man , die aan het hoold van hel kolo - niaal beleid stond , niet hard vallen . Hel . wee den overwonnenen " was steeds in onze ooren een wan - klank . Het eind (; van hel jaar zag zijn val , zag zijne beginselen door een schier eenparig oordeel eenor on - afhankelijke Vertegenwoordiging doodelijk gelrollen — beginselen , welke de leidende gedachte zijn van het gansche Kabinet , beginselen immer beleden onverde - digd door de partij . waaruil bet te voorschijn trad . . Wij hadden met de meerderheid m gelalsterkle , zeide de leider van bel Kabinet , . maar de zedelijke meerderheid ." Die uitspraak is schitterend gelogen - straft Hel builenlandsoh beleid is veroordeeld , en de Minister heeft zijn behoud alleen ie danken aan een ongrondwettigen groep , een greep , die — wij wenschen hel om wüle van Nederland — ten tweeden male.niet moge worden nagevolgd . Hel mantieel be - leid is veroordeeld — en de Iraaije stelsels die Uel levenselement van dal Kabinet moeten mlmaken ziin reeds nu versloven als kaf voor den vvmd liet koloniaal beleid is veroordeeld — veroordeeld met zulk een onverbiddelijk vonnis dat geen opvolger in datzelfde heillooze stelsel eenige hoop mag koesteren "'' zfedaar "' in korte trekken den toestand van de Re - gering bij hel einde van hel jaar . Elf maanden is hel Ministerie aan het werk geweest en nu bgl het reeds verpletterd onder al de zwaarte van zijn anti-nalio - nahleit Hel . krachtige " bewind is verbrijzeld als een stroohalm : wanl zijne beginselen leven met in bet bewustzijn van hel volk ; zijne beginselen mogen ovei - eonkomen wet de overtuiging eener kleine miiiderbeul hel Nederlandselie volk verwerpt ze als strijdig met zijn geaardheid , met zijn overtuiging met zijn belang Wat zullen de eerste dagen van 1863 opleveren ? Lezer , met deze vraag staan wij aan hel emde van onze laak . Wal het nieuwe jaar ook geve aau hel Vaderland , laat ons wenschen en bidden dal hel den dierbaren bodem van Nederland en Indie lot zegen moge zijn ! Doch werpen wij het oog op hetgeen 1862 ons in hel Vaderland Ie aanschouwen gal , dan , in de eerste plaats , rijsl eön gevoel van innige dankbaar - heid in liel hart van hem , die beseft , hoe naauw het welzijn van het Vorstenhuis , dal oitó regeert , met de lookoinst van Nederland verbonden is — een gevoel van wanne erkentelijkheid jegens hel Opper - wezen , dal hunne Vorstelijke hoofdon spaarde , zorg en kraakte verbande uit hunne paleizen , en aan de düorluclilige zoo beminde gade van een der edelste leigen uil hel liuis van Oranje de geschokte gezond - heid terugschonk , en dan slijgl bij den aanvang van het jaar de bede ten Hemel , die Hen allen opdraagt in de bescherming van Hem , in Wiens hand liet lol is van vorsten en volken . venste zijmuren naar beneden geworpen , en zij zouden dus onder dat puin zijn geraakt . Aan de ' andere zijde van het gebouw was de deur geheel vernield , een werkman geraakte ' daar onder de neergeworpen stukken muur , een ander ontving brandwonden . Het mag wel een gróót geluk genoemd worden , dat bij dit voorval geen men - schenleven is te betreuren . Alleen het gebouw heeft belangrijke schade geleden . De verlichting behoeft er echter niet in ' t minst onder te lijden . De schok werd verre gehoord ; hij geleek een donderslag , voorafgaande door een hevig licht . . — De berigten uit St . Petersburg van den 24sten December melden dat aldear uit alle dee - len des lands tijding ontvangen werd van moer of minder hevige koude , gepaard aan gebrek aan sneeuw . Zoo wordt uit Riga en uit Kasan ge - meld , dat de koude aldaar tot twintig graden Kéaumur was gestegen , maar dat er volstrekt geene sneeuw gevallen was . ïe iiybinks had men vijf en twintig graden koude zonder sneeuw . Uit Schadrinsk , in het gouvernement Perm , wordt onder dagteekening van 29 November geschreven dat ook aldaar nog geene sneeuw was gevallen , en dat de duurte der levensmiddelen toenam . De boeren zijn door de vroeg ingevallen vorst zelfs belet al het graan van het veld te halen . Te Bolchow , in het gouvernement Orel , had men den 6den December vier en twintig graden koude en zoo weinig sneeuw , dat er nog geene slede - baan gemaakt was . Uit Bjelen , in het gouver - nement ïula , wordt onder dagteekening van 9 December gemeld . dat er in de laatste week eene koude van 20 tot 25 graden had geheerscht , maar dat er wegens gebrek aan sneeuw nog geene Aan gene zijde van den Oceaan , daar , waar nog . de Oosler - lndiaan , op Java's kust begroet , Neerlands boom bevraclil mei ' s werelds overvloed ," ging een jaar in rust voorbij . De bezorgdheid door de woe - lingen in Banjennassin opgewekt , week - van liever - lede en een der hooiden van den opstand kwam mei zijn gevolg zich werpen aan de voelen van - den Groolen Heer ." Werd bier ot daar een enkel district door brand of eenig ander onheil bezocht , een ander oord daarentegen zag zich bevoordeeld met de vruch - ten der Europesche beschaving , en aanschouwde de gaz-vlaminen binnen de grenzen van hel oude Jakalra . Nog bedekt de Nederlandselie handelsvloot de Allan - lisclie en Indische zeeën , nog vloeit uit Indië een bron van welvaart en zegen voor duizenden en dui - zenden in hel moederland . . Moge al eene ondankba - re theorie eene eerste poging liebben gewaagd om de stapelplaals der voortbrengselen van Indie uil hel moederland naar Java te verleggen , en den verkoop der Indische producten voor een gedeelte in dat land zelf te iloen plaats hebben — de uitkomst beeft de theorie gelogenstraft , en de 29e December is gekomen om aan de Nederlandselie Natie te tooiien,dal er een wakende Volksvertegenwoordiging is , die geene proef - nemingen mei den schoonslen parel in ; de Kroon van Oranje wil , en geen enkelen maatregel zal goedkeu - reu , die eene verderfelijke tlieorie zou moeien bren - gen lot toepassing : een theorie , — die weldra de liechtsle banden zou slaken , die de sclioone Indische bezitlinnen hechten aan Nederland . Werd ook in den loop van het jaar een van Neder - lands steden geteisterd door een ramp , die hel gansche vaderland deed trillen , — de engel der weldadigheid bewoog dadelijk hel hart der ingezetenen om leniging te brengen voor de slagen , die hel vernielende vuur had loegehragt . Over de golven van den . diepen en blaauwen Oceaan ," strekte zich Neerlands zorg ml ,, en het reeds lang beraamde en overdachte plan tol vrijverklaring der slaven in Suriname werd aangeno - men . De slavernij , die gruwel in hel oog van Hem , voor VVien alle schepselen kinderen zijn , die Hij met «^ elijke lielde omvat , werd in de West-Indische kolo - niën afgeschaft ; en een luide kreet van loejuiching klonk door het moederland , al is ' t ook dat de bepa - lingen der wel , voorgedragen door een zwak en on - bekwaam bestuur , geen waarborgen schenken voor eene schoone toekomst dier koloniën . De groote koop - steden des Rijks zagen — dank zij de volhardende po<^ingen van vorige besturen — een nieuwen en ver - beterden waterweg naar zee door een der takken van de wetgevende magt aangenomen en vragen inel ons , wat hel komend jaar ten dien aanzien haar zal schenten . , . De door de oinslandiglieden gereglvaardigde aanslui - tin " van conservatieven in de Tweede Kamer bij de narüj , die gedurende negen jaren ieder Kabinet hot re - n van regeren botwisUe , veroorzaakte bij den aan - van " van hel thans vervlogen jaar den val van het MinKterie . De partij , die inel hel mzigl van zich op bel kussen te wringen , de toen beslaande orde van zaken lijdelijk had voorgestaan , hel haren ge - waanden beschermeling los . Hel wrakke sleuiisel , dal hem schraagde , viel plotseling meen . Het Kabi - net welks vleycrs hel als een ' nationaal en kracblig Kabinet voorstelden , trad op , en greep de teugels van het Uewind met zóó zenuwachtige overhaasting , dal