Tekstweergave van TC_1874-01-01_002

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Stalls - Oil Irroiidissemeiits-Nieuws enz TIEL ,- - Woensdag avond 31 December 1873 . In ' t arrondissement Tiel is tot nu toe door de leerlingen der verschillende scholen ongeveer f 500 bijeengebragt voor het kindergeschenk aan Z , M . den Koning . Bij de Chr . Ger . gem . alhier is beroepen Ds . J . H . van der Lichte te Marrum , prov . Friesland . Z . M . heeft benoemd tot Ontvanger der Eeg . en Dom . te Wijk bij Duurstede , den heer G . J . Ver weij , thans te Steenwijk . Z . M . besluit van den 25sten December No . 31 , is , met ingang van 15 Januarij benoemd tot kantonregter te Druten Mr . van der Mersch , advocaat te Amsterdam . Bij 1873 , 1874 , A . A . Door den schoolopziener van het 8ste district van Gelderland ( mr . A . Pijnaoker Hordijk te Tiel ) is het schoolgebouw te Tricht , gemeente Buurmalsen , als onvoldoende , wat grootte en ventilatie betreft , afgekeurd . Naar men verneemt moet de gemeenteraad besloten hebben de voor een nieuw lokaal benoodigde sommen eerst op de begrooting voor 1S75 ( zegge 18 vijfenzeven - tig ) te brengen , indien , wat zeer betwijfeld kan worden , de schoolopziener daarmede genoegen neemt . Ook de sohooUoealen te Beusichem en Zoelmond zijn door genoemden schoolopziener reeds voor lang als te klein afgekeurd . * Ing'en , 37 Dec . Gisteren avond gaf het zanggezelsohap alhier , onder directie van den heer G . G . Heufl , eene openbare uitvoering . Onder - scheiden sprekers bezorgden door hunne littera - rische bijdragen eene aangename afwisseling ; ter - wijl een zeer talrijke opkomst ook nu weer bewees dat het publiek gaarne wil medewerken tot be - vordering van beschaving en ontwikkeling . « Elellouw , 29 Dec . 1873 . Met ingang van den 16 Jan . a . s . wordt het bestelhuis der brievenpost alhier veranderd in een hulpkantoor , waardoor in een lang gevoelde behoefte zal zijn voorzien . Tot brievengaarder is benoemd de heer P . van Kooijen , die als zoodanig is beëedigd . * Cuilem»org ', 30 Dec . Ter verbetering van het berigt , voorkomende in het vorig No . dezer Courant , betreffende don onder de gemeente Beest gepleegden moord , diene het volgende :. Bij gelegenheid van het verloten van St . Nico - laasgoed ten huize van van ' Keppel op den Acqoi - schen Teg ontstond een twist tussehen Hendrik Verschoor en Adrianus van Bruggen , welke die noodlottige gevolgen had , dat laatstgenoemde eene doodelijke messteek bekwam . De vermoedelijke dader , H . Verschoor , is in hechtenis genomen ; hij heeft echter , naar men zegt , zijne schuhl nog niet beleden . Het misbruik van sterken drank 19 in dit treurige geval ook weder eene aanlei - dende oorzaak geweest . * MaUPik « 2(i Dep . Gister hebben we te Eek en Wiel een kinderfeest bijgewoond , een regtgeaard , vrolijk , ernstig , jubelend , leerrijk kinderfeest . Het feest van den Kerstboom . Nage - noeg in het midden der versierde school prijkte een mooi verlichte denneboom , rijker beladen dan zijne broeders in het woud ; want zijne takken bezweken haast onder de wigt van kaarsjes en mofjcs , van doekjes en boekjes : Om vijf uur des avonds was de jeugd — 132 schoolgaande kinde - ren — rond den kerstboom gezeten , met blikken , stralende van hoop en verlangen , wachtende naar hetgeen komen zou . Eerst kwam een aardig kerst - verhaal , door den hoofdonderwijzer voorgelezen en toegelicht , dat op echt kinderlijken trant , ( eene melkspijs , geen vaste kost , volgens het beeld van Paulus ) de kleinen herinnerde aan de groote be - teekenis van dezen Ghristelijken feestdag . Toen wisselden na eene korte verpoozing , liedjes , dicht - stukjes en de op een kinderfeest onontbeerlijke chocolade met broodjes en sinterklaas , alles ge - zongen , voorgedragen en verorberd door de jeugd , elkander als om strijd af . Al de Ziuigstukjes en gedichten hadden eene rein esthetische , sommige , zooals de // Bngelenzang " en // de moeder op Kerst - avond " een meer bepaald godsdienstige strekking . Dat een daverend hoezee ! ook een nummer van het programma was , is te begrijpen . Vooral steeg de opgewondenheid ten top , toen de mooije kerst - boom er aan moest . Elk der 132 gasten trok een nommer en een prijsje . Die vrolijke gezichtjes ! Alleen een kindervriend kan er zich een eenigszins trouw denkbeeld van vormen . Eere aan de Eek en Wielsche burgerij , die door de kosten te dragen ( op f 10 na , meen en wij , die van elders zijn ingekomen ) en door hare tegenwoordigheid getoond heeft te begrijpen , dat de jeugd , die veel en trouw moet leeren " In de verslagen der Eerste Kamer over de Staatsbegrooting , wordt met betrekking tot Atchin verklaard , dat de leden zich onthouden van eenig oordeel over het regeringsbeleid van den minis - ter van Koloniën , totdat die oorlog zal zijn ge - ëindigd . Daarop behielden zij zich voor ter ge - schikter tijd terug te komen , maar zij wilden in de gegeven omstandigheden alles vermijden , wat tot verdeeldheid zou kunnen leiden of de positie van den minister zou kunnen verzwakken . Zij waren van meening , dat de verwikkeling met Atchin op dit oogenblik geen onderwerp van dis cussie mogt uitmaken . Eene welverdiende les van bevoegde zijde aan hartstogtelijke partijgangers , als de heeren Nier ctrasz , Wintgens en van Lijnden . Blijkens opgave in de Staatscourant , zijn van 21 tot 27 December aan de cholera overleden : in Zuid - Holland 6 personen , in Zeeland 1 , in Utrecht 1 en in Overijssel 5 , te zamen 13 per - sonen ingekunnen ! Je hebt zeker de opzegging van de huur niet kunnen hooren , omdat jouw de hoed eeuwig over de ooren zakt ." yyMaar , mi^jn lieve heeren , laat me toch eens uitpraten ," smeekte de geplaagde vrouw , // ik zal u alles duidelijk maken ." // Zeg op ," riepen beiden . Vrouw Klat verhaalde hun weenend , waarom zij de kamer tweemaal te gelijk verhuurd had , terwijl zij vooral liet uitkomen , dat zij er geen van beiden door benadeeld werden en dat alles wel goed gegaan zou zijn , had een ongelukkig toeval , waarop zij niet gerekend had , de zaak niet aan het licht gebracht . Zij eindigde met te zeggen : // Ik wilde mijnheer Kip geen dubbele huur laten betalen , omdat hij dan verhuisd zou zijn en mij was het onmogelijk de verhoogde huur alleen te betalen , al werkte ik nog zoo hard . In dat geval zou ik het hem nog niet hebben durven zeggen , want hij heeft te veel eergevoel om van mij een weldaad te willen ontvangen ." Kip keek haar eens vriendelijk aan en zei be - daard : // Met uw verlof , vrouw Klat , ik dacht . De huisvrouw had heur schort weer voor de oogen . // O , hoe kondt gij zoo iets van mij denken . Ik zou u van de mijnen hebben kunnen geven . Maar , mijn lieve heeren , ik smeek u , wordt het in der minne eens over de woning . Een goed woord vindt immers altijd een goede plaats . Ik ga onder de hand naar mijn kamer . Ik ben zóó van streek , dat ik haast geen beenen meer voel ." Zij draaide zich om en ging naar heur eigen kamer ; de beide huurders bleven alleen . Na een poos vroeg Kip : /' Waar hebt ge . mijn thee ge - laten ?" Het antwoord was kortaf : // Uit het raam o-egoten en wat dcedt ge met mijn koffie ?" — * Ook uit hetraamgegoten ." —// Zoo !" —// Zoo !" Beide mannen schenen te bedenken , ol hun wederzijdschc handeling wel rechtvaardig was . Eindeliik begon Kip weer : « rWe zouden dus in minne overeenkomen . Ik sla u dus voor dat der dat gij mijn kolen en mijn lucifers gebruiktet . DitIgU de keuken neemt en ik de karnen ^^^- - J-;was verkeerd van mij , dat had ik niet moeten doen ." j V >' "' •*► •"" """ y »-; grammen van den Luitenant-Generaal Van Swieten , waaruit het volgende blijkt : « Bij een verkenning tot onderzoek hoe de Kraton kon worden aangevallen , was men gestuit op een grooten kampong , die zorg - vuldig versterkt was en hardnekkig verde - digd werd . Na een gevecht van zeven uur was de bedoelde kampong met alle verster - kingen genomen en was men op ongeveer 7 minuten gaans boven Passar Atchin aan den regter rivieroever uitgekomen . De on - zen telden 7 of 8 dooden en ' 78 gekwet - sten . Het gevecht zou den volgenden mor - gen worden voortgezet . De troepen hadden zich uitmuntend gedragen . De verliezen van den vijand warjen zeer groot : In de eerste versterking werden / • . ^ en zii fl,v ^^^ gerucht , dat een / minutea £!" ^ ü y ^^^ deïeu in het havt stak Spaan3cl.|^^^^l'j^_^^ya'^m,mo„,,le „ in triumfdoar T , J,'gedragen .. J " ' ■ n °«'^* C.fRu onwaar . De ■ /) ken werd -' ° P ^^" '"^'^ geladen en naar ,"*;« erkhof o - ragt . waar zii in een kuil ge ipen werd ;''- — ^^^"^ ''''^'' '""^ '^°'"^ brengen m kipitei'^'T '^'^ '^ s bemanning der Virginius deelt Cofp ' '' et volgende mede : // De executie ge - schiedde ** namiddags . Het verhoor had aan boord der Tcnado plaats gehad . Ik sprak kapitein Fry op d »' weg van de gevangenis naar het slagthuis . Het eersts , wat ik vroeg , was , waar de Virgl - niis genomen was . Hij zeide , dat het juist 18 üLJlen Z.O . van het tort Morant , aan de kust van Jamaica gebeurd was . « Toen ik zag , dat wij niet ontkomen konden — zeide de kapi - tein — liet ik aan Varona vragen , wat hij wilde , vechten of zich overgeven ; mij was ' t hetzeltde . Hij hield het ' t best , zich over te geven , omdat hij op levensbehoud rekende ." — Op de plaats der executie gai de hofmeester van de Mornine/ - star , Charles Bell , den armen kapitein een glas water . De Spanjaarden behandelden hem goed en hadden hem niet geboeid . Hij en al de overigen hadden geen enkel oogenblik van zwakheid . Toen de manschappen nedergeknield waren , ging de kapitein langs hen heen en zeide hun vaarwel , blanken en zwarten , want er waren verscheidene - negers onder de matrozen . Drie pas achter hen stond het executie-peleton . Juist voordat er vuur gegeven werd , nam Fry zijn hoed af . Het scheen , dat hij bad . Van de 57 personen was hij alleen onmiddellijk dood . Alle anderen waren slechts gewond . Wat nu gebeurde was het vreeselijkste , wat ik ooit gezien heb , ofschoon ik op menig | slagveld geweest ben . De arme gewonden lagen op den grond en wentelden zich stuiptrekkende en kermende in hun bloed . Als duivels gingen de moordenaars op hen los , stietten den onge - lukkigen den tromp van het geweer in mond en oogen en verpletterden hun het hoold . Eenigen deden wanhopige pogingen om de geweren " te grijpen . Nooit zal ik het gekerm vergeten . Het duurde tien minuten , voordat de laatste dood was . Ook hunne lijken werden op karren naar drie kuilen gebragt ." Te Vincennes is eergisteren morgen een ver - schrikkelijk ongeluk gebeurd , dat aan acht vrouwen en meisjes het leven heelt gekost , terwijl een verminkt is en twee anderen ernstig gewond zijn . In een fabriek van slaghoedjes voor kinderpistool - tjes heelt oene ontploffing het geheele gebouw uit elkaar doen springen . Gelukkig waren er op dat vroege uur — het was half acht — nog slechts elf werksters in ; een uur later zou de ramp 30 slagtoffers hebben - gemaakt . Ook de omliggende gebouwen hebben ernstig te lijden gehad . Het blijkt ook hierbij weer , dat de eigenaar der fa - briek het niet noodig had geoordeeld - om alle bij de wet voorgesohreren formaliteiten in acht te nemen . BINNENLAND . ongerust te maken . Dat de tocht door een moeije - lijk terrein , die uitnemend gelukt schijnt te zijn , Je troepen heelt afgemat , zoodat rust noodig is , zal niemand verwonderen ; terwijl het èezetten van de beide oevers der Atsjienrivier en van de kampong Djawa , welke vóór den kraton ligt , be - wijst , dat de positie onzer troepen sterk en de gemeenschap met de vloot geheel vrij is . De voor - zigtigheid van den opperbevelhebber , waarvan het berigt de blijken geeft , verdient zeker erken - ning en vertrouwen . Dat nog geene aanraking met den sultan is verkregen , zal niemand bevreem - den die aan de omslagtige vormen der oosterschs etiquette denkt ." angeveer 30 dooden ge - vonden , in de ' andere naar evenredigheid . • Volgens het tweede telegram ( waarvan evenals van ' t eerste de dagleekening niet is gemeld ) waren door den Gouvernements - commissaris brieven naar den Sultan gezon - den , waarop nog geen antwoord was ont - vangen . Met de voortzetting der operatiën den Kraton werd gewacht totdat een tegen genoegzame voorraad levensmiddelen en oor - logsbehoeften verzameld zou zijn , om krachtig te handelen . De XXVI Moekiras ( beoosten de rivier was verslagen ; de XXV Moekims ( wes - telijk gedeelte ) hield zich onzijdig ; de XXII Moekims was door de vele verliezen ontmoe - digd . Bij den vijand heerschte schaarschte aan rijst . Het weder was gunstig , terwijl de cholera verminderde . De geest der troepen was uitmuntend . « Luidens een nader bij het Departement van Koloniën ontvangen telegram van den Het B . 0 . Z . H . acht het berigt echter on - gunstig , en zegt ten bewijze o . a . // Ongunstig zijn de thans ontvangen berigten , in de eerste plaats , met het oog op den gezondheidstoestand der troepen . Werd deze toch in vroegere // verbe - terd " genoemd en werd hij toen geen belemme - ring geacht o;n tegen den kraton te gaan ageereu , thans was hij van dien aard , dat zelfs de zamen - trekking in het bivouak dientengevolge.drie dagen vorderde en dat de troepen // rust " moesten hebben . De voornemens tot aktiet handelen zijn alzoo in een besluit tot het aannemen eener uitermate passieve houding overgegaan . Vooral verontrustend is dunkt ons voorts de apaiseerende verzekering van den operbevelhebber , dat tengevolge dier passieve houding op het // verloopen der benden van den vijand rekening wordt gemaakt ." Immers is // de vijand zóó slecht van levensmiddelen voorzien en zóó weinig volhardend , dat hij binnen enkele dagen verloopen zal bij volslagen werkeloosheid , bij het // rust nemen " onzerzijds , dan zou men ook veilig kunnen aannemen , dat het doel , waarop men nu zegt te hopen , even goed door een eenigen tijd volgehouden afdoende blokkade zou zijn be - reikt geworden en dat dan geen expeditie van 13,895 personen , behalve de vrouwen , daarvoor noodig zou zijn geweest . luitenant-generaal van Swieten , heden ochtend te Penang aangeboden , had den 26sten De - cember weder een zeer ernstig gevecht plaats gehad tot opsporing der vóór den Kraton ge - legen vlakte . Het doel was bereikt met zwaar verlies . Gesneuveld waren 1 officier , en 15 minderen ; ligt gewond 5 officieren en bS minderen . Eenc batterij voor zwaar geschut was in aanbouw ; zij zou spoedig gereed zijn en zwaar bewapend worden . De Radja van Pedir was met 1500 man in den Kraton gekomen en had de oorlogspartij versterkt . Een smaldeel van de vloot zou hem en zijn volk daarvoor straffen . « De zendeling met het overbrengen der brieven van den Gouvernements-commissaris aan den Sultan belast , was met den dood bedreigd , geboeid en van alles beroofd naar het binnenland gebragt ; terwijl de brieven verscheurd en niet aan den Sultan overhan - digd waren . Het volk had zich van het ge - zag meester gemaakt . « De geest der troepen bleef uitmuntend . De opperbevelhebber had bij dagorder zijne tevredenheid betuigd . De algemeene ziekte toestand was gunstiger ." Naar wij vernemen is de naam van den officier die bij de verkenning van den kraton gesneuveld is , Lafors , kapitein bij de grenadiers en jagers . Hij was op zijn verzoek bij ' tind . leger gedeta - eheerd . extra Staatscourant Een Zondag uitgegeven deelt het volgende mede : Een regerings-telegram van Buitenzorg meldt de ontvangst van een telegram van den generaal van Swieten uit Singkel ( Westkust van Sumatra ), den 263ten aangeboden , inhoudende : Bivouak was betrokken op den regter oev er der Atsjin - rivier tegenover de kampong Djawa , niet ver van den kraton . // Een bataljon , op den linker oever in de kam - pong Djawa gelegerd , had door een bouten brug gemeenschap met de hooldtroep . // Zoowel onder de koelies als onder de troepen waren vele zieken , die in veld-ambulances werden verpleegd , om de hospitaalschepen niet te be - smetten . // Het dientengevolge ondervonden gebrek aan koelies was oorzaak , dat de zamentrekking in het bivouak drie dagen had geduurd , // Wegens de cholera , die echter verminderde , jQoesten de troepen rust hebben . Daardoor ver - sterken wij ons , zegt van Swieten , terwijl de benden van den vijand , wiens levensmiddelen ontbreken , zullen verloopen . // Er was nog geene aanraking met den sultan verkregen ." Omtrent dit telegram zegt het . Ha.ndbl . o . a . // Sedert Woensdag zijn de operaties waarschijnlijk hervat , men kan dus spoedig nieuwe tijding te gemoet zien , die , naar wij vertrouwen , van heu - gelijken aard zullen zijn . Volgens het jongste berigt , heeft men echter geen grond om zich Ongunstig zijn de nieuwe berigten verder in zooverre , als de vroeger , op grond der door militaire handelingen van den 14 . en door het bombardement der marine te weeg gebragte ont - moediging — naar het scheen — opgevatte ver - wachting , dat de opperbevelhebber een nieuwe aanraking met den sultan zou kunnen verkrijgen , niet verwezenlijkt is . Van de genegenheid dei Sultans om in onderwerping te komen , waarvan in het vorig berigt . melding werd gemaakt , is thans opk geen sprake meer . De nieuwe berigten zijn alzoo niet alleen verre van rooskleurig op zichzelven ; zij vernietigen niet alleen sommige verwachtingen door de vroegere opgewekt ; zij geven niet alleen weinig . hoop , dat men in de eerstvolgende dagen betere tijdingen van eenig belang zou mogen te gemoet zien , maar zij wijzen ook weder op veel raadselachtigs , waaromtrcnf nog evenzeer opheldering noodig is , als het nog steeds wenschelijk blijft nog eindelijk eens zeker - heid te verkrijgen omtrent het nog altijd maar niet gelogenstraft gerucht , dat wegens de cholera ontscheepte troepen door een order van den mi - nister van koloniën tot reëmbarkement zouden zijn genoopt geworden , een order , die wanneer zij werkelijk gegeven is , vermoedelijk wel als een houfddactor zal moeten gelden in den ongun - stigrn loop , welke deze expeditie nu , tengevolge der genoeinde ziekte , blijkt genomen te hebben een order alzoo , waarbij de verantwoordelijkheid des ministers in hooge mate betrokken is . Van Reuters Office is gisteren het volgende telegram ontvangen : FENANG , 30 December . Bij eene verken - ning naar den Kraton heeft tussche'n een ge - deelte der Nederlandsche troepen en een tal - rijk korps Atchineezen een ernstig gevecht plaats gehad . Het doel der verkenning is be - reikt . De Nederlanders hebben geen groot , de Atchineezen daarentegen een aanzienlijk verlies geleden . De Rajah van Pedir heeft den Kraton versterkt . De Nederlanders leggen voor den Kraton sterke batterijen aan . De gezondheid en de geest der troepen zijn uilmuntend . Gister avond is verschenen een buitenge - woon bijvoegsel der Staals-Courant,\Ai\den volgenden inhoud : « Blijkens een heden namiddag bij het De - partement van Koloniën ontvangen Rege - ringstelegram van den Gouverneur-Generaal , dd . Buitenzorg 29 dezer , waren den vo - rigeu dag te Singkel aangeboden twee tele - bevend en doodsbleek tussehen beiden ; zij was niet in staat een enkel woord te uiten . Kip trok rechts aan haar mouw . // Biecht op I Is het mijn kamer of niet ?" Vogel trok lin*ks ." Vóór den draad er mee ! Heb i/c of de dieën de kamer gehuurd ?" // Zoo 1 Dat zullen wij eens zien ," zei Kip , die een papier uit zijn portefeuille haalde , // hier is mijn bewijs , vrouw Klat's kwitantie voor de laatste maand huur ." // Ja , Ja !" begon de vrouw snikkend , schreeuwden beiden , //' t IS mijn jammerde vrouw Klat , // z'is Vogel haalde ook een papier uit den vestzak en zei : // Dat bewijs kan ik ook toonen , vrouw Klat's kwitantie voor de laatste maand huur f // Hoorje ," kamer !" // Neen , neen 1 van allebei ." // Allebei ? Dat kan niet !" // O me lieve God in den hemel !" en de vrouw droogde haar oogen met de schort af , // wees toch een beetje bedaard en verstandig . Ik werd er toegedwongen . Ik ben een fatsoenlijk , een goed mensch , dat kan mijnheer Kip getuigen , die woont alhier haast drie jaar en heeft nog nooit reden tot ontevredenheid gehad . Het eerste harde woord moet nog vallen . ..." // Ja , dat is zoo ," zei Kip , // ik heb nog geen klagen ." // Dat raakt me niet ," raaskalde Vogel . // Toen ik hier introt , moest jij der uit ; zoo hoort het 1 — Hadt jij der niet uitgewild , dan had ik der niet Beiden hielden elkaar gelijktijdig de kwitantie onder den neus . Kip schreeuwde : « Bedrog !" en Vogel : // Afzetterij 1 " // Dat mogen w'ons niet laten welgevallen ." // Neen , dat mogen we niet !" Kip bonste op de keukendeur en Vogel stam - voette . Zij schreeuwden in duo , zoo hard zij konden : // Vrouw Klat ! vrouw Klat !" Eenige oogenblikken later stormde de vrouw angstig en onthutst de kamer binnen . Beiden pakten haar bij de mouw . , De eene riep : // Maak , dat die vent den huis uit komt ;" de andere schreeuwde : // Weg met dien indringer !" .,. // Hebt gij de kamer niet aan mij verhuurd ?" // Neen ; gij hebt haar aan mij verhuurd 1 " De arme vrouw , wier list verraden was , stond