Tekstweergave van TN_1923-01-03_004

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
Als gij E - EN LANDSOIf EANI heeft ter bescMkking LOKETTEN in hare Brand - en Inbraakvrije Kluis . BEVEELT ZICH AAN VOOR Effecten en andere Bankzaken . DE DIRECTIE : M . VAN ECK . last hebt van : verstopping ( trage ontlasting ) gal , slijm , koortsigheid , maag - of hoofdpijn , geen eetlust , slechte spijsvertering enz ., neem dan Wortelboer's Kruiden of Wortelboer's Pillen van Jacoba Maria Wortelboer en gij zijt spoedig weer hersteld . Overal verkrijgbaar a 60 cent . FOTOGRAFIE . Toorbanden een rnlme kenze solide Klapcamera's 9 x 12 vanaf f 22,50 met 3 chass in etui . Voorts : ROLFILMCAMERA's en alle andere Fotobenoodigdtieden . Aanbevelend , P . J . CAMPAGNE , Fotografiscii Atelier , tegenover Hotel „ DE ROOS " Tiel . Atelier Aan huis dagelijks geopend . te ontbieden . Diverse Etsen , Aquarellen en Schilderijen van Tiel , van den Heer ROODENBURG , zijn voorhanden In den Kunsthandel D . MUS , WATERSTRAAT . Wybeti TaBIeiten Ha BESTE middel teqcD Hoesfi , Heesch - lieid , Keeipijn . Verkrijgbaar alleen In blauwe blikken doozen & 45 eh 80 ets . bij Apothekers en Drogisten . Wacht U voor namaak en let op ons bovenstaand wettig gedeponeerd ^ fabrieksmerk GABA . De Gruyter's Witte Boonen - Van Donderdag 4 tot en met Woensdag 10 Januari Speciale aanbieding van onze prima gelezen Witte Boonen é , 15 , 20 , 25 en 30 ets . per pond . Elke kooper van 1 pond ontvangt 1 % pond . Elke kooper van 3 pond ontvangt 3 pond . Elke kooper van 4 pond ontvangt 6 pond . Elke kooper van 6 pond ontvangt 9 pond . Boife ndien onze 10 % extra korting . P . DE GRUTTER & ZOON . Deze week is deze reclame alléén geldig in onzen winkel VLEESCHSTRAAT — Tiel . De NUTS-SPAARBANK te TIËLi houdt in bet Spaarbanii^gebouw aldaar zitting tot het ontvangen en terugbetalen van gelden en tot het afgeven van Spaarhusjes : op MAANDAG des voormiddags van 91/2 — IOI/2 uur , op WOENSDAG des namiddags van 2—31/2 uwr en op ZATERDAG des avonds van 71/2—§^'2 u^r . Hentesrergoeding tot en met f öOOO .— 4 pet . Voor het meerdere 3 pet . FTET BESTUUR . Nog voorhanden in den Boekhandel van D . MUS , Tiel : Vraagt IBDOÏS KOPFIE Beleefd aajsbeyelerid , G . HARDON , Waterstraat C 19 . v.'»ffVf^f?fVfv^fvy^v^v ijidii . LUKe Kalenders . laienders ei Tiel in de laatste Eeuw . LXXVl . Nadruk verboden . Voor wij de Waterstraat inwandelen heb ik een kleine vergissing goed te maken , ontstaan door de verkeerde redactie van een courantenbericht uit 1863 . De apothe - kerszaak van den heer Baert nl , werd in dat jaar niet opgericht door den heer G , Post , maar deze zette de in hetzelfde pand gevestigde zaak van wijlen zijn vader M . L . Post voort . De naam Wafers(raa < spreekt voor zich - zelf . Hij is ontleend aan het water , dat sinds Tiel werd omwald , zich achter deze straat bevond . De naam Hooch Waterstraat , welke op den oudst bekenden plattegrond van Tiel gegeven is aan dat deel grenzende aan het Hoogeinde , is verdwenen . Na de aansluiting van Tiel aan het spoorwegnet is de moderniseering van deze straat begonnen . De Tielenaars van voor 1880 zouden tevergeefs zoeken naar de hun bekende kleine huisjes , naar de toen bestaande ramen met in lood gevatte ruitjes , naar de buiten de pui uitstekende uitstalkasten , naar de onder - en boven - deuren aan de straatzijde der woningen . Slechts in de kuiperij van den heer Netelbeek , in de behangerszaak van den heer Van Krieken en in het pakhuis van den heer W . A . van Zetten zouden zij oude kennissen aantreffen . Voor het overige zijn alle panden óf geheel nieuw opgetrokken óf van nieuwe puien voorzien . Bakkers lieten van ouds hun oog op hoekhuizen vallen . Spreekt niet het kinder - rijmpje nog van ,, den bakker op den hoek ", al heeft het daarop volgende ,, die heeft van nacht geblazen " in den volksmond geheel en al zijn oorspronkelijke beteekenis verloren ? Wie weet , voor hoeveel eeuwen geleden de bakker voor het huis van den heer Waltman reeds zijn horen liet schallen om de burgerij kond te doen , dat zijn oven gaar en dus versch brood beschikbaar was ! In de laatste helft der vorige-eeuw was bewoner G , \ m dér Veen , dien wij omstreeks 1880 kenden als een hoogbejaard man . De straatjongens — en wie is dat niet op den leeftijd van tien tot zestien ? — bezorgden hem niet weinig last . Op den hoek stond toen een zware kwart-cirkel - vormige steenen schamppaal , die door lederen jongen als glijbaantje werd ge - bruikt en door duizenden broeken in den loop der tijden spiegelglad was gepolijst . Zijn buurvrouw was Nieske Post , de eerste , die in Tiel een fruitzaakje dreef . Haar dochter heeft tot haar vertrek uit Tiel deze nering voortgezet . De kleine fruithandel werd in die dagen gedreven door koopvrouwtjes als vrouw De Weijer , Kee Willekes , Mie Campagne , e.a ., die met haar kruiwagens een standplaats hadden in de schaduw van de lindeboomen op de Groenmarkt . Daarnaast — tegenwoordig sigaren - magazijn van den heer B . A . Kranen — was de kruidenierszaak , graanhandel en slijterij van den heer Alex , de Blank ge - vestigd , die tevens het vrachtrijderschap op Buren en Geldermalsen uitoefende . Het café van den heer Van Ommeren bespraken wij reeds vroeger . Steeds is ge - durende de vorige eeuw in dit huis dezelfde nering uitgeoefend , de laatste halve eeuw door de familie Van Ommeren . Oudtijds was het een van de weinige gelegenheden , waar pensiongasten werden opgenomen . ' ( De naam van dit huis „ Stad Utrecht " wijst er op , dat hier vroeger de afritplaats ( pleisterplaats ) der wagens op Utrecht was . Naast den heer Van Ommeren is sedert jaren gevestigd geweest een kruideniers - zaak , tot in het laatst der vorige eeuw gedreven door den heer D . R . van Wermes - kerken , lange jaren regent van het Oud - Burger-Mannen - en Vrouwenhuis . Veel verandering heeft dit huis niet ondergaan . De smidszaak van den heer Oostendorp werd lange jaren gedreven door de familie Van Baars . Als leverancier van vuurwerk aan de jeugd , had zy tegen Oudjaar groeten toeloop . Ook het perceel daarnaast , thans ge - sloten huis , was in deze familie . Daar woonde de meubelmaker F . O . van Baars , een groote , zware man , steeds den grooten toen weinig gedragen flambart op . Hij had geruimen tijd in Parijs doorgebracht , waaraan hij — mede aan zijn brouwen — den naam B8ar«-P*rijs ontleende , niet te verwarren met Van Baars , die een meu - belmakerswerkplaats had in de Weerstraat boven het huis thans bewoond door den klompenmaker den heer Van den Hurk of met zijn naam - en vakgenoot , verderop in de Waterstraat wonende . Waar nu de heer C . van de Water zijn kleermakerij heeft woonde voorheen zekere Meijer , uit Nijmegen herkomstig , die een zaak in gemaakte kleeren dreef . In de wandeling was hij bekend als „ Meijer griea laoke " of als „ Meijer met de groote lamp ". Vóór hem was in dit pand Van Gelderen woonaöiitig , die er de eerste bierhalle in Tiel opende . Men zat er op omgekeerde tonnetjes . Later verplaatste hij deze zaak naar de Vleeschstraat tegen - over het Stadhuis , later bewoond door den heer A . J . haks . De tegenwoordige zaak van den heer Mens was omstreeks het midden der vorige eeuw een gesloten huis , bewoond door den heer J . P . W . A . van Dorp . Later verhuisde deze naar het Hoogeinde ( linker - helft van het thans bestaande huis van dr . Schoondermark ). Hij was na de vesti - ging van de rietmattenfabriek (± 1850 ) diercteur daarvan , Zyn broer Jan Diederik van Dorp was tevens zijn buurman . Deze was leerlooier . Zijn looierij was gevestigd in het tegen - woordige pand van den heer Gerson », achter de drukkerij der fa . Mijs . In 1863 werd hij tot lid van den Raad gekozen , welk ambt hij tot zijn dood vervulde . In de jaren omstreeks 1865—1875 was mevrouw Mom bewoonster van dit perceel . In dezen tijd van ongestoorde rust ver - wekte een groote effectendiefstal , te haren nadeele gepleegd , buitengewone opschud - ding in Tiel . Een man en een vrouw , in verband met dezen diefstal aangehouden , heeft men niets kunnen bewyzen . De dader is nimmer ontdekt . Wij , menschen van den nieuweren tijd zijn over zulke emoties heen . Maar in die dagen is menig slot vernieuwd 1 Beide - hierboven genoemde Van Dorpen waren zoons van den in 1853 overleden stadsgeneesheer J . D . van Dorp , in dit ambt opgevolgd door dr . J . Brune._:Deze was een Tielenaar van geboorte . Zijn ouders dreven het Hollandsch Koffiehuis in de Vleeschstraat , thans meubelzaak van den heer Heijster . Vele nog levende Tielenaars hebben dr . Brune gekend in het huis hoek Westluidensche straat — Jodenstraatje . Na den dood van dr . Van Dorp bracht ( 1853 ) dr . A . Pijnacker — Hordijk zijn praktijk van Drumpt ( Welgelegen ) over naar Tiel . Hij woonde op het Plein , waar thans de heeren F . C . van Hesteren en L . H . Mertens wonen . Toen was het één huis , waarnaast een openbare doorgang naar het Zoutkeetstraatje was . Nu wij toch in den geneeskundigen kring onzer burgerij gekomen zijn , willen wij even de geneesheeren in de laatste helft der vorige eeuw noemen . Dr . G . P . van Tienhoven , die zich in 1862 vestigde in het pand , thans Geldersche Credietvereeniging , had als geneesheer en aangenaam mensch in den omgang , hier ter stede weldra een gevestigde reputatie . Hij verliet Tiel na korten tijd wegens familieomstandigheden en is — indien wij ons niet vergissen — voor eenige jaren te Den Haag overleden als lijfarts van H . M . de Koningin - Moeder . Dr . J . van Rossum , metalen-kruisridder , woonde in de Kerkstraat naast de Luther - sche Kerk . Ook hij mocht zich verheugen in een drukke praktijk , In 1867 wilde het , dat onder zijn vrouwelijke patiënten de kraamvrouwenkoorts uitbrak , wat aan - leiding was tot de vestiging van dr . Ph . F . Küthe alhier , die tot zijn dood woonde in de St . Agnietenstraat , thans nog be - woond door zijn weduwe . Wellicht vinden wij later gelegenheid van dezen buiten - gewoon geleerden man wat naders mede te deelen . Vóór hem werd dit perceel bewoon ^ " 3oor Coster van Voorhout , een handelaar , die na de drooginaking der Haarlemmermeer groote zaken in rivier - grint dreef . Dr . J . K . Pameijer vestigde zich hier ter stede in de zeventiger jaren als arts en opvolger van dr . Van Rossum . Hij was aanvankelijk een inwoner van de Koorn - markt , later van de Waterstraat ( tegen - ■ woordige kantoor vaa mr , Tilanus ). Later kocht hij van de dames Campagne het tegenwoordige woonhuis van dr . De Haan . Dr . C . W . Bollaan vestigde zich hier ( uit IJzendoorn ) kort voor den dood van dr . Kütlie . Hij woonde eerst in de Stations - straat , later in het huis thans bewoond door Notaris Van Steenbergen . •'" Toen de geneeswijze door Röntgen - en Finsenstralen zich baan begon te breken , legde hij zijn praktijk neer om zich aan deze studie te wijden . Daarna opende hij een licht - geneesinrichting in de Witte de Withstraat te Rotterdam en later een , genaamd „ Lux Vincit " ( Het licht over - wint ) te Utrecht . Daar is hij gevallen als ofier van zijn groote hulpvaardigheid . Hij lag met longontsteking in een der zieken - huizen te tJtrecht , doch was nagenoeg hersteld , toen hij op lang aandringen even een zijner patiënten te woord stond . Daarop volgde een instorting , waaraan hij na eenige dagen overleed . Dr . Mijnliefï ( St. - Walburgstraat ) was hier ter stede zijn opvolger . Deze legde na eenige jaren zijn praktijk neer en werd opgevolgd door dr . De Haan . Dr . J . G . ter Braak heeft zich hier ge - vestigd kort na den dood van dr . Küthe . Hij ontving zijn patiënten ten huize van de firma E . van de Pol , Waterstraat . Ook de Drumptsche dokter . Van Leeuwen van Duivenbode , een oud-offlcier van ge - zondheid , had hier in de jaren tusschen 1870 en 1880 veel patiënten . Na deze afdwaling — errare humanum est ! — zullen wij onze wandeling in het volgende schetsje hervatten . J . D . H . VAN UDEN . ( Mordt vervolgd ).