Tekstweergave van ZANA_1918-01-04_004

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.

Een welkom geschenk is altijd EEN Wink's Geïllustreerde Encyclopaedie Van dit werk verscheen zooeven de tweede, vermeerderde en verbeterde druk (He—20e duizend) in twee kloeke deelen, 1400 bladz. compressen druk over 2 kolommen, 1300 illustraties. Slappe Boorden J. B. J. Zoetmulder. Elevator, bezig een Eraanboot Ie lossen (doorsnede). Illustratie uit Wink's Oeillustreerde Encyclopaedie. Gorilla. Illuslr. uit Wink's Ocïll. Encycl. Wink's Geïllustreerde Encyclopaedie is een onmisbare aanvulling voor ieders boekenverzameling. Ze is absoluut betrouwbaar door nauw¬ keurige bewerking naar de beste en laatste gegevens; ze is bijgewerkt tot einde 1916 en spotgoedkoop, wat alleen door de groote oplaag mogelijk is. IN TWEE LINNEN BANDEN ƒ 12.50 „ „ HALFLEEREN „ „ 14.— PRIJS: Nog geen Zeepgebrek Dubbele stukken zeer vette Waschzeep, 25 en 30 cent. Verder: Sultane-, Karnemelk- en Cocoszeep. De beroemde Hudson-Zeeppoeder, 15 cent per pakje. Zoolang de voorraad strekt. Ik ruim op: Prima rechte GASGLAZEN a 10 et. M. T. KLEIJ. GO o» GO P. A. VAN DE GARDE ft ft GROOTHANDEL IN Gedistilleerd, Wijnen en Likeuren. Waterstraat A 65—A 88. BORDEAUX- EN RIJNWIJNEN, ook per heele en halve flesch. ClMMne, Port, Madera, Clierry, VernË. FIJNE LIKEUREN. RHUM, CITROEN en ARACPUNCH. Alle soorten Bitters en Extracten. CS C9 Wollen Lijfjes J. B. J. Zoetmulder. Voorhanden bij J. PEKELHARING, Boekhandel, Zalt-Bommel. V . M i d d e n s t a n d s = C r e d i e t b a n kN. V. Middenstands=Credietbank Boschstraat C 71, Zalt-Bommel. Verleent Handelscredieten. Opent Rekening-Courant met Rentevergoeding. Neemt Gelden :i Deposito. Verkoopt en behandeld Cheque's. Incasseerd Wissels en Kwitanties over heel Nederland en behandeld verder alle bankzaken. „MANOS"-VULPENHOUDER. Predikbeurten. Zondag 6 Januari. ZALT-BOMMEL. Ned. Herv. Kerk. Voorm. 10 uur Ds. De Bres van Bruchem. Evangelisatie, voorm. 10 en 's avonds 6 uur de Heer Lodder. Woensdag 9 Januari 's avonds 7ys uur de Heer Lodder. Geref. Kerk. Voorm. 10 uur en nam. 2 uur Ds. Geerling. BRUCHEM. Geen dienst. KERKWIJK. Nam. 2 uur Ds. De Bres. H. Doop. GAMEREN. Voorm. half 10 Ds. Werther van Hedel. NIEUWAAL. Nam. Ds. Japchen van Pouderoijen. ZUILICHEM. Geen dienst. BRAKEL. Nam. Ds. Verloop van Nederhemert. AALST. Voorm. Ds. Japchen, POUDEROIJEN. Voorm. Ds. Japchen. HEDEL. Voorm. geen dienst. ROSSUM. Voorm. Ds. EJjkman. HURWENEM. Voorm. Ds, Fontein. KERKDRIEL. Voorm. Ds. lngelse. Kriipsclieer. Utrechtsche Almanakken 1918 nog een klein aantal voorhanden bij J. Pekelharing. Electr. Drukkerij, Boekhandel, Zalt-Bommel. ZON EN MAAN. J. PEKELHARING — Electrlsche Drukkerij en Boekhandel — ZALT-BOMMEL. ZONSOPGANG. ZONSONDERG. 1 Jan. Su. 12 m. 8 „ 8 „ 10 „ 15 „ 8 „ 5 „ 22 „ 7 „ 5S „ 29 „ 7 „ 49 „ 1 Jan. 3 u. 55 m. 8 „ 4 „ 3 „ 15 „ 1 „ 13 „ 22 „ 4 „ 25 „ 29 „ 4 „ 38 „ Nog een groote partij Gestikte w*\ g Wollen ÏAS/pilQ Molton ÏÏJtlitllü v o o r r a d i g , d i e t e g e n e x t r a l a g eI voorradig, die tegen extra lage prijzen worden opgeruimd. A, A. HES. g 12 Jan. N. M. , Wink's Vreemde Woordenboek bevattende de vertaling en verklaring van ongeveer 11000 vreemde woorden, uitdrukkingen en aanhalingen. Derde vermeerderde druk, 328 bladz., op fraai papier. Prijs slechts f 0.60. Keurig gebonden f 0.85. Hoevelen, die lezen en studeeren zonder veel van vreemde talen te weten, zien niet lederen dag hun genot vergald door de voor hen onverstaanbare vreemde woorden l En hoevelen zien er niet tegen op, een betrekkelijk hoog hoog bedrag uit te geven voor een goed woordenboek! Voor hen is WINK'S VREEMDE WOORDENBOEK, gelijk een der beoor¬ deelende bladen schreef, een ware uitkomst. Hier wordt voor zóó bescheiden prijs, dat iedereen het zich knn aanschaffen, een woordenboek aangeboden, dat uitmunt door degelijke bewerking en veel meer geeft, dan men voor dien prys zou verwachten. Alle onnoodige vulsel is weggelaten; vreemde woorden, die niemand behoeft op te zoeken, zooals korporaal, telegraaf, photograaf, e. d. komen er niet in voor, daarentegen zal men er niet tevergeefs in zoeken naar die vreemde woorden, welke nog slechts korten trjd In zwang z»n en daardoor zelfs in veel grootere en duurdere woordenboeken nog ontbreken. Na ontvangst van postwissel met 10 cent verhooging voor porto, wordt het franco toegezonden door j. PEKELHARING, Zalt-Bommel. ONDERZEEËRS. (Vervolg en slot.) Hoe meer water we toelaten, hoe dieper de boot zinkt, tot dat tenslotte het drijfvermogen nagenoeg gelijk nul is en dus, door de hori¬ zontale roeren naar beneden te plaatsen, het vaartuig zeer makkelijk onder water te dwingen en op de aangegeven diepte, te controleeren op den manometer, te houden is. Meestal zal de eerste diepte, met het oog op de lengte der periscoopbuizen, ca. 7 meter zijn, het objectief steekt dan nog juist boven de oppervlakte uit, wordt de periscoop nu ingetrokken dan is de boot geheel onzichtbaar en wordt verder op het kompas gestuurd. Aan voor- en achterzijde zijn de lanceerbuizen, waarin de torpedo's ge¬ reed liggen om afgevuurd te worden; vóór en achter zijn deze door een deksel waterdicht afgesloten. De moderne duikbooten hebben twee boeg- en twee hek- (achter) buizen, sommige ook twee dwars lanceerinrichtingen. We zullen nu eens nagaan hoe de torpedo gelanceerd wordt. Wanneer het doel verkend is, worden alle luiken gesloten, de commandant komt van den toren in de boot en de tanks worden met water gevuld, leder heeft zijn vaste plaats en weet precies wat hij te doen heeft. In de boot heerscht absolute stilte, slechts de commandant beveelt, staande in den toren en door de patrijs¬ poorten de zee overziend. De mast voor draad- looze telegrafie is in beugels plat op het dek geklemd, ventilatorbuizen ingehaald en afge¬ sloten. Zoodra alle luiken nog eens goed zijn nagegaan, worden de electromotoren ingescha¬ keld (de Dieselmachine werkt dus niet meer) en het commando voor het duiken gegeven. Langzaam verdwijnt de boot onder de opper¬ vlakte, nog even hoort men het klotsen der golven tegen den golfbreker, dan niets meer dan het zacht suizen van den motor en het ruischen van het langs de boot stroomende water, Onzichtbaar, slechts nu en dan de peris¬ coop heel even boven de oppervlakte uitstekend, besluipt de onderzeeër zijn niets vermoedende prooi, totdat tenslotte de afstand zoodanig is verminderd, dat met kans op succes de helsche torpedo kan worden afgevuurd (deze afstand bedraagt ongeveer 3 a 400 Meter). De vaart van het schip wordt geschat en een tabel geeft nu aan de hoek waaronder vóór het doel ge¬ richt moet worden; deze hoek wordt afgezet op een graadverdeeling, die op de periscoop is aangebracht en zoodra nu het schip de O pas¬ seert, wordt de torpedo afgevuurd. Met duivel- sche vaart rent deze op het doel af, zijn weg teekenend door een bellenbaan der afgewerkte lucht van zijn motor; slechts zelden missen zij hun doel en hun uitwerking is vernietigend. Het afvuren geschiedt door samengeperste lucht van 15 atmosfeeren, terwijl ook de voordeksel van de torpedobuis door samengeperste lucht wordt opengeblazen; heeft de torpedo de buis verlaten dan wordt het binnengestroomde water uitgeblazen en een nieuwe torpedo ingevoerd. Hoe werkt nu de torpedo ? Deze heeft de vorm van een sigaar, is ca. 6 Meter lang en heeft een doorsnede van 45 c.M.; bij het afvuren stelt een speciale, in de lanceerbuis aangebrachte nok, de motor in de torpedo, die door gecom¬ promitteerde lucht met een spanning van ca. 50 Atm. wordt gedreven, in werking. Deze motor doet de 2 schroeven aan den staart, die, om te voorkomen dat de torpedo om zijn as zou gaan draaien, tegen eikaar in werken, met een snelheid van 1000 omwentelingen rond- duizelen. Om eenig idee te krijgen van de snel¬ heid van deze helsche machine geef ik de vol¬ gende cijfers, 't Gewicht der torpedo is ca. 600 K.G.; de baanlengte die ze kan afleggen 6 K.M., waarvan de eerste 1000 M. met een snelheid van ca. 70 K.M. per uur, welke op 4000 M. nog 47 K.M. bedraagt. Diepte en koersregeling treden bij het verlaten der buis automatisch in werking. Is de luchtkamer leeg, dan loopt, deze vol water en zinkt de torpedo; bij oefeningen wordt dit verhinderd en wordt ze weer opgevischt; de kosten van één torpedo¬ schot zijn ca. ƒ 9 a 10.000. Wanneer de boot weer boven wil komen dan worden de tanks door electrisch gedreven pompen geledigd, of, om snel te rijzen, door lucht leeggeblazen; dit gaat veel gauwer, een tank van ca. 25 ton, wordt leeggepompt in 10 minuten, leeggeblazen in 1 minuut! Ook de flesschen met samengeperste lucht kunnen door moderne onderzeebooten gedurende de reis gevuld worden. Rest mij nog u eenige mededeelingen te doen omtrent de maatregelen voor veiligheid. De draadlooze telegrafie heb ik reeds vermeld. Onder de bovenbouw bevindt zich de telefoonboei, deze kan, wanneer de boot niet meer boven te krijgen is, van binnen uit worden losgemaakt, stijgt naar de oppervlakte en geeft door een draad met de boot verbonden, de plaats aan. In deze stalen doos bevindt zich een telefoon¬ toestel, zoodat verbinding met de redders is verkregen ; bovenop bevindt zich een electrische lamp waarmede bij avond Morse-seinen kunnen gegeven worden. Verder de onderzeeklok-signa- len, een groote bronzen klok, de holle kant naar boven, die ook vanuit de boot met den Morse-sleutel te behandelen is en waardoor duik¬ booten, onder water met elkaar spreken kunnen. Het lichaam der boot vormt ook een goed klankbord en kan men bij absolute stilte soms op 3 mijl afstand een schip hooren passeeren. Anker en peillood worden eveneens vanuit de boot bediend. Verdeeling en compartimenten door waterdichte schotten, vluchtschachten en duikerhelmen verhoogen nog eenigszins de vei¬ ligheid. Electrische kachels zorgen voor goede temperatuur en geven de gelegenheid voor 't bereiden van warme spijzen. Hiermede meen ik in grove trekken het werk en de inrichting van dit geduchte strijdmiddel te hebben geschetst. Of de duikboot het in dezen oorlog zal winnen? Zeker is 't niet, maar wel staat het vast, dat het een wapen is waarmede rekening valt te houden bij de vloot- plannen van kleine mogendheden als de onze.