Tekstweergave van ZANA_1923-01-19_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
No. 3. Verschijnt iederen Vrijdag. Achtste Jaargang. 1923. ZALT-BOMMELSCH NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD voor Zalt-Bommel, Gameren, Nieuwaal, Brakel, Zuilichtm, Aalst, Poederoyen, Bruchem, Kerkwijk, Delwijnen, Ammerzoden, Well, Hedel, Vrijdag 19 Januari Mederhemert, Heilouw, Haaften, Tuil, Waardenburg, Neerijnen, Opijnen, Rossum, Hurwenen, Kerkdriel en Heerewaarden. Dit blad verschijnt eiken Vrijdagmiddag. Abonnemen!spri;5 voor Zalt-Bommel. ƒ 0.45 per drie maanden. V'jor ae buitengemeenten f 1—. per half jaar, franco p. pos!. J. PEKELHARING, ZALT-BOMMEL. TELEFOONNUMMER 36. Advertenlien van 1—6 regels 75 cent. ledere regel meer 12 cent. Bïj abonnement aanzienlijke korting. Berichten en advertentiën uiterlijk Donderdags in te zenden. Weekkalender. VRIJDAG 19 JANUARI. Wie het heilige moeten kent, kent véél. ZATERDAG 20 JANUARI. De ijdelheid is de moeder van de meeste zedelijke kwa¬ len onzer eeuw. Zij heeft de wereld gevuld met half-weters en ontevredenen, met zooge¬ naamde miskende geniën, met zwetsers, praalhanzen en slechte haudwcrkslui, die toch nog duur betaald willen wor¬ den. ZONDAG 21 JANUARI. Wat staaft bij menig goed de waarde bij 't gemis? Dat men er nog naar haakt als 't reeds verloren is. MAANDAG 22 JANUARI. Wie ondank ondervindt en miskenning, is zoo licht geneigd zich terug te 'trekken niet liet vaste plan zich niet meer „in de koude" te wagen. Wie echter ontstemd en ver¬ bitterd zich terugtrekt, wordt al „kouwelukcr" en „kouwe- lijker", om eindelijk geheel te verkleumen! DINSDAG 23 JANUARI. Het zij de stervensuur of traag óf tijdig koomt, Kwaad doet hij die ze wenscht, Kwaad doet hij die ze schroomt. WOENSDAG 24 JANUARI. „Verdraagzaamheid ook je¬ gens onverdraagzamen". Is er prachtiger dekmantel te beden¬ ken voor onverschilligheid of lafheid? DONDERDAG 25 JANUARI. Gedenk, dat een nijdig oog een kwaad ding is. BURENRECHT. il Ten slotte zal ik nog een paar staal¬ tjes van „Burenrecht" noemen, niet omdat het onderwerp dan al is uitgeput. maar mede omdat er haast geen door¬ komen aan is, dat, naar het lijkt, maar zonder regelmaat of orde in ons Bur¬ gerlijk Wetboek is door elkaar gewor¬ pen. De praktische waaide van som¬ mige dier regelen is echter niet groot, ook al aangezien verschillende dingen, ook zonder uitdrukkelijke wetsbepaling, vanzelf zoo zouden zijn: men heeft ook „ongeschreven recht" in de wereld. Om een voorbeeld te noemen: de wet zegt: „Niemand mag water of vuilnis laten „loopen door de goten van een ander, „tenzij hij daartoe het recht mocht heb- „ben verkregen". Wie zou hieraan twij¬ felen, ook al zweeg de wet op dit punt? Hetzelfde mag wel gelden van het volgende artikel: „Ieder eigenaar mag zijn erf afsluiten". Men zou toch zeggen, dat een eigenaar zijn bezit mag beveili¬ gen tegen mogelijke „aanrandingen van anderen", nietwaar? In dit verband wil ik nog op een paar belangrijke bepalingen wijzen, Int wel¬ ker goed begrip eenige opmerkzaam¬ heid wei noodig is. De 'wet zegt: Ieder eigenaar kan zijn nabuur noodzaken hunne aan elkander grenzende eigen¬ dommen ten gemeenen koste af te scheiden; en op een andere plaats: Een ieder kan in de steden en aaneenge- houwde voorsteden en dorpen zijn in¬ huur noodzaken, bij te dragen tot het maken en herstellen van een afsluiting ttissclien hun huizen, open plaatsen en tuinen. De hoofdinhoud hiervan zal voor een ieder duidelijk zijn. Oppervlakkig ge¬ lezen zou men echter meenen. dat beide bepalingen vrijwel hetzelfde zeggen, maar dit is niet het geval. Het verschil zit hoofdzakelijk in „af¬ scheiding" en „afsluiting" en anderdeeh in het feit, dat het eerste artikel geldt voor alle eigendommen, om het even van welken aard, en waar gelegen (in Nederland natuurlijk) en het andere al¬ leen voor aaneengebouwde plaatsen, hetzij deze dan steden, voorsteden. vlekken, dorpen, gehuchten genoemd worden. De wet verstaat hier onder ..afschei- uing" elk kentceken waaruit de gren> van een perceel blijkt; b v. een paaltje üi steen en ook een muur, schutting, lieg, sloot. Met „afsluiting" daarentegen Dedoelt de wet elk werk, dat een eigen¬ dom als het ware „tegen mogelijke aan¬ randingen van anderen moet beveili¬ gen', zooals ik hierboven zeide, b.v. een muur. schutting, heg, sloot. Hieruit volgt, dat een aisluitmg dus altijd is een afscheiding, maar een afscheiding nog niet altijd is een aisliuting, want het be¬ grip „afscheiding" is ruimer. Kesumeerende kom ik tot deze con¬ clusie: Ieder kan zijn buurman noodza¬ ken, desnoods gerechtelijk, oin aan te geven de onderlinge grens hunner ei¬ gendommen; is de grenslijn niet met juistheid bekend, dan kan de rechter uok deze vaststellen. Wat de hierboven genoemde aaneen gebouwde plaatsen betreft, voor deze behoeft men niet met een vaststelling van de grens tevreden te zijn, doch kan van eiken buurman in rechten vorderen liet voor gemeen¬ schappelijke rekening maken van een afsluiting, tusschen hun huizen, open plaatsen en tuinen. Wat voor aisluiting men kan vorde¬ ren en hoe hoog deze moet zijn, zegt de wet niet, maar zij heelt dit aan de ge¬ meentelijke verordeningen en plaatse¬ lijke gebruiken overgelaten; zijn geen van beiden er, dan zal de rechter moe¬ ten beslissen. Een praktische bepaling is nog deze: Wanneer het tot reparatie van eeiug gebouw noodzakelijk is, om. op den grond van den nabuur eenig steiger- werk te plaatsen of daarover te gaan om bouwstoifen aan te brengen, is de nabuur verplicht zulks te dulden; als er reden voor is, mag hij schadeloosstel¬ ling vragen. Uit artikel bevat het zoo¬ genaamde „ladderrecht". In zoodanig geval tnoet de buurman het bovenstaan¬ de dus toelaten; vtrzet hij zich hier¬ tegen dan zou de rechter hem in het on¬ gelijk stellen. Jammer maar, dat diens beslissing moet worden afgewacht; dit is in den regel geen kwestie van een paar dagen. Men lette er op. dat dit recht alleen bestaat bij reparatie en dus b.v. niet bij nieuwbouw. Misschien zou het aanbe- veling verdienen het ook voor dit laat¬ ste in de Bouwverordeningen der Ge¬ meenten op te nemen, hoewel er, geluk¬ kig, nog genoeg „goede buren" zijn, die een verlegen mensch geen hulp zouden weigeren. Voorts moet ieder eigenaar zijn da¬ ken zoo inrichten, dat het regenwater niet op het erf van zijn buurman doch op zijn eigen erf of op den openbaren weg afloopt, voorzoover de gemeente¬ lijke verordening dit laatste niet ver¬ biedt. Bij dit punt wil ik nog iets opmerken, dat misschien niet van algemeene be¬ kendheid is, waarover althans verschil van meening kan bestaan. Ik doe dit dan door het stellen van deze vraag: Mag men dakgoten hebben boven het erf van zijn buurman? Het antwoord hierop is ondergeschikt aan dat op de volgende vraag: behoort de lucht bo¬ ven een erf aan den eigenaar van dat erf? Hoewel deze laatste vraag aan som¬ migen misschien al zeer dwaas voor¬ komt, zal men toch moeten toegeven, dat met liet antwoord daarop meteen de eerste vraag is beslist. De wet zwijgt op dit punt, geeft althans geen recht- streeksch antwoord, hoewel zij b.v. in haar boven medegedeeld verbod, om takken te doen hangen over het erf van den buurman (dus in de lucht boven dat erf) toch wel uitgaat van de meening. dat deze lucht van dien buurman is. Daarom moet worden aangenomen, dat de dakgoten niet boven het erf van den buurman mogen worden aangebracht: zij toch zouden een deel van de lucht van den buurman innemen. Gedurende den oorlog werd meermalen medege¬ deeld, dat vliegmachines van een oor¬ logvoerende mogendheid zich boven Nederlandsch gebied hadden bewogen. Krachtens overeenkomst tusschen de verschillende landen mocht dit niet. Hieraan zal wel mede ten grondslag hebben gelegen de opvatting, dat de lucht boven een erf behoort aan den ei¬ genaar van dat erf. Als slot van mijn artikel zal ik nog iets vertellen over den zoogenaamden „Noodweg". In den regel hebben de perceelen, — zoowel gebouwen als stukken land, — welke niet aan den openbaren weg of aan openbaar vaarwater liggen, natuur¬ lijk wel een recht om „er op" te ko¬ men; anders toch zouden ze geen waar¬ de hebben. Deze weg loopt dan over omringende perceelen. Het kan echter gebeuren — en het is wel gebeurd ook — dat door de een of andere oorzaak een zeker perceel dit redu niet heeft; mogelijk blijft het na¬ tuurlijk, dat b.v. bij verkoop van dit perceel tegelijk met andere perceelen verzuimd is ten behoeve van het eerste perceel dit recht te vestigen. Men zal gevoelen, dat dit voor den eigenaar van het bewuste perceel geen plezierige positie is, althans wanneer hij geheel te goeder trouw is. Dit heeft de wetgever ook gevoeld en daarom heeft hij ieder eigenaar, die niet „op" zijn perceel kan komen, het recht gegeven, van de omringende eigenaren te vorderen, dat zij hem weg verleenen naar en van den openbaren weg of naar en van de openbare vaart. Deze weg moet dan worden gevestigd op de kort¬ ste manier, maar in ieder geval zóó, dat de nabuur de minste schade lijdt aan zijn perceel. Voor dit recht moet een vergoeding worden betaald evenredig aan de schade. Zoodra de omstandig¬ heden, welke den „noodweg" hebben tengevolge gehad, zijn veranderd (met andere woorden zo'dra de betrokken eigenaar dezen weg niet meer noodig heeft), vervalt deze; het kan toch ge¬ beuren, dat hij, b.v. door aankoop van een perceel, over eigen terrein op het bewuste stuk kan komen of dat er een openbare weg langs dit perceel wordt gelegd. Zoo op liet eerste gezicht lijkt dit een mooie oplossing van een moeilijke zaak. De ondervinding heeft echter ge¬ leerd, dat één onwillige nabuur in dezen heel wat last kan veroorzaken. liet ligt voor de hand, dat niemand het prettig vindt een met weg bezwaard pet ceel te krijgen, terwijl hij meende dat het „vrij" was; een vergoeding der schade weegt hier meestal niet tegen op. Daarom is het begrijpelijk, dat een nabuur niet wil medewerken, om de zaak in der minne te regelen, maar een¬ voudig wacht op de gerechtelijke uit¬ spraak. Dan moet de eigenaar dus aan den rechtcm om den „noodweg" ver¬ zoeken, en hem het bedrag der schade¬ vergoeding doen regelen. Dat een en ander grootc kosten kan vorderen en niet het minst tijd, spreekt van zelf. En intusschen zou het bewuste perceel niet eens gebruikt kunnen worden. Dit is wei één van de onverkwikke- lijkste omstandigheden waarin een eige¬ naar met betrekking tot zijn vast bezit kan geraken. En nu is dit wel liet peni¬ bele van deze zaak, dat niemand — »k bedoel dan voornamelijk de landeige¬ naren, zoowel grootc als kleine — er absoluut zoker van kan zijn nooit een dergelijke ondervinding op te doen. Het is toch van algemeene bekendheid, dat het bestaan van rechten van weg, voet¬ pad en dergelijke soms bijzonder moei¬ lijk is te bewijzen en er meermalen geen absolute zekerheid deswege is te verkrijgen. De beste manier om deze zekerheid in ieder geval zoo groot mo¬ gelijk te maken, is wel het in geschrift brengen van alle overeenkomsten, tot vastgoed betrekkelijk, op te dragen aan volledig deskundige personen. Men dient hiermede het alsenieen belang en daardoor ten slotte ook zichzelf. F. S. K. — Door Gcd. Staten wordt voorge¬ steld hen te machtigen gedurende 1923 aan gemeentebesturen ten behoeve van werken van algemeen belang, zoo¬ veel mogelijk stukken tor bestrijding van werkloosheid, werken tot aanleg en verharding van wegen en verbete¬ ring van den waterafvoei slsmcde tot ontginning, hoschaanleg. inrichten van bouwterreinen en andere werken van dcrgclijken aard en laste der provin¬ ciale begrooting, subsidie of renteloos voorschot toe te kennen tot ten hoog¬ ste één derde der vooraf geraamde kosten, o.a. onder bepaling dat in den regel alleen subsidie of renteloos voor¬ schot zal worden verleend voor die werken, waarvoor van Rijkswege wordt bijgedragen en in den regel tot geen hooger bedrag dan den van Rijks¬ wege verleenden steun. — Aan de burgemeesters der gemeen¬ ten in Gelderland heeft de Commissaris der Koningin een missive gericht waar¬ in o.a. de aandacht der burgemeesters wordt gevestigd op de wenschelukheid om de ambiskleediug der gemeente- veldwachters duidelijk van die der njks- veldwacht te onderscheiden en tevens de uniform der gcmcentevcldwachters te herzien, zoodat zij zich aanpast aan de eischen van den modernen tijd. Hier wordt natuurlijk niet gedicht aan plotseling algeheele vernieuwing der uitrusting, maar een verandering naarmate de bestaande dienstkleeding vernieuwing behoeft. Als voorbeeld van eeiie meer doel¬ matige kleeding zou de militaire politic kunnen worden nagevolgd doch het on¬ derscheid tusschen die beide- categoricn moet duidelijk zichtbaar zijn. b.v. door het aanbrengen van het gemcentewapen op de uniformpet en op de knoopen. De missive beveelt verder aan dat een nv.;rleg tusschen de burgemeesters zou worden gepleegd om tot unifor- meering du- kleeding der gcmeenteveld- wacht binnen deze provincie te komen. L ii hei in de „Anih. Ct." opge¬ nomen overzicht van de verleden week gehouden najaarszitting der Pro- viuciile Staten van Gelderland lezen wc o.a. het volgende: Het glanspunt van deze najaars/.ittmg is geweest het resultaat door de Sta¬ tencommissie 1920 voor de verkeers¬ wegen behaald: liet instellen van een provinciale wcgenpolitie, die voor het in goeden staat blijven van het wegen¬ net van grootc beleekenis zal zijn en die door de beschikking over een auto en controle-toestellen voor vrachtauto's enz., in staat zal zim daadwerkelijk te¬ gen vernieling van wegen op te treden. En bovendien zal de mogelijkheid van subsidieeiing tot een bedrag van de helft dtr kosten de verbetering van de wegen voor interlocaal autoverkeer be¬ nut, in de hand werken. Deze Staten gaan dns niet heen, zon¬ der een voor het verkeer zeer belang¬ rijk vraagstuk op doeltreffende wijze te hebben geregeld. Het einde der middagzitting was Vrij¬ dag slechts een scluinvergadcring. Het aantal belangstellende leden was tot even boven de twintig gedaald: stem¬ mingen konden niet meer worden ge¬ houden. En aan de welwillende houding van den heer Nanninga, om maar niet op uitstel te blijven aandringen, danken de eigenaren van het Brakelsche veer over de Waal tot vaststelling van een verhoogd tarief, dat door Ged. Staten binnen behoorlijke perken terugge¬ bracht, toch zeer belangrijk hooger is geworden. Aan de Staten bleef daar¬ door een hernieuwd samenkomen be¬ spaard. PLAATSELIJK NIEUWS. Zalt-Bommel. 10 Januari 1923. — Openbare Raadsvergadering op Za¬ terdag 20 Januari 1923 des middags om drie uur. Aan de orde: 1. Ingekomen stukken en mededcelin- gen. 2. Benoeming eener onderwijzeres aan de openbare lagere school No. 1. — Bioscoop. Als wetenschappelijke film na het actueele Journaal wordt de „waskaar senfabrikatie" v ertoond, een film die ons over dit gebruiksartikel heel wat geheimenissen zal openbaren, en waarvan bij de huishoudelijke toe¬ passing zeker telkens weer iets in ge¬ dachten zal komen. Een 2-acters detec¬ tive-geschiedenis „Vreemde maskerade" geeft een zeer spannende strijd te zien, waarin de speurkunst en den moed der detectives wordt getoetst aan de meest ingewikkelde en ongelooflijke trucs der tegenstanders. Het hoofdnummer is een modem drama in 5 acten ..Geketend", waarin Eugèite O'Brien en Martha Mansfield de hoofdrollen op schitteren¬ de wijze vervullen. Door het aardrijks¬ kundig genootschap te New York, was ter hoogte van den 53sten meridiaan een draadloos waarnemings-station ge¬ vestigd, ten doel hebbende, de ontdek¬ kingsreizen en onderzoekingen van Ja¬ mes Camps te vergemakkelijken. Op zekeren dag bereikte een onbekende met grootc moeite dezen waarncmings- post. welke Camps blijkt te zijn. die als eenige overlevende van de expeditie, een verhaal doet van de doorleefde ang¬ stige uren. Schitterende natuuropnamen, afgewisseld door de meest spannende momenten uit deze omgeving vormen te zamen een geschiedenis, die aan at¬ tractie en uitvoering niets te vvenschen overlaat, maar op dit gebied een der besten kan worden genoemd. Aan 't slot een klucht om tranen met tuiten te la¬ chen...... — Naar wij vernemen is de datum der 13e jaarlijksche uitvoering van de Zall-Bommelsche gymnastiek vereem- ging vastgesteld op 27 Januari eerstko¬ mende. Olympia zal tevens op 3 Febru¬ ari een propaganda-uitvoermg geven te- Wijk en Aalburg met medewerking van de gymn. vereeniging „D.O.V." aldaar. Deze uitvoering heeft ten doel om door aanschouwelijk voorstellen de gymnas¬ tiek der aldaar kwijnende vereeniging weer cenigszins op peil te helpen bren¬ gen. Voor bijzonderheden zie adverten¬ tie in dit blad. — De autobusdienst van en naar onze stad is een nieuwigheid die echter voor de ineiischen uit de omgeving in een ware behoefte zal blijken te v oorzicu. Den heer W. Vos te Ammerzoden, die het initiatief tot deze onderneming voor zijn rekening nam, zal hiermede een enorm aantal dorpsbewoners een dienst hebben bewezen, voor wien het thans maar een peulsctnlletje is, wanneer zij Dinsdags „naar de stad" willen. Tegen een uiterst billijk tarief wordt hun deic gelegenheid geboden, in een keurig in¬ gerichte, uitstekend loopende en door betrouwbare handen bestuurden auto¬ bus. Een gelegenheid waarvan reeds druk gebruik wordt gemaakt, tn geen u onder! We hebben Dinsdag j.1. een ritje meegemaakt en we hebOcn niets dan lof! Géén benauwde, dompige om¬ geving, maar een goed geventileerde-, van geheel glazen zijwanden voorziene auto; géén hotsende, stootende rammel- kast, die al spoedig het genot van zoo'u ritje bederft, maar een regelmatig, zui¬ ver loopende Ford-wagen, voorzien van een 20 P.K.-motor, die een flinke ruimte heeft om een 20-tal passagiers een uit¬ stekende zitplaats te bieden. We zouden een tochtje naar Zuilichem meedoen en......over een kwartiertje zijn we weer terug", aldus de heer Vos. Een beetje ongeloovig zijn wc ingestapt en zaten al direct op ons gemak bij het 14- tal passagiers dat de reis meemaakte. Al spoedig merkte wc dat „een kwar¬ tiertje" niet overdreven was. We pas¬ seerden al gauw de Gamcrsche kerk, de Nieuwaalsche molen, de Weegbrug, ter¬ wijl op verschillende plaatsen werd ge¬ stopt, om de diverse reizigers zoo dicht mogelijk bij hunne woning te laten uit¬ stappen. En precies op den bepaalden tijd waren we weer aan de Gamersehe poort terug, waar een tweeden wagen juist weer voor 't vertrek gereed stond, om de markibe/oekers uit Zuilichem Aalst enz. weer in een minimum van lijd thuis te brengen. Ook voor gezel¬ schappen enz, op andere dagen zrjn deze wagens voor tochten disponibel. We beweerden reeds dat deze onder- iitmings in een ware behoefte voorziet en wc hebben hiermede niet te veel ge¬ zegd. Er zullen ongetwijfeld steeds meerderen van deze goede gelegenheid gebruik maken, waartoe de sohditeit van de wagens en de betrouwbaarheid der ernstige, rustige chauffeurs zeker veel zal bijdragen. De heer Vos \ er- dient groot succes met zijn onderneming en wij twijfelen niet of dit zal zeker zijn deel zijn. — Middenstand. In de Maandagavond druk bezochte vergadering in hotel Qottschalk kwam na opening en voor¬ lezing notulen een aantal ingekomen snikken aan de orde. waaronder het be-