Tekstweergave van ZBCO_1929-03-22_001
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
;..;, sv,
Zaterdag 22 Maart 1930.
44e Jaargang.
GECOMBINEERDE GELDERSCHE- EN ZUID-HOLLANDSCHE BLADEN.
2ALT-B0UEL8GEE COURANT
NIEUWS- en ADVERTENTIEBLAD
Abonnementsprijs: ƒ 1.25 per 3 maanden.
Advertentieprijs: in één combinatie............. 17'/a cent per regel
, twee . ...........; , 22l/a . . ■
o drie „............ . 25 ,
BIJ abonnement aannierkelifke reductie.
Uitgever: H. LENSHOEK - Zalt-Bommet:
Vh NIEUWE BOMMELSCHE COURANT
Tolef. Int. No. 24
EERSTE BLAD.
Hoogere Moraal.
Dankbaarheid Ie een plicht,
■ mi niemand zich kan ont¬
trekken, omdat zij altijd te onzer
beschikking staat. -Charron.
Er zijn steeds meer en overvloediger teekenen
aan te wijzen, dat de oude „dooddoener" '.'.in: „de
menschen zi]ll slecht, vurtrouw ze niet", langzamer¬
hand aan gezegde wordt, dat tot een vroeger tijd-
perk misschien behoorde, doch in onzen tijd zeker
■ i' o ij i .'i ki i i: ii' .''»n wel bijster treurig
zijn, Indien all nlel sao ware, Indien al het streven
. i' i goedwillende voorbeeld van ito tallooze
eminente menschen örtder pns, schijnbaar zonder-
vruchl lebloven /mi zijn. Integendeel echter, er kan,
■ ■ opmerkelijke
ren over de geheele
tvèréld geconstateerd worden, die zich uit in een
n
i
n
r
a
.
i
l
,
e
e
n
.
e
e
r
l
i
j
k
e
r
,
o
p
r
e
c
h
t
e
r
s
t
a
n
d
p
u
n
t
,hoofere ninra.il, een .eerlijker, oprechter standpunt,
vriendelijker nationaal bewustzijn in vele
bnden, waardoor de naties in elkaar minder vüan-
den en meer vrienden gaan zien. Van de ongeéve-
rheffing van het peil der moraal in het
■ - i en logisch gevolg van
de individueele moreele verheffing — is reeds meer-
malen melding gemaakt, De Rotary met zijn ver-
takking ever de geheele wereld en die alle groote
bedrijven in alle landen omvat met zijn wereld-
Ideaal „Dienstvaardigheid boven eigenbelang", de
sedert enkele jaren aangeheven en tot een JuicJi-
kreet aanzwellende roep; „Waarheid in advertee-
ren", hel zijn er evenzoovelc bewijzen van. Trd-
I
i
i
v
a
n
e
e
n
l
u
.
o
e
.
e
r
e
z
a
k
e
n
m
o
r
a
a
li I ii van een lu.oe.ere zakenmoraal
vallen dan Qok herhaaldelijk aan te v
was er onlangs in di Vereenigde Staten d n prc"*e
financleele instelling, die aan hare cliënten voor
ties van een
■ ■
daarna krees< deze mijnmaatschappij met onver
wachte moeilijkheden te kampen. En de obligaties
daalden zoo ongeveer tot nul Deze, in goed ver-
trouweu door de cliënten v,an de financieele instel¬
ling gekocht, waren nog evenveel centen waard, als
ze dollars gekost hadden, Iemand moest dat verlies
dragen. En. het had er veel van, of de belecgera
die de bewuste Obligaties van de financieele" in¬
stelling kochten, al hun geld kwijt 2ouden zijn. En
daar waren heel wat zuinig overgelegde spaar
SPOOR's MOSTERD
centjes bij. Maar nu kwam de financieele instelling.
tties aai len man had gebi
SChen heide en nam op zich, dit verlies te dragen.
De cliënten hadden dus geen cent schade. Dit be¬
wijs van een hoogere ethiek in het zakenleven was
te treffender, waar er voor de betrokken financieele
instelling geen enkele wettelijke plicht bestond, om
de schade te vergoeden. De leiders dier instelling
hadden zich alleen laten leiden door een zelf-opge-
trenge zaken-moraal. Inderdaad; een hoo¬
gere moraal.
m
e
n
d
i
t
o
o
g
e
n
s
c
h
i
j
n
l
i
j
k
e
x
c
e
n
t
r
i
e
k
e\Vanjieer men dit oogenschijnlijk excentrieke
want het staat inderdaad lang niet alleen,
men kan zelfs, indien men onbevooroordeeld oogen
en opren open houdt, bijna dagelijks zelf dergelijke
B in een of anderen vorm meemaken
— eens nader ontleedt, dan ziet men, dat de leiders
dier bank niet anders deden, dan een elementair
ethisch begrip in toepassing brengen, namelijk dit,
dat ons zegt, dat er van een goede daad met eerlijk
motief nopit kwade gevolgen kunnen komen. Dat
zij dus, do^r het verlies onverplicht voor hun reke¬
ning te nemen en kleine spaarders voor een ramp
te behoeden, toch geen schade zouden kunnen on¬
dervinden, en het genomen verlies zeker op een oi
andere manier, door uitbreiding van cliénteek* of
is, ruimschoots zou worden ingehaald. Het
was een uiting van hei begrijpen, dat v. ie
wil, dit moet doen, mei op ... handen, en
hand, die zich krampachtig gesloten houdt
om het verkregen bezit, het daardoor meteen on¬
mogelijk maakt om iets te ontvangen. Want wie
kan iets ontvangen, in een samengeknepen vuist?
Dil alles figuurlijk bedeeld natuurlijk. Het was een
kostelijk nvrnument van vooruitgang, een veruiter¬
lijking van een hoogere innerlijke beschaving. De¬
zelfde, waar Cooliclge van sprak, toen hij zeidei Al
onze wetenschap en al onze kunsten zullen nooit
het middel zijn voor de ware vooruitgang van onze
natie, zullen ons nooit verheffen uit de sfeer van
het oppervlakkige en het cynische, zullen ons nooit
een beschaving en een cultuur geven van eenige
ware en durende beteekenis, indien*we niet in staat
zijn er in te zien de uiterlijke manifestatie van een
geestelijke werkelijkheid,
is ook oen bewijs, dat zij de vrees hadden
n, die oude plaag, die ons zou willen
doen gelooven, dat we, goeddoende, kwaad zouden
kunnen oogsten, vertrouwen schenkende, teleurstel¬
ling ondervinden en liefde gevend, haat zouden
kunnen terugontvangen. En dat doet denken aan
één van l.ong-Fellow's gedichten, waarin hij zegt:
O, vrees niet in een wereld als dezev, en gij zult
eerlang weten, hoe schoon een ding het" is, te
lijden-----en sterk te wezen,
LUX.
NEDERLAND.
— Op grond van het door de dagbladen gepu-
' '.....idvlep, dat do Radloraad dezer dagen
aan den minister heeft uitgebracht, In zake de
verdeellng van den zendtijd, heeft het bestuur
P
.
R
.
O
z
i
c
h
m
e
t
e
e
n
,
,
o
]V P. R. O zich met een ,,o]
tot. deru minister gericht. In dit schrijven wordt
■net nadruk geprotesteerd tegen het feit, dat
naast de drie andere ,,bijzondere" omroeporgani¬
V
e
n
d
e
V
A
-saties : den K, R. O , de N. C R V en de V A-
R. A., geen plaats Is Ingeruimd voor den Vrijzin¬
nig Protestantschen Omroep, die toch ook 30.000
l?den telt.
Voorts wordt geprotesteerd tegen hrt „OAChel
van algemeenheid", dat het gewraakte advle.i
onder geltfkateUlns met Je a. v. n, o, „die
■ .i ■>nhetil steeds cerltfk nagestreefd heeft"
- ook tracht to stempelen op de grooto, erkende
V
,
P
.TeMeurdc omroeporganisaties, terwijl de V, P.
'■ vordl let onder de 5' In bet n.i-
rnwktï oïmwtpje*.
Het bestuur protesteert met nadruk tegen deze
iralichelljk getrokken scheidslijn „algemeen-bh-
en eisoht gelijkstelling van den VPRO
net de andere omroepve-.-eenlglngen, die thans
Utï'mogen zenden.
— In de Memorie van Antwoord aan de Eer¬
ste Kamer nopens het wetsontwerp tot vaststel¬
ling van de 'oegrooting van inkomsten en uitga¬
ven van het Zulderzeefonds voor het dienstjaar
it>30, betreurt de minister de meen ing van de
leden, dat de gang van zaken met groote bezorgd
held moet worden gadegeslagen
W|cl Is waar zyn de kosten' der werken tot nu
toe tegengevallen, maar het 19 niet aan te nemen,
dat de oorzaken, welke de minister reeds heeft
uiteengezet, zich ook verder In gelijke mate-zul¬
len doem gevoelen, zoodat deze aanvankelijke te¬
genvaller niet als maatstaf voor de nog aan te
vangen werken behoeft te worden aangenomen.
Immers, de prijzen hebben; zich reeds
richting bewogen en gel' h k-ze dalen.
. .
Dfl minister ziet bij gebreke van feitelijke gege¬
vens, welke In een andere richting zouden wtfaen,
voorshands nog geen aanwijzingen, dat de uitem-
l^ltjke waarde der gronden; geringer zal zijn dan
tot nu toe Is aangenomen.
Met het oog op de Bhana in uitvoering zijnde
werken zullen nog zeker ruim tv/oe jaron verloo-
pen eer er sprake van zal kunnen z(jn met de uit.
vosrlng der verdere polders aan te vaj in
Wat de verdere voortzetting der verïcen be¬
treft, wflat de minister er op, dat het uitvoeren
der grooto werken ten slotte geen doel Is, maar
Imiddel om tot verbeterde economische I
te g-era ken.
De Regeering Is inderdaad van meening, dat
:hans met den grootsten spoed een aanvang moet
worden) gemaakt met de voorbereidende maatre¬
gelen tot het In cultuur brengen van de Wierln-
?Mineer en met het instellen van een orgaan.
3at, daarbij de leiding op zich zal moeten nemen
VERSCHIJNT WOENSDAGS EN ZATERDAGS IN DRIE COMBINATIËN.
Combinatie Gelderland (Neder-Betuwe): Nieuwe Culemborgsche Courant", De
Qeldermals-er", „De Llngebode", „Maas- en Waalbode", „Burensche Courant".
Combinatie Zuid-Holland (Alblasserwaard en Vljiheerenlando»): „De Leerdammer"
„Vianensch Nieuwsblad", „De Meerkerker", „De Glessenstroom", „Aspcrensche en
Hcukelumsche Courant".
Combinatie Bommelerwaard: „Zalt-Bommelschc Courant".
— Eenige dagen geleden werd in de pers ver¬
meld, dat de Fransche vliegtuigbestuurder Pre-
v >et, hi . snelheidareoord met watervliegtuigen,
voorheen in handen van den Du'.tsche Wagner,
verbeterd heeft H(J vloog met een watervliegtuig
van het type Latecoere 28, met een lading van
2000 kg. aan boord, en bereikte over een afstand
van 500 K.M. 'n gemiddelde snelheid van 202 092
K.M.
Men verneemt bhans, dat aan de Compagnie Ge
nerale Aeropostale, aan w'e dit toestel toebe¬
hoort, binnenkort nog i stuks van dit type water
vliegtuig moeten worden afgeleverd.
iHet traject Dakar (West-A f rika) — Natal
fZuid-Amaerika) van de luchten van de Aeropos-
'ale op Zuid-Amerlka wordt tot nog toe met spe¬
ciale vaartuigen afgelegd, Het is echter de bedoe¬
ling om deze vaartuigen door- de bovenbedoel¬
de watervliegtuigen te vervangen.
D? luchtpost van Nederland zal dan In 5 da-
ren In plaats van in 9 dagen naar Buenos Aires
irden overgebracht
— De H'; n Idealistische Radio-Om-
: Westzijde 140, Zaandam Bovenstaan
3e Omroepvereeniging hield op Zondag 16 Maart
haar eerste Jaarvergadering in het gebouw van
de P, C. Meulemanstlchting te Amsterdam. Uit
het Jaarverslag van den Secretaris bleek, dat de
eeni'ging In de acht maanden van haar be¬
staan zeer sterk was geg-oe'id en in ruimen kring
met sympathie was begroet. Er bestond een hoop
volle stemming Inzake de aanstaande verdeeling
van den zendtijd, dapr door de H.I R O. één a-
vond In de veertien dagen was aangevraagd en
Imen van meening was, dat waar de bij de H, I
R O. aangesloten vereer-igingen meer dan tach¬
tigduizend leden tellen, 1% van den zendtijd toch
wel niet te veel gevraagd was. BÜ de pogingen
om een schikking te treffen In zake het uitzen¬
den uit een der bestaande studio's had men al¬
leen by de V.A.'R.A. de gewenschte medewerking
gevonden.
— Men schrijft aan de 's-Hert. Crt. :
■Voor de kersenstreken onzer omgeving (Uden,
Mierlo, Bommelerwaard, eniz.) is de export v ker
sen naar Duitschland van groot belang. In den
loop der jaren Is ook onder het opzicht van den
keraenuitvoer DuitBchland het voornaamste afzet
gebied geworden Onder deze omstandigheden
werden verleden zomer de belemmerende Dult-
scho Invoerbepaldngen met zeer gemengde gevoe¬
lens in de kringen dor betreffende fruittelers ver¬
nomen. Men herinnert zich, dut de uitvoer van
■ aan een aantal grensformaltteiten werd
1 O.a, moeit bij elke zending een vor-
l ' zijn, dat de kersen vrij waren
van de kersenvllegmade. Ofschoon deze made
hier te lande niet voorkomt in de kersen, die
naar T-ultschland werden uitgevoerd, bleven de
bemoeiingen onze consulaire vertegenwoordi¬
ging te Berlijn om de gewraakte bepalingen ten
lanclen van Nederland In te trekken. EOPt'er re-
l] moet worden erkend, dat de wljzo,
■'■ ■ ■ ■'"fltallor.3 werden toege-
oepe n .....lant was.
beeft men in betrokken Dultsche
handelskringen het hinderlijke on het nadeollge
'm iir invoerbelemmerlngft') rei zeerste onder-
al zijn weerapli ■ tier! vindt, flat
haren een actie ton deze hebben inge-
teld. Blijkens uit Duitschland ontvangen berlch
t»m namelijk beeft de Duitsche vakorganisatie
van Groenten- en Fuithandelaren zich met het
■erzoek tot de Rijks regeering te Berlijn gewend
om In 1930 den kersenimport te vrijwaren ven
invoersbepallr-en, zooals die verleden jaar wer-
9en in het leven geroepen.
Met belangstelling ziet men in Brabantsche en
Geldersche kwee kerskringen den uitslag dezer
actie tegemoet.
— WU lezem in het Utr Dgbl. :
Naar wij vernemen, is de commissie onder voor
?ltterschap van dr. de Visser haar werkzaamhe¬
den begonnen. Allereerst zijn geconvoceerd hoofd
bestuursleden van de opposltlezyde en lecjen van
do commissie voor da zee-reizen.
Vergaderd wordt op het hoofdkantoor der N.
V
.
t
e
s
'
-
G
r
a
v
e
n
h
a
g
e
.R. V. te s'-Gravenhage.
Intusschen duurt de onderlinge oneenigheld
tUMchen bestuurders en leden voort. Er bestaat
!-. fJen boewm der vereenlging verontwaardiging
.
hepje zaak wordt doodgezwegen.
Het schijnt, dat op de laatste hoofdbestuurs-
ng de voorzitter, mr. v. d Flier, heeft
medegedeeld, dat hij aan het centraal bureau op¬
dracht heeft gegeven, hangende het onderzoek,
behalve het dageltjksch bestuur geen andere
hoofdbestuursleden toe te laten.
Bovendien moet na de vergadering te Utrecht
in een hoofdbestuursvergadering alsnog een mo¬
tie van vertrouwen in den penningmeester zyn
aangenomen, ondanks het protest van sommige
aanwezigen, die zulks niet oiroaar achtten, nu de
zaak in onderzoek is.
Het schijnt, dat de oppositie overweegt, een
nieuwe vereenlging te stichten Resds Is daar¬
over huishoudelijk vergaderd.
— In verband met de omstandigheid, dat de
minister in hetzelfde telegram aan de radlo-ver-
eenlgmgen omgaand een belofte van vrijwillige
spreekonthouding verlangde, heeft — naar men
V
R
.
O
.
Z
E
x
cverneemt, het bestuur van de A. V R. O. Z Exc
V
.
R
.
O
,
h
e
t
s
t
a
n
d
p
u
n
tmeoegedeeld, dat de A. V. R. O, het standpunt
handhaaft, Ingenomen bij een eerder gedaan ver¬
zoek van gelrjke strekking door den directeur-
generaal der P. T. en T.
In de uitvoerige uiteenzetting van dit stand¬
V
.
R
.
O
,
o
.
a
.
d
a
t
:punt verklaart de A. V. R. O, o.a. dat :
V
R
.
O
m
e
d
e
w
e
r
¬..Wanneer thans aan de A. V R. O medewer¬
king wordt gevraagd om zichzelvt beperking op
to leggen ten aanzien van het uitspreken harer
meening over maatregelen, die eventueel door de
regeeriug In zake het Omroepvraagstuk zullen
worden genomen, men haar feitelijk vraagt, dat
zvl zich vrijwillig stelle in een uitermate onvoor-
deelige positie.
V
.
R
.
O
l
e
e
f
t
v
o
l
¬,,Aan de zijde van de A. V. R. O leeft vol¬
strekt geen wensch om de vrijheid van spreken
voor de microfoon te beknotten.
..Het afstand doen van de mogeiykbeid om
door de regeering genomen maatregelen te be
spreken In afkeurenden of in prijzenden zin ; of
om door voorlichting te pogen, die maatregelen
gertomen te krijgen of te verhoeden, kan niet In
V
.
R
.
O
.
w
o
r
d
e
n
g
e
v
o
r
¬redelijkheid van de A. V. R. O. worden gevor¬
derd, omdat zij daarmede haar eigen ->ositie te¬
genover de zeer sterk*- ?an de redering met el-
gen medewerking belangrijk verzwakl
,.Wanneer de regeering dan ook apreekbeper-
kingen zou willen stellen, dan zou zij die naar
V
.
R
.
O
.
g
e
h
e
e
l
u
i
t
e
i
g
e
nde meening van de A. V. R. O. geheel uit eigen
beweging behooren op te leggen, omdat zij het li¬
chaam is, dat de macht bezit deze beperkingen
op te leggen en ook de eenige partij, die uit deze
spreekbeperkingen voordeel verwerft, althans
verwacht te verwerven. Het instellen dezer be¬
perkingen zal stelling niet in het voordeel van
de regeering worden uitgelegd
KAMER-KRONIEK
TWEEDE KAMER.
Winkelsluitingswet.
Er kan niet gezegd worden, dat de artikelsgewijze
behandeling van het wetsontwerp betreffende de
Inlcelsluitüig de scherpe kanten van het ingrijpend
Drpijpje,
Haarrookf hy die lekkere
KLOK TABAK ., ,„
:br ie
Grossier :
FIRMA B. H. HENDRIKS - GELDERMALSEN
ontwerp heeft afgevijld. Veeleer het tegendeel. Al
is men ook niet zoover gegaan nis de Bi
gereformeerde, afgevaardigde van Dis wel wilde,
die van de in de wet opgenomen uitzonderingen op
art. 2 (hetwelk inhoudt het verbod een winkel voor
het publiek geopend te hebben gedurende den Zon¬
dag en tUSSChen 8 uur namiddag en 5 uur voor¬
middag) alleen de apotheken en hotels wenschte
te behouden. Volgens het amendement-van Dis, dat
met 79 tegen 2 stemmen verworpen werd
— aldus de Minister — schepen niet kun
■ Zon
niet meer zouden kunnen etrouwden
of getrouwden zonder kookcapaciteiten zouden hun
eten niet van den kok kunnen betrekken; wie onder¬
weg is met een oi ander vehikel om ziek.
zoeken, zou dit laatste aan den weg moeten zetten,
wanneer op Zondag zijn benzine-voorraad opraakte.
Geen mensch was hiervoor te vinden. Niet onder
artikel 2 vallen rijks kantoren, apotheken, koffiehui¬
zen, automaicnt winkels welke artikelen '■ ■ l
die men plotseling voor voer- en .
heeft, en artikelen ten behoeve van schepen. Verder
vallen met onder artikel 2 inrichtingen voor de af¬
levering van maaltijden, den verkoop van rouw-
kleeding, de aflevering van reparatiewerk en den
verkoop van :ekhladen en van ijs, hotels,
• r betreft de levering van loge
openbare middelen van vervoer en restaurants in
stations, voor zoover betreft levering aan 1
In de koffiehuizen en restaurants zal op Zondag
en In de week na 8 uur 's avonds geen bloem of
sigaar meer mogen worden verkocht. Een amende¬
ment-van Rappard, dat dit laatste verbod ten aan¬
zien van tabaksartikelen wilde uitschakelen, werd
met 4-1—36 stemmen verworpen
Evenwel zal men door middel van automaten ook
des avonds en des Zondag sigaren eni
bekomen. Een amendement-van^ HeDenberg-Hubar
(r.k.), dat ook dit onmogelijk maakte, werd met
5-1—27 stemmen verworpen. Een amendement van
denzelfden afgevaardigde, hetwelk ten gevolge
heeft, dat op tijden, dat boekwinkels vol
wet moeten gesloten zijn. ook in stations geen
drukwerken kunnen worden verkocht, werd met
46—35 stemmen aangenomen. De verkoop van dag¬
en weekbladen blijft na 8 uur 's avonds en op
Zondag geoorloofd. Met 61 tegen 17 stemmen werd
een ameridement-Visscher (a.r.) verworpen, dat
deze bepaling uit de wet had willen lichten.
Volgens art. 4 der wet is de Zondagssluiting niet
verplicht:
a. ten aanzien van winkels, waar uitsluitend of
in hoofdzaak brood, banket, suikerwerk en choco¬
lade worden verkocht op 1 [anuari, 24, 26 en 31
December, wanneer deze dagen op een Zondag
mochten vallen Een amendement-Smeenk
dende Zondagssluiting voor banketbakkerswinkels
op len Kerstdag, len Paaschdag en len Pinksterdag
werd met 46—38 stemmen aangenomen;
b ten aanzien van bloemenwinkels op 1 Januari,
14 en 15 Augustus, 1 en 2 November, 24, 26 en
31 December. Een amendement-Smeenk tot Zon¬
dagssluiting van bloemenwinkels op len Kerstdag
en'len Paaschdag werd bij zitten en opstaan aan¬
genomen;
c. t^-n aanzien van melk-, visch- en fruitwinkels
tot 12 uur 's middags, uitsluitend voor den verkoop
van melk, room, visch en fruit;
d. ten aanzien van winkels, waar uitsluitend of
in hoofdzaak, brood, banket, suikerwerk en choco¬
lade wordt verkocht, gedurende ten h
achtereenvolgende uren tusschen 9 uur v.m. en S
uur 's avonds, indien de u-en van verkoop aan de
toegangsdeur zijn vermeld. Een amendement-van
Rappard om sigarenwinkels te vergunnen Zondags
open te zijn, werd met 64—17 stemmen verworpen,
terwijl het 2e amendement-van Rappard, om bnn-
ketbakkerswinkels des Zondags 6 uur in plaats van
4 uur open Ie laten met 61—23 stemmen verworpen
werd. Een amendement-van Dis tot algeheele Zon-
dagssluiring werd met 79—7 stemmen gekelderd,
een 2e amendement-van Dis om latere avondsluiting